به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا سید عباس عراقچی
شنبه شب با حضور در بخش ویژه خبری شبکه دوم سیما در باره مذاکرات چهار روزه ایران و
1+5 در وین اظهار کرد: از ابتدا می دانستیم این مذاکرات بسیار دشوار است و فاصله بین
دیدگاه های طرفین به اندزه ای که باید نزدیک نیست.
وی یادآور شد: برای رسیدن به متن توافقنامه نهایی به زمان، بحث ها، گفت وگو و ابتکارات بیشتری نیاز داریم و در سه دوره گذشته مذاکرات سعی کردیم بحث های کلی درباره توافقات صورت گیرد و دیدگاه های طرفین به هم نزدیک شود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با اشاره به مذاکرات وین در سه دوره اخیر توضیح داد: در این مذاکرات کلیات بحث ها را انجام دادیم و امروز با موضوعات متنوع و گسترده ای برای رسیدن به توافق نهایی روبه رو هستیم از این رو در این زمینه باید بحث های بیشتری انجام شود.
عراقچی تاکید کرد: ما در جلسات طولانی دیدگاه های خود را بیان کردیم و طرف مقابل نیز دیدگاه خود را بیان کرد و با دیدگاه های یکدیگر آشنا شدیم تا بدانیم چگونه می توان به یک توافق نهایی رسید.
وی اظهار کرد: احساس ما این بود که می توانیم توافقات را روی کاغذ بیاوریم و وارد نگارش متن توافقنامه شویم اما معلوم بود که اختلافات در برخی بخش ها همچنان به جای خود باقی است.
در چهار روز گذشته مذاکرات مفصلی در همه سطوح از جمله آقای ظریف با کاترین اشتون، معاونان و کارشناسان بصورت دو جانبه، سه جانبه و چند جانبه انجام شد تا دیدگاه ها بهم نزدیک شود.
حفظ ماهیت اب سنگین اراک
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه در ادامه با اشاره به نگرانی های طرف مذاکره درباره نیروگاه اراک گفت:معتقدیم این نگرانی ها را درباره آب سنگین نیروگاه اراک می توان با استفاده از تکنولوژی از میان برداشت و می توان پلوتونیوم را به حداقل رساند اما ماهیت آب سنگین اراک باید حفظ شود. این که این تغییرات چگونه انجام شود که نگرانی ها درباره این نیروگاه از بین برود، موضوع بحث ما با 1+5 است.
عراقچی با تاکید بر این که کاهش قدرت نیروگاه اراک را مضحک دانست و تاکید کرد که این رآکتور با قدرت 40 مگاواتی به کار خود ادامه می دهد.
وی یادآور شد: خط قرمز ما در مذاکرات حفظ حقوق مردم در موضوع انرژی هسته ای است و این مهم یکی از اصول ما در مذاکرات با 1+5 است و غنی سازی باید ادامه یابد.
نتیجه مذاکرات اخیر
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای اظهار کرد: نتیجه ای که در مذاکرات اخیر حاصل شد این بود که آمادگی برای نگارش متن توافقنامه با 1+5 وجود ندارد و نمی توان توقع داشت که در چند جلسه این توافق حاصل شود.
دوره های قبلی مذاکره برای تبادل نظر بود و دوره اخیر مذاکرات نخستین دوره برای نگارش محتوای مذاکرات محسوب می شود.
عراقچی با بیان این که در نگارش متن هیچ پیشرفت محسوسی نداشتیم، توضیح داد: در قسمت شکلی مذاکرات به نگاه مشترک رسیدیم و روی مقدمه این توافقنامه کار کردیم. مقدمه شامل یکسری اصول و مشخصه هایی است که راهنمای توافق است و مقدمه توافقنامه ژنو کار ما را در این بخش راحت تر کرد.
