اکنون این دیدگاه مطرح است که دولت‌های غربی و عربی به بهانه مبارزه علیه داعش در تلاش برای حمله نظامی به سوریه و حذف اسد از قدرت هستند.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - چرخش سیاسی دولت‌هایی که تا دیروز در صف حامیان تکفیری‌های عراق بودند، از اتفاقات شگفت دوران سیاسی امروز است.
دولت امریکا با اعزام جان کری به پایتخت‌های منطقه، توانست امضای طلایی آنها را برای شروع جنگ جدید علیه داعش جلب کند. البته هنوز گفته می‌شود ترک‌ها این بیانیه جنگی را امضا نکرده‌اند.
از یک منظر، ائتلاف جدید جهانی علیه داعش، یادآور نظریه «دشمن دشمن ما دوست ما است» است.
در حال حاضر حداقل به لحاظ گفتمانی و سیاست‌های اعلانی، شاهد تغییر مواضع دولت‌های عربی و غربی نسبت به بحران عراق هستیم. امریکا و سران عرب پس از تسری خطر داعش به حوزه امنیت ملی‌شان، به سمت حذف شبکه تکفیری‌ها تغییر مسیر داده‌اند.
تلاش برای توقف جنایت‌های داعش در حالی شکل گرفته که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای شروع بحران در سوریه و اوجگیری اقدامات تروریست‌ها نسبت به عواقب هولناک حمایت از این گروه‌ها بر امنیت و صلح منطقه هشدار داده بود.
متاسفانه قدرت‌های غربی و عربی منطقه با شتاب‌زدگی و بدون توجه عمیق به ماهیت گروه‌های معارض در سوریه، با حمایت‌های مالی و لجستیکی در عمیق‌تر شدن بحران و فاجعه سهیم شدند.
رهبران غربی و عربی تصور می‌کردند که می‌توانند شبکه مخالفان مسلح سوریه را در کنترل و حفاظت خود نگه دارند اما آنها از جاه‌طلبی‌ها و بلندپروازی‌های رهبران داعش غافل بودند، دولت‌های غربی و عربی آن روز با تمرکز بر سوریه، تضعیف نقش منطقه‌ای ایران و حذف سوریه از محور مقاومت را دنبال می‌کردند. آنها برای رسیدن به این هدف از دشمن ایدئولوژیک خود یعنی تکفیری‌ها بهره جستند.
در اتاق فکر دولت‌های غربی چنین برنامه ریزی شده بود که نظام سیاسی سوریه ظرف زمانی شش ماهه توسط جریان‌های مذکور سقوط خواهد کرد. لکن در ادامه ماجرا حمایت مردمی از دولت مرکزی سوریه زمینه را برای شکست و فرار گروه‌های معارض فراهم آورد.
در همین مقطع رهبران داعش صحنه عملیات را به عراق کشاندند. فضای سیاسی و قومی در عراق اجرای عملیات خرابکارانه داعش بود. بازمانده‌های بعثی‌ها در عراق مترصد فرصتی برای ضربه زدن به دولت مرکزی بودند.
آنها با حمایت از جریان تکفیری داعش، توانستند بیش از یک‌چهارم خاک عراق را اشغال کرده و زمینه‌ساز قتل و کشتار بیش از سه هزار شهروند عراقی همچنین بی‌خانمانی یک و نیم میلیون نفر در شمال این کشور شوند.
از این پس جنایت‌های ضد انسانی داعش وقتی دامن اتباع غرب را گرفت و سیاهپوشان این گروه روانه چاه‌های نفت شدند هراس و نگرانی دولت‌های غربی و عربی از استمرار حیات این گروه اوج گرفت.
با این حال هنوز در چرخش نگاه‌های سعودی‌ها نسبت به جریان تکفیری تردیدهای جدی وجود دارد.
عربستان سعودی با توجه به ساختار مذهبی، قومی و سیاسی، بهشت افراط‌گرایی است. آل سعود به خوبی متوجه ظرفیت‌های حداکثری عربستان برای جذب داعش است. از این رو، برخی ناظران اعلان همکاری و حمایت ریاض با امریکا را تاکتیکی زودگذر ارزیابی می‌کنند.
البته در این میان این دیدگاه نیز مطرح است که دولت‌های غربی و عربی به بهانه مبارزه علیه داعش در تلاش برای حمله نظامی به سوریه و حذف اسد از قدرت هستند.
اظهارات متعدد سیاسی مقامات بلندپایه آمریکا مبنی بر مشارکت ندادن ایران و دولت سوریه در ائتلاف جهانی ضدداعش نگرانی‌ها را نسبت به نیت واقعی غرب مبنی بر حذف داعش از منطقه افزایش داده است.
جان‌کری با کسب رضایت دولت‌های عربی رهبری عملیات را با هزینه و نیروی انسانی دولت‌های عربی بر عهده گرفته است.
این مساله به نوعی نشانگر نقشه جدید سیاسی آمریکا برای تغییر معادلات سیاسی منطقه بدون انجام هزینه‌ای برای امریکاست.
