به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا، از همان روزی که بیژن زنگنه وزیر نفت ایران، در حاشیه نشست اوپک در پاسخ های خود به خبرنگاران، بارها تاکید کرد که تحریمهای بینالمللی دلیل اصلی کاهش عرضه نفت خام ایران است معلوم بود که صنعت نفت ایران چشم انتظار نتیجه مذاکرات هستهای ایران با غرب است.
چرا که اگر سایه سنگین تحریمهای نفتی از سر کشور برداشته شود، صادرات نفت ایران این قابلیت را دارد که به روزهای اوج خود بازگردد، بنا بر آمار آژانس بينالمللی انرژی، صادرات نفت ايران از ۲.۵ ميليون بشکه در روز در سال ۲۰۱۱ به حدود ۸۵۰ هزار بشکه در ماه نوامبر (یک ماه پیش) سقوط کرده است و توليد نفت کشور نيز با افتی يک ميليون بشکهای به ۲.۷ ميليون بشکه در روز رسيده است.
در حالی مسوولان صنعت نفت ایران چشم به نتیجه مذاکرات دوختهاند که رقبا برای افزایش تولیدنفت و صادرات آن از هیچ تلاشی فروگذار نمیکنند، به طوری که به گفته عبدالکریم لعیبی، وزیر نفت عراق سطح تولید روزانه نفت کشورش تا پیش از پایان سال میلادی آینده به ۴ میلیون بشکه در روز میرسد. البته این چشم انداز چندان هم دور از ذهن نیست چرا که در حال حاضر تولید نفت عراق حدود ۳ میلیون و ۱۰۷ هزار بشکه در روز است.
رقبا در کمین مشتریان نفت ایران
به گزارش خبرگزاری دانا، برنامهریزان صنعت نفت ایران نزدیک به یک دهه پیش، در زمان تنظیم سند چشمانداز توسعه صنعت نفت و گاز در افق ۱۴۰۴ برآورد کرده بودند که با ایجاد ظرفیت تولید و "حفظ فاصله مناسب" با دیگر کشورهای رقیب منطقه، ایران که دومین تولیدکننده نفت خام اوپک پس از عربستان سعودی بود، جایگاه خود را حفظ خواهد کرد.
در زمان تدوین و تصویب این چشمانداز، میزان تولید نفت کشورهای ونزوئلا، عراق، کویت و امارات متحده عربی اختلاف اندکی با هم داشت و هر یک از آنها هر از گاهی، در یکی از جایگاههای بعد از ایران قرار میگرفتند. در حالی که در این مدت توانسته اند خود را به بالای جدول رسانده و در برهههایی از ایران پیشی بگیرند.
در عین حال تاسیسات هر پالایشگاه معمولا برای پالایش نفت خام مشخصی طراحی شده است؛ پالایشگاههای چینی، ژاپنی یا هندی که به طور سنتی خریدار نفت خام ایران هستند، اگر به دلیل تحریمها نتوانند منابع مورد نیازشان را از فروشنده همیشگی دریافت کنند، به دنبال کشوری خواهند رفت که ویژگیهای نفت خام آن شبیه نفت ایران باشد.
در چنین موقعیتی، عربستان سعودی و عراق بهترین گزینهها برای خریداران نفت هستند و با در نظر داشتن برنامههای عراق برای توسعه، میتوان پیشبینی کرد که صنعت نفت آن کشور با آغوش بازتری به استقبال خریداران سابق نفت خام ایران برود.
لزوم تشویق شرکتهای داخلی برای سرمایه گذاری
به گزارش خبرگزاری دانا، در این میان هم اکنون حدود ۸۰ درصد از ميادين
فعال نفت ايران در نيمه دوم عمر خود قرار دارند و افزون بر آن طبق گزارش اداره اطلاعات
انرژی آمريکا، سالانه ۸ تا ۱۳ درصد از توان توليد نفت خود را از دست میدهند و در
عین حال در چند سال گذشته نیز موفقيتی در افزايش ضريب ازدياد برداشت، وجود نداشته است.
انتظار میرود دولت جدید بتواند این سد را شکسته و افزایش تولید را شروع کند حال
آنکه مسوولان نفتی به نتیجه مذاکرات ایران و 5+1 چشم دوخته اند و شاید برای پس از
لغو تحریمها برنامه ریزی می کنند اما اگر تحریمها لغو نشود چه اتفاقی رخ می دهد؟ و
وزارت نفت تا زمان لغو شدن تحریمها باید چه رویکردی را دنبال کند؟
به نظر می رسد وزارت نفت چه در صورت برداشته شدن یا کاسته شدن از تحریمها و چه در صورت استمرار آن باید سرمایه گذاری در میادین نفتی را اولویت اول خود قرار دهد، در این میان یکی از بهترین راهها این است که سرمایه خارجی و شرکتهای خارجی برای این کار وارد عمل شوند چرا که آنها علاوه بر داشتن پول و سرمایه، امکانات، تجهیزات، تکنولوژی و دانش لازم را دارند اما ورود آنها به این بخش منوط به برداشته شدن تحریمها است از این رو وزارت نفت باید شرکتهای داخلی را تشویق به سرمایه گذاری در این بخش کند؛ در این صورت حتی اگر از شدت تحریمهای نفتی کاسته نشود رشد برداشت از منابع نفتی منفی نمیشود.