وجود آرسنیک در برنج های وارداتی توسط آزمایشگاه های خارجی تایید شد / امنیت غذایی در کشور یعنی توجه به سلامت نان و بوفه مدارس

به گزارش گروه سلامت داناخبر، دکتر رسول خضری، با بیان اینکه امنیت سرمایه برای یک کشاورز حرف اول را در حرفه او می‌زند به روزنامه قانون گفت: بر اساس سیاست‌های کلان مملکت، باید روند تولید در کشور به گونه‌ای رو به خودکفایی پیش برود تا تراز جهاد کشاورزی تبدیل به رقمی مثبت شود. تراز جهاد کشاورزی، به‌جز در سال ۸۲، در مدت زمان بعد از انقلاب تا کنون در هیچ یک از سنوات به ارقام مثبت نرسیده و همواره زیر صفر باقی مانده است. بحث حمایت از تولید کننده، باید در زمینه بیمه درمان تأمین اجتماعی و بازنشستگی، تخصیص یارانه به خرید کودهای آلی و ارایه نهال‌های ارگانیک معطوف شود.

ماجرای واردات برنج های آلوده به کشور
مسوول رسیدگی به بحث امنیت غذایی کمیسیون بهداشت مجلس در مورد ماجرای برنج های آلوده به آرسنیک اظهار کرد: مساله برنج‌‌های مشکوک به آرسنیک در سال ۸۸ مطرح شد و در زمان آزمایش این برنج‌‌ها آمار و ارقام بسیار ضد‌و‌نقیضی منتشر شد. وزارت بهداشت و بسیاری واحد‌های دیگر زیر بار آلودگی برنج‌ها نمي‌رفتند و این در حالی بود که آلودگی از سوی IGI وزارت امور خارجه تأیید شده بود.

آرسنیکی که در سال ۸۸ گزارش شد در یک آزمایشگاه 0.1 گزارش شد، یکی 10، یکی 40 و در ‌‌نهایت آزمایشگاهی رقم 400 ppm را برای آرسنیک موجود در این برنج‌ها ارایه کرد که اختلاف، بسیار فاحش بود. به علت اختلافات بسیار بالا در درصد‌های ارایه شده وزارت بهداشت در ‌‌نهایت ناچار شد تا این برنج‌ها را در خارج از کشور آزمایش کند و تأییدیه نهایی وجود آرسنیک در برنج‌های وارداتی هم به وسیله آزمایشگاه‌های خارجی صادر شد. آیا در آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو یا آزمایشگاه IGI وزارت صنعت و معدن امکان وجود چنین آزمایشی با دقت لازم وجود نداشت؟

استانداردهای کشور عقب تر از استانداردهای جهانی
دکتر خضری افزود: علاوه بر این متاسفانه میزان حد مجازی که در کشور تعریف شده است نیز، با استاندارد‌های جهانی فاصله بسیاری دارد. در کدکس ۱۹۸ که در سال ۱۹۹۵ اعلام شد، میزان حد مجاز برای سرب، کادمیم و آرسنیک صفر است. ولی در کشور ما همین میزان حد مجاز برای کادمیم 0.2 ppm، برای سرب، یک دهم و برای آرسنیک صفر است. ما حتی با استاندارد‌های جهانی هم خوانش نداریم. در درجه اول مشکل این است که ما در بحث استاندارد غذایی، سازی کاملا مخالف با ساز جهانی می‌زنیم. به جای اینکه ما این بحث را تازه از آزمون و خطا آغاز کنیم باید تجربیات کشور‌ها دیگر را مبنا قرار داده و از استهلاک‌‌های محتمل در این زمینه بکاهیم، هر چه باشد این آزمون و خطا‌ها در واقع روی جان مردم انجام می‌شود. آن‌ها در سال ۱۹۹۵ این استاندارد‌ها را تعیین کرده‌اند و ما در سال ۲۰۱۳ هنوز در مرحله آزمون و خطا هستیم.

دبیر کمیسیون بهداشت مجلس با تاکید براینکه تعدد نهادهای سیاستگذار و تصمیم ساز یکی از چالش‌های بزرگ سلامت است و رییس جمهوری باید در هماهنگی مسایل در شورای‌عالی امنیت غذایی در کشور نقش پررنگ تری را داشته باشد، تصریح کرد: همین کودهای شیمیایی که در حال حاضر به وفور در صنعت کشاورزی ما مورد استفاده قرار می‌گیرد، نه‌تنها تنوع زیست بومی را از بین می‌برد، بلکه با آلوده کردن سفره‌های آب زیر‌زمینی، وارد آب آشامیدنی مردم نیز می‌شود. بسیاری از این سموم با تصفیه‌های معمولی که روی آب‌های آشامیدنی انجام می‌شود، از بین نمی‌روند.

دکتر کلانتری به استفاده کودهای ارگانیک اعتقاد نداشت
دکتر خضری در انتقادی نسبت به دکتر کلانتری وزیر سابق کشاورزی گفت: نکته جالب برای من در این رابطه اینجاست که دکتر کلانتری، وزیر جهاد کشاورزی، با بیش از ۱۳ سال سابقه این وزارت با این حد از تجربیات، منکر وجود کشاورزی مبتنی بر مواد ارگانیک در کشورهای خارجی است. علاوه بر این‌ها ایشان معتقد هستند که در صورت عدم استفاده از کودهای نباتی و سموم شیمیایی، محصولات کاهش پیدا کرده، کشاورز ورشکست می‌شود و همین مساله عامل مهاجرت او به شهر‌ها خواهد شد.

