حسن هانی زاده در گفت و گو با خبرگزاری دانا:
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) – جان کری، وزیر امور خارجه، دیروز (چهارشنبه) به طور سرزده وارد بغداد شد. درباره چند و چون این سفر با حسن هانی زاده، کارشناس مسایل خاورمیانه به گفت و گو نشستیم که در زیر می آید:
سفر وزیر امور خارجه آمریکا در این مقطع که عراق با تحولات مهمی رو به روست چه پیامی دارد؟
دیدار منطقه ای جان کری از چند کشور عربی، در چهارچوب تلاش آمریکا برای ایجاد یک ائتلاف جهانی علیه داعش ارزیابی می شود. ضمن اینکه حضور وزیر امور خارجه ایالات متحده در بغداد و دیدار با شخصیت های عراقی از جمله حیدر العبادی و ابراهیم جعفری (نخست وزیر و وزیر امور خارجه تازه) به این معناست که واشنگتن از ترکیب کابینه جدید عراق رضایت دارد و تلاش دارد به همه طیف های سیاسی این کشور وانمود کند که دولت مورد حمایت آمریکاست.
همچنین جان کری قرار است به عربستان برود و با چند تن از وزیران خارجه کشورهای منطقه مذاکراتی پیرامون ائتلاف جهانی علیه داعش داشته باشد هرچند آمریکایی ها در مقابله با گروه های تروریستی جدی نیستند اما چند هدف را دنبال می کنند: آنها تلاش دارند بدون صدور قطعنامه شورای امنیت وارد سوریه شوند و برای همیشه پایگاه خود را در مناطق مختلف این کشور از جمله درعا، حمص و دیرالزور، برای کنترل منطقه و ایجاد امنیت پایدار برای اسراییل به وجود بیاورند. به علاوه چون گروه های تروریستی نتوانستند در سوریه برنامه آمریکا برای سرنگونی بشار اسد را عملیاتی کنند، واشنگتن با ورود خود به دنبال قطع کردن محور تهران – دمشق – بیروت با ساقط کردن بشار اسد است.
کری در جده با برخی از مقامات کشورهای منطقه گفت و گوهایی خواهد داشت. به طور مشخص آمریکایی ها چه راهبردی در مقابل سعودی ها دارند؟ با توجه به اینکه می دانیم گروه های تروریستی همیشه از حمایت عربستان برخوردار بودند و هستند.
همان طور که گفتید سعودی ها تامین کننده مالی همه گروه های تروریستی هستند؛ از القاعده و داعش گرفته تا «جبهه النصره»، «لواء الاسلام» و ارتش آزاد و... همگی توسط «بندر بن سلطان» رییس سابق سازمان اطلاعات عربستان و حتی قطر ایجاد شدند. اگر آمریکا واقعا قصد نابودی تروریسم را دارد، باید به عربستان فشار بیاورد تا کمک های مالی خود را به تروریست ها قطع کند. سعودی ها به خاطر نگاه طایفه ای به منطقه، این گروه ها را شکل داد تا با ایجاد ناامنی، از شکل گیری حکومت های دارای شاکله مذهبی و به خصوص شیعه جلوگیری کند.
به نظر شما آمریکا این کار را انجام خواهد داد؟
آمریکا در مقابل سعودی ها به علت مشترکات اقتصادی و به خصوص مساله نفت، ضعیف است. عربستان تکیه گاه قدرتمند آمریکا در منطقه است و لذا آمریکایی ها در مقابل آنها جدی نیستند. از این رو سعوی ها بر اساس برنامه های خود عمل و فراتر از نقشی که آمریکا برای آنان طراحی کرده است، عمل می کنند و هرچند اختلاف میان آنها وجود دارد ولی رسانه ای نمی شود.
سفر جان کری و بیشتر مقامات آمریکایی به عراق، عموما بدون اطلاع قبلی است. علت چیست؟ آیا واقعا عراق اینقدر ناامن است یا اهداف دیگری دنبال می شود؟
آمریکایی ها با حضور سرزده و بدون اخذ ویزا در کشورهای مختلف (از جمله عراق و افغانستان) این پیام را مخابره می کنند که این کشورها بخشی از حاکمیت واشنگتن هستند و این، نقض حاکمیت کشورهای مستقل منطقه است. به عبارت دیگر آنها با بی اعتنایی به پروتکل های جهانی، می گویند کشورهایی که در گذشته توسط آمریکا اشغال شدند، همچنان به عنوان بخشی از جغرافیا و ایالات این کشور محسوب می شوند.