آمریکایی‌ها که سابقا موفق به ورود نظامی به سوریه تحت بند7 شورای امنیت نشده بودند امروز با در اختیار داشتن حمایت دولت‌های عربی و افکار عمومی جهانی مدیریت سیاسی خاورمیانه را با محوریت منافع خود در دست گرفته‌اند.
دولت امریکا با اعزام جان کری به پایتخت‌های منطقه، توانست امضای طلایی آنها را برای شروع جنگ جدید علیه داعش جلب کند. البته هنوز گفته می‌شود ترک‌ها این بیانیه جنگی را امضا نکرده‌اند.
از یک منظر، ائتلاف جدید جهانی علیه داعش، یادآور نظریه «دشمن دشمن ما دوست ما است» است.
در حال حاضر حداقل به لحاظ گفتمانی و سیاست‌های اعلانی، شاهد تغییر مواضع دولت‌های عربی و غربی نسبت به بحران عراق هستیم. امریکا و سران عرب پس از تسری خطر داعش به حوزه امنیت ملی‌شان، به سمت حذف شبکه تکفیری‌ها تغییر مسیر داده‌اند.
تلاش برای توقف جنایت‌های داعش در حالی شکل گرفته که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای شروع بحران در سوریه و اوجگیری اقدامات تروریست‌ها نسبت به عواقب هولناک حمایت از این گروه‌ها بر امنیت و صلح منطقه هشدار داده بود.
متاسفانه قدرت‌های غربی و عربی منطقه با شتاب‌زدگی و بدون توجه عمیق به ماهیت گروه‌های معارض در سوریه، با حمایت‌های مالی و لجستیکی در عمیق‌تر شدن بحران و فاجعه سهیم شدند.
رهبران غربی و عربی تصور می‌کردند که می‌توانند شبکه مخالفان مسلح سوریه را در کنترل و حفاظت خود نگه دارند اما آنها از جاه‌طلبی‌ها و بلندپروازی‌های رهبران داعش غافل بودند، دولت‌های غربی و عربی آن روز با تمرکز بر سوریه، تضعیف نقش منطقه‌ای ایران و حذف سوریه از محور مقاومت را دنبال می‌کردند. آنها برای رسیدن به این هدف از دشمن ایدئولوژیک خود یعنی تکفیری‌ها بهره جستند.
در اتاق فکر دولت‌های غربی چنین برنامه ریزی شده بود که نظام سیاسی سوریه ظرف زمانی شش ماهه توسط جریان‌های مذکور سقوط خواهد کرد. لکن در ادامه ماجرا حمایت مردمی از دولت مرکزی سوریه زمینه را برای شکست و فرار گروه‌های معارض فراهم آورد.
در همین مقطع رهبران داعش صحنه عملیات را به عراق کشاندند. فضای سیاسی و قومی در عراق اجرای عملیات خرابکارانه داعش بود. بازمانده‌های بعثی‌ها در عراق مترصد فرصتی برای ضربه زدن به دولت مرکزی بودند.
آنها با حمایت از جریان تکفیری داعش، توانستند بیش از یک‌چهارم خاک عراق را اشغال کرده و زمینه‌ساز قتل و کشتار بیش از سه هزار شهروند عراقی همچنین بی‌خانمانی یک و نیم میلیون نفر در شمال این کشور شوند.
از این پس جنایت‌های ضد انسانی داعش وقتی دامن اتباع غرب را گرفت و سیاهپوشان این گروه روانه چاه‌های نفت شدند هراس و نگرانی دولت‌های غربی و عربی از استمرار حیات این گروه اوج گرفت.
با این حال هنوز در چرخش نگاه‌های سعودی‌ها نسبت به جریان تکفیری تردیدهای جدی وجود دارد.
عربستان سعودی با توجه به ساختار مذهبی، قومی و سیاسی، بهشت افراط‌گرایی است. آل سعود به خوبی متوجه ظرفیت‌های حداکثری عربستان برای جذب داعش است. از این رو، برخی ناظران اعلان همکاری و حمایت ریاض با امریکا را تاکتیکی زودگذر ارزیابی می‌کنند.
البته در این میان این دیدگاه نیز مطرح است که دولت‌های غربی و عربی به بهانه مبارزه علیه داعش در تلاش برای حمله نظامی به سوریه و حذف اسد از قدرت هستند.
اظهارات متعدد سیاسی مقامات بلندپایه آمریکا مبنی بر مشارکت ندادن ایران و دولت سوریه در ائتلاف جهانی ضدداعش نگرانی‌ها را نسبت به نیت واقعی غرب مبنی بر حذف داعش از منطقه افزایش داده است.
جان‌کری با کسب رضایت دولت‌های عربی رهبری عملیات را با هزینه و نیروی انسانی دولت‌های عربی بر عهده گرفته است.
این مساله به نوعی نشانگر نقشه جدید سیاسی آمریکا برای تغییر معادلات سیاسی منطقه بدون انجام هزینه‌ای برای امریکاست.
آمریکایی‌ها که سابقا موفق به ورود نظامی به سوریه تحت بند7 شورای امنیت نشده بودند امروز با در اختیار داشتن حمایت دولت‌های عربی و افکار عمومی جهانی مدیریت سیاسی خاورمیانه را با محوریت منافع خود در دست گرفته‌اند.