وی درباره اصل توافق گفت: در این توافقات درباره موضوعات متعددی به بحث و گفت وگو نشستیم؛ به هر حال یکسری اقدامات را ما باید انجام دهیم و بخشی از اقدامات نیز از سوی گروه مقابل انجام می شود. ما فضای مشترکی داریم هرچند که درباره متن توافقنامه به تفاهم نرسیدیم.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه افزود: در مذاکرات اخیر درباره دو یا سه موضوعی که فکر می کردیم می توانیم به توافق برسیم بحث کردیم.در مذاکراتی که پیچیده است نگارش متن وقتی اتفاق می افتد که پختگی لازم حاصل شود.
عراقچی با یادآوری اینکه به پیشرفتی در توافقات اخیر نرسیدیم و اختلافات همچنان به قوت خود باقی است، توضیح داد: تلاش می کنیم در گام بعدی پیشرفت هایی داشته باشیم؛ مذاکرات ابتدایی در، ژنو کلیات بحث و مشخصه های توافق را روشن کرده اما تبدیل این مشخصه ها به توافق نهایی کار دشواری است.
به گفته وی، توافق ژنو حق غنی سازی را برای ایران قبول کرده اما در این راه ما محدودیت های موقتی را نیز داریم.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه تاکید کرد: بر اساس توافق اولیه در ژنو، باید نگرانی ها درباره نیروگاه اراک حل شود اما اینکه این نگرانی چگونه حل شود خود دنیایی بحث است.
عراقچی با تاکید بر اینکه ماهیت آب سنگین اراک باید حفظ شود، توضیح داد: برای رفع نگرانی ها باید به یک راه حل مشترک برسیم و تصور می کنم این راه حل باید نزدیک باشد اما به هر حال در این بخش نیازمند گفت وگو و بحث هستیم.
وی در این باره افزود: باید نگرانی ها درباره نیروگاه اراک کاهش پیدا کند تا توانایی های این نیروگاه را حفظ کنیم. برای تحقق این مهم نیازمند کار متخصصان هسته ای هستیم تا از این طریق به خواسته طرفین پاسخ درستی داده شود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای اظهار کرد: اطمینان می دهم هیچ کدام از توافقات، قدرت نیروگاه اراک را کاهش نمی دهد و این مضحک است که قدرت نیروگاه اراک از 40 مگاوات به 10 مگاوات خواهد رسید.
در نهایت میزان پلوتونیوم این نیروگاه کاهش می یابد و کسانی که به دنبال رواج شایعاتی در این باره هستند اهداف دیگری را دنبال می کنند.
فریب گمانه زنی ها را نخورید
وی درباره تاکید طرفین به رازداری درباره جزییات مباحث انجام شده در مذاکرات اخیر و برخی تحلیل ها و گمانه زنی ها در این باره گفت: طبیعی است که اصحاب رسانه و تحلیلگران وارد گمانه زنی شوند اما جدا به مردم و متخصصان توصیه می کنم که از این گمانه زنی ها خود داری کرده و تحت تاثیر آن قرار نگیرند.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای به برخی گمانه زنی های خارجی درباره مذاکرات اخیر با گروه 1+5 اشاره کرد و یادآور شد: این گمانه زنی ها با اهداف مشخصی است تا از این طریق به مذاکرات جهت مشخصی بدهند و نظرات خود را به نام گمانه زنی به مذاکرات تحمیل کنند از این رو نباید گرفتار گمانه زنی های خارجی در زمینه مذاکرات هسته ای شویم.
عراقچی تاکید کرد: گمانه زنی های داخلی نیز هیچ کمکی به مذاکرات هسته ای نمی کند؛ ما با موضوعات مختلفی روبرو هستیم.
وی درباره تعداد موضوعات مورد اختلاف ایران و 1+5 توضیح داد: اختلافات در همه زمینه ها وجود دارد و واقعا نمی توان گفت چند موضوع در دستور کار قرار دارد زیرا هر موضوع دارای چند زیرشاخه است و برخی زیرشاخه ها نیز باهم تلاقی دارد.