سفر وزیر امور خارجه آمریکا در این مقطع که عراق با تحولات مهمی رو به روست چه پیامی دارد؟
دیدار منطقه ای جان کری از چند کشور عربی، در چهارچوب تلاش آمریکا برای ایجاد یک ائتلاف جهانی علیه داعش ارزیابی می شود. ضمن اینکه حضور وزیر امور خارجه ایالات متحده در بغداد و دیدار با شخصیت های عراقی از جمله حیدر العبادی و ابراهیم جعفری (نخست وزیر و وزیر امور خارجه تازه) به این معناست که واشنگتن از ترکیب کابینه جدید عراق رضایت دارد و تلاش دارد به همه طیف های سیاسی این کشور وانمود کند که دولت مورد حمایت آمریکاست.
همچنین جان کری قرار است به عربستان برود و با چند تن از وزیران خارجه کشورهای منطقه مذاکراتی پیرامون ائتلاف جهانی علیه داعش داشته باشد هرچند آمریکایی ها در مقابله با گروه های تروریستی جدی نیستند اما چند هدف را دنبال می کنند: آنها تلاش دارند بدون صدور قطعنامه شورای امنیت وارد سوریه شوند و برای همیشه پایگاه خود را در مناطق مختلف این کشور از جمله درعا، حمص و دیرالزور، برای کنترل منطقه و ایجاد امنیت پایدار برای اسراییل به وجود بیاورند. به علاوه چون گروه های تروریستی نتوانستند در سوریه برنامه آمریکا برای سرنگونی بشار اسد را عملیاتی کنند، واشنگتن با ورود خود به دنبال قطع کردن محور تهران – دمشق – بیروت با ساقط کردن بشار اسد است.
کری در جده با برخی از مقامات کشورهای منطقه گفت و گوهایی خواهد داشت. به طور مشخص آمریکایی ها چه راهبردی در مقابل سعودی ها دارند؟ با توجه به اینکه می دانیم گروه های تروریستی همیشه از حمایت عربستان برخوردار بودند و هستند.
همان طور که گفتید سعودی ها تامین کننده مالی همه گروه های تروریستی هستند؛ از القاعده و داعش گرفته تا «جبهه النصره»، «لواء الاسلام» و ارتش آزاد و... همگی توسط «بندر بن سلطان» رییس سابق سازمان اطلاعات عربستان و حتی قطر ایجاد شدند. اگر آمریکا واقعا قصد نابودی تروریسم را دارد، باید به عربستان فشار بیاورد تا کمک های مالی خود را به تروریست ها قطع کند. سعودی ها به خاطر نگاه طایفه ای به منطقه، این گروه ها را شکل داد تا با ایجاد ناامنی، از شکل گیری حکومت های دارای شاکله مذهبی و به خصوص شیعه جلوگیری کند.
به نظر شما آمریکا این کار را انجام خواهد داد؟
آمریکا در مقابل سعودی ها به علت مشترکات اقتصادی و به خصوص مساله نفت، ضعیف است. عربستان تکیه گاه قدرتمند آمریکا در منطقه است و لذا آمریکایی ها در مقابل آنها جدی نیستند. از این رو سعوی ها بر اساس برنامه های خود عمل و فراتر از نقشی که آمریکا برای آنان طراحی کرده است، عمل می کنند و هرچند اختلاف میان آنها وجود دارد ولی رسانه ای نمی شود.
سفر جان کری و بیشتر مقامات آمریکایی به عراق، عموما بدون اطلاع قبلی است. علت چیست؟ آیا واقعا عراق اینقدر ناامن است یا اهداف دیگری دنبال می شود؟
آمریکایی ها با حضور سرزده و بدون اخذ ویزا در کشورهای مختلف (از جمله عراق و افغانستان) این پیام را مخابره می کنند که این کشورها بخشی از حاکمیت واشنگتن هستند و این، نقض حاکمیت کشورهای مستقل منطقه است. به عبارت دیگر آنها با بی اعتنایی به پروتکل های جهانی، می گویند کشورهایی که در گذشته توسط آمریکا اشغال شدند، همچنان به عنوان بخشی از جغرافیا و ایالات این کشور محسوب می شوند.