سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه معتقد است روند مذاکرات کاملا نشان می دهد که تهران و واشنگتن، بازیگران اصلی مناقشه هسته ای هستند.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) – حمیدرضا آصفی*: پنجشنبه هشتمین دور مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و 1+5 در وین، پایان پذیرفت و هیات مذاکره کننده ایرانی به تهران بازگشت.
این دور از مذاکرات به نسبت هفتمین دور مذاکرات جامع هسته ای که حدود 10 روز طول انجامید، بسیار کوتاه بود؛ مذاکراتی که عمدتا میان ایران و کاترین اشتون یا آقایان ظریف، کری و اشتون برگزار شد.
مذاکره با سایر کشورها و همچنین گفت وگو با مدیران سیاسی 1+5 در روز آخر، طولانی نبود. روند مذاکرات کاملا مبین آن است که جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده به طرفین اصلی موضوع بدل شده و سایر کشورها یا مسوولیت های خود را به تیم آمریکایی محول کرده اند یا این مذاکرات برایشان آنچنان بااهمیت نیست و هر نتیجه ای میان ایران و آمریکا را در نهایت خواهند پذیرفت مگر آنکه یکی از کشورها مانند فرانسه که در اجلاس ژنو، ساز دیگری کوک کرد، موضع دیگری اتخاذ کند که روند مذاکرات فعلی، بروز دوباره چنین امری را منتفی نشان می دهد.
گفت وگوهای میان ایران، آمریکا و مسوول مذاکرات هسته ای اتحادیه اروپا با ایران، مبین آن است که هم ایران و هم طرف آمریکایی درصدد یافتن راه حلی برای برون رفت از این چالش 12ساله هستند.
حسن روحانی، حل وفصل موضوع هسته ای را از شعارهای انتخاباتی خود قرار داده و روشن است که در این زمینه تمام ظرفیت موجود را به کار می گیرد.
دولت اوباما نیز که در برخی عرصه های بین المللی، شکست هایی را متحمل شده است درصدد است با استفاده از این مذاکرات و توفیق در آن، نمره قابل قبولی در کارنامه رییس جمهوری ناموفق آمریکا به ثبت برساند. مضافا آنکه در هفته های آینده - چهارم نوامبر- انتخابات میان دوره ای می تواند اکثریت حزب دموکرات آقای اوباما در سنا را تهدید کرده و دشواری های بیشتری برای مدت باقیمانده از ریاست جمهوری وی به وجود آورد.
از گفت وگوهای انجام شده مشخص می شود اختلاف دیدگاه ها به 2 دسته عمده و جزیی تقسیم می شود. اختلافات عمده و شکاف اصلی موجود در طرفین، پیرامون دامنه فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران و تعداد چرخک های فعال ایران و نیز موضوع نحوه لغو تحریم های ظالمانه ای است که طرف مقابل بر ایران اعمال کرده است.
موضوع اراک، فردو و سایر موضوعات، در این دسته بندی جا نمی گیرند اگرچه ممکن است به هنگام نگارش متن توافق جامع و ورود به جزییات، این مسایل نیز چالش برانگیز شود. باید دید پیشنهاد جدید ایالات متحده که رسانه های غربی پیرامون آن فضا سازی کرده اند و برخی مسوولان طرفین صحت آنها را مورد تردید قرار داده اند تا چه میزان حقوق هسته ای جمهوری اسلامی ایران را تامین می کند و همچنین موضوع تحریم ها و فهرستی که آمریکایی ها برای لغو این تحریم ها پس از حصول توافق آماده کرده اند چیست؟
ایران به درستی بر لغو همه تحریم ها تاکید دارد و لزوم توافقی 2 سر سود را به طرف مقابل یادآوری می کند. نکته قابل توجه در این گفت وگوها آن است که طرف ها از مذاکره ابراز خوشبینی و رضایت کرده اند.
این امر نشان می دهد این مذاکرات به طور نسبی قرین توفیق بوده است مگر آنکه طرفین بخواهند بار مسوولیت به نتیجه نرسیدن این گفت وگوها را به گردن دیگری بیندازند.
اعلام آمادگی شرکت های کانادایی، استرالیایی، نشست فعالان اقتصادی اروپا در لندن و اظهارات مقامات آلمانی همگی حاکی از خوشبینی آنها به مذاکرات است.
مجموعه اطلاعات نشان می دهد طرفین توانسته اند فضای متفاوت تری به نسبت گذشته به وجود بیاورند و علایم ارسالی حاکی از آن است که حرکت، در مسیر توافق قرار گرفته است. البته نمی توان همچنان بر اساس آنچه در رسانه ها آمده قضاوت کرد.
گروه کارشناسی ایران و 1+5 از هفته آینده مذاکرات خود را پی خواهند گرفت تا در اوایل نوامبر، بار دیگر وزرای خارجه ایران، ایالات متحده و خانم اشتون، گفت وگوها را دنبال کنند.
آن زمان کمتر از 10روز به پایان ضرب الاجل 24نوامبر مانده است. اینکه آیا تا ضرب الاجل تعیین شده توافقی حاصل خواهد شد یا نه یا گزینه تمدید به میان می آید، بستگی به اراده سیاسی طرف مقابل به خصوص ایالات متحده دارد که در مذاکرات جدی بوده و با احترام به حقوق ایران، از زیاده خواهی دست بردارد.
