اولین اقدام دولت جدید افغانستان:
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) توافقنامه مذکور در زمینه مسایل امنیتی است و میان دولت اشرف غنی احمدزی، رییسجمهوری افغانستان و دولت آمریکا امضا شد. «حنیف اتمر»، مشاور امنیت ملی جدید افغانستان به نیابت از دولت کابل و «جیمز کانینگهام»، سفیر آمریکا در کابل از جانب ایالات متحده آمریکا این توافقنامه را امضا کردند.
به نوشته ایسنا، پیشتر چند بار و به دلیل مخالفت حامد کرزای، رییسجمهوری سابق افغانستان امضای این توافقنامه به تعویق افتاده بود و سرانجام مقرر شد دولت جدید افغانستان آن را امضا کند.
حامد کرزای در دوران حکومتش امضای این توافقنامه را به تعویق انداخت و امضای آن را به دولت جدید افغانستان و رییس جمهوری جدید واگذار کرد. حال با روی کار آمدن دولت وحدت ملی به ریاست اشرف غنی احمدزی، رییسجمهوری جدید افغانستان این معاهده امضا شد.
توافق همکاری استراتژیک آمریکا – افغانستان رسما به عنوان «توافقنامه همکاری استراتژیک بادوام میان جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده آمریکا» شناخته میشود.
بر اساس این قرارداد، آمریکا حداقل پنج پایگاه نظامی دائم در ولایتهای شیندند، شورابک، قندهار، بگرام و خوست افغانستان ایجاد خواهد کرد و مجاز خواهد بود پایگاههای دائمی و موقت یا عملیاتی دیگری را در هر نقطه از افغانستان که صلاح بداند، ایجاد کند و بدین منظور در استفاده از هرگونه امکانات در افغانستان، آزاد خواهد بود.
علاوه بر این، طبق این توافقنامه، نیروهای آمریکایی حتی مجاز به استفاده از هر نوع تسلیحات دفاعی و هجومی که صلاح بدانند، خواهند بود و این تسلیحات متعارف محسوب خواهند شد و دولت افغانستان حق اعتراض و حتی اخذ مالیات از نیروهای آمریکایی را ندارد.
این توافقنامه میان افغانستان و آمریکا طبق گفته واشنگتن چهارچوب امنیتی بلند مدت برای روابط این دو کشور پس از کاهش تعداد نیروهای آمریکایی در جنگ افغانستان ایجاد میکند و تعداد نیروهایی که باید در این کشور باقی بمانند، مشخص میکند.
متن کامل قرارداد افغانستان و آمریکا
متن کامل قرارداد همکاریهای امنیتی و دفاعی میان جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده آمریکا که به گویش افغانستانی (فارسی دری افغانستانی) تنظیم شده، به شرح ذیل است:
لویه جرگه
مقدمه
جمهوری اسلامی افغانستان (که در متن این قرارداد افغانستان) و ایالات متحده آمریکا که (در متن این قرارداد ایالات متحده)، به طور جمع «طرفین» و به طور مفرد (طرف) یاد میگردند:
- با تایید موافقتنامه همکاریهای دراز مدت استراتیژیک میان ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی افغانستان (موافقتنامه همکاریهای استراتژیک) که در دوم ماه می سال 2012 میلادی امضأ شده است و با تاکید مجدد بر تعهد طرفین طوریکه در این موافقتنامه پذیرفته شده است و طرفین متعهد شدهاند تا همکاری دراز مدت استراتژیک در ساحات مورد نظرشان به شمول تحکیم صلح، امنیت و ثبات، تقویت نهادهای دولتی، حمایت از توسعه دراز مدت اقتصادی و اجتماعی افغانستان و تشویق همکاریهای منطقی را تقویت نمایند؛
- با تایید مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتژیک مبنی بر اینکه همکاری میان طرفین بر مبنای احترام متقابل و منافع مشترک استوار میباشد؛
- همچنان با تاکید بر مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتژیک مبنی بر اینکه طرفین به همکاری و تعهدشان جهت تحقق آیندهای مبتنی بر عدالت، صلح، امنیت و ایجاد فرصتهای لازم برای مردم افغانستان با اطمینان ادامه داده و یکبار دیگر بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت ملی، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان تاکید میکنند؛
- با در نظرداشت همکاری دوامدار میان ایالات متحده و افغانستان و تاکید بر اراده مشترک طرفین برای گسترش، رشد، حمایت و ارتقای سطح همکاریهای امنیتی و دفاعی بر مبنای این قرارداد؛
- با علاقهمندی بر ادامه تحکیم همکاریهای نزدیک دفاعی و امنیتی به منظور تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، سهم گیری در صلح و ثبات منطقوی و جهانی، مبارزه با تروریسم، دست یابی به منطقهای که دیگر پناهگاه امن برای القاعده و گروههای وابسته به آن نباشد و افزایش توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات علیه حاکمیت ملی، امنیت و تمامیت ارضیاش و با در نظر داشت اینکه ایالات متحده در پی دستیابی به تاسیسات دایمی نظامی در افغانستان نبوده و خواهان حضوری نیست که تهدیدی برای همسایگان افغانستان باشد؛ و همچنان با درنظرداشت تعهد ایالات متحده مبنی بر اینکه از قلمرو افغانستان و یا از تاسیساتاش در این کشور به هدف راه اندازی حملات علیه کشورهای دیگر استفاده نمیکند؛
- با یادآوری مواد اعلامیه نشست شیکاگو، مورخ 21 می 2012 در رابطه به افغانستان که توسط سران افغانستان و کشورهایی که با ماموریت کمک به امنیت در افغانستان (آیساف) زیر رهبری ناتو همکاری میکنند و به ویژه تعهد مجدد این کشورها به یک افغانستان دارای حاکمیت، امنیت و دموکراتیک و نیز با درنظرداشت اینکه ماموریت آیساف در اخیر سال 2014 میلادی به پایان میرسد و پس از تکمیل روند انتقال، همکاریهای نزدیک میان این کشورها از طریق تعهد متقابل میان ناتو و افغانستان برای ایجاد یک ماموریت جدید تحت رهبری ناتو به هدف آموزش، مشورت و کمک به نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان همچنان ادامه مییابد و با در نظرداشت این که این مأموریت نیاز به مبنای قانونی و توافق روی چگونگی و تعیین صلاحیتهای این حضور نیز دارد؛
- با تاکید مجدد بر حمایت دوامدار طرفین برای ایجاد میکانیسمهای همکاری و هماهنگی منطقوی به هدف تحکیم امنیت و ثبات از طریق رفع تنشها، ابهامات و سوتفاهمات؛
