سرعت یوزپلنگ ایرانی چقدر است؟

به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزای دانا و به نقل از ایسنا، جنس‌ نر یوز‌ اندکی‌ بزرگتر از جنس‌ ماده‌ است‌. برخورداری‌ از ستون‌ فقرات‌ انعطاف‌ پذیر‌، کبد و قلب‌ بزرگ‌، سوراخ‌ بینی‌ گشاد‌، ظرفیت‌ بالای‌ ریه، بدنی‌ عضلانی‌ و باریک،‌ یوزپلنگ‌ را تیز‌روترین‌ شکارچی‌ جهان‌ ساخته‌ است.

آنها قادرند با سرعتی‌ معادل‌ ‌110‌ کیلومتر بر ساعت‌ بدوند. یوزپلنگ‌ها سریع‌ترین جانور دونده بر روی خشکی هستند. نکته جالب توجه اینکه مطالعات اخیر نشان می‌دهد که موفقیت این گربه‌سانان در شکار بیش از اینکه وابسته به سرعت بالای آنها باشد به توانایی منحصر بفردشان در باز ایستادن از حرکت و شروع به دویدن ناگهانی به واسطه داشتن چالاکی فوق‌العاده‌ است.

یوزپلنگ‌ در دشت های‌ باز و تپه‌ ماهورهای‌ واقع در مناطق‌ استپی‌ و بیابانی‌ و نیمه‌ کویری‌ و زیستگاه‌ های‌ باز که‌ شکار در آن وجود داشته‌ باشد‌ دیده‌ می‌شود‌.. زیستگاه‌ عمده‌ یوزپلنگ‌ در ایران‌ دشت‌ کویر است‌ که‌ بخش‌هایی‌ از استان‌ های کرمان‌، خراسان، سمنان‌، یزد، تهران‌ و اصفهان‌ را در بر می‌گیرد‌..

اکنون‌ این ناحیه‌ وسیع استپی‌ و بیابانی‌ به‌ آخرین‌ پناهگاه‌ یوز آسیایی‌ مبدل‌ شده‌ است‌. پارک‌ ملی،‌ پناهگاه‌ حیات‌ وحش‌ و ذخیرگاه‌ زیست کره‌ خوارتوان‌ واقع در بیارجمند شاهرود، مهمترین زیستگاه این گونه نادر جانوری است که جمعیت آن‌ ‌10‌ تا‌ ‌14‌ قلاده‌ برآورد‌ شده است. با این‌ حساب‌ آمار یوز آسیایی‌ در ایران‌ گاهی‌ بین‌ ‌50‌ تا ‌60‌ قلاده‌ و در کل‌ کمتر از ‌100‌ قلاده‌ تخمین زده اند.

این جانور عمدتا از جبیر، آهو، قوچ‌، میش‌، کل‌ و بز و خرگوش‌ وحشی‌ تغذیه‌ می‌کند‌. افزایش‌ تعداد دام‌ بدون‌ توجه‌ به‌ ظرفیت‌ محیط در تخریب‌ گیاهان‌ نقش‌ مؤثری‌ داشته‌ و این‌ به‌ نوبه‌ خود به‌ از بین‌ رفتن‌ سُم‌ داران‌ وحشی‌ که‌ مهترین‌ خوراک یوزپلنگ‌ هستند منتهی‌ می شود. از سوی دیگر تقریبا تمام‌ روستاییان‌ ساکن‌ در زیستگاه‌ یوزپلنگ‌ بز، گوسفند و شتر پرورش‌ می‌دهند‌ و این‌ مساله‌ مدت‌ زیادی‌ است که‌ به‌ مانعی‌ در حفاظت‌ از حیات‌ وحش‌ تبدیل‌ شده‌ است‌.

شکار مستقیم‌ وحوش‌ در ایران‌ با افزایش سلاح‌ گرم‌ و استفاده‌ از خودرو توسط شکارچیان‌ غیر مجاز که اهمیت‌ یوزپلنگ‌ و طعمه‌های ‌آن در نظام‌ بوم‌ شناختی‌ را نمی دانند، خطری جدی برای بقای نسل یورپلنگ به شمار می رود. در اهمیت‌ حفظ نسل‌ یوزپلنگ‌ آسیایی‌ همین‌ بس‌ که‌ چند سالی‌ است‌ که‌ هند چشم‌ طمع به‌ یوزهای‌ ایران‌ دوخته‌ و حتی‌ حاضر است که‌ ‌17‌ جفت‌ از گونه‌های‌ جانوری‌ موجود خود را به‌ ایران‌ بدهد و در قبال‌ آن یک‌ جفت‌ یوز بگیرد تا با استفاده‌ از فناوری های‌ جدید ژنتیک‌ اقدام‌ به‌ تکثیرشان‌ نماید.

در حال حاضر در پارک ملی توران ماده یوزی به نام «دلبر» نگهداری می شود، در حال حاضر دلبر در پارک ملی توران در محیط فنس کشی شده که تردد و بازدید کننده در آن کم است، نگهداری می شود. توله یوزها شکار کردن را بوسیله مادرشان در سن یک سالگی آموزش می بینند.

متأسفانه به دلیل سن کم دلبر و عدم توانایی در شکار، همچنین عدم موفقیت در پیدا کردن مادر دلبر، رها سازی این توله یوز امکان پذیر نبوده و منجر به مرگ زود هنگام او می شود. دلبر در حال حاضر با خرگوش زنده و گوشت گوسفند تغذیه می کند. دلبر در چندین جشنوارۀ گردشگری که در شهرستان شاهرود برگزار شد با همکاری خوب محیط بانان و رعایت توصیه های محیط بانان در بر هم نزدن آرامش حیوان مورد بازدید قرار گرفت که نقش مثبتی در معرفی و درک ارزش این گونه مهم جانوری به گردشگران ایفا نمود.