در پی ادعای صدور مجوز ارزیابی زیست محیطی سد گتوند از سوی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: "شرکت آب نیرو به عنوان بدنه کارفرمایی احداث سد گتوند اطلاعات ناقص برای گزارش ارزیابی زیست محیطی این پروژه در زمان تهیه گزارش ارزیابی ارایه کرده است.
به
گزارش خبرگزاری دانا از روابط عمومی سازمان محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست در
اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تهیه گزارش ارزیابی زیست محیطی هر پروژه و تصمیم
گیری برای صدور مجوز آن بر اساس اطلاعات ارایه شده از سوی کارفرما بوده است
که در این رابطه شرکت آب نیرو بعنوان کارفرما اطلاعات مکفی از وجود گنبد
نمکی ارائه نکرده لذا مشاور ارزیاب براساس اطلاعات ارائه شده از کارفرما،
اثرات را پیش بینی و ارزیابی کرده است.
براساس فرایند ارزیابی، نظارت بر روند اثرات پیش بینی شده نیز از وظایف کارفرما بوده و لازم است در دوره های زمانی مشخص و مندرج در گزارش نتایج پایش اثرات و روند آنها را جهت تایید به سازمان ارسال نمایند که در این رابطه کارفرما با علم به وجود گنبد نمکی حتی در نظارتهای بعدی بر حسن اجرای گزارش این موضوع را نادیده گرفته است.
علاوه بر این گزارش ارزیابی مجوزی برای شروع عملیات بوده و کارفرما متعهد است بر اساس وظیفه قانونی خود نسبت به رعایت و اجرای قوانین و مقررات کشور که تاکید بر عدم تخریب محیط زیست و حفاظت آن که وظیفه تمام احاد جامعه است اقدام نموده و بر پایه گزارش ارزیابی که راهنمایی برای تقلیل اثرات احتمالی است اقدام نمایید.
پر واضح است که اگر گزارشی تایید شود به این معنی نیست که سازمان محیط زیست بایستی تمام قصور و کوتاهی بخش‌های دیگر را برعهده بگیرد و این رافع مسئولیتهای دیگران نمی باشد بلکه به این معناست که کارفرما بایستی بر اساس اصول کلی و مندرج در گزارش به گونه ای عملیات را هدایت نماید تا کمترین اثر سوء بر محیط زیست وارد شود.
بدین ترتیب گزارش ارزیابی، نقطه تعادل بین توسعه و محیط زیست بوده، در غیر این صورت پروژه های توسعه ای با مشکل برخورد می کنند.
علاوه بر این توجه به این نکته ضروری است که بر اساس مقررات و قوانین کشوری و ارزیابی اثرات توسعه، سازمان حفاظت محیط زیست مجاز است در هر مرحله از پروژه اعم از ساخت یا بهره برداری در صورتی که مغایرت اطلاعات ارایه شده و یا ایجاد مشکلات زیست محیطی در محل تشخیص داده شود نسبت به جلوگیری از ادامه پروژه اقدام کند.
و اما در خصوص سد گتوند و ادعای شرکت آب نیرو مبنی بر صدور مجوز ارزیابی زیست محیطی برای این سد به اطلاع می رساند شرکت آب نیرو در زمان ارایه اطلاعات پروژه سد گتوند در بخش اطلاعات زمین شناسی هیچ گونه اشاره ای به وجود گنبد نمکی در محدوده سد نکرده بود و با این پیش فرض گزارش تهیه و مجوز اولیه ای در خصوص این پروژه از سوی کمیته ارزیابی سازمان صادر شده است.
از سوی دیگر مسوولان شرکت مذکور بر خلاف قانون پیش از تایید گزارش ارزیابی زیست محیطی عملیات احداث این سد را آغاز کردند که به نظر می رسد ندادن اطلاعات وجود گنبد نمکی به دلیل پیش بینی مخالفت با احداث این پروژه بوده است.
در هر صورت سازمان حفاظت محیط زیست پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی بلافاصله طی نامه ای به امضاء ریاست سازمان به وزارت نیرو موکدا توصیه کرده است به دلیل مشکلات گنبد نمکی که اطلاعات آن بعدا جمع آوری شده، آبگیری این سد مشکلات زیست محیطی در منطقه ایجاد می کند لذا از آبگیری این سد خودداری شود که مسوولان وقت وزارت نیرو بدون توجه به نامه ارشدترین مقام وقت سازمان حفاظت محیط زیست بنا به ادعای خود پتویی رسی بر روی گنبد احداث کردند تا مشکل بر طرف شود و سپس نسبت به آبگیری این سد اقدام کردند.
بدین ترتیب و با توجه به مسایل مطرح شده ارزیابی زیست محیطی مطرح فاقد وجاهت قانونی بوده و مجددا تاکید می شود سازمان حفاظت محیط زیست هیچگونه مجوزی برای ادامه این پروژه پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی صادر نکرده و طبق نامه رسمی این سازمان باید از آبگیری این پروژه جلوگیری می شد.
سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرده است شرکت آب نیرو و مسوولان وقت باید هم اکنون پاسخگوی تبعات زیست محیطی ایجاد شده در احداث و آبگیری سد گتوند باشند و انتشار خبرهایی اینچنینی و فرافکنی به هیچ وجه پاسخگوی اقدامات خلاف قانون و تبعات آن نمی باشد."
براساس فرایند ارزیابی، نظارت بر روند اثرات پیش بینی شده نیز از وظایف کارفرما بوده و لازم است در دوره های زمانی مشخص و مندرج در گزارش نتایج پایش اثرات و روند آنها را جهت تایید به سازمان ارسال نمایند که در این رابطه کارفرما با علم به وجود گنبد نمکی حتی در نظارتهای بعدی بر حسن اجرای گزارش این موضوع را نادیده گرفته است.
علاوه بر این گزارش ارزیابی مجوزی برای شروع عملیات بوده و کارفرما متعهد است بر اساس وظیفه قانونی خود نسبت به رعایت و اجرای قوانین و مقررات کشور که تاکید بر عدم تخریب محیط زیست و حفاظت آن که وظیفه تمام احاد جامعه است اقدام نموده و بر پایه گزارش ارزیابی که راهنمایی برای تقلیل اثرات احتمالی است اقدام نمایید.
پر واضح است که اگر گزارشی تایید شود به این معنی نیست که سازمان محیط زیست بایستی تمام قصور و کوتاهی بخش‌های دیگر را برعهده بگیرد و این رافع مسئولیتهای دیگران نمی باشد بلکه به این معناست که کارفرما بایستی بر اساس اصول کلی و مندرج در گزارش به گونه ای عملیات را هدایت نماید تا کمترین اثر سوء بر محیط زیست وارد شود.
بدین ترتیب گزارش ارزیابی، نقطه تعادل بین توسعه و محیط زیست بوده، در غیر این صورت پروژه های توسعه ای با مشکل برخورد می کنند.
علاوه بر این توجه به این نکته ضروری است که بر اساس مقررات و قوانین کشوری و ارزیابی اثرات توسعه، سازمان حفاظت محیط زیست مجاز است در هر مرحله از پروژه اعم از ساخت یا بهره برداری در صورتی که مغایرت اطلاعات ارایه شده و یا ایجاد مشکلات زیست محیطی در محل تشخیص داده شود نسبت به جلوگیری از ادامه پروژه اقدام کند.
و اما در خصوص سد گتوند و ادعای شرکت آب نیرو مبنی بر صدور مجوز ارزیابی زیست محیطی برای این سد به اطلاع می رساند شرکت آب نیرو در زمان ارایه اطلاعات پروژه سد گتوند در بخش اطلاعات زمین شناسی هیچ گونه اشاره ای به وجود گنبد نمکی در محدوده سد نکرده بود و با این پیش فرض گزارش تهیه و مجوز اولیه ای در خصوص این پروژه از سوی کمیته ارزیابی سازمان صادر شده است.
از سوی دیگر مسوولان شرکت مذکور بر خلاف قانون پیش از تایید گزارش ارزیابی زیست محیطی عملیات احداث این سد را آغاز کردند که به نظر می رسد ندادن اطلاعات وجود گنبد نمکی به دلیل پیش بینی مخالفت با احداث این پروژه بوده است.
در هر صورت سازمان حفاظت محیط زیست پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی بلافاصله طی نامه ای به امضاء ریاست سازمان به وزارت نیرو موکدا توصیه کرده است به دلیل مشکلات گنبد نمکی که اطلاعات آن بعدا جمع آوری شده، آبگیری این سد مشکلات زیست محیطی در منطقه ایجاد می کند لذا از آبگیری این سد خودداری شود که مسوولان وقت وزارت نیرو بدون توجه به نامه ارشدترین مقام وقت سازمان حفاظت محیط زیست بنا به ادعای خود پتویی رسی بر روی گنبد احداث کردند تا مشکل بر طرف شود و سپس نسبت به آبگیری این سد اقدام کردند.
بدین ترتیب و با توجه به مسایل مطرح شده ارزیابی زیست محیطی مطرح فاقد وجاهت قانونی بوده و مجددا تاکید می شود سازمان حفاظت محیط زیست هیچگونه مجوزی برای ادامه این پروژه پس از اطلاع از وجود گنبد نمکی صادر نکرده و طبق نامه رسمی این سازمان باید از آبگیری این پروژه جلوگیری می شد.
سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرده است شرکت آب نیرو و مسوولان وقت باید هم اکنون پاسخگوی تبعات زیست محیطی ایجاد شده در احداث و آبگیری سد گتوند باشند و انتشار خبرهایی اینچنینی و فرافکنی به هیچ وجه پاسخگوی اقدامات خلاف قانون و تبعات آن نمی باشد."
