تکثر مطبوعات ورسانه‌های کشور؛ خوب یا بد؟
تعدد در خبرگزاری ها و مطبوعات کشور، در ذات خود بیشتر از آن که مزایایی برای دنیای رسانه ای کشور داشته باشد می تواند مشکل آفرین و دردسر ساز شود، البته در صورتی که این کثرت با مدیریت صحیح و کار حرفه ای همراه شود می تواند نتایج مثبتی را به همراه آورد و باعث رشد و شکوفایی این عرصه شود.
به گزارش گروه رسانه خبرگزاری دانا، دنیای مطبوعات در ایران اگرچه از جهاتی از دیگر کشورها عقب است اما حداقل از نطر تعداد و کثرت مطبوعات در کشور، تقریبا جز کشورهای پیشتاز در این زمینه است، البته چند وقتی است که کثرت خبرگزاری ها را هم باید به آن اضافه کرد. به همین منظور خبرنگار ما به سراغ چند تن از پیشکسوتان و کارشناسان این حوزه رفته و از آن ها خواست تا نظر خود را درباره این موضوع بیان کنند، همچنین برخی از این کارشناسان راه حل هایی را پیشنهاد کرده اند که به کارگیری آن ها می تواند برای مطبوعات ایران حکم داروی شفابخش را داشته باشد.
خبرگزاری ها باید تخصصی شوند
علی آقاغفار، کارشناس رسانه، در رابطه با کثرت خبرگزاری ها در ایران گفت: وجود این تعداد خبرگزاری در کشور بد نیست، اما به شرط آن که این خبرگزاری ها تخصصی کار کنند، یعنی این که حیطه و زمینه کاری خود را مشخص کنند و در آن زمینه فعالیت کنند نه این که هر وقت هر مطلبی را که دوست داشتند روی صفحه خبرگزاری خود قرار دهند، تخصصی شدن در هر زمینه ای هم نیاز به متخصصان آن رشته دارد و مدیران خبرگزاری ها باید این امر را قبول کنند، البته این امر به نگاه مدیریت کلان بستگی دارد که این نگاه را باید تغییر داد.
محسن ماندگاری، سردبیر جام جم، در رابطه با همین موضوع اظهار داشت: تنوع و کثرت خبرگزاری ها در کشور یک ویژگی منحصر به فرد است، اما متاسفانه برخی از مسوولان فرق بین سایت خبری و خبرگزاری را نمی دانند، راه اندازی یک سایت در دنیای امروز لازمه یک نهاد است در صورتی که مدیران فرهنگی به دلیل عدم اشراف و اطلاع کافی به حوزه فرهنگی یا مشاوره های اشتباهی که از برخی از مشاوران خود دریافت می کنند، اقدام به راه اندازی خبرگزاری می کنند، در حالی که بسیاری از خبرگزاری های کنونی کشور پیش نیاز یک خبرگزاری را ندارند و با کارکردها و معیارها یک خبرگزاری بسیار فاصله دارند و این عنوان را باید از آن ها گرفت و به این نکته توجه کرد که آیا لازم است با بودجه دولتی خبرگزاری که فقط اسم آن را یدک می کشد و کار حرفه ای نمی کند راه انداخت؟
مطبوعات ما، اصول روزنامه نگاری حرفه ای ندارند
نیما رسول زاده، سردبیر هفته نامه عصر ارتباط، در مورد مساله کثرت در مطبوعات ایران گفت: به نظرمن تعدد رسانه‌ها و خبرگزاری‌های کشور به هیچ وجه نشانه خوبی برای یک کشور نیست. درست است که سرانه مطالعه بالا، ضریب نفوذ رسانه و مطبوعات نشانه پیشرفت یک کشور است، اما وجود این همه خبرگزاری و مطبوعاتی که حتی کسی اسم آن‌ها را هم نشنیده است به چه کاری می‌آید و به عقیده من هیچ تاثیری برمیزان سواد و مطالعه و معلومات مردم نمی گذارد.
رسول زاده تصریح کرد: باید اضافه کنم که به کار بردن واژه تکثر در این معنا اشتباه است اینکه رسانه و یا نشریه‌ای با رانت منتشر شود ولی دیده نشود هیچ فایده‌ای ندارد، رسانه قوی آن است که چارچوب اقتصادی درست و توان مدیریت دخل و خرج را داشته باشد و علاوه بر همه این‌ها پر مخاطب بوده و تیراژ بالا داشته باشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر بیشتر نشریات ما اصلا به معنای واقعی نشریه نیستند و با حمایت و کمک گرفتن از اشخاص و ارگان‌های مختلف و بدون در نظر گرفتن اصول حرفه‌ای روزنامه نگاری دارند به حیات خود ادامه می‌دهند که به اعتقاد من بهتر است چنین نشریه‌هایی بسته شوند، چراکه مخاطب عصر حاضر شعور اجتماعی دارد و چنین نشریاتی اصلا مخاطب ندارند. بنابراین چنین شرایطی نه تنها مایه مباهات نیست بلکه مایه خجالت است.
