یک کارشناس انرژی گفت: دو تغییر اعمال شده در اطلاعیه جدید شرکت ملی نفت برای فروش نفت در بورس در جذب مشتری و سهولت انجام امر موثر است،اما نباید از آن انتظار معجزه داشت.
به گزارش خبرگزاری دانا،صادق مردانی، کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اطلاعیه جدید شرکت ملی نفت ایران و تغییرات اعلام شده در آن برای فروش نفت خام در بورس، گفت: یکی از تمایزهایی که این اطلاعیه دارد افزایش سقف تسویه حساب از ۶۰ روز به ۹۰ روز است. هر چه این مدت زمان برای بازپرداخت ها طولانی تر باشد، مشارکت در خرید این نوع از نفت خام بیشتر شده و خریداران بیشتری مایل به ورود به این حوزه هستند. به این ترتیب شرایط فروش نفت در بورس به شرایط فروش نفت در خارج از بورس بیشتر شبیه شده و سهل تر می شود.
وی این افزایش مدت زمان تسویه بدهی از سوی شرکت ملی نفت ایران را نوعی مدیریت ریسک دانست و افزود: با طولانی شدن این مدت زمان احتمال اینکه خریدار بدهی خود را تسویه نکند کاهش می یابد. این در حالی است که در کنار این امتیاز، ضمانت های لازم نیز دریافت شده است. از سویی دیگر دست خریداران برای تسویه بدهی باز گذشته شده که در نتیجه فضای جذابی برای حضور خریداران جدید ایجاد می شود.
مردانی با بیان اینکه در حال حاضر مشکلات بانکی زیادی وجود دارد که عمده این مشکلات بانکی که در نتیجه تحریم ها ایجاد شده است به ارز دلار و یورو باز می گردد، اظهار داشت: با فراهم کردن امکان تسویه ارزی یا ریالی بخش عمده و حتی به جرات می توان گفت کل مشکلات مربوط به حوزه تسویه ارزی که متاثر از تحریم نظام بانکی است حل و فصل می شود.
هزینه تحریم برای نفت ایران چقدر است؟
به گفته این کارشناس انرژی، دلار و یورو و تا حدی یوآن کم ریسک ترین و رقابت پذیرترین ارزهای دنیا هستند، اما با توجه به تحریم های آمریکا، این ارزها برای ایران ارزهای پرریسکی محسوب می شوند؛ به این معنا که هزینه تبدیل و انتقال این ارزها برای ایران به طور قابل توجهی افزایش می یابد. به طور مثال در روال عادی هزینه تبدیل و انتقال ارزها حدود نیم تا نهایتا ۲ درصد است، در حالیکه به گفته وزیر نفت این هزینه برای ایران تا ۱۸ درصد نیز وجود داشته که از آن به عنوان ریزش درآمد نفتی یاد می شود.
وی به سه ویژگی مثبت برای استفاده از ارز ریال در معاملات نفت در بورس انرژی اشاره کرد و توضیح داد: نخستین ویژگی مثبت تسویه ریالی این است که دولت می تواند از این منبع ریالی بدون ایجاد تورم برای هزینه های ریالی خود استفاده کند، از طرفی مدت زمان دریافت ال سی ریالی کمتر از ال سی ارزی است و حتی می تواند زیر ۶۰ روز انجام شود، در نهایت نیز ارز حاصل از درآمد نفتی هر چند که نتیجه فروش نفت ایران است اما مالکیت خارجی دارد؛ به این معنا که ارز ملی در اختیار طرف خارجی است که می توانیم با فروش بخشی از آن در سامانه سنا نیاز بازار ارز را برطرف کنیم.
بورس نفت معجزه نمی کند
مردانی دو تغییر در اطلاعیه جدید شرکت ملی نفت ایران برای فروش نفت در بورس را موثر ارزیابی کرد و گفت: نباید از این دو تغییر ایجاد شده انتظار معجزه داشته باشیم، اما در سهولت کار و جذب مشتری بی تاثیر نیست. به مرور زمان نیز روال را به سوی استفاده از ارز ملی ترغیب می کند و از آنجایی که در نتیجه دریافت ریال قدرت چانه زنی دولت در مقابل خریدار خارجی افزایش می یابد می تواند قدرت ریال را افزایش دهد.
به عقیده وی، باید برای عرضه منظم نفت خام در بورس قانون وجود داشته باشد. این نظم در عرضه و قانونمند بودن آن باعث امنیت خاطر مشتریان شده و مسوولیت شرکت ملی نفت را نیز برای پاسخگویی برای علت چگونگی فروش کاهش می دهد. البته بهتر است روند قیمت گذاری نفت عرضه شده در بورس نیز در نهادی خارج از اموربین الملل شرکت ملی نفت ایران انجام شود یا نهادهایی خارج از شرکت ملی نفت و حاکمیت، کاملا تخصصی به قیمت گذاری بپردازند. گفتنی است پیشنهاد عرضه منظم نفت در بورس مورد تایید کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی قرار گرفته که هنوز جزییات آن مورد بررسی است.
وی این افزایش مدت زمان تسویه بدهی از سوی شرکت ملی نفت ایران را نوعی مدیریت ریسک دانست و افزود: با طولانی شدن این مدت زمان احتمال اینکه خریدار بدهی خود را تسویه نکند کاهش می یابد. این در حالی است که در کنار این امتیاز، ضمانت های لازم نیز دریافت شده است. از سویی دیگر دست خریداران برای تسویه بدهی باز گذشته شده که در نتیجه فضای جذابی برای حضور خریداران جدید ایجاد می شود.
مردانی با بیان اینکه در حال حاضر مشکلات بانکی زیادی وجود دارد که عمده این مشکلات بانکی که در نتیجه تحریم ها ایجاد شده است به ارز دلار و یورو باز می گردد، اظهار داشت: با فراهم کردن امکان تسویه ارزی یا ریالی بخش عمده و حتی به جرات می توان گفت کل مشکلات مربوط به حوزه تسویه ارزی که متاثر از تحریم نظام بانکی است حل و فصل می شود.
هزینه تحریم برای نفت ایران چقدر است؟
به گفته این کارشناس انرژی، دلار و یورو و تا حدی یوآن کم ریسک ترین و رقابت پذیرترین ارزهای دنیا هستند، اما با توجه به تحریم های آمریکا، این ارزها برای ایران ارزهای پرریسکی محسوب می شوند؛ به این معنا که هزینه تبدیل و انتقال این ارزها برای ایران به طور قابل توجهی افزایش می یابد. به طور مثال در روال عادی هزینه تبدیل و انتقال ارزها حدود نیم تا نهایتا ۲ درصد است، در حالیکه به گفته وزیر نفت این هزینه برای ایران تا ۱۸ درصد نیز وجود داشته که از آن به عنوان ریزش درآمد نفتی یاد می شود.
وی به سه ویژگی مثبت برای استفاده از ارز ریال در معاملات نفت در بورس انرژی اشاره کرد و توضیح داد: نخستین ویژگی مثبت تسویه ریالی این است که دولت می تواند از این منبع ریالی بدون ایجاد تورم برای هزینه های ریالی خود استفاده کند، از طرفی مدت زمان دریافت ال سی ریالی کمتر از ال سی ارزی است و حتی می تواند زیر ۶۰ روز انجام شود، در نهایت نیز ارز حاصل از درآمد نفتی هر چند که نتیجه فروش نفت ایران است اما مالکیت خارجی دارد؛ به این معنا که ارز ملی در اختیار طرف خارجی است که می توانیم با فروش بخشی از آن در سامانه سنا نیاز بازار ارز را برطرف کنیم.
بورس نفت معجزه نمی کند
مردانی دو تغییر در اطلاعیه جدید شرکت ملی نفت ایران برای فروش نفت در بورس را موثر ارزیابی کرد و گفت: نباید از این دو تغییر ایجاد شده انتظار معجزه داشته باشیم، اما در سهولت کار و جذب مشتری بی تاثیر نیست. به مرور زمان نیز روال را به سوی استفاده از ارز ملی ترغیب می کند و از آنجایی که در نتیجه دریافت ریال قدرت چانه زنی دولت در مقابل خریدار خارجی افزایش می یابد می تواند قدرت ریال را افزایش دهد.
به عقیده وی، باید برای عرضه منظم نفت خام در بورس قانون وجود داشته باشد. این نظم در عرضه و قانونمند بودن آن باعث امنیت خاطر مشتریان شده و مسوولیت شرکت ملی نفت را نیز برای پاسخگویی برای علت چگونگی فروش کاهش می دهد. البته بهتر است روند قیمت گذاری نفت عرضه شده در بورس نیز در نهادی خارج از اموربین الملل شرکت ملی نفت ایران انجام شود یا نهادهایی خارج از شرکت ملی نفت و حاکمیت، کاملا تخصصی به قیمت گذاری بپردازند. گفتنی است پیشنهاد عرضه منظم نفت در بورس مورد تایید کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی قرار گرفته که هنوز جزییات آن مورد بررسی است.