وی ادامه داد: برای مثال در میوه‌های بوته‌ای و ریشه‌ای مانند کاهو، پیاز، هویج و سیب زمینی هر چه این محصولات بزرگ‌تر باشند میزان سموم نباتی به کار رفته در آن‌ها بیشتر است. این محصولات دارای میزان بالایی از نیترات هستند. بنابراین مردم باید بدانند که اندازه بزرگ نشان از کیفیت میوه‌ها ندارد. این میزان نیتراتی که از آن حرف می‌زنیم چیزی حدود 10 برابر حد مجاز جهانی است.
یک کشاورز، اطلاع ندارد که چه اتفاقی در محصولات او باعث بالا رفتن اندازه‌ها و میزان محصول می‌شود و همین موضوع هم مزید برعلت استفاده بی‌رویه از این کود‌ها خواهد شد. هر چه میوه بزرگ‌تر باشد درصد بیماری زایی در آن بالا‌تر خواهد رفت.

مسوول رسیدگی به بحث امنیت غذایی کمیسیون بهداشت مجلس گفت: اگر میزان تولید کاهش پیدا کند، استفاده از کودهای ارگانیک هزینه بالایی را به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این از طرف دولت نیز باید و یارانه از کودهای شیمیایی را به کودهای ارگانیک انتقال دهد. ۸۰۰ میلياردی که سالانه برای کودهای شیمیایی هزینه می‌شود باید به خط تولید با مواد ارگانیک انتقال پیدا کند. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. در این قسمت اگر حتی یارانه تا سه برابر هم بیشتر پرداخت شود باز هم از هر نظری صرفه خواهد داشت. در انتهای مسیر استفاده از کودهای ارگانیک کاهش چشم گیر میزان بیماری‌های غیر واگیر را خواهیم داشت.

سرطانی شدن کودهای مصرفی کنونی در خاک
این نماینده مجلس اظهار کرد: نکته دیگری که نظر من را در خصوص نظرات دست اندرکاران این حوزه جلب کرد، تأکید بر عدم وجود فلزات سنگین در محصولات غذایی است. در حال حاضر از سه نوع کود اوره ‌ای، ازتی و فسفاتی در کشور استفاده می‌‌شود. این کودهای فسفاتی در ترکیب با خاک تبدیل به کادمیم می‌شوند که سمی بسیار خطرناک و سرطان زاست و بدون هیچ ملاحظه‌ای هم مصرف می‌شود.

آلودگی مرغ های پرورشی به سموم
عضو کمیسیون بهداشت مجلس در خصوص مرغ‌های مصرفی در کشور نیز تصریح کرد: بسیاری از مرغداری‌ها در حاشیه شهر‌ها و در نزدیکی بزرگراه‌ها و به ویژه در مجاورت کارخانه‌های رنگ سازی قرار دارند. گوشت مرغ‌های پرورشی در این مراکز به‌شدت آلودگی به سرب دارد. به طوری که حتی ما اگر به استاندارد یک ppm، با وجود فاصله آن از استاندارد جهانی هم قانع شویم باز این مرغ‌ها رقمی در حدود ۱۰ ppm از سرب را در خود دارند. علاوه بر این‌ها، زمانی که برای دام‌ها و یا محصولات کشاورزی از کود، آنتی بیوتیک و یا هر گونه ماده شیمیایی دیگری استفاده می‌شود، برای استفاده از محصول یک تنفس چند وقته اعلام می‌شود تا در پی متابولیزه شدن، تأثیر سوء مواد به کار برده شده، به حداقل برسد. اما متأسفانه این مساله نیز به علت جلوگیری از کاهش اندازه محصولات چه در دام و چه در گیاهان، رعایت نشده و در ناسالم بودن مواد غذایی داخل کشور تأثیر چشم گیری می‌گذارد.

نان و بوفه مدارس؛ نکات اساسی امنیت غذایی در کشور
دکتر خضری با تاکید بر نکات اساسی در بحث امنیت غذایی گفت: دو نکته همیشه در بحث امنیت غذایی برای من اهمیت بسیار زیادی را داشته، اول نان مصرفی، استفاده بی‌رویه از جوش شیرین در این ماده غذایی که بخش اعظم سبد غذایی خانوار را تشکیل می‌دهد در مدت زمان نه چندان طولانی می‌تواند باعث بروز بیماری‌های شدید گوارشی به ویژه سرطان‌های دستگاه گوارش شود.

وی افزود: دومین نکته بوفه مدارس است. متأسفانه صبحانه عملا از برنامه غذایی دانش‌آموزان حذف شده و آمار‌ها نشان می‌دهد تنها ۱۰ درصد از دانش آموزان وعده صبحانه را در برنامه غذایی خود دارند. اقلامی که در بوفه مدارس ارایه می‌شود، مانند نوشابه‌های گازدار که دارای میزان بسیار بالایی از قند، کالری بالا و ارزش غذایی پایین است و علاوه بر ایجاد چاقی و میزان بالای دفع کلسیم، باعث بروز سنگ کلیه و پوکی استخوان می‌شود. ولی واقعا در دو بخش مشکل بسیار بزرگی داریم. شیر و لبنیات باید ۲۴۰ گرم از سبد غذایی هر فرد را تشکیل دهد، اما در سرشماری‌ها مشخص شده است که تنها ۱۳۰ گرم لبنیات در سبد غذایی روزانه جامعه مصرف می‌شود.

این نماینده مجلس اظهار کرد: اشتباهات تغذیه‌ای در کشور ما باعث بروز بیماری قلبی، کوتاهی قد، پارکینسون، نارسایی کلیوی، مشکلات غدد داخلی می‌شود. از این رو مسوولان در نظام سلامت باید توجه بسیار ویژه‌ای را در امر امنیت غذایی معطوف کنند تا روز به روز شاهد کاهش آمار ابتلا به بیماری‌های غیر واگیر با زمینه تغذیه‌ای در کشور باشیم.