آیت الله محسن غرویان عضو هیات علمی جامعهالمصطفی العالمیه در مورد تحزب در نظام اسلامی گفت: حزب یک مفهوم سیاسی اجتماعی است که در قرآن از آن نام برده شده است؛ «حزب الله هم الغالبون» حزب به معنای جمع یا گروهی از افراد است که از حزب به عنوان طریق و ابزار می خواهند برای رسیدن به یک هدف استفاده کنند
وی افزود: حزب موضوعیتی ندارد بلکه طریقیت برای رسیدن به آن هدف دارد. ارزش حزب هم بستگی به آن هدفی است که آن حزب تعقیب می کند. بنابراین از دیدگاه اسلامی حزب بعنوان یک ابزار می تواند در مسیر خدمت به مردم قرار بگیرد و مراد از حزب الله و حزب الهی هم همین است که در قرآن به آن اشاره شده است.
این مدرس حوزه و دانشگاه تصریح کرد: بنابراین دیدگاه اسلام این است که خود حزب نباید هدف باشد. البته حزب یک جایی برای مشورت، گفت وگو و فکر جمعی است و چیز مفیدی است و مصداق تعاون و همکاری و همفکری است و از این جهات می تواند مفهوم مثبتی داشته باشد. اما اگر حزب برای اهداف نادرستی باشد آن حزب از منظر اسلام مردود است.
این مدرس جامعه المصطفی در مورد اینکه اگر افراد عضو یک حزب احساس کنند که در تصمیم گیری در مورد یک موضوع خاص منافع مردم به خوبی حاصل نمی شود آیا می توانند از آن عدول کنند و در این حالت تشخیص افراد در مسوولیت سیاسی اولویت دارد یا نگاه جریان سیاسی و حزب، گفت: حزب باید در جهت اهداف ملی و اهداف خیر و اسلامی مردم جامعه حرکت کند. اگر افرادی احساس کنند که در آن حزب نمی توانند به این اهداف برسند باید تکلیف خودشان را اینطور حل کنند که از آن حزب یا گروه خارج شوند. آن رویه حزب گرایی و تحزب اگر به این شکل درآید که تحزب حزبی حتی انسان را از رسیدن به هدف های ارزشی و اخلاقی بازدارد این مساله منفی است و فرد باید خودش را از آن گروه خارج کند. یعنی آن چیزی که مهم است و ملاک ارزش گذاری است همان اهدافی است که توسط حزب تعقیب می شود.
وی با اشاره به اینکه هدف باید ملاک باشد گفت: یعنی تحزب و گروه گرایی صنفی برای ما نمی تواند ملاک باشد باید هدف آن ارزش ها و اهداف کلانی باشد که مصلحت نظام و مردم در آن است و فرد اگر احساس کرد که آن حزب یا گروه نمی تواند او را به این اهداف برساند باید از آن حزب و گروه خارج شود و آن را رها کند زیرا خود حزب موضوعیت ندارد بلکه برای ما طریقیت دارد.
غرویان در مورد اینکه تعهدات و مسوولیت های سیاسی در نظام سیاسی اسلام چه تفاوتی با تعهدات سیاسی سیستم حزبی در غرب دارد هم یادآور شد: هر حزب برای خودش یک تشکیلات و مرامنامه ای دارد و اهدافی را دنبال می کند و بعد در آن چارت تشکیلاتی و گروهی و حزبی سعی می کند به آن اهداف و چشم اندازهای ترسیم شده خود برسند. در مغرب زمین احزاب از نگاه فلسفی با ما تفاوت دارند. گاهی برای آنها خود حزب و آن گروه یک هدف است و بر اساس قاعده ای که هدف وسیله را توجیه می کند چه بسا دست به هر اقدامی برای اینکه گروه را حفظ کنند و یا گروه از هم نپاشد و تشکیلات برقرار باشد بزنند.
وی در پایان عنوان کرد: این مساله از دیدگاه اخلاقی و ارزشی اسلام مردود است. در اسلام خود چارت تشکیلاتی هدف نیست. به هر حال تفاوت عمده تحزب در اسلام و غرب یکی در اهداف کلان است که اهداف کلان ما به سمت ارزش های دینی، انقلابی و اخلاقی و انسانی حرکت می کند اما نگاه غرب از بعد فلسفی یک نگاه لیبرالیستی و اومانیستی است. یک تفاوت هم در خود نگاه به حزب داریم که آنها گاهی برای خود حزب موضوعیت قایل می شوند اما ما برای حزب موضوعیت قایل نیستیم بلکه قایل به طریقیت حزب هستیم.
