برخی از تحلیلگران معتقدند جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با داعش، باید به خروج نوری مالکی از صحنه سیاسی عراق کمک کند.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) – بعد از بیش از دوماه آشفتگی فاجعه بار در عراق به نظر می رسد زمینه برای عبور از بحران کنونی، پایان دادن به فاجعه انسانی شمال عراق و شکست داعش به کندی در حال فراهم شدن است.
آمریکا و دول غربی بعد از ماه ها تعلل، سیل کمک های نظامی خود را در قالب کمک های هوایی و نیروهای ویژه به عراق ارسال کرده اند. همچنین باوجود تعلل مداوم نوری المالکی، خطر جنگ خیابانی در بغداد برطرف شده و دولت جدید عراق می تواند وظیفه خطیر و بسیار دشوار خود برای سازمان دادن مجدد قوای مسلح و رسیدن به تفاهم ملی را آغاز کند.
در این میان، حمایت جمهوری اسلامی ایران از نخست وزیر جدید عراق عامل اصلی و کلیدی پایان بحران سیاسی- امنیتی بغداد است.
تداوم این حمایت اقدامی خردمندانه برای حفظ موجودیت عراق و در راستای امنیت و منافع ملی ایران است و تضادهای ایران با آمریکا و غرب بر سر مساله هسته ای نباید مانع از ادامه این خردورزی و همکاری مشترک با دول غربی علیه آدمخواران داعش شود.
بعد از هفته ها پپشروی برق آسا و وحشیانه نیروهای داعش و سردرگمی و آشفتگی دولت مرکزی بغداد، فعل وانفعالات سیاسی کند اما مثبت در اوایل مردادماه این امید را به وجود آورد که بازیگران مختلف صحنه قدرت در عراق در حال بازسازی پشت جبهه و همکاری جهت دفاع مشترک هستند.
اظهارات جلال طالبانی درباره لزوم حفظ یکپارچگی عراق، انتصاب رییس جدید سنی مذهب مجلس و رییس جمهوری جدید کرد عراق همه نشان از این داشت که نه تنها سیاستمداران کرد بلکه بخش مهمی از سنیان عراق (حداقل در حال حاضر و در شرایط فعلی) نه به دنبال تجزیه عراق هستند و نه حاضر به همکاری یا تحمل موجودیت خون آشامی به نام دولت اسلامی عراق هستند.
شرایط برای رسیدن به ائتلافی همه جانبه مهیا شد، اما نوری المالکی عملا مانع مهم رسیدن به این توافق بود و هفته ها دستیابی به توافق را به تاخیر انداخت و متاسفانه هنوز هم حمایت همه جانبه ای از تحولات اخیر به عمل نیاورده است.
حتی پیش از آغاز بحران اخیر مشخص بود که دولت و شخص نوری المالکی نه تنها از حل مشکلات بنیادین عراق باز مانده بلکه فساد، بی لیاقتی و سیاست های خصمانه دولت وی علیه اهل سنت، ثبات و آرامش عراق را غیرممکن و تنش های قومی- قبیله ای را به نقطه انفجار رسانده است.
نارضایتی و خصومت اهل سنت با دولت مالکی، ناخواسته نقش مهمی در پیروزی های برق آسای داعش داشته است.
دولت نوری المالکی در طول دوماه گذشته نشان داد قادر به مدیریت بحران کنونی نیست و برای رهبری عراق در چنین شرایط خطیری درمانده است.
در حالی که اضمحلال واحدهای ارتش عراق در استان های شمالی و واگذاری این مناطق کلیدی با حداقل مقاومت به داعش، دولت مرکزی و کشور عراق را در معرض فروپاشی قرار داده بود، تمام هم وغم مالکی متوجه حفظ مقام خود بود.
خودپرستی نوری المالکی در چنین هنگامه ای شاهد بارزی از عدم شایستگی وی برای نخست وزیری عراق بود. مالکی تقاضاهای مختلف درباره لزوم کناره گیری را رد کرد و حتی درخواست صریح آیت الله العظمی سیستانی را برای کناره گیری پشت گوش انداخت.
بالاخره زمانی که برخی از متحدان سابق و هم حزبی های خود وی از حزب الدعوه و گروه های مختلف دیگر در مجلس عراق عملا بر وی شوریدند و دست اندرکار تشکیل دولت جدید شدند، نوری المالکی با فرستادن نیروهای نظامی و شبه نظامی طرفدار خود به خیابان های بغداد، عراق را به پرتگاه سقوط کامل سوق داد.
از زمان آغاز این بحران، رویکرد جمهوری اسلامی به عنوان مهم ترین حامی دولت نوری المالکی ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده بود.
