به گزارش خبرگزاری دانا، متن یادداشت اسفندیار چهاربند که در پایگاه اطلاع‌رسانی آموزش و پرورش شهر تهران منتشر شده، در پی می آید:
"بعد از مدت‌ها سکوت در خصوص سرنوشت کمی و کیفی رشته ادبیات و علوم انسانی در دبیرستانها با تصمیم آموزش و پرورش شهر تهران فرصتی فراهم شد تا افکار عمومی با طرح دیدگاه‌های متنوع و اندیشه‌ورزی، درباره ارتقای کیفیت و کارآمدی این رشته تحصیلی با تاکیدبر تحقق عدالت آموزشی مطالبات و انتظارات خود را ابراز کند. اجتماعی‌شدن این موضوع بستر مناسبی است به منظور فرهنگ‌سازی در جهت تبیین و تقویت منزلت علوم انسانی و پرهیز از غلبه رویکرد تجربی و فنی در دوره آموزش عمومی و هدایت استعدادهای برتر به ادامه تحصیل در رشته ادبیات و علوم انسانی که از اهداف مهم تحول بنیادین آموزش و پرورش و زمینه‌ساز توسعه فرهنگی پایدار محسوب می‌شود.
حساسیت برخی از رسانه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی بیگانه نسبت به این موضوع در روزهای اخیر نیز از آن جهت که برنامه‌های گسترده ای برای تغییر ارزش‌ها، باورها و سبک زندگی نوجوانان و جوانان ما دارند، قابل تامل است و می‌تواند حاکی از نگرانی آنها از تحول رشته علوم‌انسانی وتبدیل آن به یک جریان کارآمد فرهنگی موثر در تکوین وتعالی هویت ایرانی واسلامی دانش آموزان دبیرستانی ما باشد.
با توجه به اهمیت موضوع وبه منظور تبیین ابعاد مختلف این تصمیم و پاسخ به برخی ازدغدغه‌های مطرح، نظر شهروندان واصحاب رسانه را به توضیحات زیر معطوف میکنم:
1 – در سال 1381 تعداد 4 باب مدرسه دولتی تحت عنوان (( دبیرستان فرهنگ )) به منظور بهبود شرایط اجرای رشته ادبیات و علوم انسانی در شهر تهران بصورت آزمایشی تاسیس شد، پس از گذشت سه سال از فعالیت این مدارس در سال 1383 همزمان با دولت هشتم شورای عالی آموزش و پرورش با ارزیابی و تائید کارآمدی آموزشی، پژوهشی و پرورشی آنها در مقایسه با سایر مدارس مجری رشته ادبیات و علوم انسانی ، آئین نامه تاسیس (( دبیرستان فرهنگ )) را تصویب و به سراسر کشور ابلاغ نمود. (مصوب جلسه 714 شورای عالی آموزش و پرورش 16/12/83) واز آن تاریخ تا کنون 16 باب دبیرستان دولتی فرهنگ ( 4 مدرسه نمونه دولتی و 12 مدرسه هیات امنایی)در شهر تهران دایر شده که 3498دانش آموز را تحت پوشش دارد. بنابراین این مدارس غیر انتفاعی و پولی نیستند و یکی از انواع مدارس دولتی محسوب می شوند لذا قضاوت ها مبنی بر حذف رشته ادبیات و علوم انسانی از مدارس دولتی نادرست و ناشی از عدم آگاهی از انواع مدارس دولتی است.
2- در حال حاضر بالغ بر 36 هزار دانش‌آموز دختر و پسرشهر تهران دررشته ادبیات وعلوم انسانی تحصیل می‌کنند. توزیع این تعداد دانش‌آموز بر حسب نوع مدارس عبارت است از: مدارس دولتی عادی 22500 نفر / مدارس دولتی فرهنگ 3498 نفر / مدارس نمونه دولتی 898 نفر / مدارس هیأت امنایی 2738 نفر / مدارس تیزهوشان 47 نفر / مدارس شاهد 1590 نفر / مدارس غیردولتی 4884 نفر
3- مقایسه عملکرد آموزشی، پژوهشی و پرورشی دانش‌آموزان رشته ادبیات و علوم انسانی مدارس دولتی فرهنگ با دانش‌آموزان همین رشته تحصیلی در سایر مدارس ، برتری آنان را تأیید می‌کند. تک رشته بودن و توجه کافی به ساز و کارهای کالبدی، انسانی و نرم‌افزاری متناسب با اقتضائات رشته ادبیات و علوم انسانی در مدارس دولتی فرهنگ عامل اصلی این موفقیت بوده است.