تعداد موضوعات مهم نیست بلکه ما باید درباره همه موضوعات به تفاهم برسیم و حتا اگر در بعضی زمینه ها تفاهم حاصل شود منتظر می مانیم تا در دیگر موضوعات نیز به توافق نهایی برسیم.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه گفت: مذاکرات هسته ای با پازل معمولی فرق دارد و این مذاکرات بیشتر شبیه مکعب روبیک سه بعدی است و اجزای این مکعب باید به گونه ای بچرخد که همه چیز سر جای خود قرار گیرد.
عراقچی با یادآوری این که موضوع به موضوع توافقنامه را نگارش می کنیم بار دیگر یادآور شد که در این زمینه پیشرفت محسوسی نداشتیم اما هر دو طرف خواهان رسیدن به توافق هستند.
وی تاکید کرد: خطوط قرمز طرفین در برخی موارد با هم تلاقی دارد؛طرف مقابل تصمیم سخت را گرفته و در توافق ژنو این تصمیم دشوار اتخاذ شد تا توافق حاصل شود. باز هم باید این تصمیم سخت از سوی طرف مقابل در مذاکره گرفته شود و باید ابزار تحریم و تهدید کنار گذاشته شود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: طرف مقابل باید به این نتیجه برسد که تحریم و تهدید دیگر جواب نمی دهد و ملت ایران تنها جواب زبان تکریم را می دهد. بر اساس ان پی تی ملت ایران حق دارند از انرژی هسته ای بهره مند باشند و ما خواستار احترام به این حق مردم در مذاکرات هسته ای هستیم.
عراقچی تاکید کرد که ایران در مذاکرات هسته ای به دنبال توافق است اما توافقی که حقوق ملت ایران را تامین نکند انجام نمی شود.
دفاع از حقوق مردم
وی با یادآوری این که اصول ما در مذاکرات ثابت بوده توضیح داد: به دنبال سیاست بازی و یا کاسب کاری نیستیم. خط قرمز ما حقوق ملت است و ما خطوط قرمز خود را در این مذاکرات از ابتدا بیان کردیم و از آن کوتاه نمی آییم.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه بر حفظ حقوق ملت ایران، ادامه غنی سازی و عدم خروج مواد از کشور و حفظ ماهیت آب سنگین اراک تاکید کرد.
عراقچی درباره نتایج نهایی مذاکرات گفت: تلاش ما رسیدن به توافق نهایی بر اساس خطوط قرمز مورد نظر است اما اگر به توافق نهایی هم نرسیم فاجعه ای رخ نمی دهد . توافق ژنو تا 30 تیرماه امسال اعتبار دارد و چنانچه تا پایان این مهلت بتوانیم به توافق نهایی برسیم بسیار خوب است و اگر این امر رخ ندهد،به تلاش خود ادامه خواهیم داد.
به گفته وی، فرصت نهایی مذاکرات بر اساس توافق ژنو بیشتر از یکسال نیست اما اگر پس از این مدت به نتیجه ای نرسیم بازهم بر اصول خود پافشاری می کنیم و صادقانه و شفاف این موضوع را به مردم می گوییم و دلایل آن را نیز برای مردم تشریح خواهیم کرد.
زیادی خواهی قدرت های بزرگ
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با یادآوری این که زیاده خواهی خصلت قدرت های بزرگ و مقاومت در برابر آن خصلت مردم ایران است، گفت: طبیعی است که با زیاده خواهی قدرت های بزرگ مواجه شویم و در مقابل آن ایستادگی کنیم. ما پذیرفتیم در برنامه هسته ای خود اعتماد سازی کنیم از این رو اعتماد سازی شاید محدودیت های موقتی را برای ما به همراه داشته باشد.
عراقچی ادامه داد: در عین حال اجازه نمی دهیم با ایران به عنوان یک کشور استثنایی برخورد شده و مواردی را به ما تحمیل کنند.
