به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، تا سال گذشته ایران با تولید یک میلیون تن خرما رتبه دوم را به خود اختصاص داده بود اما به دلیل نبود تمایل سرمایهگذاران در این بخش، قدیمی شدن نخلستانها، وجود برخی دلال بازیها و بیتوجهی و عدم حمایت، میزان تولیدش افزایش نیافته و به دلیل بالا بودن قیمت، در شرف خروج از گردونه بازارهای جهانی است.
ظرفیت تولید 3.5 میلیون تن خرما
به گزارش ایسنا با وجود اینکه ایران ظرفیت تولید سالانه 3.5 میلیون تن خرما را دارد، طی هشت سال گذشته هیچ افزایش تولیدی در این بخش نداشتهایم چراکه نه تنها سرمایهگذاران تمایل چندانی به سرمایه گذاری در این بخش نداشتهاند، بلکه دولت نیز حمایتی از تولید خرما ندارد.
بلاتکلیفی ستاد حمایت از تولیدکنندگان خرما
ایجاد ستاد حمایت از تولیدکنندگان خرما، بحثی است که تا قبل از انتزاع امور بازرگانی به بخش کشاورزی مطرح بوده، اما تاکنون به ثمر نرسیده که این عوامل موجب شکستن رتبه خرمای ایرانی در جهان شده است.
تفاوت فاحش قیمت خرما از باغ تا سفره مردم
موسوی، دبیر کل انجمن خرمای ایران نبود حمایتهای دولتی و دلال بازیها را عاملی برای کاهش رتبه ایران در این زمینه میداند چرا که به دلیل وجود برخی سیاستهای نادرست، خرما در نخلستان با قیمت حدود 2500 تا 3500 تومان از نخلدار خریداری می شود در حالی که در بازار مصرف کیلویی 10 هزار تومان فروخته میشود.
سالانه یک سوم خرمای تولیدی کشورمان از بین میرود
از سوی دیگر به دلیل فقدان توسعه مکانیزاسیون در کشت و برداشت، سالانه یک سوم خرمای تولیدی کشورمان از بین میرود.
همچنین تعداد زیادی از باغات خرما به دلیل فرسودگی، غیراقتصادی هستند و باید احیا شوند که وزارت جهاد کشاورزی هر ساله بودجهای را به عنوان نوسازی نخلستانهای فرسوده اختصاص میدهد، اما اگر بخواهیم در یک پروسه 10 ساله همه باغات فرسوده و غیراقتصادی خرما را نوسازی کنیم، به بودجهای 10 برابر رقم فعلی نیاز است.
با نوسازی باغات فرسوده خرما، تولید دگرگون و کمیت و کیفیت این محصول ارتقاء چشمگیری خواهد داشت.
افزایش 100 برابری هزینه تولید نسبت به گذشته
به گفته دبیر کل انجمن خرمای ایران، با توجه به اینکه در 25 سال گذشته هزینه باغداری بسیار افزایش یافته است، میتوان گفت این افزایش هزینهها در بخش آب، برق و حملونقل موجب شده قیمت هزینههای داخلی تولید خرما 100 برابر شود و با وجود دلال بازیهای حاضر، نخلداران متحمل ضرر و زیان بسیاری شوند که همین امر موجب کاهش تولید شده است.
موسوی اظهار کرد: در کنار افزایش 100 برابری هزینههای داخلی، قیمت دلار تنها 10 برابر افزایش داشته که این تورم موجب شده ایران در بخش خرما از دایره رقابت جهانی خارج شود.
تولید 400 نوع خرما در ایران
سطح زیرکشت نخلستانهای کشور 245 هزار هکتار است که حدود 184 هزار هکتار از این سطح بارور است و بهطور متوسط 4.5 تا 5.5 تن در هکتار محصول برداشت میشود که خرمای مضافتی بیشترین متقاضی را بین انواع مختلف خرما دارد.
همچنین 180 رقم خرما شناسایی و ثبت ژنتیکی شده که در 13 استان خوزستان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، کرمان، فارس، اصفهان، ایلام، خراسان جنوبی، سمنان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویر احمد و یزد تولید میشوند، اما 98 درصد تولید خرما به استانهای کرمان، هرمزگان، خوزستان، بوشهر، فارس، سیستان و بلوچستان اختصاص دارد.
خرما یکی از مهمترین محصولات باغی کشور است و نقش مهمی در امنیت غذایی، ایجاد اشتغال، حفظ و پایداری محیط زیست، اقتصاد ملی، صادرات و ارزآوری کشور دارد. همچنین کشت خرما فقط از جنبه امرار معاش کویرنشینان مطرح نیست و نقش خاصی در جلوگیری از پیشرفت بیابان دارد.
با توجه به افت رتبه ایران در تولید خرما انتظار میرود وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولیدات و بازار کشاورزی تدبیر اساسی بیندیشد تا روند نزولی تولید و صادرات خرما متوقف شود.