- با توجه به فیصله لویه جرگه مشورتی 1392 مبنی بر اهمیت این قرارداد همکاریهای امنیتی و دفاعی برای امنیت افغانستان؛
- به منظور تقویت هرچه بیشتر زمینه های همکاری دفاعی و امنیتی میان طرفین بر مبنای اصول احترام کامل به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی شان و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر و برای گسترش امنیت و ثبات در منطقه و مبارزه با تروریسم؛
- با توافق بر اهمیت همکاری مبتنی بر احترام متقابل، عدم مداخله و برابری میان افغانستان و همسایههای آن و نیز با درخواست از همه کشورها تا به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان احترام گذاشته و از مداخله در امور داخلی و پروسههای دموکراتیک این کشور خود داری نمایند؛ و همچنان،
- با تاکید بر همکاریهای طرفین بر مبنای احترام کامل به حاکمیت هر دو طرف، رعایت اهداف منشور سازمان ملل متحد و خواست مشترک طرفین برای تدوین یک چارچوب همکاری دفاعی و امنیتی میان آنها و با تاکید مجدد بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان و نیز احترام به قوانین، عرف و رسوم افغانستان؛
چنین توافق میکنند:
ماده اول؛ اصطلاحات
1. نیروهای ایالات متحده، به نهاد متشکل از اعضای نیروهای نظامی، بخش ملکی و همچنان تمامی اموال، تجهیزات و مواد مربوط به نیروهای مسلح ایالات متحده در قلمرو افغانستان اطلاق میشود؛
2. عضو نیروی نظامی به افراد متعلق به بخش زمینی، بحری یا هوایی قوای مسلح ایالات متحده در افغانستان اطلاق میشود؛
3. عضو بخش ملکی عبارت است از فردی که توسط وزارت دفاع امریکا استخدام شده ولی عضو نیروی نظامی آن کشور نیست. هرچند، عضو بخش ملکی به افرادی اطلاق نمی شود که در افغانستان اقامت دایمی داشته و یا دارای تابعیت افغانستان بوده و به گونه عادی در این کشور سکونت دارند؛
4. نماینده اجرایی عبارت از وزارت دفاع ایالات متحده و وزارت دفاع ملی افغانستان میباشد. نماینده اجرایی به عنوان طرف اصلی ارتباطی در تطبیق این قرارداد، از کشور متبوع اش نمایندگی میکند.
5. قراردادیهای ایالات متحده به اشخاص حقیقی و حکمی گفته میشود که بر اساس قرارداد اصلی یا قرارداد فرعی مسئولیت اکمال و ارائه خدمات را به نیروهای ایالات متحده و یا به نمایندگی از آنها در افغانستان انجام میدهند.
6. کارمند قراردادی ایالات متحده به کارمندانی اطلاق میشود که توسط قراردادیهای ایالات متحده استخدام میشوند؛
7. تاسیسات و ساحات توافق شده به تاسیسات و ساحاتی گفته میشود که توسط افغانستان در موقعیتهای مندرج ضمیمه الف فراهم میگردد. این تعریف شامل سایر تاسیسات و ساحاتی نیز میگردد که میتواند در آینده از جانب افغانستان طبق توافق دو جانبه فراهم گردیده و نیروهای ایالات متحده، قراردادی های ایالات متحده، کارمندان این قراردادیها و یا دیگران، حق دسترسی و استفاده از آنها را در مطابقت با این قرارداد داشته باشند.
8. نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان عبارتاند از اعضای نیروهای امنیتی و دفاعی تحت فرمان وزارت دفاع و وزارت امور داخله و در صورت لزوم، ریاست عمومی امنیت ملی و سایر نهادهایی که از جانب طرفین در موردشان توافق صورت گیرد.
9. مالیات عبارت از کلیه انواع مالیات، عوارض (به شمول عوارض گمرکی)، حق الزحمه و هرگونه اجرت مشابه دیگری است که از جانب دولت افغانستان یا به عبارت دیگر از جانب نهادهای ذیصلاح دولتی افغانستان در تمام سطوح به شمول ولایات و ولسوالیها و یا از جانب سایر ارگان ها به نمایندگی از دولت افغانستان، وضع میگردد.
ماده دوم؛ مقاصد و ابعاد
1. طرفین برای تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، مبارزه با تروریزم، سهم گیری در صلح و ثبات منطقوی و بین المللی و ارتقای توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات داخلی و خارجی علیه حاکمیت، امنیت، تمامیت ارضی، وحدت ملی و نظام مبتنی بر قانون اساسی این کشور، به تقویت همکاری های نزدیک با یکدیگر ادامه میدهند. نیروهای ایالات متحده هیچ گونه عملیات محاربوی را در افغانستان اجرا نمی کنند، مگر اینکه طرفین طوری دیگری توافق کنند.
2. ایالات متحده در همکاری و هماهنگی نزدیک و بر اساس توافق افغانستان، به هدف کمک به توسعه ظرفیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و تامین امنیت تمام مردم افغانستان، طبق توافق مشترک، به انجام فعالیت های حمایتی زیر می پردازد:
مشورت، آموزش، تجهیز، حمایت و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بشمول بخشهای انجنیری ساحوی، خنثی سازی بمبهای کنار جاده و سایر مواد منفجره؛ ایجاد و ارتقای سیستم لوجستیکی و ترانسپورتی نیروهای دفاعی و امنیتی افغان؛ گسترش ظرفیتهای تشریک اطلاعات استخباراتی؛ تقویت توانایی نیروهای هوایی افغانستان؛ راه اندازی تمرینات مشترک نظامی و سایر فعالیتهای مورد توافق دو طرف. طرفین روی جزییات انکشاف نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بر مبنای برنامه موسوم به برنامهی ریکارد افغانستان مصوب نشست شیکاگو سال 2012 میلادی و در مطابقت با مجمع مشورتی امنیت به کار شان ادامه میدهند.
3. طرفین بر این باوراند که تامین امنیت مردم و قلمرو افغانستان وظیفه نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان میباشد. طرفین برای افزایش سطح قابلیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان به منظور دفع و پاسخ به تهدیدات داخلی و خارجی باهم کار میکنند. برحسب تقاضای افغانستان، ایالات متحده فوراً حمایتی که آمادگی ارایه آن را دارد به نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان به هدف پاسخ دهی به تهدیدات علیه امنیت این کشور، فرآهم میآورد.