برای ناظران واقع گرا از مدت ها پیش مشخص بود که حمایت همه جانبه جمهوری اسلامی از دولت نوری المالکی سیاست صحیحی نیست. این مساله ای بود که حجت الاسلام رسول جعفریان در روزهای اخیر بر آن انگشت گذاشت. حجت الاسلام جعفریان که علاوه بر موقعیت والای خود به عنوان پژوهشگر خبره تاریخ ایران، تشیع و اسلام در امور عراق هم کارشناسی دقیق و نکته بین است.
وی در مصاحبه خود با خبرآنلاین ضمن بررسی ابعاد مختلف بحران عراق به درستی به غفلت جمهوری اسلامی از بن بست سیاسی دولت نوری المالکی اشاره کردند: سفارت ما که باید گزارش جدی و واقعی می داد گرفتار نوعی نارسایی اطلاعات شد. چون آدم های ریزبین از یک سال قبل اعلام می کردند که موصل از دست رفته است، ولی کسی گوش به حرف اینها نمی داد... از نظر من همه اینها نشان داد ما دچار ضعف اطلاعاتی بودیم. البته نمی گویم اگر این اطلاعات را داشتند، می توانستند چاره ای بیندیشند، اما به هر حال مشکل جدی است. فکر می کنم ما نباید در این دوسال اخیر به دولت وقت بیش از اندازه اعتماد می کردیم، چون فساد این دولت جدی بود.
اظهارات علی شمخانی، رییس شورایعالی امنیت ملی در حمایت از دولت حیدر العبادی، بعد از یک روز سکوت نگران کننده مقامات ایرانی، راه را برای پایان بحران بغداد هموار کرد.
جمهوری اسلامی در راستای ادامه این روند مثبت ابتدا باید تلاش خود را بر پایان دادن کامل بحران سیاسی بغداد متمرکز کند.
نوری المالکی می تواند با شگردهای خاص خود دولت جدید عراق را دچار بحران کند و ادامه حضور او در عرصه سیاسی عراق همچنان مانعی در راه حصول تفاهم ملی در عراق است.
جمهوری اسلامی ایران می تواند با تضمین امنیت نوری المالکی، خروج او از عرصه سیاسی عراق را تسهیل کند، همان طور که این نقش را در موقعیت بحران مشابهی درباره مقتدی صدر بازی کرد.
جمهوری اسلامی ایران همچنین باید از نفوذ خود بر احزاب و نیروهای سیاسی شیعه عراق جهت تشویق آنها برای توافق و تفاهم با اهل سنت و نیروهای کرد عراق استفاده کند.
در طول چند سال گذشته، دولت نوری المالکی و بخش مهمی از نیروهای شیعه عراق بر این باور بودند که می توانند عراق را بدون شرکای سنی اداره کنند.
بدون شک، شیعیان در هر دولت فراگیری باید بیشترین سهم را در قدرت داشته باشند اما اداره عراق بدون حضور اهل سنت غیرممکن است و جمهوری اسلامی ایران باید احزاب و نیروهای شیعی را به قبول این واقعیت دعوت کند.
همچنین مقامات و نیروهای سیاسی مختلف نظام باید با درک موقعیت خطرناک کنونی این مساله را بپذیرند که ظهور دشمن مشترک و نفرت انگیزی به نام داعش ایران، آمریکا و غرب را در جبهه ای واحد قرار می دهد.
خلافت ظلمانی داعش، هم نیروهای سیاسی عراق (اعم از شیعیان، سنیان میانه رو و احزاب کرد) و هم قدرت های بین المللی و منطقه ای را تهدید می کند. حتی عربستان سعودی که هم اکنون حامی اصلی داعش است در درازمدت هدف حملات این گروه قرار خواهد گرفت و به همین دلیل قوای نظامی قابل توجهی را در مرز با عراق متمرکز کرده است.
در چنین شرایطی، سیاستگذاران جمهوری اسلامی ایران باید انهدام داعش در عراق را اولویت اصلی سیاست خود قرار دهند.
مناطق اشغالی داعش در عراق اگر همچنان در تصرف آنها باقی بماند، به غده سرطانی منطقه در چند قدمی ایران تبدیل خواهد شد و در اولین فرصت وجود منحوس و نکبت بار خود را به ایران صادر خواهد کرد. این خطری مستقیم برای امنیت ایران است که نباید تحت الشعاع اختلافات ایران و غرب قرار گیرد.
