این تحقیق روی یک گیرنده خاص به نام گیرنده "کموکاین ۴"(CXCR۴) متمرکز شده است که قبلاً مشخص شده بود در صورت وجود سرطان متاستاتیک در اندامهای خاص بیش از حد وجود دارد. در این مطالعه به بررسی مسیر شکل متداول سرطان چشم پرداخته شد که در مراحل اولیه متاستاز به کبد منتقل میشود. تشخیص این مسیر متاستاتیک چالش برانگیز است و اغلب فقط در مرحله پیشرفته در کبد تشخیص داده میشود.
متاستاز(Metastasis) یا دگرنشینی یا فراگستری به گسترش و مهاجرت سلولهای سرطانی از یک بافت به بافتهای دیگر گفته میشود. به این نوع تومورها، تومورهای دگرنشین نیز گفته میشود. فرهنگستان زبان فارسی برای متاستاز واژه دگرنشینی را تصویب کرده و در تعریف آن آورده است: انتقال بیماری، عموماً سرطان، از نقطهای از بدن به نقطهای دیگر است، درحالی که پیوند مستقیمی میان آنها وجود ندارد.
در برخی از سلولهای توموری تعداد اندکی از خصوصیات سلول اولیه تغییر میکند و سلول توموری هنوز کم و بیش شبیه سلول اولیهای است که از آن نشات گرفته است. تومورهایی که در اثر این سلولها پدید میآیند تومورهای خوشخیم نامیده میشوند. تومورهای خوشخیم گسترش محدودی دارند و تومور، فقط در همان محل سلول اولیه مشاهده میشود. اما در برخی از یاختههای توموری در اثر جهشهای بیشتر، اغلب خصوصیات سلول اولیه تغییر میکند. این سلولها پروتئینهایی را بیان میکنند که در حالت عادی در سلولهای نرمال، بیان نمیشوند. همچنین در این سلولها از بیان برخی از پروتئینها، جلوگیری میشود. این تغییرات در بیان پروتئینهای سلولی باعث میشود سلول سرطانی، ارتباط خود را با سلولهای مجاور از دست دهد و با تجزیه ماتریس بینسلولی، از محل اولیه خود مهاجرت کرده و به محل دیگری برود و در آنجا نیز باعث ایجاد تومور شود. کلمهی متاستاز از کلمه یونانی به معنای تغییر مکان گرفته شده است.
مطالعه جدید محققان دانشگاه "جورجیا"، یک ماده حاجب کنتراست MRI جدید را توصیف میکند که ترکیبی از گادولینیوم تقویت شده با تصویربرداری MRI با پروتئین جدیدی است که به منظور خانه کردن در گیرندههای "CXCR۴" طراحی شده است.
"جنی یانگ" سرپرست این مطالعه توضیح میدهد: در حال حاضر تشخیص مراحل اولیه بیماری در کبد، حتی با روش بیوپسی تهاجمی نیز دشوار است. آزمایش تشخیصی با استفاده از این ماده حاجب نه تنها میتواند وجود بیماری را تشخیص دهد، بلکه با حساسیت و دقت بالاتر، مراحل مختلف را نیز شناسایی میکند. این زیبایی این کار است.
تحقیقات در این مرحله فقط به طور مستقیم به مطالعات روی سلول آزمایشگاهی و آزمایش روی حیوانات محدود شده است، اما آزمایشات انسانی طی دو سال آینده آغاز میشوند. ماهیت امیدوار کننده این نوآوری موجب شده تا سازمان غذا و داروی ایالات متحده(FDA) آن را در ردیف تحقیقاتی که باید سریع دنبال شوند تا توسعه یابند و روی انسان آزمایش شوند، قرار داده است که اهمیت بالینی دستیابی به چنین موفقیتی را نشان میدهد.
"یانگ" میگوید: ما قبلاً با مسئولان FDA ملاقات کردهایم، بنابراین یک طرح و برنامه کاری داریم. ما امیدواریم که طی ۱۸ ماه تا دو سال آتی بتوانیم اولین آزمایشهای بالینی خود را همراه با ثبت اختراع انجام دهیم.
در حالی که توسعه و آزمایشات اولیه روی نوع خاصی از سرطان متاستاتیک موجود در کبد متمرکز شده است، "یانگ اطمینان دارد که این عامل تصویربرداری جدید به دلیل ماهیت حضور "CXCR۴" در انواع مختلف سرطان، در بسیاری از اشکال دیگر این بیماری از جمله سرطان پوست، پستان و کولورکتال نیز قابل استفاده خواهد بود.
این روش اصطلاحا بازی را تغییر میدهد. این امکان وجود دارد که در واقع برای هر نوع از سرطان، کاربردهای بسیار بیشتری داشته باشد.
"یانگ" افزود: ما آن را روی ۱۰ نوع مختلف سرطان در آزمایشگاه آزمایش کردهایم. ما ۳۰ سال است که با پیشرفتهای اندک از همان مواد حاجب ابتدایی استفاده میکنیم. من فکر میکنم این بزرگترین کمک علمی من است و امیدوارم به چیزهای دیگری نیز دست یابم.
این مطالعه جدید در مجله Science Advances منتشر شده است.