بعد از ربع قرن:
عربستان سعودی قصد دارد بعد از 25 سال سفارتخانه خود در بغداد را بازگشایی کند.
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) پس از گذشت ٢٥ سال سردی روابط، مقامات ریاض قصد دارند سفارتخانه عربستان در عراق را بازگشایی کنند؛ اقدامی که پیش‌تر مورد استقبال عراق قرار گرفته و بارها بر آن تاکید کرده بود. بازگشایی سفارت عربستان در بغداد به معنای گرم‌شدن روابط ریاض-بغداد خواهد بود اما آیا این اقدام به معنای سردشدن روابط بغداد- تهران نیز تعبیر می‌شود. شرق نوشت: یک هیات سعودی در هفته جاری برای فراهم‌کردن مقدمات بازگشایی سفارتخانه عربستان در عراق، عازم بغداد خواهد شد. عربستان همچنین قصد دارد یک کنسولگری در «اربیل» مرکز اقلیم کردستان عراق تاسیس کند.
در واکنش به این تصمیم، «رافد الجبوری» سخنگوی دفتر نخست‌وزیری عراق از اقدام عربستان‌سعودی استقبال کرد.
عربستان سفارتخانه خود را در بغداد در سال ١٩٩٠ در پی تهاجم نظامی حکومت صدام دیکتاتور عراق به کویت و در اعتراض به «صدام‌حسین» دیکتاتور سابق عراق تعطیل کرد. هرچند روابط ریاض و بغداد در سال ۲۰۰۴ و بعد از سقوط صدام حسین تا حدودی از سر گرفته شد، اما سفارت عربستان در بغداد همچنان تعطیل مانده بود و سعودی‌ها برای حضور در عراق تردید‌هایی داشتند که تا این اواخر به قوت خود باقی بود.
با تعیین «فواد معصوم» به ریاست‌جمهوری عراق و به دنبال آن تعیین «حیدر العبادی» به نخست‌وزیری، مرحله تازه‌ای در روابط عراق با کشورهای همسایه و در راس آنها ایران و عربستان شروع شد.
طی چند ماه گذشته چهار نفر از مقامات بلندپایه عراق به عربستان سفر کرده و با مقامات این کشور دیدار و گفت وگو داشتند. فواد معصوم رییس‌جمهورD، «سلیم‌الجبوری» رییس مجلس، «ابراهیم جعفری» وزیر امور خارجه و نیز شیخ «همام حمودی» معاون اول رییس مجلس از جمله این شخصیت‌ها بودند. در همه این دیدارها بر بهبود روابط دو کشور تاکید شد.
از آن گذشته «سعود‌الفیصل» وزیر خارجه عربستان سعودی در کنفرانس جده که به مناسبت هماهنگی برای مبارزه با «داعش» ترتیب داده شده بود به ابراهیم جعفری نوید داد «به زودی سفارت عربستان در بغداد بازگشایی خواهد شد». عربستان از ابتدای سال ٢٠١٢ یک سفیر غیرمقیم برای عراق تعیین کرده بود که در امان، پایتخت اردن زندگی می‌کرد.
مقامات عربستان در دوران صدام و بعد از او نیز در دوران «نوری المالکی» نخست‌وزیر سابق عراق روابط خوبی با بغداد نداشتند. به اعتقاد سعودی‌ها، نوری المالکی به ایران نزدیک بود و همین امر مقامات ریاض را تشویق یا به عبارتی تحریک می‌کرد تا از نزدیک‌شدن به بغداد اجتناب کنند.
از سویی نوری‌المالکی نیز به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم سعودی‌ها را در تجهیز و ارسال گروه‌های تروریستی به عراق مقصر می‌دانست. بعدها نیز با ظهور داعش این روابط تیره‌تر شد. بر اساس اسناد ویکی‌لیکس، یک عضو ارشد خاندان آل‌سعود به سفیر ایالات متحده آمریکا گفته بود نوری مالکی عروسک ایران است و دولتش تنها از شیعیان حمایت میکند.
«مصطفی علانی» تحلیلگر عراقی مسایل امنیتی که روابط نزدیکی با حکومت عربستان دارد، به خبرگزاری رویترز می‌گوید تصمیم عربستان بر اساس دو تغییر اتخاذ شده است؛ اول، تغییر رهبری عراق و دوم خطر جنگجویان داعش. برکناری نوری‌المالکی با استقبال مقامات سعودی مواجه شد و زمانی که حیدر‌العبادی به جانشینی او تعیین شد، عربستان سعودی از نخستین کشورهایی بود که با صدور بیانیه‌ای رسمی نخست‌وزیری العبادی را به او تبریک گفت.
علانی بر این باور است که عربستان در نظر دارد روابط نزدیک‌تری با حیدر عبادی داشته باشد تا از نزدیک‌تر شدن او به ایران جلوگیری کند. بعد از آن بود که فواد معصوم به عربستان سفر کرد و قرار شد هیاتی سعودی از بغداد دیدن کرده و ارزیابی‌های خود را از وضعیت این کشور به مقامات سعودی ارایه کند؛ سفری که هیچ‌وقت انجام نشد.
هم‌اکنون نیز تا بازگشایی سفارت عربستان در بغداد راهی طولانی در پیش است و هرگونه احتمالی را می‌توان در این رابطه مطرح کرد. با این همه در اینکه عربستان قصد دارد روابط خود را با عراق بهبود بخشد، تردیدی وجود ندارد. همچنین در این مساله هم که عراق به‌شدت نیازمند بهبود روابط خود با عربستان و کل کشورهای عرب است، تردیدی وجود ندارد.
با این حال، گرم‌شدن روابط بغداد – ریاض به معنای سردشدن روابط بغداد – تهران نیست زیرا به نظر می‌رسد مقامات عراقی قصد دارند همان فرمولی را که در رابطه با ایران و آمریکا دارند، در این مسیر هم مورد استفاده قرار دهند؛ فرمولی که دست‌کم برای عراقی‌ها ضرر و زیانی ندارد.
