به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) یازدهمین نشست علمی کتابخانه حسینیه ارشاد با حضور دکتر مهدی زارع عضو هیات علمی پژوهشگاه زلزله و رییس مرکز ملی پیش بینی زلزله برگزار شد.
در این نشست که به موضوع «اولویت های پژوهشی در علوم و فنون زلزله» اختصاص داشت، زارع با ارایه آماری از تعداد زلزله هایی که سالانه در جهان و ایران اتفاق می افتد، گفت: در جهان، سالانه 13000 زلزله با قدرت 4 تا 5 ریشتر، 1300 زلزله با قدرت 5 تا 6 ریشتر، 130 زلزله با قدرت 6 تا 7 ریشتر، یک زلزله با قدرت 8 تا 9 ریشتر و 0.1 زلزله (هر 10 سال یک زلزله) با قدرت بیش از 9 ریشتر به وقوع می پیوندد.
او در مورد تعداد زلزله های ایران نیز گفت: در ایران هر سال 250 زلزله با قدرت 4 تا 5، 25 زلزله با قدرت 5 تا 6، حدود 2 زلزله با قدرت 6 تا 7، 0.2 زلزله با قدرت 7 تا 8 و 0.02 زلزله با قدرت 8 تا 9 ریشتر اتفاق می افتد.
تنها 10 درصد تعییرشکل های زمین با زلزله همراه است
زارع در توضیح این آمار خاطرنشان کرد: این آمار به ما می گوید حدود 90 درصد تغییر شکل هایی که در پوسته زمین کشور ما اتفاق می افتد بدون لرزه و حدود 10 درصد با زلزله همراه است و آن 10 درصد هم ریتم و نظم مشخصی دارد. ریتمی که شبیه تمام ریتم هایی است که در طبیعت واقع می شود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه زلزله افزود: این شمارش در مناطق بزرگ معنی دار است اما چنانچه این شمارش در پهنه کوچکی از زمین انجام شود، ممکن است این آمار صادق نباشد.
او با اشاره به شمارش تعداد زلزله هایی که در طول سال در تهران و تبریز اتفاق افتاده است، گفت: در تهران و تبریز در شعاع 250 کیلومتری، تقریبا ریتم آماری مشابهی دیده می شود. بنابراین این دو شهر در سال 5 زلزله با قدرت 4 تا 5، 0.5 زلزله با قدرت 5 تا 6، 0.05 زلزله با قدرت 6 تا 7 و 0.005 زلزله با قدرت 7 تا 8 ریشتر را شاهد هستند.
زارع با اشاره به اینکه جایگاه کشور ما در معرض تغییر شکل و فشارش زمین است، به سیر تکامل تدریجی 30 ساله در مدیریت سوانح اشاره کرد و گفت: 30 سال پیش در بحث مدیریت سانحه یا بحران بیشتر به پدافند غیرعامل یا دفاع غیرنظامی می پرداختند و به تدریج به سمت کمک های اضطراری، پاسخ به سانحه و امداد (جایگزین کردن رفتار علمی به جای واکنش احساسی هنگام بروز سانحه)، کمک های بشردوستانه، مدیریت اضطراری، حفاظت غیر نظامی، جلوگیری از سانحه و سرانجام مدیریت ریسک سانحه رفته اند که امروز مورد توجه قرار دارد و منظور از آن این است که در مناطقی که احتمال سانحه بزرگ وجود دارد پیش از بروز آن به پیشوازش برویم و با روش های علمی از پیامدهای خسارت بار آن بکاهیم.
در 3000 سال گذشته 7 زلزله بالای 7 ریشتر در تهران ثبت شده است
رییس مرکز ملی پیش بینی زلزله با اشاره به تحقیقات صورت گرفته در مورد تعداد زلزله های بالای 7 ریشتر تهران در طی 3000 سال گذشته، گفت: طبق اسناد و پژوهش های صورت گرفته در 3000 سال گذشته 7 زلزله بالای 7 ریشتر در تهران ثبت شده که البته این تحقیقات ناقص است. چراکه طبق آمار باید در این مدت حدود 15 زلزله در این ابعاد اتفاق افتاده باشد که دو فرض در این زمینه وجود دارد: یا این تعداد زلزله نیامده یا آمده ولی ثبت نشده است و اطلاعاتش را نداریم. به نظر می رسد باید هردو این گزینه ها را با هم در نظر بگیریم.
زارع با تاکید بر اینکه طبق تعریف بین المللی، تهران تنها کلانشهر ایران است که جمعیتی بالای 10 میلیون نفر را در خود جای داده است، اظهار داشت: یکی از اولویت های پژوهشی زلزله در ایران، زلزله تهران است. البته این بدین معنا نیست که ما ملی فکر نمی کنیم بلکه در اینجا بحث تمرکز جمعیت بسیار مهم است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه زلزله در پایان چند پیشنهاد مطرح کرد: توجه ویژه به مساله زلزله بر پایه اولویت ایمنی برای کشور، توسعه پژوهشگاه زلزله با اعتبار یکی از قطب های علمی تراز اول در سطح بین المللی، توسعه همکاری های داخلی به منظور شبکه سازی فعالیت های علمی در ایران، توسعه و ترویج تفکر علمی و ترویج علم مرتبط با زلزله در جامعه، حفاظت از مناطق زلزله زده فلات ایران و جذب نیروهای متخصص ایرانی از سراسر دنیا و به کارگیری نیروهای باکیفیت بر پایه سرمایه گذاری نوین.
گفتنی است نشست های علمی کتابخانه حسینیه ارشاد هر 2 هفته یک بار، روزهای پنج شنبه در محل این کتابخانه برگزار می شود و حضور علاقه مندان در این نشست ها آزاد و رایگان است.
