سندروم کودک دیجیتال در حال حاضر به یکی از موضوعات رایج ترین در خانوادهها تبدیل شده است. با توجه به عصر دیجیتال و ارتباطاتی که در آن زندگی میکنیم، این امر قابل توجه است که حتی کودکان نیز به اندازه بزرگسالان یا حتی بیشتر از آنها از امکانات دیجیتال استفاده میکنند. به علت شیوع جهانی و افزایش آن، این موضوع به نام سندروم کودک دیجیتال شناخته شده و به عنوان یک اختلال در نظر گرفته میشود. البته در کل، همه کودکان به یک اندازه از این وسایل استفاده نمیکنند. بعضی از کودکان بیشتر از دیگران از وسایل دیجیتالی استفاده میکنند، که میتواند یک نشانه هشداردهنده باشد. بهتر است والدین اطلاعات کافی در این زمینه را به دست آورده و به فرزند خود در این مورد کمک کنند.
اهمیت پیشگیری از گسترش سندروم کودک دیجیتال
بعضی از والدین به دلیل نبود وقت و انرژی کافی برای کودکان خود، تمایل دارند که آنها را با امکانات دیجیتال سرگرم کنند و هیچ تمایلی به حل این مسئله ندارند. اما همانطور که اشاره شد، ابتلا به سندروم کودک دیجیتال میتواند تاثیرات بدی بر زندگی کودک داشته باشد. به همین دلیل، بسیار مهم است که افراد از آن جلوگیری کنند و یا حتی سریعاً آن را درمان کنند.
معایب بروز سندروم کودک دیجیتال
سندروم کودک دیجیتال با مشکلات زیادی برای کودکان و خانوادههایشان همراه است. اگر خانواده نتواند این موضوع را در کودک خود کنترل کند، عوارض جانبی که در این قسمت اشاره شد، رخ میدهد.
⭕ گوشهگیری و انزوای کودک
بطور طبیعی، با ابتلا به سندروم کودک دیجیتال، ممکن است کودکان گوشهگیر و انزواگر باشند. در واقع، در حالت شدید، در کودکان مبتلا به اوتیسم نیز این رفتار دیده میشود. اما به طور کلی، در این شرایط، کودکان اکثر زمان خود را صرف بازی یا استفاده از وسایل دیجیتال میکنند و با دیگران ارتباط برقرار نمیکنند.
⭕ عدم یادگیری مهارتهای مختلف
با صرف وقت زیاد در استفاده از وسایل دیجیتال، کودکان قادر نیستند مهارتهای مختلف را یاد بگیرند. این کودکان حتی علاقهای به یادگیری ندارند. همچنین، با گوشهگیری و جدایی از همسالان خود، نمیتوانند مهارتهای ارتباطی را یاد بگیرند.
⭕ بروز رفتارهای خشن یا غیرعادی
یکی از عوارض جانبی سندروم کودک دیجیتال، بروز رفتارهای خشن و غیرعادی در کودکان است. در واقع، کودکان تحت تأثیر بازیها و محتوای دیجیتالی قرار میگیرند و به همین دلیل رفتارهای عجیبی از خود نشان میدهند. همچنین، درموارد دیگری مثل کاهش توجه و تمرکز، عدم تعادل در ارتباطات اجتماعی، کاهش تواناییهای شناختی، افزایش استرس و اضطراب، اختلال در خواب و افزایش خطر اضطراب و افسردگی نیز ممکن است در کودکان مبتلا به سندروم کودک دیجیتال رخ دهد.
اهمیت پیشگیری
اهمیت پیشگیری از گسترش سندروم کودک دیجیتال برای کودکان و خانوادهها بینظیر است. از جمله دلایل زیر میتوان به اهمیت پیشگیری اشاره کرد:
🔹 حفظ سلامت روانی: با جلوگیری از ابتلا به سندروم کودک دیجیتال، سلامت روانی کودکان حفظ میشود و از مشکلات روانی و اجتماعی آینده جلوگیری میشود.
🔹 توسعه مهارتهای ارتباطی: با کاهش زمان صرف شده در استفاده از وسایل دیجیتال، کودکان میتوانند مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنند و بهترین روشهای برقراری ارتباط با دیگران را یاد بگیرند.
🔹 تسهیل یادگیری: با کاهش تمرکز بر روی وسایل دیجیتال و افزایش تمرکز بر فعالیتهای آموزشی و سازنده، کودکان بهتر و بهصورت موثرتری میتوانند یاد بگیرند و تواناییهای شناختی خود را بهبود بخشند.
🔹 ارتقای سلامت فیزیکی: کاهش زمان نشستن در مقابل صفحههای دیجیتالی و افزایش فعالیتهای بدنی، بهبود سلامت فیزیکی کودک را تسهیل میکند و میزان چاقی و بیماریهای مرتبط با آن را کاهش میدهد.
🔹 تعادل بین زندگی دیجیتال و زندگی واقعی: پیشگیری از سندروم کودک دیجیتال به کودکان کمک میکند تا تعادل مناسبی در استفاده از فناوری داشته باشند و زندگی واقعی را با زندگی دیجیتال تعادلدهند.
در نتیجه، پیشگیری از گسترش سندروم کودک دیجیتال از اهمیت بسیاری برخوردار است و میتواند به بهبود کیفیت زندگی کودکان و خانوادههایشان کمک کند.
روشهای مقابله با سندروم کودک دیجیتال
برای مقابله و درمان سندروم کودک دیجیتال، روشهای مختلفی وجود دارد. والدین میتوانند از این روشها استفاده کنند تا به کودک خود کمک کنند و یا حتی از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری نمایند. همچنین، در این زمان حتماً نیاز است که از یک مشاور کودک کمک بگیرند و با همکاری او اقدام کنند.
در این راستا، والدین باید به عنوان الگویی خوب در استفاده از وسایل دیجیتال عمل کنند و همچنین دسترسی فرزندان خود را محدود کنند. از آنجایی که استفاده از این وسایل در برخی موارد اجتنابناپذیر است، بهتر است کودکان را تشویق به فعالیت بدنی کنند و از بازیهای غیردیجیتالی بیشتری استفاده کنند.
سخن پایانی
با توجه به ارتباطی که سندروم کودک دیجیتال با بیماری اوتیسم دارد، بهتر است این مسئله کنترل شود و اقدامات لازم در این زمینه انجام شود. والدین و اطرافیان نقش مهمی در این خصوص ایفا میکنند. بنابراین، علاوه بر استفاده از روشهایی که در بالا گفته شد، نیاز است که از خدمات یک مشاور نیز بهرهبرداری کنند و کودک خود را تحت نظر متخصص قرار دهند.