به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه فرهنگ و هنر، محمدامین قاسمی پیربلوطی؛
سیمایی که از جنگ نمی‌شناختیم
تصویر زن در سینمای دفاع مقدس، اغلب تصویری از یک مادر فداکار، همسری صبور یا پرستاری در پشت جبهه بوده است؛ تصویری قابل احترام، اما تکراری. این تصویر، گرچه بخشی از واقعیت جنگ است، اما تمام آن نیست. چه می‌شود اگر دوربین، این بار به جای نمایش زن در نقش پشتیبان، او را در قامت یک رزمنده تمام‌عیار در خط مقدم نشان دهد؟ فیلم سینمایی «دسته دختران»، محصول سال ۱۴۰۰ به کارگردانی منیر قیدی، دقیقاً برای پاسخ به همین پرسش ساخته شده است. این اثر که اولین بار در چهلمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و سرانجام در اردیبهشت ۱۴۰۲ اکران عمومی شد، تلاشی جسورانه برای شکستن کلیشه‌ها و روایت داستان زنانی است که مقاومت را نه در خانه، که در کوچه و خیابان‌های خرمشهر معنا کردند.
روایت مقاومت زیر آتش
«دسته دختران» که فیلمنامه آن با الهام از وقایع واقعی نوشته شده، ما را به روزهای آغازین جنگ و محاصره خرمشهر می‌برد. داستان بر محور گروهی از زنان با روحیات و انگیزه‌های متفاوت شکل گرفته است که در میانه آشوب، ویرانی و سقوط شهر، تصمیمی غیرمنتظره می‌گیرند. آن‌ها به رهبری فرمانده‌ای به نام یگانه (نیکی کریمی) و با حضور شخصیت‌های قدرتمندی چون وجیهه (پانته‌آ پناهی‌ها) و سیمین (فرشته حسینی)، در برابر مخالفت مردانی که آن‌ها را ضعیف می‌پندارند، می‌ایستند و برای دفاع از شهرشان، اسلحه به دست می‌گیرند. فیلم، قصه کلاسیک با یک قهرمان واحد ندارد، بلکه روایتی مدرن و رئالیستی از تلاش یک گروه برای بقا و مقاومت در شرایطی است که امیدها رو به زوال است.
قدرت فنی در کنار ضعف روایت
«دسته دختران» از نظر فنی، یکی از آثار قابل‌توجه سینمای جنگ در سال‌های اخیر است. فیلم در بازسازی فضای پرتنش، خشن و بی‌رحم جنگ شهری بسیار خوب عمل می‌کند. طراحی صحنه دقیق، صداگذاری میخکوب‌کننده و جلوه‌های ویژه میدانی و بصری در سطح بالایی اجرا شده‌اند که سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های بصری را از جشنواره فجر به ارمغان آورد. بازی بازیگرانی چون پانته‌آ پناهی‌ها و به خصوص فرشته حسینی (که برای این فیلم دیپلم افتخار نقش مکمل زن را گرفت) بسیار تأثیرگذار است. با این حال، بزرگترین نقطه ضعف فیلم که بسیاری از منتقدان به آن اشاره کرده‌اند، فیلمنامه آن است. به نظر می‌رسد شخصیت‌ها عمق کافی پیدا نمی‌کنند و بیشتر به تیپ‌هایی برای نمایندگی یک قشر خاص نزدیک می‌شوند تا انسان‌هایی با ابعاد پیچیده. در نتیجه، گاهی ارتباط عاطفی مخاطب با سرنوشت آن‌ها دشوار می‌شود و فیلم با وجود صحنه‌های درخشان، از دستیابی به یک انسجام روایی کامل باز می‌ماند.
صدای زنان در میدان نبرد: برگ برنده فیلم
وجه تمایز اصلی و برگ برنده «دسته دختران»، زاویه دید کاملاً زنانه آن به مقاومت مسلحانه است. منیر قیدی آگاهانه انتخاب کرده تا جنگ را از دریچه نگاه زنانی روایت کند که نه تنها با دشمن خارجی، بلکه با سنت‌ها و نگاه‌های محدودکننده جامعه خود نیز می‌جنگند. این فیلم، اولین اثر در سینمای دفاع مقدس است که به طور متمرکز و جدی، زن را به عنوان یک نیروی فعال و تعیین‌کننده در میدان نبرد به تصویر می‌کشد. این رویکرد تازه و شجاعانه، به خودی خود دستاوردی بزرگ است که «دسته دختران» را به فیلمی مهم در این ژانر تبدیل می‌کند.
حرف آخر: تماشا کنیم یا نه؟
«دسته دختران» فیلمی است که باید آن را دید، حتی اگر بی‌نقص نباشد. اگر به دنبال یک اکشن جنگی با استانداردهای فنی بالا هستید، اگر به روایت‌های واقعی و کمتر شنیده‌شده از تاریخ معاصر علاقه‌مندید و مهم‌تر از همه، اگر می‌خواهید سیمایی متفاوت، قدرتمند و الهام‌بخش از زن ایرانی در یکی از سخت‌ترین بزنگاه‌های تاریخی ببینید، این فیلم برای شماست. «دسته دختران» یک بیانیه سینمایی است که اعلام می‌کند قهرمانی و دفاع از وطن، جنسیت نمی‌شناسد.
