یک نشریه انگلیسی در تحلیلی دست یابی ایران و 1+5 به توافق جامع را دشوار اما ممکن ارزیابی کرد.
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر)، هفته نامه اکونومیست در تحلیلی نوشت: ایران و شش قدرت جهان پس از عقب نشینی لحظه آخر و نه چندان قانع کننده از لبه پرتگاه، در هجدهم جولای تصمیم گرفتند که ضرب الاجل توافق را چهار ماه دیگر تمدید کنند. مذاکره کنندگانی که به دنبال توافقی هستند که برنامه هسته ای ایران را در ازای برداشتن تحریم ها متوقف کند، تا ماه سپتامبر فرصت دارند و پس از آن تا 24 نوامبر، دقیقا یک سال پس از امضای «توافق اقدام مشترک» برای یافتن راه حلی دایمی، زمان خواهند داشت.
در این میان، مقررات توافق موقت شش ماهه ای که از بیستم ژانویه اجرایی شد (و با انتقاداتی روبرو شد مبنی بر اینکه این توافق ممکن است رژیم تحریم ها را تضعیف کند) با تغییراتی اندک برجای خواهد بود.
ایران با تبدیل پودر اورانیوم اکسید به صفحات سوخت برای یک راکتور تحقیقاتی، گامی دیگر در جهت خنثی کردن ذخایر اورانیوم با غنای 20 درصد خود برداشته است. در ازای این گام، ایران لغو محدود برخی تحریم ها و بخش دیگری از 700 میلیون دلار پول ماهانه ای که در حساب های بانکی خارجی مسدود شده را دریافت خواهد کرد.
تصمیم تمدید مذاکرات برای هر دو طرف اقدامی عاقلانه است و بسیار انتظار می رفت که چنین تصمیمی اتخاذ شود. برای تیم مذاکره کننده غربی موسوم به گروه 1+5 (پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان) توافق موقت حتی اگر شده تا اندازه بسیار اندکی، زمان ایران برای تولید اورانیوم لازم برای تولید یک عدد سلاح هسته ای را فراهم کرده است. پیشرفت هایی نیز در برنامه بی اثر کردن راکتور آب سنگین اراک صورت گرفته است.
مساله دیگری که افراد نزدیک به مذاکرات احساس می کنند که امکان حل شدنش در آینده ای نزدیک وجود دارد، مساله تاسیسات غنی سازی در فردو است. تاسیسات فردو که در دل کوه ساخته شده و به عقیده بسیاری در مقابل بمب های متعارف آسیب ناپذیر است را حال می توان به یک مرکز بی ضرر تحقیق و توسعه تبدیل کرد. و با توجه به رژیم بازرسی ها که افزایش یافته و ایران همکاری بسیاری در این زمینه داشته، دقیقا همان دستاورهای بالقوه ای هستند که دست کم در شرایط فعلی ارزش ادامه دادن دارند.
انتخاب برای ایران به مراتب سخت تر است. کنار رفتن از میز مذاکرات در این مرحله به معنای محکوم کردن ایرانیان به رویارویی با چشم انداز یک اقتصاد شکست خورده است که به طور دایمی در چنگال رژیم تحریم های سرکش گرفتار شده است. لطمه به ریاست جمهوری حسن روحانی که سال گذشته با هدف پایان دادن به انزوای سیاسی و اقتصادی ایران روی کار آمد، جبران ناپذیر خواهد بود.
مذاکره کنندگان غربی امیدوارند که تعمق در مورد این دورنمای تاریک به همتایان ایرانی شان، فضایی را که برای امتیازگیری هایی که بی تردید برای رسیدن به یک توافق جامع نیاز است را خواهد داد. آمریکا و همتایان مذاکره کننده این کشور خواهان کاهش شدید توانمندی فعلی ایران در حوزه غنی سازی هستند. با این حال به نظر می رسد ایرانیان در این زمینه بر بر تعداد سانتریفیوژهای خود تاکید دارند.
آیت الله خامنه ای، رهبر معظم ایران در سخنرانی هفتم جولای خود تاکید کردند که در سال 2021 که قرارداد تامین سوخت ایران با روسیه به پایان برسد، ایران باید توانایی تولید اورانیوم غنی شده لازم برای سوخت راکتور هسته ای بوشهر را داشته باشد. و این یعنی نیاز ایران به 190 هزار سو (واحد کار جداسازی اورانیوم سبک از اورانیوم سنگین) اورانیم. ایرانیان تاکید دارند که این مساله در راستای برخورداری شان از «حق غنی سازی» با اهداف صلح آمیز تحت مفاد ان پی تی است.
آمریکا تلویحا اعتراف کرده که ایران باید اجازه حدودی از غنی سازی را به قیمت توافقی که به طریق دیگری برنامه هسته ای اش را محدود می کند، داشته باشد اما نخواهد پذیرفت که توانمندی غنی سازی ایران در حدودی باشد که تعداد اندکی از کشورها با قدرت صلح آمیز هسته ای در سطح جهان از آن برخورداند.
اگر ظرفیت غنی سازی که ایران می گوید در نهایت نیاز دارد نامعقول و به دور از آنچه برای گروه 1+5 قابل پذیرش است، باشد، بنابراین مفهوم زمان رسیدن به توافق نهایی نیز همینطور خواهد بود. ایران به زمان حدود پنج سال می اندیشد در حالیکه آمریکایی ها و شرکایشان زمانی حدود 10 تا 20 سال را در ذهن دارند. این امکان وجود دارد که در چنین توافقی ایران اجازه توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته و یادگیری روش تولید سوخت را ادامه دهد و در نتیجه پس از پایان زمان توافق، خود را آماده یک برنامه هسته ای بلندپروازانه تر کند. به عقیده رابرت اینهورن، تحلیل گر موسسه بروکینگز در واشنگتن معتقد است که این مسئله می تواند اساس یک مصالحه باشد.