4. طرفین تصدیق میدارند که عملیات نظامی ایالات متحده برای شکست القاعده و وابستگان آن میتواند در چوکات مبارزه مشترک با تروریسم قابل قبول باشد. طرفین توافق دارند تا به هدف حفظ منافع ملی ایالات متحده و افغانستان، به همکاری و هماهنگی نزدیک باهم بدون توسل به عملیات یکجانبه نظامی ایالات متحده علیه تروریزم، ادامه دهند. منظور از عملیات نظامی ایالات متحده بر ضد تروریسم، عبارت از عملیات متمم در حمایت از عملیات نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بر ضد تروریسم است که از سوی نیروهای ملی دفاعی و امنیتی این کشور رهبری شده و مبتنی بر احترام کامل به حاکمیت افغانستان و توجه جدی به مصونیت و امنیت مردم این کشور و توجه جدی به مصؤنیت و امنیت آنها در خانههایشان انجام میشود.
5. برای پیشبرد فعالیتها و عملیات مندرج این ماده و سایر اهداف و ماموریتهای مورد توافق طرفین و در مطابقت با اهداف این قرارداد، نیروهای ایالات متحده میتوانند به فعالیتهایی مانند ترانزیت، حمایه نیروها و سایر اقدامات حمایتی مورد نیاز حضور شان در افغانستان مطابق مفاد این سند و سایر فعالیتهای مندرج در این قرارداد و یا فعالیت های مورد توافق طرفین بپردازند.
6. این قرارداد به شمول ضمایم، توافقات، و یا اقدامات اجرایی دیگر مربوط به آن، مجوز مورد نیاز را برای حضور و فعالیت های نیروهای ایالات متحده در افغانستان فراهم کرده، شرایط و چگونگی این حضور و فعالیتها را تنظیم و همچنان در موارد خاص مطابق با این قرارداد، حضور و فعالیت قراردادی های ایالات متحده و کارمندان آنها در افغانستان را نیز تنظیم میکند.
ماده سوم قوانین
1. تمامی اعضای نیروهای نظامی و بخش غیرنظامی ایالات متحده وظیفه دارند تا به قانون اساسی و سایر قوانین نافذه افغانستان احترام گذاشته و از هر گونه فعالیت مغایر روحیه این قرارداد بخصوص فعالیتهای سیاسی در قلمرو افغانستان، خود داری نمایند. مقامات نیروهای ایالات متحده مسئول اند تا اقدامات لازم را در این زمینه اتخاذ کنند.
2. مکلفیتهای طرفین در این قرارداد و توافقات بعدی، بدون هیچگونه تعارض با حق حاکمیت افغانستان و حق دفاع مشروع هر یک از طرفین مطابق حقوق بینالمللی، تنظیم میگردد. همکاری و فعالیتهای مربوط به تطبیق این قرارداد در مطابقت با تعهدات و مکلفیتهای طرفین طبق موازین حقوق بینالمللی صورت میگیرد.
ماده چهارم؛ توسعه و تقویت پایدار توانایی های دفاعی و امنیتی افغانستان
1. با احترام کامل به حاکمیت افغانستان، طرفین نیاز کنونی این کشور را به ادامه کمکهای بین المللی در بخش امنیت درک کرده و در این زمینه که افغانستان به گونه روزافزون و در نهایت به صورت کامل، مسئولیت تمویل نیازهای دفاعی و امنیتی و همچنان تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی خویش را بر عهده بگیرد، دارای هدف مشترک میباشند.
2. افغانستان با درنظرداشت ثبات سیاسی و اقتصادی و نیز سازگار با وضعیت عمومی اقتصادیاش، سهم کامل خود را آنگونه که نیروی بشری، منابع، و امکانات آن ایجاب می کند به منظور تقویت و حفظ نیرو های دفاعی و امنیتی خویش، ایفا مینماید. افغانستان تمامی اقدامات لازم را برای توسعه و تقویت پایدار ظرفیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی افغان، اتخاذ میکند.
3. طبق احکام موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک و با درنظرداشت تعهدات مصوب نشست 2012 شیکاگو، ایالات متحده مکلف است تا تأمین وجوه پولی را به شکل سالانه برای حمایت از آموزش، تجهیز، مشورت و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان جستجو کند تا اینکه این کشور بتواند مستقلانه امنیت خود را تامین و از خود در برابر تهدیدات داخلی و خارجی دفاع نموده و نگذارد تا تروریستان بار دیگر به خاک این کشور رخنه کرده و امنیت افغانستان، منطقه و جهان را تهدید کنند. ایالات متحده با درنظرداشت تعهدات مصوب نشست شیکاگو، در مورد مقدار وجوه مالی برای تامین و اجرای مفاد این قرارداد با افغانستان مشورت نموده و نتایج این مشورتها را برای تحقق این مکلفیت مورد توجه قرار میدهد. با در نظر داشت اولویتهای سالانه افغانستان، ایالات متحده کمکهای مناسب مالی را از طریق مجاری بودجوی حکومت افغانستان تحت مدیریت نهادهای ذیربط افغان که مسئولیت تطبیق معیارات مالی شفافیت و حسابدهی و نظارت قانونمند از روند تدارکات و تفتیش را مطابق به روشهای پذیرفته شده بین المللی دارند، فرآهم میسازد.
4. طرفین اهمیت برخورداری نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان را از تجهیزات و اسلحه مورد نیاز تامین امنیت این کشور تصدیق میدارند. برای دست یابی به این مهم، ایالات متحده در همکاری با افغانستان تهیه و تدارک تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی این کشور را، ادامه میدهد.
5. افغانستان و ایالات متحده با سایر کشورها در رابطه به تقویت نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، بشمول تجهیز این نیروها، می توانند طبق توافق دوجانبه همکاری و همآهنگی نمایند.
6. به منظور سهم گیری موثر در زمینه امنیت افغانستان و منطقه، ایالات متحده توافق میکند تا در توسعه تواناییهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، به همکاریهایش با افغانستان، به عنوان متحد عمده غیرناتو ادامه دهد.
