بسیاری از صاحبنظران اقتصادی معتقدند شاخص های محاسبه نرخ رشد تغییر نکرده است و لذا علمی بودن آمارهای بانک مرکزی قابل پذیرش است.
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) هفته گذشته بانک مرکزی در گزارشی تحلیلی روند رشد اقتصادی در همه گروه های عمده اقتصادی را مثبت اعلام کرد. در این گزارش نرخ رشد اقتصادی 6 ماهه اول امسال 4 درصد اعلام شده است.ایرنا نوشت: انتشار این خبر همزمان با کاهش قیمت جهانی نفت با واکنش های متفاوتی از سوی کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی همراه بوده است.
برخی از کارشناسان اقتصادی با استناد به تداوم تحریم ها و کاهش بی سابقه قیمت نفت و ملموس نبودن رشد 4 درصدی اقتصاد در زندگی عامه مردم، این نرخ را غیرواقعی و مبهم دانسته و خواستار توضیح مسوولان بانک مرکزی در این خصوص شده اند.
در مقابل برخی دیگر از صاحبنظران اقتصادی با رد هرگونه تاثیر کاهش قیمت نفت درآمار بانک مرکزی، آن را مستند و برپایه سنجش علمی عنوان می کنند.
این گروه از کارشناسان با بیان آنکه درآمدهای نفتی کشور در 6 ماهه اول سال با فروش نفت به همان قیمت قبل به دست آمده اذعان می کنند که باید به این آمار و افزایش نرخ رشد اقتصادی با دیده مثبت نگاه کرد.
این کارشناسان همچنین می گویند که پر رنگ نبودن رشد 4 درصدی در زندگی مردم به خاطر سقوط شدید اقتصاد در یکی دو سال گذشته بوده و درک این مساله نه تنها بسیار سخت خواهد بود بلکه زمانبر نیز هست.
نرخ رشد اقتصادی که به عنوان مهم ترین شاخص ارزیابی اقتصاد کشور به شمار می رود در چند سال گذشته با افت های بی سابقه همراه بوده است.
نرخ رشد اقتصادی کشور که باید تا پایان برنامه پنجم توسعه 8 درصد می شد در این سال ها نه تنها رشدی نداشت که حتی در سال 91 به منفی 8.5 درصد نیز رسید.
این نرخ اما در 6 ماهه دوم سال 92 با کمی صعود به حدود منفی 2 درصد رسید و حال با گذشت 16 ماه از روی کار آمدن دولت یازدهم براساس گزارش آماری بانک مرکزی این رشد 4 درصد شده است.
آمار بانک مرکزی پایه علمی دارد
در این باره یک کارشناس اقتصادی معتقد است: شاخص های محاسبه نرخ رشد تغییر نکرده است و روش های مشخصی دارند بنابراین موضوعی که قوی تر است و باید به آن استناد کرد، علمی بودن این آمارهاست.
بانک مرکزی
محمد جلیلی اظهار داشت: اینکه می گویند این عدد با واقعیت های جامعه تطابق ندارد، ممکن است اشتباه ما در نوع برداشت هایمان باشد ولی چون این آمار در چارچوب یک کار علمی انجام شده باید به آن اعتنا کرد.
وی ادامه داد: اگر قرار است بین نرخ رشد 4 درصدی و احساس مردم یکی انتخاب شود، قطعا اولی انتخاب می شود چون مبتنی بر روش های علمی و دقیق است، ضمن آنکه به راحتی نمی توان با آمار به صورت احساسی برخورد کرد.
جلیلی با اشاره به سخت تر شدن شرایط کلی اقتصاد در دنیا، گفت: افزایش جمعیت و تنوع طلبی باعث سخت تر شدن تامین نیازها شده است و با توجه به اینکه کشور ما هم در شرایط سخت اقتصادی و تحریم ها وجود دارد می توان گفت درک این عدد در زندگی مردم راحت نیست.
وی با بیان اینکه نمی توان چون مردم این آمار را احساس نمی کنند آن را رد کرد، افزود: این 4 درصد می تواند در جای خود درست باشد ضمن آنکه اگر این 4 درصد نبود سختی زندگی هم در بین مردم بیشتر احساس می شد بنابراین باید به این رشد اینگونه نگاه کنیم که روند سخت تر شدن زندگی را برای مردم کندتر کرده است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: قیمت نفت متغیر مهمی در اقتصاد ماست و هرگونه نوسان در قیمت آن در کوتاه مدت در اقتصاد ما تاثیر گذاشته است اما خوشبختانه در سال های اخیر وابستگی به نفت در کشور در حال کمتر شدن است.
وی اضافه کرد: در واقع تحریم ها باعث شده تا مسئولان ما در این سال ها با برنامه ریزی های مناسب مانند اقتصاد مقاومتی و بودجه های سالیانه کاهش وابستگی به نفت را به عنوان یک مساله مهم مورد توجه قرار دهند.
جلیلی خاطرنشان کرد: از آنجا که قرار دادهای فروش نفت به قبل مربوط می شود و دولت نفت تابستان را زود تر فروخته بود، از این رو کاهش قیمت نفت از این پس در درآمد های دولت نمایان خواهد شد و در درآمد های نیمه نخست سال تأثیری نداشته است.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: بنابراین با توجه به همین مساله فروش نفت و افزایش درآمدهای نفتی در نیمه نخست سال و کاهش تدریجی تحریم ها نرخ رشد 4 درصدی در اقتصاد قابل دفاع است و باید به آن استناد کرد.
منتقدان با آمار سخن بگویند
محمد رجایی از دیگر کارشناسان اقتصادی معتقد است نرخ رشد 4 درصدی اقتصاد به گونه ای نیست که جامعه بخواهد آن را احساس کند بنابراین اگر منتقدان مخالفتی دارند، باید براساس آمار سخن بگویند.
نماینده مردم گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نمی توان احساس مردم را بر آمار ترجیح داد بنابراین فرض را بر این می گیریم که آمارهای بانک مرکزی درست است تا زمانی که خلاف آن ثابت شود که این هم تنها با آمار مشخص خواهد شد.
وی گفت: متاسفانه در کشور ما سیاست و سیاسی کاری در همه چیز دخالت دارد، بنابراین وقتی تفکر یک دولت را نمی پسندیم می خواهیم به هر دلیلی عملکرد آن را زیر سوال ببریم، در صورتی که این تفکر ضررهای بسیاری را متوجه اقتصاد ما کرده است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: رد هر گونه آماری باید با مستندات علمی باشد نه احساسی و باید به سمتی برویم که منطق حاکم باشد.
رجایی افزود: با توجه به بهبود نسبی شرایط اقتصادی کشور و تحریم ها و از آنجا که این آمار به صورت علمی محاسبه شده، نمی توان به سادگی آن را رد کرد و تازمانی که خلافش ثابت نشود این آمار قابل استناد است.
وی اضافه کرد: وقتی اعلام می کنند که نرخ رشد 4 درصد بوده و از طرف دیگر بیکاری و گرانی هنوز در جامعه وجود دارد و مردم آن را احساس می کنند طبیعی است که تاثیر این نرخ کمرنگ است، ولی نباید رد شود.