این پیروزی بدون همکاری مشترک ایران و غرب ممکن نخواهد بود و به آن دسته از افرادی که به طور مداوم از مضار همکاری با آمریکا و غرب و نگرانی های خود در این باره صحبت می کنند، باید یادآور شد که حداقل با آمریکا می توان پای میز مذاکره نشست، اما آیا فکر می کنند بتوانند روزی با آدمخواران داعش سر میز مذاکره بنشینند؟
منبع: شرق
آمریکا و دول غربی بعد از ماه ها تعلل، سیل کمک های نظامی خود را در قالب کمک های هوایی و نیروهای ویژه به عراق ارسال کرده اند. همچنین باوجود تعلل مداوم نوری المالکی، خطر جنگ خیابانی در بغداد برطرف شده و دولت جدید عراق می تواند وظیفه خطیر و بسیار دشوار خود برای سازمان دادن مجدد قوای مسلح و رسیدن به تفاهم ملی را آغاز کند.
در این میان، حمایت جمهوری اسلامی ایران از نخست وزیر جدید عراق عامل اصلی و کلیدی پایان بحران سیاسی- امنیتی بغداد است.
تداوم این حمایت اقدامی خردمندانه برای حفظ موجودیت عراق و در راستای امنیت و منافع ملی ایران است و تضادهای ایران با آمریکا و غرب بر سر مساله هسته ای نباید مانع از ادامه این خردورزی و همکاری مشترک با دول غربی علیه آدمخواران داعش شود.
بعد از هفته ها پپشروی برق آسا و وحشیانه نیروهای داعش و سردرگمی و آشفتگی دولت مرکزی بغداد، فعل وانفعالات سیاسی کند اما مثبت در اوایل مردادماه این امید را به وجود آورد که بازیگران مختلف صحنه قدرت در عراق در حال بازسازی پشت جبهه و همکاری جهت دفاع مشترک هستند.
اظهارات جلال طالبانی درباره لزوم حفظ یکپارچگی عراق، انتصاب رییس جدید سنی مذهب مجلس و رییس جمهوری جدید کرد عراق همه نشان از این داشت که نه تنها سیاستمداران کرد بلکه بخش مهمی از سنیان عراق (حداقل در حال حاضر و در شرایط فعلی) نه به دنبال تجزیه عراق هستند و نه حاضر به همکاری یا تحمل موجودیت خون آشامی به نام دولت اسلامی عراق هستند.
شرایط برای رسیدن به ائتلافی همه جانبه مهیا شد، اما نوری المالکی عملا مانع مهم رسیدن به این توافق بود و هفته ها دستیابی به توافق را به تاخیر انداخت و متاسفانه هنوز هم حمایت همه جانبه ای از تحولات اخیر به عمل نیاورده است.
حتی پیش از آغاز بحران اخیر مشخص بود که دولت و شخص نوری المالکی نه تنها از حل مشکلات بنیادین عراق باز مانده بلکه فساد، بی لیاقتی و سیاست های خصمانه دولت وی علیه اهل سنت، ثبات و آرامش عراق را غیرممکن و تنش های قومی- قبیله ای را به نقطه انفجار رسانده است.
نارضایتی و خصومت اهل سنت با دولت مالکی، ناخواسته نقش مهمی در پیروزی های برق آسای داعش داشته است.
دولت نوری المالکی در طول دوماه گذشته نشان داد قادر به مدیریت بحران کنونی نیست و برای رهبری عراق در چنین شرایط خطیری درمانده است.
در حالی که اضمحلال واحدهای ارتش عراق در استان های شمالی و واگذاری این مناطق کلیدی با حداقل مقاومت به داعش، دولت مرکزی و کشور عراق را در معرض فروپاشی قرار داده بود، تمام هم وغم مالکی متوجه حفظ مقام خود بود.
خودپرستی نوری المالکی در چنین هنگامه ای شاهد بارزی از عدم شایستگی وی برای نخست وزیری عراق بود. مالکی تقاضاهای مختلف درباره لزوم کناره گیری را رد کرد و حتی درخواست صریح آیت الله العظمی سیستانی را برای کناره گیری پشت گوش انداخت.
بالاخره زمانی که برخی از متحدان سابق و هم حزبی های خود وی از حزب الدعوه و گروه های مختلف دیگر در مجلس عراق عملا بر وی شوریدند و دست اندرکار تشکیل دولت جدید شدند، نوری المالکی با فرستادن نیروهای نظامی و شبه نظامی طرفدار خود به خیابان های بغداد، عراق را به پرتگاه سقوط کامل سوق داد.
از زمان آغاز این بحران، رویکرد جمهوری اسلامی به عنوان مهم ترین حامی دولت نوری المالکی ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده بود.