7. طرفین تصدیق میکنند که ارتقای ظرفیت و سیستمهای دفاعی افغانستان، مطابق به معیارهای سازمان ناتو به منفعت این کشور بوده و قابلیتهای تعامل پذیری افغانستان را با سیستم های ناتو گسترش می دهد. طرفین بر حسب تقاضای دولت افغانستان اقداماتشان را در راستای توسعه ی نیروهای امنیتی و دفاعی این کشور، تأمین تجهیزات، تسلیحات، تدوین دکترین عملیاتی و دستیابی نهادهای آن به معیاری شدن و انطباق پذیری با ناتو، به منظور ارتقای استفاده مؤثر و نگهبانی از کمکهای دفاعی و امنیتی فراهم شده برای افغانستان و افزایش بهره وری همکاریها میان نیرو های امنیتی و دفاعی ملی این کشور با نیرو های ایالات متحده، هما هنگ می کنند. این همکاری نمی تواند مانع افغانستان برای تدارک مستقل تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان از کشور های غیر ناتو که از منابع مالی افغان تمویل شود، گردد.
ماده پنجم؛ میکانیزمهای همکاری امنیتی و دفاعی
1. طرفین توافق دارند تا گروه کاری همکاریهای امنیتی و دفاعی افغانستان-ایالات متحده را که طبق توافقنامه همکاریهای استراتیژیک ایجاد گردیده است، برای نیل به اهداف زیر توظیف نمایند:
الف: اتخاذ تدابیر مناسب و موثر به منظور ارزیابی و تقویت استفاده از منابع موجود امنیتی و دفاعی افغانستان، طبق اهداف و ابعاد این قرارداد؛
ب: انجام ارزیابی های شش ماهه از اقداماتی که در پیوند به تحقق تدابیر اتخاذ شده انجام یافته است تا طرفین از تصامیم گرفته شده در رابطه با تخصیص منابع و نحوه همکاری در راستای توسعه و رشد پایدار ظرفیت های دفاعی افغانستان، آگاه شوند.
ج: ایجاد یک روند مشخص ارزیابی مشترک، طبق اهداف و ابعاد این قرارداد، به منظور انجام بررسی به موقع، دقیق و موثر از تهدیدات داخلی و خارجی علیه افغانستان؛
د: ارایه توصیه های مشخص برای ارتقای تشریک مساعی و ارزیابی اطلاعات استخباراتی.
2. طرفین در راستای تقویت تواناییهای شان به منظور مشورت در باره تهدیدها به شمول صحبت روی ایجاد مجراهای ارتباط مصئون یا اختصاصی، دارای هدف مشترک میباشند.
ماده ششم؛ تجاوز خارجی
1. برخلاف منشور سازمان ملل متحد، افغانستان همواره دستخوش تجاوزات کشورهای بیگانه و استفاده نیرو توسط دولتهای خارجی و گروههای مسلحی شده است که در بیرون از سرحدات این کشور دارای پایگاه بوده و یا مورد حمایت این دولتها قرار داشتهاند. مطابق این قرارداد، طرفین با هرگونه استفاده از نیروی مسلح یا تهدید علیه تمامیت ارضی، استقلال سیاسی افغانستان، بشمول حمایت از گروههای مسلح از جمله تامین پناهگاه و یا تسلیحات از سوی یک کشور خارجی و یا گروههای مسلح دیگر، قویا مقابله میکنند. طرفین توافق میکنند تا در زمینه تحکیم قابلیتهای دفاعی افغانستان در برابر تهدیدات علیه حاکمیت ملی، تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی این کشور، با هم همکاری کنند.
2. ایالات متحده هر گونه تجاوز خارجی یا تهدید به تجاوز علیه حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان را موجب نگرانی شدید خود پنداشته و باور دارد که چنین تجاوزی میتواند منافع مشترک طرفین را در رابطه با ثبات افغانستان، صلح و ثبات منطقه و جهان تهدید کند.
3. در صورت وقوع چنین تجاوزی و یا تهدید به چنین تجاوزی علیه افغانستان، طرفین به منظور اتخاذ اقدامات بالقوه سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی برای تشخیص پاسخ مناسب، باهم به گونه منظم مشورت میکنند. این مشورتها به هدف ایجاد فهرستی از اقدامات لازم سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی صورت می گیرد.
4. در صورت وقوع چنین تجاوز خارجی و یا تهدید به تجاوز خارجی علیه افغانستان، طرفین با توافق با یکدیگر وبه گونه فوری روی اتخاذ و انجام واکنش مناسب بشمول اقدامات سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی که فهرست آن در فقره سوم ذکر شده و مطابق به طرزالعملهای مندرج قوانین اساسی هر دو طرف، به مشورت میپردازند.
5. طرفین طرزالعملهای جامع را به منظور تحقق موثر چنین مشورتهای منظم و فوری، ترتیب می دهند:
الف: مطابق به این طرزالعملهای جامع، وزرای خارجه، و دفاع افغانستان و ایالات متحده و سفرای هر دو کشور در کابل و واشنگتن دی سی به عنوان مجرا های اصلی وظیفه دارند تا در صورت وقوع تجاوز خارجی و یا تهدید به چنین تجاوزی، به مشورتهای فوری باهم بپردازند؛
ب: در صورتیکه اهمیت و فوریت موضوع ایجاب کند، این طرزالعملهای جامع نمی تواند توانایی طرفین برای مشورت با یکدیگر را از سایر طرق و میکانیزمها محدود و متاثر سازد.
6. طرفین توافق دارند که گروه کاری همکاریهای امنیتی و دفاعی افغانستان- ایالات متحده وظیفه دارد تا زمینه تطبیق موثر این ماده، بشمول ترتیب طرزالعملهای جامع یاد شده و بازنگری فهرست اقدامات مندرج فقره (3) این ماده را افزایش دهند.
ماده هفتم؛ استفاده از تاسیسات و ساحات توافق شده
1. افغانستان بدینوسیله دسترسی و استفاده از تاسیسات و ساحات توافق شده را طبق فقره 7 ماده اول این قرارداد تنها به منظور تطبیق اهداف و احکام مندرج این سند، با درنظرداشت موقعیت قطعات نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و ساحات مسکونی، فراهم میکند. چگونگی دسترسی و استفاده از این ساحات و تاسیسات برای مقاصد دیگر، تابع توافق طرفین میباشد.
