فصل مشترک معماری ایران و هند. البته اگر معبد را بشود، دید. بنا در میان بناها و پاساژهای تازه به دوران رسیده گیر کرده است. پرستشگاه هندوها، نشانه‌ای زنده از روابط تجاری باشکوه میان هندی‌ها و ایرانی‌هاست. نشانه زنده‌ای که امروز آنچنان مورد بی‌محلی است که کمتر کسی به آن توجه می‌کند. حالا از آن سکوت "ویشنوایی" ، نصیبش ترانه‌های تند و گوشخراشی است که صبح و شب از غرفه‌های رنگارنگ اطراف آن به گوش می‌رسد.
معبد هندوها در بلوار امام خمینی، رو به روی بازار روز بندر عباس در استان هرمزگان قرار دارد.
رفت‌و آمد فراوان هندی‌ها در گذشته آن هم به دلیل تجارت به منطقه خلیج‌فارس باعث شد تا امروز بندر عباس بنایی تاریخی به نام معبد هندوها را در خود جای دهد. «معبد هندوها» در زمان حکومت محمد حسن خان سعدالملک حاکم وقت بندرعباس، از محل جمع آوری هدایای هندوها، توسط تجار هندی در سال 1268 خورشیدی ساخته شده است.
تنها منبعى که در این مورد اظهار نظر کرده است کتاب بندرعباس و خیلج فارس مربوط به سدید السلطنه بندرعباسى است با حضور در این بنای تاریخی 84 ساله می‌توانید هندوها را در ذهن خود تصور کنید که خدایان ویشنو را می‌پرستند؛ هندوهایی که پیرو مکتب برهمنى (کسانى که به خدایان برهما، ویشنو و تسیوا معتقدند) هستند.
طرح این بنا کاملاً از معماری معابد هندی متإثر است. این معبد از
جمله نشانه‌های معدود تاریخی بندرعباس است که توجه هر تازه واردی را به خود جلب
می‌کند و امروزه در کنار یکی از خیابان‌های اصلی شهر قرار گرفته است.
معبد هندوها کلآ یک بار توسط سازمان میراث فرهنگی بازسازی شده است و در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 1999 در فهرست آثار ملی ایران
به ثبت رسید.
بنا به گفته استاد باستان شناسی ایران، این معبد برای نیازهای هندوهای مقیم شهر بندرعباس که از سال های1300 تا 1344 خورشیدی سکونت داشته و به کارهای تجاری می پرداختند ساخته شده است . مردم بومی بندرعباس هم با ویژگی‌های تاریخی این بنا بیگانه اند،چون اطلاعات زیادی از این بنا و معماری معبد هندوها ندارند.
در هند اغلب معابد برهمنی، سنگی است . در پرستشگاه
هندوهای بندرعباس نیز طبق موقعیت جغرافیایی زمان ساخت از لاشه سنگ، ملات گل و
ساروج، سنگ‌های مرجانی خاک و گچ‌های ضخیم ماده و گچ لویی استفاده شده‌است.
اساس ساختمان این معبد عبارت است از یک اتاق چهارگوش میانی که بر روی آن گنبدی قرار گرفته است. داخل راهروها حجره‌های کوچکی است که برای طلبه‌های مکتب برهمنی در نظر گرفته شده و داخل برخی از اتاق‌ها نقاشی‌های مذهبی دیده می‌شود که یکی از مهم‌ترین آنها خدای فلوت زن به نام کریشنا است. از داخل راهرو غربی راه پله های مارپیچی وجود دارد که به سمت بالا است و به بام معبد منتهی می‌شود که ساق معبد است و با جرزهای پس رونده که الهام از معماری ایرانی است تشکیل شده است که 4 نورگیر در 4 طرف این فضای چند ضلعی روی جرزها و جود دارد و گنبد عظیمی با لایه‌های ذوزنقه‌ای و تزئینات آیین هندویی دیده می‌شود. همچنین اطراف و در 4 طرف گنبد حدود 72 برجك مخصوص هندویى وجود دارد كه در وسط گنبد میله بزرگى قرار گرفته كه در حقیقت محور زمین و آسمان را نشان مى دهد. در قسمت ضلع شرقى گنبد نیز تالار بزرگى وجود دارد که تالار اجتماعات بوده و در این تالار نقاشى هاى مختلفى به چشم مى خورد که هر کدام از آن ها بیانگر فلسفه خاصى از اعتقادات مختلف مردم هند است.گفتنى است، معبد هندوها 116 سال پیش ساخته شد و یكى از نقطه هاى مهم ارتباط فرهنگى و هنرى بین ایران و هند است كه باید حفظ شود و متأسفانه به علت عدم توجه گذشتگان غالب نقاشى هاى آن از بین رفته و بنا هم به علت مصالح ساخت موجود و تغییرات آب و هوایى با وجود مرمت هاى پى در پى هنوز آثار ویرانى در آن به چشم مى خورد.این معبد یكى از آثار منحصر به فردى است كه از سوى پولدارهاى شهرى به نام شیكار پور در غرب هند ساخته شد و در سال 1344 هـ / ش كه بندرعباس را ترك كردند، بت هایى كه در معبد و در طاقچه محراب بود نیز با خود بردند و این بنا كم كم مخروبه شد تا این كه از طریق سازمان میراث فرهنگى در چند نوبت تعمیر اساسى شد و هنوز نیاز به تعمیر دارد، البته به شرط آن كه حالات اولیه بنا از بین نرود.
پرستشگاه هندوها یا معبد هندوها از آنجاییکه معماری منحصر به فرد دارد و گنبدی که تنها در بندرعباس میتوان یافت، همیشه مورد توجه گردشگران بوده است که فقط میتوان در بندرعباس یافت معبد هندوها با معماری ایرانی - هندی ساخته شده است.اگر تمایل دارید از این بنای تاریخی بازدید کنید، پیشنهاد می‌شود در فصل پاییز و زمستان که فصل ترمیم بناها از سوی میراث فرهنگی است به این مکان نروید زیرا زیبایی این معبد آن طور که باید دیده نخواهد شد.