روزنامه های ورزشی کشور، ویترین مناسبی ندارند
در رابطه با تعداد زیاد روزنامه در کشور، نعمت الهی، استاد دانشگاه علمی- کاربردی ارتباطات، عنوان کرد: کثرت روزنامه ها در کشور بیشتر در رابطه با روزنامه های تخصصی است، به خصوص روزنامه های ورزشی که متاسفانه تعداد زیادی از این نوع روزنامه ها در کشور ما از سلامت ویترین خوبی برخوردار نیستند و جامعه هم به آن ها اعتمادی نداشته و در میان مردم جایگاهی ندارند و به نوعی این نوع روزنامه ها را رسانه های زرد می گویند. بهتر است بگوییم که روزنامه های ورزشی کشور نیاز به درمان دارند. نکته جالب توجه این است که روزنامه های ورزشی در کشور ما آزاد هستند و هر شایعه ای را، درباره هر کسی که بخواهند چاپ می کنند، در حالی که بقیه مطبوعات ما زیر ذره بین هستند، اما در این گونه روزنامه ها حریم شخصی افراد شکسته می شود.
وی ادامه داد: در رابطه با کثرت روزنامه های تخصصی اقتصادی هم باید بگویم که به جز چند روزنامه اقتصادی بقیه آن ها به مراکزی وصل هستند و به همین دلیل دچار آلودگی رسانه ای شده اند، چنین روزنامه هایی به دلیل نداشتن اعتماد عمومی، اثرگذار نبوده و به نوعی می توان گفت که فقط بیهوده کاغذ مصرف می کنند، چرا که هیچ گونه اندیشه و باوری را تغییر نمی دهند و هیچ باوری را جایگزین نمی کنند. البته برخی بر این باورند که چنین روزنامه های باید تعطیل شوند، اما به عقیده من آن ها نیاز به اصلاح دارند نه بسته شدن و نباید با آن‌ها برخورد چکشی کرد، بلکه باید آن ها را درمان کرد تا فضای مطبوعات ایران را آلوده نکنند.
ماندگاری در رابطه با موضوع کثرت روزنامه ها گفت: مسوولان و متولیان در کشور، تنوع مطبوعات را یکی از نکات مثبت می دانند، در صورتی که باید توجه داشت این امر در ذات خود مطلوب نیست، چون تعداد زیاد روزنامه ها باعث پایین آمدن تیراژ و کاهش محتوای روزنامه ها می شود و به همین دلیل می توان گفت که به مطبوعات کشور کمک نمی کند. متاسفانه تعداد مطبوعات در ایران با بسیاری از کشورها برابری می کند و حتی در مواقعی پیشی می گیرد اما در میزان اندازه تیراژ با دیگر کشورها در رتبه‌های بسیار پایینی قرار دارد و حتی می توان گفت به اندازه کشورهای درحال توسعه هم نمی‌رسد.
آقاغفار در رابطه با تعدد روزنامه ها در کشور اظهار داشت: در کشورهای دیگر هم، تعداد روزنامه‌ها زیاد است اما نه به این گونه که در ایران است، به این صورت که در کشورهای دیگر رونامه‌های تخصصی شهری وجود دارد، یعنی هر شهری برای خود روزنامه محلی یا منطقه ای دارد که این امر به پیشرفت فرهنگ روزنامه نگاری و روزنامه خوانی کمک می کند.
روزنامه ها در انتشار اخبار، عقب تر از خبرگزاری ها
علی آقاغفار در پاسخ به سوال خبرنگار ما در مورد این که چرا هیچ کدام از روزنامه های ما در میزان تیراژ توانایی مقابله یومیوری ژاپن را ندارند، گفت: این امر دلایل متفاوتی دارد که در این میان می توان به فرهنگ حاکم متفاوت در بین مردم این دو کشور اشاره کرد، مردم ژاپن روزنامه را می خوانند، در صورتی که در ایران مردم هنوز فرهنگ شفاهی دارند. اگر یک مدیر مسوول ایرانی می خواهد نشریه خود را به یومیوری برساند، باید مدتی روزنامه ها را تحلیل محتوا کند و ببیند که در دادن اخبار صحیح و به موقع چقدر جلوست، متاسفانه در کشور روزنامه ها از خبرگزاری ها عقب تر هستند و همین امر باعث می شود که خوانندگان کمتر میل به خریدن روزنامه داشته باشند و همین امر تیراژ مطبوعات را پایین می آورد، البته مساله دیگری که می توان به آن اشاره کرد، تفاوت خط قرمزهای حاکم بر مطبوعات در کشورهای مختلف است، در آخر هم باید به این نکته اشاره کرد که مطبوعات کشور در حال حاضر دغدغه ها و خواسته های مردم را مطرح نمی کنند و همین امر باعث ریزش مخاطب و در نهایت کاهش تیراژ می شود.