2. براساس این قرارداد، نیروهای ایالات متحده، بدینوسیله از سوی افغانستان اجازه می یابند تا در داخل تاسیسات و ساحات توافق شده از تمامی حقوق و صلاحیت های مربوط به استفاده، فعال سازی، دفاع و یا کنترول این تاسیسات، به شمول حق تعمیر و ایجاد ساختمانهای جدید برخودار باشند. نیروهای ایالات متحده میتوانند فعالیت های مربوط امور تعمیراتی را به وسیله افراد نظامی یا بخش ملکیشان و یا از طریق قراردادی انجام دهند.
3. بدین وسیله، نیروهای ایالات متحده از سوی افغانستان اجازه می یابند تا به دلایل امنیتی و تامین مصئونیت شان، دخول به تاسیسات و ساحاتی را که برای استفاده اختصاصی این نیروها فرآهم شده است، کنترول نمایند، اما دخول به تأسیسات و ساحاتی که برای استفاده مشترک تعیین شده است، در هماهنگی با مقامات افغان صورت می گیرد. برحسب درخواست، ایالات متحده دسترسی مقامات ذیربط افغان را به هریک از ساحات یا تاسیسات که مورد استفاده اختصاصی این نیروها قرار دارد، فراهم می آورد. طرفین با توافق با همدیگر طرزالعملهایی را برای تنظیم دسترسی مقامات افغان به ساحات و تاسیسات مورد استفاده اختصاصی نیروهای ایالات متحده ترتیب میدهند. این طرزالعمل ها و چگونگی دسترسی به این ساحات با رعایت کامل مقررات عملیاتی و امنیتی نیروهای ایالات متحده ترتیب میگردند. با درنظرداشت اینکه ممکن است نیروهای ایالات متحده فعالیتهای محافظتی از نیروهای شان را در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده و ماحول آنها عندالضرورت اتخاذکنند، طرفین توافق میکنند تا طرح های شان را به هدف تامین امنیت و مصونیت نیروهای ایالات متحده با احترام کامل به حاکمیت افغانستان و توجه جدی به مصونیت و امنیت مردم افغانستان همآهنگ و همسو سازند. برای تحقق این هدف، نیروهای ایالات متحده مطابق به قوانین افغانستان و موازین محاربوی این نیروها، افراد ملکی را از جمله در خانه های شان هدف قرار نمیدهند.
4. به منظور تحقق اهداف و ابعاد این قرارداد و به ویژه تحقق مساعی ایالات متحده به منظور آموزش، مشورت، تجهیز، و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، افغانستان تمامی تأسیسات و ساحات توافق شده را بدون دریافت محصول به دسترس نیروهای ایالات متحده قرار میدهد.
5. نیروهای ایالات متحده مسئول هزینهی فعالیت های ساختمانی، انکشافی، عملیاتی و حفظ و مراقبت تاسیسات و ساحاتی می باشند که برای استفاده اختصاصی آنها فرآهم شده است، مگر اینکه از جانب طرفین طوری دیگری موافقت گردد. هزینه فعالیت های ساختمانی، انکشافی، عملیاتی و حفظ و مراقبت تاسیسات و ساحاتی که مورد استفاده مشترک نیروهای افغان و امریکا و یا برای استفاده مشترک این نیروها و نهاد های دیگر قرار میگیرد، به گونه مشترک و متناسب به میزان استفاده از آنها پرداخته می شود، مگر اینکه طور دیگری توافق گردد.
6. ایالات متحده متعهد است تا در اجرای پالیسیهای مربوط، تمامی معیارها، مقررات و قوانین افغانستان، امریکا و بین المللی را درارتباط به حفظ محیط زیست، صحت و مصونیت رعایت کند. تمامی عملیات و فعالیت های نیروهای ایالات متحده در ساحات و تاسیسات توافق شده با توجه کامل به حفظ محیط زیست و مصئونیت جان و صحت انسانها و همچنان با رعایت کامل قوانین و مقررات نافذه افغانستان و ایالات متحده و نیز مطابق توافقات بین المللی صورت میگیرد.
7. تمامی عملیات و فعالیت های نیروهای ایالات متحده در ساحات و تاسیسات توافق شده در مطابقت کامل با قوانین و مقررات مربوط به حفظ آبدات و آثار تاریخی و میراث های فرهنگی افغانستان، انجام میشود. در صورت کشف آثار یا ساحه تاریخی و یا میراث فرهنگی در یکی از ساحات و تاسیسات توافق شده، نیروهای ایالات متحده مکلف اند موضوع را فورا از طریق کمیسیون مشترک به آگاهی مقامات ذیربط افغان رسانده و در مورد مشورت نمایند.
ماده هشتم؛ حق مالکیت
1. نیروهای ایالات متحده تمامی تاسیسات و ساحات توافق شده، بشمول بخش هایی را که در آن تعمیرات، ساختمان های غیرمنقول و اجزای ثابت دیگر از سوی این نیروها اعمار، تعدیل، و یا ترمیم گردیده و دیگر مورد استفاده آنها قرار ندارد، به افغانستان واگذار می کند. اما، نیروهای ایالات متحده نیاز به این تأسیسات و ساحات توافق شده را به صورت منظم مورد ارزیابی مجدد قرار می دهند. طرفین یا نماینده های اجرایی شان در مورد شرایط بازگرداندن این تاسیسات یا ساحات توافق شده باهم مشورت می کنند. طرفین توافق دارند تا به منظور تامین مصونیت و صحت انسانها و حفظ محیط زیست، از روشهای وقایوی و نه واکنشی استفاده کنند. طرفین باور دارند که پالیسیها و روشهای ایالات متحده بگونه ای طرح شده است که از چنین آسیب ها و خطرات جلوگیری می کند، اما در عین حال توافق دارند تا پالیسی ها و شیوه های هر جانبی را که بیشتر محافظتی باشد، تطبیق نمایند. نیروهای ایالات متحده مطابق به پالیسیهای خویش، اقدامات عاجل را جهت رفع اثرات جدی که متوجه مصئونیت و صحت انسانها ناشی از آلودگی محیط زیست در اثر فعالیت این نیروها در ساحات و تاسیسات توافق شده گردیده است، اتخاذ مینمایند.
2. تمامی تعمیرات، ساختمانهای غیرمنقول و اجزای دیگری که از جانب نیروهای ایالات متحده اعمار، تعدیل و یا مرمت شده اند، صرفا برای استفاده نیروهای ایالات متحده، قراردادی های این نیروها و کارمندان قراردادی آنها و یا افراد دیگری که مورد توافق قرار گرفته باشد، اختصاص دارند. تمامی تعمیرات، ساختمان های غیرمنقول و اجزای دیگری که ازجانب نیروهای ایالات متحده اعمار شده و یا برای دسترسی و استفاده این نیروها فرآهم گردیده است، می تواند توسط نیروهای ایالات متحده مرمت، و تغییر بیابند و این نیروها میتوانند تا زمانیکه به این تاسیسات نیاز دارند به گونه اختصاصی از آنها استفاده کنند.