منبع: فرارو
در این میان، مقررات توافق موقت شش ماهه ای که از بیستم ژانویه اجرایی شد (و با انتقاداتی روبرو شد مبنی بر اینکه این توافق ممکن است رژیم تحریم ها را تضعیف کند) با تغییراتی اندک برجای خواهد بود.
ایران با تبدیل پودر اورانیوم اکسید به صفحات سوخت برای یک راکتور تحقیقاتی، گامی دیگر در جهت خنثی کردن ذخایر اورانیوم با غنای 20 درصد خود برداشته است. در ازای این گام، ایران لغو محدود برخی تحریم ها و بخش دیگری از 700 میلیون دلار پول ماهانه ای که در حساب های بانکی خارجی مسدود شده را دریافت خواهد کرد.
تصمیم تمدید مذاکرات برای هر دو طرف اقدامی عاقلانه است و بسیار انتظار می رفت که چنین تصمیمی اتخاذ شود. برای تیم مذاکره کننده غربی موسوم به گروه 1+5 (پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان) توافق موقت حتی اگر شده تا اندازه بسیار اندکی، زمان ایران برای تولید اورانیوم لازم برای تولید یک عدد سلاح هسته ای را فراهم کرده است. پیشرفت هایی نیز در برنامه بی اثر کردن راکتور آب سنگین اراک صورت گرفته است.
مساله دیگری که افراد نزدیک به مذاکرات احساس می کنند که امکان حل شدنش در آینده ای نزدیک وجود دارد، مساله تاسیسات غنی سازی در فردو است. تاسیسات فردو که در دل کوه ساخته شده و به عقیده بسیاری در مقابل بمب های متعارف آسیب ناپذیر است را حال می توان به یک مرکز بی ضرر تحقیق و توسعه تبدیل کرد. و با توجه به رژیم بازرسی ها که افزایش یافته و ایران همکاری بسیاری در این زمینه داشته، دقیقا همان دستاورهای بالقوه ای هستند که دست کم در شرایط فعلی ارزش ادامه دادن دارند.
انتخاب برای ایران به مراتب سخت تر است. کنار رفتن از میز مذاکرات در این مرحله به معنای محکوم کردن ایرانیان به رویارویی با چشم انداز یک اقتصاد شکست خورده است که به طور دایمی در چنگال رژیم تحریم های سرکش گرفتار شده است. لطمه به ریاست جمهوری حسن روحانی که سال گذشته با هدف پایان دادن به انزوای سیاسی و اقتصادی ایران روی کار آمد، جبران ناپذیر خواهد بود.
مذاکره کنندگان غربی امیدوارند که تعمق در مورد این دورنمای تاریک به همتایان ایرانی شان، فضایی را که برای امتیازگیری هایی که بی تردید برای رسیدن به یک توافق جامع نیاز است را خواهد داد. آمریکا و همتایان مذاکره کننده این کشور خواهان کاهش شدید توانمندی فعلی ایران در حوزه غنی سازی هستند. با این حال به نظر می رسد ایرانیان در این زمینه بر بر تعداد سانتریفیوژهای خود تاکید دارند.
آیت الله خامنه ای، رهبر معظم ایران در سخنرانی هفتم جولای خود تاکید کردند که در سال 2021 که قرارداد تامین سوخت ایران با روسیه به پایان برسد، ایران باید توانایی تولید اورانیوم غنی شده لازم برای سوخت راکتور هسته ای بوشهر را داشته باشد. و این یعنی نیاز ایران به 190 هزار سو (واحد کار جداسازی اورانیوم سبک از اورانیوم سنگین) اورانیم. ایرانیان تاکید دارند که این مساله در راستای برخورداری شان از «حق غنی سازی» با اهداف صلح آمیز تحت مفاد ان پی تی است.
آمریکا تلویحا اعتراف کرده که ایران باید اجازه حدودی از غنی سازی را به قیمت توافقی که به طریق دیگری برنامه هسته ای اش را محدود می کند، داشته باشد اما نخواهد پذیرفت که توانمندی غنی سازی ایران در حدودی باشد که تعداد اندکی از کشورها با قدرت صلح آمیز هسته ای در سطح جهان از آن برخورداند.
اگر ظرفیت غنی سازی که ایران می گوید در نهایت نیاز دارد نامعقول و به دور از آنچه برای گروه 1+5 قابل پذیرش است، باشد، بنابراین مفهوم زمان رسیدن به توافق نهایی نیز همینطور خواهد بود. ایران به زمان حدود پنج سال می اندیشد در حالیکه آمریکایی ها و شرکایشان زمانی حدود 10 تا 20 سال را در ذهن دارند. این امکان وجود دارد که در چنین توافقی ایران اجازه توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته و یادگیری روش تولید سوخت را ادامه دهد و در نتیجه پس از پایان زمان توافق، خود را آماده یک برنامه هسته ای بلندپروازانه تر کند. به عقیده رابرت اینهورن، تحلیل گر موسسه بروکینگز در واشنگتن معتقد است که این مسئله می تواند اساس یک مصالحه باشد.
منبع: فرارو