برای ناظران واقع گرا از مدت ها پیش مشخص بود که حمایت همه جانبه جمهوری اسلامی از دولت نوری المالکی سیاست صحیحی نیست. این مساله ای بود که حجت الاسلام رسول جعفریان در روزهای اخیر بر آن انگشت گذاشت. حجت الاسلام جعفریان که علاوه بر موقعیت والای خود به عنوان پژوهشگر خبره تاریخ ایران، تشیع و اسلام در امور عراق هم کارشناسی دقیق و نکته بین است.
وی در مصاحبه خود با خبرآنلاین ضمن بررسی ابعاد مختلف بحران عراق به درستی به غفلت جمهوری اسلامی از بن بست سیاسی دولت نوری المالکی اشاره کردند: سفارت ما که باید گزارش جدی و واقعی می داد گرفتار نوعی نارسایی اطلاعات شد. چون آدم های ریزبین از یک سال قبل اعلام می کردند که موصل از دست رفته است، ولی کسی گوش به حرف اینها نمی داد... از نظر من همه اینها نشان داد ما دچار ضعف اطلاعاتی بودیم. البته نمی گویم اگر این اطلاعات را داشتند، می توانستند چاره ای بیندیشند، اما به هر حال مشکل جدی است. فکر می کنم ما نباید در این دوسال اخیر به دولت وقت بیش از اندازه اعتماد می کردیم، چون فساد این دولت جدی بود.
اظهارات علی شمخانی، رییس شورایعالی امنیت ملی در حمایت از دولت حیدر العبادی، بعد از یک روز سکوت نگران کننده مقامات ایرانی، راه را برای پایان بحران بغداد هموار کرد.
جمهوری اسلامی در راستای ادامه این روند مثبت ابتدا باید تلاش خود را بر پایان دادن کامل بحران سیاسی بغداد متمرکز کند.
نوری المالکی می تواند با شگردهای خاص خود دولت جدید عراق را دچار بحران کند و ادامه حضور او در عرصه سیاسی عراق همچنان مانعی در راه حصول تفاهم ملی در عراق است.
جمهوری اسلامی ایران می تواند با تضمین امنیت نوری المالکی، خروج او از عرصه سیاسی عراق را تسهیل کند، همان طور که این نقش را در موقعیت بحران مشابهی درباره مقتدی صدر بازی کرد.
جمهوری اسلامی ایران همچنین باید از نفوذ خود بر احزاب و نیروهای سیاسی شیعه عراق جهت تشویق آنها برای توافق و تفاهم با اهل سنت و نیروهای کرد عراق استفاده کند.
در طول چند سال گذشته، دولت نوری المالکی و بخش مهمی از نیروهای شیعه عراق بر این باور بودند که می توانند عراق را بدون شرکای سنی اداره کنند.
بدون شک، شیعیان در هر دولت فراگیری باید بیشترین سهم را در قدرت داشته باشند اما اداره عراق بدون حضور اهل سنت غیرممکن است و جمهوری اسلامی ایران باید احزاب و نیروهای شیعی را به قبول این واقعیت دعوت کند.
همچنین مقامات و نیروهای سیاسی مختلف نظام باید با درک موقعیت خطرناک کنونی این مساله را بپذیرند که ظهور دشمن مشترک و نفرت انگیزی به نام داعش ایران، آمریکا و غرب را در جبهه ای واحد قرار می دهد.
خلافت ظلمانی داعش، هم نیروهای سیاسی عراق (اعم از شیعیان، سنیان میانه رو و احزاب کرد) و هم قدرت های بین المللی و منطقه ای را تهدید می کند. حتی عربستان سعودی که هم اکنون حامی اصلی داعش است در درازمدت هدف حملات این گروه قرار خواهد گرفت و به همین دلیل قوای نظامی قابل توجهی را در مرز با عراق متمرکز کرده است.
در چنین شرایطی، سیاستگذاران جمهوری اسلامی ایران باید انهدام داعش در عراق را اولویت اصلی سیاست خود قرار دهند.
مناطق اشغالی داعش در عراق اگر همچنان در تصرف آنها باقی بماند، به غده سرطانی منطقه در چند قدمی ایران تبدیل خواهد شد و در اولین فرصت وجود منحوس و نکبت بار خود را به ایران صادر خواهد کرد. این خطری مستقیم برای امنیت ایران است که نباید تحت الشعاع اختلافات ایران و غرب قرار گیرد.
این پیروزی بدون همکاری مشترک ایران و غرب ممکن نخواهد بود و به آن دسته از افرادی که به طور مداوم از مضار همکاری با آمریکا و غرب و نگرانی های خود در این باره صحبت می کنند، باید یادآور شد که حداقل با آمریکا می توان پای میز مذاکره نشست، اما آیا فکر می کنند بتوانند روزی با آدمخواران داعش سر میز مذاکره بنشینند؟
منبع: شرق