4- با توجه به عملکرد موفق مدارس دولتی فرهنگ و به منظور تحقق راه‌کارهای شماره (2) و (3) و (6) هدف عملیاتی شماره 15 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، آموزش و پرورش شهر تهران ، برنامه توسعه این قبیل مدارس را همزمان با استقرار دوره دوم آموزش متوسطه درچار چوب ساختار جدید نظام آموزشی در سال تحصیلی 96-95 تدوین و ساز و کارهای عملیاتی آن را تدارک دیده است. براساس این برنامه با ایجاد 24 دبیرستان دولتی فرهنگ ، شامل 435 کلاس، بالغ بر 13000 دانش‌آموز واجد شرایط (مستعد و علاقه‌مند) رشته ادبیات و علوم انسانی را علاوه بر مدارس شاهد، نمونه دولتی، هیأت امنایی و غیردولتی تحت پوشش قرار خواهد داد.بدین ترتیب در سال تحصیلی آتی همانند سال تحصیلی جاری حدود 20 درصد از دانش آموزان شاخه نظری می توانند در رشته ادبیات و علوم انسانی تحصیل کنند .این نرخ پوشش رشته علوم انسانی بارویکرد ارتقای کیفیت باحفظ کمیت موجوداز طریق پذیرش دانش آموزان مستعد وسیاست وزارت آموزش و پرورش در زمینه توسعه متوازن دانش آموزان در رشته ها و شاخه های تحصیلی منطبق می باشد. برهمین اساس قضاوت‌هایی که درباره عواقب حذف رشته علوم انسانی از آموز ش وپرورش مطرح شده است کاملا بی اساس است.
مکان یابی مدارس جدید التاسیس براساس توزیع دانش آموزان کنونی این رشته در مناطق مختلف به ویژه مناطق مرکزی وجنوبی تهران انجام خواهد شد تا با تامین حداقل شعاع دسترسی، ایاب وذهاب دانش آموزان به سهولت انجام شود.
5- پذیرش دانش‌آموزان در این دبیرستانها از بین قبول‌شدگان پایه نهم که حداقل معدل 17 را دارا هستند براساس آزمون ورودی صورت می‌گیرد و ادامه تحصیل آنان در این دبیرستانها منوط به حداقل نمره (12) در هر ماده درسی و معدل سالانه (15) است.
یادآوری این نکته ضروری است که سوابق تحصیلی 90 درصد از دانش‌آموزان پایه نهم شهر تهران با حداقل معدل مقرر در آیین‌نامه تأسیس مدارس دولتی فرهنگ مطابقت دارد. به عبارت دیگر بیش از 90 درصد از دانش‌آموزان پایه نهم دارای شرط معدل به منظور ورود به دبیرستان‌های دولتی فرهنگ هستند ، بدیهی است که اولویت پذیرش داوطلبان در رشته ادبیات وعلوم انسانی با رعایت سقف 20 درصد از دانش آموزان شاخه نظری با دانش آموزانی است که ازسوابق تحصیلی بهتری برخوردارند.
یادآوری این مطلب ضروری است که حق انتخاب رشته تحصیلی براساس اولویتها تحقق می یابدوعدم تحقق اولویت اول انتخاب رشته به معنای سلب حق انتخاب نیست لذا دانش آموزانی که بدلیل رعایت نسبت دانش آموزان رشته علوم انسانی با کل دانش آموزان شاخه نظری لزوما باید براساس انتخابهای بعدی خود ادامه تحصیل دهندامری طبیعی است واصولا یکی از اهداف ارایه خدمات راهنمایی ومشاوره تحصیلی کمک به دانش آموزان برای تعیین اولویتها براساس علاقه ، استعداد وامکانات ومحدودیتهاست مربوط است.
6- بر اساس آیین‌نامه گسترش مشارکت‌های مردمی در مدارس، تحصیل در مدارس دولتی فرهنگ رایگان است و استفاده از فوق‌برنامه‌های آموزشی و پرورشی این قبیل مدارس بر اساس آئین نامه ارائه خدمات آموزشی و پرورشی فوق برنامه مصوب جلسه 630 شورای عالی آموزش و پرورش بصورت داوطلبانه است لذا تردیدهای مطرح شده مبنی بر الزامی بودن پرداخت شهریه در این قبیل مدارس صحت ندارد. علاوه بر این با اصلاح مدیریت این قبیل مدارس (تشکیل هیات امنا) و فراهم شدن مشارکت نهادهای اجتماعی و فرهنگی در برنامه ریزی و اجرای فعالیت های آموزشی ،پژوهشی و پرورشی و تامین منابع مالی و انسانی لازم با رعایت ضوابط و مقررات آموزش و پرورش نه تنها هیچگونه هزینه ای به دانش آموزان و خانواده آنان تحمیل نخواهد شد بلکه در مناطق محروم شهر تهران ، زمینه دسترسی دانش آموزان علاقمند به رشته ادبیات و علوم انسانی را به آموزشهای با کیفیت بیش از گذشته فراهم خواهد کرد و علاوه بر عدالت تربیتی در زمینه دسترسی برابر، عدالت تربیتی مبتنی بر دسترسی به آموزشهای با کیفیت در مدارس دولتی بیش از گذشته فراهم می شود.
7- به منظور تأمین فرصت ادامه تحصیل آن دسته از دانش‌آموزان دبیرستان‌های فرهنگ که به هر دلیل شرایط ادامه تحصیل در مدارس دولتی فرهنگ را احراز نمی کنند ،تعدادی ازمدارس دولتی عادی که در حال حاضر مجری رشته ادبیات و علوم انسانی هستند بر حسب نیاز و اعلام ادارات آموزش و پرورش مناطق کماکان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
8 – علی ایحال جزئیات این تصمیم به دبیر خانه شورای عالی آموزش و پرورش منعکس شده است و چنانچه مغایرتی تشیخص داده شود نسبت به اصلاح موارد مغایر اقدام خواهد شد."
