به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا دکتر
حسن سبحانی در گفت و گو با خبرنگار تابناک،
با بیان اینکه برای اقتصاد 75 میلیون نفری ایران که اقتصاد بسیار بزرگی است 500 هزار
میلیارد تومان نقدینگی، نقدینگی بالایی نیست، گفت: این حجم نقدینگی وقتی نگران کننده
می شود که در اقتصاد کشور، سیستم بانکی به صورت ربوی فعالیت کند. . این نقدینگی از
آن جهت بزرگ به نظر می رسد که در اقتصادی مبتنی بر واسطه گری و دلالی و تجارت پول تولید
مشکل می کند.
استاد اقتصاد دانشگاه تهران در تشریح دلایل خود برای ربوی بودن سیستم بانکی ایران، گفت: اقتصاد ایران در رکود است و نرخ رشد اقتصادی بر طبق آمار رسمی منفی است. در عین حال اگر تراز نامه بانک های کشور را ملاحظه کنید سود در تراز نامه بانک ها بسیار بالا نشان داده می شود. چرا ناسازگاری بین سود شبکه بانکی کشور با سود در شبکه تولید کالا وجود دارد؟ مگر غیر از این است که اگر منابعی که در بانک ها است در اختیار تولید قرار می گرفت، سیاست پولی باید فعال بودن بانک ها را در فعال بودن تولید نشان دهد؟ حالا که ناسازگاری وجود دارد و یکی فعال و پررونق است و دیگری راکد است، معنای آن این است که منابع نقدینگی توسط بخش پررونق بانکی در بخش هایی غیر از بخش تولید به کار انداخته می شود؛ جاهایی که با نرخ های 25 درصد به بالا به شبکه بانکی تزریق می شود.
این نماینده سابق ادوار مختلف مجلس با انتقاد از نگرش مسوولان اقتصادی و مالی کشور، اظهار داشت: سیاست پولی توسط کسانی باید اعمال شود که به قانون بانکداری بون ربا ایمان داشته باشند یعنی دغدغه آنها اجرای قانون بانکداری بدون ربا در شبکه بانکداری کشور باشد به نحوی که ربا از این سیستم حذف شود. بزرگترین مشکل تولید در کشور مشکل ربا خواری است.
سبحانی در ادامه خاطر نشان کرد: تولید کننده در کشور ما باید منابع را از بانکها و منابع دیگر بگیرد و بابت آن حداقل 25 درصد به اصطلاح سود بدهد- البته من معتقدم که این بهره است- با فضای تحریم و در فضای رکود و تورم، تولید کننده مگر چقدر سود می برد که حداقل 25 درصد بهره به کسانی بپردازد که پولشان، پول می زاید. بدون هیچ زحمت و ریسکی در بانکها پول می گذارند و پول می گیرند. سودهایی که از معافیت مالیاتی هم برخوردار است. در همین حال تولید کننده باید با 25 درصد تجهیز منابع کند و با این همه مشکلات در تولید دست و پنجه نرم کند. 25 درصد هم مالیات بدهد.
این تحلیل‌گر ارشد اقتصادی با تاکید بر اینکه راه حل ریشه‌ای اقتصاد ایران رجوع به قوانین مصوب کشور است، گفت: اگر ربا را آنطور که قانون می گوید حذف کنیم انگیزه های افراد برای ربا خواری و سفته بازی کاهش پیدا می کند و نقدینگی ای که الان دارد مشکل ایجاد می کند برای بخش تولید که الان در عطش دریافت نقدینگی است زمینه فراهم می کند. یعنی نقدینگی از بخش غیر مولد به بخش مولد می رود. آن موقع خواهید دید که سیاست پولی کار خود را درست انجام خواهد داد. البته این یک اشاره ای به بخشی از سیاست پولی بود و مسایل فراوانی در این زمینه وجود دارد.
سبحانی در ادامه با بیان اینکه سیاست پولی بانک مرکزی جمهوری اسلامی باید دغدغه اجرای کلان قانون بانکداری بدون ربا داشته باشد، تاکید کرد: نمی شود که در عقود بانکی بصورت خُرد عقودی را شرعی کنیم اما برآیند عقود و شرایط حاکم بر نظام بانکی کشور استثماری باشد و افراد احساس کنند می توانند با سپردن پول به بانک ها به صورت روزشمار سود دریافت کنند. اگر کسب و کار ساده ای دارند و به خاطر مشکلات اقتصادی با دردسر مواجه هستند سرمایه خود را تبدیل به پول کنند و در بانک بگذارند و سود مطمئن دریافت کنند. نظام بانکی باید بین عقود خرد و برایند کارکرد بانک ها از طریق یک نظام صحیح پولی رابطه برقرار کند. نمی شود گفت که اسلام در خرد کار می کند اما وقتی برآیند خرد را می گیریم در کلان نمی تواند دیده شود. باید به بانکداری اسلامی بپردازیم و به آن ایمان داشته باشیم. ممکن است کسانی به لفظ این را بگویند، اما در عمل کار خود را می کنند.
وی ضمن تشریح چگونگی محاسبه منفعت در نظام بانکداری اسلامی، به تقیدهای دینی و مذهبی ایرانیان اشاره کرد و افزود: بسیاری از مردم متدین ایران از ورود به معاملات شبهه ناک پرهیز می‌کنند . ما به جامعه نگفته ایم که دریافت و پرداخت سود به شیوه کنونی در سیستم بانکی حرام است. مگر در حال حاضر و در حضور همین بانکهای موجود افرادی را نداریم که پولشان را در صندوق های سرمایه گذاری می گذارند. بانکداری اسلامی یک بازار سرمایه است نه یک بازار پول. الان بازار پول است، چون قانون اجرا نمی شود. نظام مالی اسلامی همان بازار سهام و سرمایه گذاری است. مقایسه نرخ بهره با تورم برای کشورهایی است که ربوی عمل می کنند. این رابطه در سیستم دینی غلط است. نظام مالی دینی سود را درون زای خود می کند.
سبحانی با تاکید بر اینکه سیستم بانکی به وظایف قانونی خود عمل نکرده است، گفت: سیستم بانکی گویی در ایران نیست و همانند سیستمی کار می کند که گویی در کشور دیگری است. مردم را نیز همین طور عادت داده اند و دچار این بلیه ها شده ایم وگرنه معنی ندارد که نقدینگی مشکل ایجاد کند. مردم هم در صف نمی ایستند. مردم زمانی در صف وام می ایستند که می دانند با نرخ کمی وام می گیرند و بعد کار دیگری با آن می کنند. در سیستم بانکداری اسلامی اصلا وامی وجود ندارد. مردمی که در صف وام می ایستند باید کارخانه درست کنند و تولید کنند و اینطور نیست که پول وام را هر طور خواستند هزینه کنند. در نظام مالی اسلامی بدهی درست نمی شود. اینکه برخی از روسای بانک مرکزی در گذشته اعلام می کردند 70 هزار میلیارد تومان بدهکار به نظام بانکی وجود دارد این حرف بزرگترین سند بود که نظام بانکی وظیفه خود را انجام نداده است. در سیستم نظام بانکداری اسلامی وام وجود ندارد بلکه مشارکت وجود دارد.