3. نیروهای ایالات متحده و قراردادی های آنها حق مالکیت بر تمامی تجهیزات، مواد، اکمالات، ساختمانهای منقول و سایر دارائیهای منقولی را دارند که این نیروها و قراردادیهای آنها به خاطر حضور در قلمرو افغانستان نصب، وارد و یا آن را تأمین کرده اند. طرفین در مورد تحویل ممکنه و یا خریداری تجهیزات اضافی توسط افغانستان طوریکه قوانین و مقررات ایالات متحده اجازه میدهد، باهم مشورت میکنند.
ماده نهم؛ جابجایی و ذخیره وسایل و تجهیزات
1. افغانستان به نیروهای ایالات متحده اجازه میدهد تا وسایل، تجهیزات و اکمالات خویش را در داخل تاسیسات و ساحات توافق شده و دیگر محلات مورد توافق طرفین، جابجا کنند. نیروهای ایالات متحده حق مالکیت و کنترول بر استفاده و تعبیه وسایل، اکمالات و تجهیزاتی ذخیره شده در قلمرو افغانستان را داشته و نیز حق دارند این وسایل را از قلمرو افغانستان خارج کنند.
2. نیروهای ایالات متحده تعهد می کنند که تمامی معیارها، مقررات و قوانین ایمنی افغانستان را رعایت کنند. نیروهای ایالات متحده طبق قوانین و مقررات نافذه این کشور، تمامی اقدامات لازم را برای حفاظت و ذخیره مصون تجهیزات، اکمالات و مواد دارای ماهیت خطرناک اتخاذ می کنند. نیروهای ایالات متحده طبق پالیسیهای مربوط، اقدامات لازم را برای این دو منظور اتخاذ می کنند: (1) پاک کاری زباله از ساحات و تاسیسات توافق شده و (2) رسیدگی به تاثیرات صحی و مصونیتی ناشی از آلودگی محیط زیست در اثر فعالیتهای نیروهای این کشور در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده؛
3. ایالات متحده با در نظرداشت تعهدات خویش طبق کنوانسیون منع گسترش، تولید، ذخیره و استفاده از تسلیحات کیمیاوی و تخریب آن، منعقده 13 جنوری 1993 پاریس، و طبق کنوانسیون منع گسترش، تولید و ذخیره تسلیحات بیولوژیکی و زهری و تخریب آن، منعقد 10 اپریل 1972 واشنگتن، لندن و مسکو، توافق میکند که تسلیحات کیمیاوی و بیولوژیکی را در قلمرو افغانستان ذخیره نمی کند. طرفین تاکید می دارند که ایالات متحده آمریکا، اسلحه هستوی را در قلمرو افغانستان مستقر و یا ذخیره نمی کند.
ماده دهم؛ گشت و گذار وسایط، کشتیها و طیارهها
1. افغانستان حق حاکمیت کامل بر حریم فضایی، ارضی و آبیاش را دارا می باشد. اداره و مدیریت حریم فضائی و چگونگی ترانسپورت هوایی افغانستان توسط مقامات ذیصلاح این کشور صورت می گیرد.
2. با حفظ کامل حق حاکمیت خویش، افغانستان طرزالعمل هایی را برای تنظیم مسایل مربوط به اجازه دخول، خروج، عبور از فضا، سوخت گیری هوایی، نشست و برخاست طیارههای حکومت ایالات متحده و طیاره های غیرنظامی که توسط این نیروها و یا برای استفاده اختصاصی آنها فعالیت مینمایند، طبق اهداف و احکام این قرارداد، طرح و ترتیب می کند. طیاره های حکومت ایالات متحده و طیاره های غیرنظامی که توسط نیروهای ایالات متحده و یا برای استفاده اختصاصی آنها فعالیت می کنند، تابع پرداخت حق العبور یا اجرت و سایر محصولات به خاطر نشست و یا توقف در میدان های هوائی حکومتی افغانستان نمی باشند. طیاره های حکومت ایالات متحده با رعایت کامل مقررات مربوط به مصونیت و گشت و گذار در افغانستان به شمول رعایت مقررات اطلاع قبلی، فعالیت می کنند. طیاره های غیرنظامی که توسط یا برای استفاده اختصاصی نیروهای ایالات متحده فعالیت می کنند، تابع مقررات اطلاع قبلی از چگونگی دخول و یا خروج از افغانستان طبق درخواست ادارات هوانوردی ملکی افغانستان می باشند.
3. با حفظ کامل حق حاکمیت خویش و در مطابقت با اهداف و ابعاد این قرارداد، افغانستان به کشتی ها و وسایط حکومت ایالات متحده و سایر کشتی ها و وسایطی که توسط نیرو های ایالات متحده و یا برای استفاده اختصاصی این نیروها فعالیت می کنند، اجازه ورود، خروج و فعالیت در داخل خاک افغانستان را می دهد. تمامی این کشتی ها و وسایط با رعایت کامل مقررات مصئونیت و گشت و گذار در افغانستان، فعالیت می کنند. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی ایالات متحده وظیفه دارند تا حین استفاده از وسایط رسمی، مقرره گشت و گذار وسایط موتوردار افغانستان را رعایت کنند.
4. سوار شدن بر طیاره ها، کشتی ها و وسایط حکومت ایالات متحده بدون موافقت مقامات این نیرو ها ممنوع می باشد. طیاره ها، کشتی ها و وسایط حکومت ایالات متحده در داخل افغانستان از هرگونه تفتیش، انتظام و یا ثبت و راجستر معاف می باشند، مقامات ذیصلاح افغانستان می توانند براساس ایجابات امنیت ملی خویش، طیاره ها، کشتی ها و وسایط ایالات متحده را به طور تصادفی بازرسی کنند.
5. نیروهای ایالات متحده در مقابل خدماتی که برای طیاره ها، وسایط و کشتی هایش تقاضا و دریافت میکند حق الاجرت مناسبی را، بدون هیچ گونه مالیات و یا محصول مشابه می پردازد.
6. طرفین توافق دارند تا طرزالعملهایی را به منظور تطبیق این ماده تدوین کنند. طرفین، این طرزالعمل ها را حسب ضرورت مورد بازنگری و بررسی قرارداده و به مسایل احتمالی مرتبط با آنها در اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک رسیدگی می کنند.
ماده یازدهم؛ طرزالعمل عقد قراردادها
1. نیروهای ایالات متحده میتوانند مطابق قوانین نافذه آمریکا به هدف دریافت مواد و خدمات به شمول کار های ساختمانی در قلمرو افغانستان به عقد قرارداد بپردازند. افغانستان می پذیرد که نیروهای ایالات متحده در امور مربوط به چگونگی درخواست، اعطا و مدیریت این قرارداد ها، مکلف به رعایت قوانین و مقررات کشور خود شان می باشند. نیروهای ایالات متحده سعی می کنند تا حد امکان از شرکت های افغان برای ارایه اموال، محصولات و خدمات مورد نیاز، مطابق قوانین و مقررات ایالات متحده استفاده کنند.
2. قراردادیهای ایالات متحده در افغانستان تابع ثبت و راجستر بوده و طبق قوانین و مقررات افغانستان از طریق یک پروسه سریع، جواز تجارتی دارای اعتبار سه ساله را از اداره حمایت از سرمایه گذاری های افغانستان با پرداخت یکبار حق الزحمه مناسب و معین دریافت میکنند. قراردادی های ایالات متحده از دریافت هر گونه جواز دیگر و مقررات مشابه برای عقد یا اجرای قراردادهای اصلی و فرعی با نیروهای ایالات متحده یا به نمایندگی از آنها، معاف می باشند.
3. با درک اهمیت تامین شفافیت از طریق تبادل معلومات و مشورتها و سایر اقدامات مورد توافق دو طرف، نیروهای ایالات متحده به نگرانی ها و دعاوی که از جانب مقامات افغان در رابطه به قراردادی های این نیروها مطرح میشود، توجه لازم مبذول میدارند. طرفین به منظور بهبود شفافیت، حسابدهی و مؤثریت بیشتر روند عقد قراردادها به هدف پیش گیری از سواستفاده و جلوگیری از شیوه های نادرست اجرای قراردادها، باهم یکجا کار می کنند.
4. بر حسب تقاضای هر یک از طرفین، موضوعات مربوط به فعالیت های قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها و مسایل ناشی از تطبیق این ماده، از جانب طرفین به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار می گیرد.
ماده دوازدهم؛ تامینات و مخابرات
1. نیروهای ایالات متحده می توانند نیازمندی های شامل، و نه محدود به، آب، برق و سایر ضروریات خویش را در ساحات و تاسیسات توافق شده و دیگر محلات مورد توافق طرفین تولید و فرآهم نمایند. تولید و تدارک خدماتی از این قبیل باید به کمیسیون مشترک به صورت دوامدار اطلاع داده شده و در هماهنگی با آن انجام گیرد. نیروهای ایالات متحده و قراردادی های آن میتوانند از خدمات آبرسانی عامه، برق و سایر امکانات عمومی تحت عین شرایط و مقررات شامل قیمت و محصولی که نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان می پردازند بدون مالیه و یا محصول مشابه یا مرتبط دیگر مستفید شوند، مگر اینکه طرفین طور دیگری توافق کنند. قیمت محصول ناشی از مصارف نیروهای ایالات متحده یا قراردادی های آن، متناسب با میزان استفاده از این امکانات عمومی سنجیده می شود.
2. افغانستان می پذیرد که نیروهای ایالات متحده نیاز به استفاده از فریکانس های رادیوئی در افغانستان دارد. جانب افغان فریکانس های متعلق به خود را طبق مقررات افغانستان در دسترس این نیروها قرار می دهد. ایالات متحده اجازه دارد تا از سیستم های مخابراتی امریکائی طبق تعریف مخابرات در اساسنامه اتحادیه بین المللی مخابرات، منعقد سال 1992 استفاده نماید. این اجازه همچنان شامل استفاده از وسایل و خدمات مورد نیاز فعالیت درست سیستم های مخابراتی و فریکانس های رادیویی می شود که از جانب مقامات ذیربط افغانستان به این هدف فرآهم می گردد. استفاده از این فریکانس های رادیویی برای ایالات متحده رایگان می باشد.
3. نیروهای ایالات متحده با درک حق مالکیت افغانستان و صلاحیت این کشور مبنی بر تخصیص فریکانس رادیوئی در افغانستان و به منظور جلوگیری از هر گونه اختلال نشراتی، مسایل مربوط به فریکانس های را که برای نیروهای مستقر درافغانستان اختصاص یافته است، با مقامات ذیصلاح افغان هماهنگ میکنند. نیروهای ایالات متحده فریکانس هایی راکه توسط شبکه های داخلی مورد استفاده قرار می گیرد و یا برای آنها اختصاص یافته است، مختل نمی سازد.
4. استفاده از وسایل مخابراتی توسط نیروهای ایالات متحده باید به گونه ای تنظیم شود که باعث اخلال در سایر امواج رادیویی و وسایل مخابراتی ای نشود که حکومت افغانستان و یا دیگر سازمانهای دارای مجوز حکومت افغانستان برای استفاده از امواج رادیویی و وسایل مخابراتی از آن استفاده می کنند.
ماده سیزدهم؛ جایگاه حقوقی پرسنل
1. افغانستان، با حفظ حق حاکمیت خویش می پذیرد که کنترول انضباطی به شمول اتخاذ تدابیر جزایی و غیر جزایی از جانب مقامات نیرو های ایالات متحده بر اعضای نظامی و بخش ملکی آن اهمیت به سزا دارد. بنابراین افغانستان توافق می کند که ایالات متحده تعمیل صلاحیت قضایی در رسیدگی به تخطی های جنایی و مدنی چنین افراد در قلمرو افغانستان را حق اختصاصی خود میداند. افغانستان به ایالات متحده اجازه میدهد تا محاکمات قضایی و سایر اقدامات دسپلینی مربوط به این قضایا را، عندالضرورت در قلمرو افغانستان انجام دهد.
2. برحسب تقاضای افغانستان، ایالات متحده جانب افغانستان را از جریان محاکمات، بشمول نتایج نهایی تحقیقات یا محاکمات مربوط به جرایم مرتکب شده توسط افراد نظامی و یا ملکی نیرو های این کشور در برابر اتباع افغانستان، مطلع می سازد. در صورت طرح چنین تقاضایی، ایالات متحده کوشش های خود را مبنی بر اجازه و تسهیل اشتراک و نظارت از چنین محاکمات توسط نمایندگان افغانستان مبذول می دارد.