مقامات ایران، تاکنون با احساس مسوولیت و انعطاف پذیری لازم، مذاکرات را هدایت کرده و در عین حال نشان داده اند از حقوق قانونی هسته ای ایران که حاصل تلاش چند 10ساله دانشمندان ایرانی است، ذره ای عقب نشینی نمی کنند.
*سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه
این دور از مذاکرات به نسبت هفتمین دور مذاکرات جامع هسته ای که حدود 10 روز طول انجامید، بسیار کوتاه بود؛ مذاکراتی که عمدتا میان ایران و کاترین اشتون یا آقایان ظریف، کری و اشتون برگزار شد.
مذاکره با سایر کشورها و همچنین گفت وگو با مدیران سیاسی 1+5 در روز آخر، طولانی نبود. روند مذاکرات کاملا مبین آن است که جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده به طرفین اصلی موضوع بدل شده و سایر کشورها یا مسوولیت های خود را به تیم آمریکایی محول کرده اند یا این مذاکرات برایشان آنچنان بااهمیت نیست و هر نتیجه ای میان ایران و آمریکا را در نهایت خواهند پذیرفت مگر آنکه یکی از کشورها مانند فرانسه که در اجلاس ژنو، ساز دیگری کوک کرد، موضع دیگری اتخاذ کند که روند مذاکرات فعلی، بروز دوباره چنین امری را منتفی نشان می دهد.
گفت وگوهای میان ایران، آمریکا و مسوول مذاکرات هسته ای اتحادیه اروپا با ایران، مبین آن است که هم ایران و هم طرف آمریکایی درصدد یافتن راه حلی برای برون رفت از این چالش 12ساله هستند.
حسن روحانی، حل وفصل موضوع هسته ای را از شعارهای انتخاباتی خود قرار داده و روشن است که در این زمینه تمام ظرفیت موجود را به کار می گیرد.
دولت اوباما نیز که در برخی عرصه های بین المللی، شکست هایی را متحمل شده است درصدد است با استفاده از این مذاکرات و توفیق در آن، نمره قابل قبولی در کارنامه رییس جمهوری ناموفق آمریکا به ثبت برساند. مضافا آنکه در هفته های آینده - چهارم نوامبر- انتخابات میان دوره ای می تواند اکثریت حزب دموکرات آقای اوباما در سنا را تهدید کرده و دشواری های بیشتری برای مدت باقیمانده از ریاست جمهوری وی به وجود آورد.
از گفت وگوهای انجام شده مشخص می شود اختلاف دیدگاه ها به 2 دسته عمده و جزیی تقسیم می شود. اختلافات عمده و شکاف اصلی موجود در طرفین، پیرامون دامنه فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران و تعداد چرخک های فعال ایران و نیز موضوع نحوه لغو تحریم های ظالمانه ای است که طرف مقابل بر ایران اعمال کرده است.
موضوع اراک، فردو و سایر موضوعات، در این دسته بندی جا نمی گیرند اگرچه ممکن است به هنگام نگارش متن توافق جامع و ورود به جزییات، این مسایل نیز چالش برانگیز شود. باید دید پیشنهاد جدید ایالات متحده که رسانه های غربی پیرامون آن فضا سازی کرده اند و برخی مسوولان طرفین صحت آنها را مورد تردید قرار داده اند تا چه میزان حقوق هسته ای جمهوری اسلامی ایران را تامین می کند و همچنین موضوع تحریم ها و فهرستی که آمریکایی ها برای لغو این تحریم ها پس از حصول توافق آماده کرده اند چیست؟
ایران به درستی بر لغو همه تحریم ها تاکید دارد و لزوم توافقی 2 سر سود را به طرف مقابل یادآوری می کند. نکته قابل توجه در این گفت وگوها آن است که طرف ها از مذاکره ابراز خوشبینی و رضایت کرده اند.
این امر نشان می دهد این مذاکرات به طور نسبی قرین توفیق بوده است مگر آنکه طرفین بخواهند بار مسوولیت به نتیجه نرسیدن این گفت وگوها را به گردن دیگری بیندازند.
اعلام آمادگی شرکت های کانادایی، استرالیایی، نشست فعالان اقتصادی اروپا در لندن و اظهارات مقامات آلمانی همگی حاکی از خوشبینی آنها به مذاکرات است.
مجموعه اطلاعات نشان می دهد طرفین توانسته اند فضای متفاوت تری به نسبت گذشته به وجود بیاورند و علایم ارسالی حاکی از آن است که حرکت، در مسیر توافق قرار گرفته است. البته نمی توان همچنان بر اساس آنچه در رسانه ها آمده قضاوت کرد.
گروه کارشناسی ایران و 1+5 از هفته آینده مذاکرات خود را پی خواهند گرفت تا در اوایل نوامبر، بار دیگر وزرای خارجه ایران، ایالات متحده و خانم اشتون، گفت وگوها را دنبال کنند.
آن زمان کمتر از 10روز به پایان ضرب الاجل 24نوامبر مانده است. اینکه آیا تا ضرب الاجل تعیین شده توافقی حاصل خواهد شد یا نه یا گزینه تمدید به میان می آید، بستگی به اراده سیاسی طرف مقابل به خصوص ایالات متحده دارد که در مذاکرات جدی بوده و با احترام به حقوق ایران، از زیاده خواهی دست بردارد.
مقامات ایران، تاکنون با احساس مسوولیت و انعطاف پذیری لازم، مذاکرات را هدایت کرده و در عین حال نشان داده اند از حقوق قانونی هسته ای ایران که حاصل تلاش چند 10ساله دانشمندان ایرانی است، ذره ای عقب نشینی نمی کنند.
*سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه
