به گزارش پایگاه خبری دانا؛ دکتر سیمین حسینیان در میزگرد «اندیشکده خانواده تحت عنوان گفتمان خانواده‌گرا در سند الگو» که امروز در دوازدهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد، گفت: توسعه در علم و فناوری، انقلاب صنعتی را به ارمغان آورد و در اکثر ملت‌های سراسر جهان زنان در کنار مردان بیرون از خانه مشغول به کار شدند و ساختار خانواده به اشکال خانواده تک فرزند، بدون فرزند، تک والد، خانواده با پدر و مادر سالمند و غیره تغییر کرده است.
وی ادامه داد: خانواده‌های ایرانی نیز از این قائده مستثنی نبوده‌اند، به طوری که در نیم قرن اخیر تغییرات بنیادی در شکل و ویژگی‌های خانواده در ایران محسوس بوده و تمایل به فرزندآوری در والدین ایرانی نیز کاهش یافته و این کاهش مداوم در میزان متوسط خانواده به تغییر در ساختار و افزایش خانواده‌های تک‌فرزند منجر شده است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه الزهرا با بیان این‌که به طور کلی ورود فرزند به خانواده جزء عوامل ایجادکننده استرس برای والدین محسوب می‌شود؛ گفت: استرس والدین حاصل اثر تعامل کنش‌وری و خصوصیات اصلی و آشکار والدین با خصوصیات فرزند است. استرس والدین ممکـن است به کاهش سلامت روانی و بهزیستـی والدیـن منجر شده و در نهایت به پیوند و تعامل والد-فرزندی لطمه وارد کند.
وی با اشاره به انجام مطالعه‌ای با عنوان «تدوین و اثربخشی بسته آموزشی تعامل مادر- فرزند ویژه خانواده‌های تک فرزند بر استرس مادران و پیوند والدینی دختران نوجوان» گفت: در این مطالعه تمامی مادران و نوجوانان (۱۶ تا ۱۸ سال) خانواده‌های تک‌فرزند ساکن شهر یزد و متخصصین کار با خانواده از شهرهای مختلف شرکت کردند. در این مطالعه با استفاه از روش تحقیق کیفی در چند مرحله و همچنین مطالعه مروری مقالات علمی در حوزه تعامل والد-نوجوان یک بسته آموزشی طراحی شد که شامل ۱۳ جلسه آموزشی ۱۲۰ دقیقه‌ای برای مادران و نوجوانان است. این جلسات با توجه به مضامین اصلی و فرعی استخراج شده از منابع تحقیق تدوین شد که شامل اصلاح ادراک و نگرش والد و نوجوان به تک‌فرزندی، اصلاح تعامل والد-نوجوان و اصلاح ساختار خانوادگی بود.
حسینیان با بیان این‌که در زمینه تعامل والد-نوجوان تحقیقات بسیار گسترده‌ای در سطح جهان انجام شده است؛ گفت: افراد بسیاری در این زمینه فعالیت داشته‌اند و برنامه‌های مدون بسیاری نیز طراحی شده که تأثیر مثبتی نیز در نوع تعامل بین والدین و فرزندان داشته است؛ اما با توجه به مضامین کشف شده تلفیق دو رویکرد فرزندپروری مبتنی بر تعهد و پذیرش و خانواده‌درمانی ساختاری برای آموزش به خانواده‌های تک‌فرزند مثمر ثمر به نظر می‌رسید.
وی اظهار کرد: والدین می‌خواهند فرزندانشان در شادی و امنیت رشد کنند و فرزندان نیز موفق، خودمختار و دانا باشند. همچنین می‌خواهند فرزند، آرزوهایشان را تحقق ببخشد، چیزی که تحت عنوان انتظارات و همچنین کمال‌طلبی والدین در مضامین کشف شده به آن اشاره کردیم.
این در حالی است که هیچ دوره رشدی نیست که کاملاً مطابق نظر والدین باشد و هر دوره آموزشی مشکلاتی دارد، در پی آن ذهن والدین به‌ویژه زمانی که احساس استرس و آسیب‌پذیری دارند، نگرانی‌هایی را زمزمه می‌کند؛ مهم نیست چه اتفاقی برای فرزند رخ دهد، آن‌ها به فرمان ذهنشان گوش می‌دهند.
این مقاله توسط دکتر سیمین حسینیان به عنوان نویسنده مسئول و با همیاری مهناز مرتضوی دانش‌آموخته دکتری مشاوره خانواده از دانشگاه الزهرا تهیه شده است.
