جنگ سرد جدید متفاوت از قبلی خواهد بود

به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا و به نقل از نیویورک تایمز، پرچم روسیه در کریمه -بخشی از اوکراین- برافراشته شد و نیروهایی که به زبان روس صحبت می کردند بخش قابل توجهی از این منطقه را اشغال کردند تا آمریکا و اروپا تهدیدات خود مبنی بر تحریم روسیه را آغاز کنند.

رشد اقتصادی روسیه تقریبا به صفر رسیده است: تولید ناخالص ملی واقعی این کشور در سه ماهه سوم سال 2013 تنها 0.6 درصد بالاتر از مدت مشابه در سال 2012 بود. ضمن اینکه ارزش روبل تضعیف شده است. عملکرد تولیدکنندگان روسی در مقایسه با رقبا در دیگر کشورها بسیار بد بوده و بازار سهام آن طی یک سال اخیر از اکثر بازارهای دیگر جا مانده است.

اگر شرایط امروز تجسمی جدید از جنگ سرد است، این جنگ نسبت به جنگ قبلی بسیار متفاوت خواهد بود. در آن دوره اتحاد جماهیر شوروی و اعضای امپراطوری آن از برخی جهات در جهان اقتصادی خود قرار داشتند. آنها مراودات تجاری بسیاری با هم داشتند و ارزش ارزهای خود را کنترل می کردند. دنیای امروز اما بسیار جهانی تر از گذشته است.

تنها بحث رایج در حال حاضر این است که کدام طرف توانایی بیشتری در ضربه زدن به طرف مقابل دارد. به همین دلیل است که جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا تهدید می کند روسیه را که در سال 1997 به گروه هشت پیوسته بود، از این گروه بیرون خواهد کرد. دیگر اعضای این گروه موسوم به جی8، هفت قدرت اقتصادی آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و کانادا هستند.

از یک طرف روسیه یکی از عرضه کنندگان اصلی انرژی به غرب اروپا است. اگر این کشور صادرات گاز طبیعی خود را متوقف کند، چندین کشور-به خصوص هلند- با مشکلات زیادی روبرو خواهند شد. از طرف دیگر، انرژی، بخش عمده صادرات روسیه را تشکیل می دهد. اگر جریان پول نقدی که از اروپا وارد روسیه می شود، متوقف شود موجودی ذخایر ارز خارجی این کشور خیلی سریع تهی می شود.

روز دوشنبه شاخص بازار بورس روسیه بیش از 12 درصد کاهش یافت. این افت نزدیک به 60 میلیارد دلار- رقمی بیش از هزینه های گزاف المپیک سوچی- از ارزش دارایی های روسیه را کاهش داد. و درست یک روز بعد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه اعلام کرد هیچ نیازی به حمله نظامی بیشتر به اوکراین نیست، بازار بورس این کشور جهشی شش درصدی را تجربه کرد. اما کارشناسان معتقدند با افزایش تنش ها طی روز جمعه، بازار بورس روسیه روز دوشنبه پس از تعطیلی آخر هفته، بار دیگر با افت روبرو خواهد شد.

آلمان یکی از مشتریان مهم گاز روسیه است اما از سوی دیگر یکی از صادرکنندگان اصلی به روسیه محسوب می شود. اگر توقف مبادلات تداوم یابد، آلمان بیش از بسیاری از کشورهای دیگر ضربه خواهد خورد. آلمان سال گذشته 12 درصد واردات روسیه را تامین کرد و این رقم بیش از دو برابر سهمی است که آمریکا در این زمینه دارد. غرب اروپا در مقایسه با آمریکا دلایل بیشتری برای ترس از یک جنگ سرد طولانی دارد.

اگر این جنگ سرد جدید برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، کاهش قابل توجه مبادلات تجاری به هر دو طرف درگیر آسیب خواهد رساند؛ وابستگی هر دو طرف به یکدیگر بسیار بیشتر از دوران جنگ سرد قبلی است. همین مسئله می تواند دلیل خوبی برای مصالحه طرفین باشد اما همچنین می تواند دلیل سرکشی هر کدام شود با این انتظار که طرف مقابل مجبور به تسلیم خواهد شد.

منبع: فرارو