وی اظهار کرد: مذاکرات اگرچه سخت اما در مسیر درستی پیش می رود و اگر در طرف مقابل حسن نیت و واقع بینی وجود داشته باشد می توان به توافق نهایی رسید.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه در ادامه تاکید کرد که هیچ نیرویی نمی تواند ایران را در پیشرفت علمی در زمینه هسته ای محدود کند زیرا علم و فناوری متعلق به ایران است. کسانی تلاش کردند ایران به فناوری هسته ای نرسد اما نتوانستند جلوی پیشرفت ایران در این بخش را بگیرند.
برنامه دفاعی کشور
عراقچی درباره موضوع پی ام دی (استفاده نظامی از انرژی هسته ای) گفت: بین برنامه های دفاعی کشور و موضوع پی ام دی باید تفکیک قائل شویم و برنامه های نظامی کشور به هیچ عنوان موضوع مذاکرات ما نبوده و نخواهد بود.
وی در این باره توضیح داد: قاعده ای بنام پی ام دی داریم. برخی ادعاها بر این است که فعالیت های هسته ای ایران در گذشته ابعاد نظامی داشته که کاملا غلط است و کسانی که این ادعای کذب را مطرح کردند به دنبال اهداف مشخصی هستند.
سازمان انرژی اتمی خود را موظف می داند در این باره پرسش هایی را مطرح کند و ما با این بخش مشکلی نداریم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته افزود: آمانو مدیرکل اژانس سال گذشته سفری به ایران داشت و بر اساس توافقی که در این زمینه با وی داشتیم مقرر شد که قدم به قدم این موضوع را بررسی و به ادعاهای مطرح شده پاسخی روشن بدهیم و در این زمینه روند غیر طبیعی وجود ندارد.
عراقچی در عین حال تاکید کرد که اجازه نمی دهیم به بهانه سوالات درباره گذشته در این باره سوء استفاده ای انجام شود از این رو درباره گذشته و سوالات مطرح در این باره، با آژانس با احتیاط برخورد می کنیم.
وی درباره تمدید شش ماهه مذاکرات یادآور شد: این مهم نیازمند مذاکره جدید است. در حال حاضر حتا این علاقه مندی بین طرفین وجود ندارد که به این موضوع فکر کنند که در مدت مقرر توافق نهایی حاصل نشود. اگر در زمان باقی مانده توافقی حاصل نشد باید مذاکرات خود را به گفت وگوی فنی اختصاص دهیم.
امیدواری به نتایج مذاکرات
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امورخارجه درباره صداقت طرف مقابل در مذاکرات هسته ای نیز گفت: ما هیچ وقت به طرف مقابل خود و نیات آنان خوشبین نیستیم و حضور ما در مذاکرات با نگاه بدبینانه همراه بوده است اما این امر با امیدوار بودن ما به نتایج مذاکرات تفاوت دارد.
عراقچی ادامه داد: نشانه ای از اینکه طرف مقابل در مذاکرات جدی نیست ندیدیم و در عین حال همه رفتارها را با بدبینی زیر نظر داریم.
وی با یادآوری این که هماهنگی کشورهای طرف مذاکره بر عهده کاترین اشتون است، گفت: ما خواهان تفرقه میان شش کشور طرف مذاکره نیستیم و انتظار داریم آنها با هم هماهنگ باشند. البته نگرانی خود را درباره اینکه هرگز حاضر نیستیم یک مذاکره را دوبار انجام دهیم و یکی از اعضا مخالفتی در این زمینه داشته باشد از اشتون پنهان نکردیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ادامه داد: این حادثه در توافق ژنو رخ داد و یکی از اعضای حاضر چنین بازی را شروع کرد و مذاکرات متوقف شد اما اشتون با ایجاد هماهنگی میان اعضا، پس از 10 روز این مذاکرات را بار دیگر از سر گرفت و با تامین نظرات ما، طرفین به مذاکره برگشتند.