3. به منظور تحقق عدالت، طرفین یکدیگر را در زمینه تحقیق حوادث، به شمول جمع آوری مدارک اثباتیه کمک مینمایند. بمنظور تحقیق جرایم، مقامات ایالات متحده هرگونه گزارش تحقیقات انجام یافته توسط مقامات افغان را در نظر می گیرند.
4. ایالات متحده نقش مهمی را که مقامات تنفیذ قانون افغانستان در اجرای قانون، نظم و حراست از مردم افغانستان ایفا میکنند، درک میکند. در صورتی که یکی از اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی ایالات متحده بخاطر ارتکاب جرمی از سوی مسولین افغانستان مورد سوظن قرار بگیرد، مقامات ذیصلاح افغان موضوع را بلا فاصله به آگاهی مسوولین نیروهای ایالات متحده می رسانند تا مقامات نیرو های ایالات متحده بتوانند اقدامات عاجل را اتخاذ نمایند. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی ایالات متحده توسط مقامات افغان دستگیر و توقیف نمی شوند. آنعده از اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی که به هر دلیلی، توسط مقامات افغان، بشمول مقامات تنفیذ قانون افغانستان، دستگیر و یا توقیف شوند، در اسرع وقت به مقامات نیروهای ایالات متحده تسلیم داده می شوند.
5. افغانستان و ایالات متحده موافقت می نمایند که اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی آن بدون رضایت صریح ایالات متحده به هیچ محکمه بین المللی یا نهاد، و یا دولتی تسلیم یا انتقال داده نمی شوند.
6. افغانستان حق اعمال صلاحیت قضائی را بر قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی این نیروها برای خود محفوظ میدارد.
ماده چهاردهم؛ حمل سلاح و استفاده از یونیفورم
1. اعضای نیروها و بخش ملکی نیروهای ایالات متحده هنگام حضور در افغانستان طبق این قرارداد، می توانند به منظور اجرای وظایف و مطابق اوامر صادره، با خود سلاح حمل کنند. مقامات نیروهای ایالات متحده هنگام صدور امر حمل سلاح، دیدگاه های مسئولین مربوطه افغان در مورد محلات مناسب برای حمل سلاح را با درنظرداشت مصونیت عامه در نظر می گیرند. با در نظرداشت این امر، نیرو های ایالات متحده به مساجد و یا سایر اماکن مقدسه که برای مقاصد مذهبی از آنها استفاده می شوند، به منظور عملیات نظامی وارد نمی شوند. اعضای نیروهای نظامی میتوانند حین حضور در افغانستان یونیفورم به تن داشته باشند. مقامات نیروهای ایالات متحده تدابیر مناسب را برای آگاهی اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی از جمله در باره حمل سلاح در مکانهای عمومی، اتخاذ می کنند.
2. طرفین موافقت می کنند که قراردادیها و کارمندان قراردادی ایالات متحده اجازه استفاده از یونیفورم نظامی را در افغانستان نداشته و تنها می توانند در مطابقت با قوانین و مقررات افغانستان، سلاح حمل کنند.
3. قراردادیهای ایالات متحده که وظیفه ارائه خدمات امنیتی را دارند تابع تمامی قوانین و مقررات افغانستان می باشند.
4. بر حسب درخواست هر یک از طرفین، مسایل ناشی از تطبیق این ماده به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار می گیرد.
ماده پانزدهم؛ ورود و خروج
1. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن میتوانند به شکل انفرادی یا گروهی به ساحات و تاسیسات توافق شده ای مندرج ضمیمه (الف) از طریق محل های رسمی مخصوص ورود و خروج مندرج ضمیمه (ب) یا سایر محلات مورد توافق طرفین، با کارت های هویتی که از جانب ایالات متحده صادر گردیده، داخل و یا خارج شوند. برای چنین ورود و خروجی، به پاسپورت و ویزا نیاز نیست. این افراد از قوانین و مقررات افغانستان راجع به ثبت و کنترول اتباع خارجی معاف می باشند.
2. قراردادی ها و کارمندان قراردادی ایالات متحده می توانند از طریق محلات ورود و خروج مندرج فقره 1 همین ماده به افغانستان وارد و یا از افغانستان خارج گردند. در چنین حالتی موجودیت پاسپورت و ویزا مطابق قوانین افغانستان، لازم پنداشته می شود. در صورت تقاضای ویزای افغانستان از سوی قراردادیها و کارمندان قراردادی این نیروها، ویزای صادره دارای اجازه ورود و خروج کثیرالمسافرت بوده و مدت اعتبار آن کمتر از یکسال نمی باشد. ادارات ذیربط افغانستان در مورد صدور و یا عدم صدور ویزای مورد نیاز تصمیم سریع می گیرند. در صورت عدم صدور ویزا، این ادارات به شخص درخواست کننده و مقامات نیروهای ایالات متحده از تصمیم خویش اطلاع می دهند. در حالات استثنایی و در صورت توافق کمیسیون مشترک، افغانستان طرزالعملی را ایجاد می کند که بر اساس آن صدور ویزا حین ورود کارمندان قراردادی ایالات متحده به افغانستان، ممکن گردد.
3. ایالات متحده حق حاکمیت افغانستان مبنی بر تقاضای اخراج هر یک از اعضای نظامی یا ملکی ایالات متحده از افغانستان را به رسمیت می شناسد. مقامات نیروهای ایالات متحده تدابیر لازم را برای اخراج فوری این افراد از افغانستان بر اساس تقاضای مقامات ذیصلاح افغان اتخاذ می کنند.
4. طرفین توافق می نمایند تا طرزالعملهای را به منظور تطبیق این ماده ایجاد نمایند. کمیسیون مشترک وظیفه دارد تا این طرزالعملها را در مواقع مناسب مورد بازنگری و بررسی قرار دهد تا به این ترتیب مقامات ذیربط افغان بتوانند مسایل مربوط به ورود و خروج و همچنان تفتیش اسناد اعضای نیروها و بخش ملکی ایالات متحده را طبق احکام مندرج فقره 1 این ماده مورد بازرسی قرار دهند. در صورت لزوم، مقامات افغان می توانند فهرست اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی را که به قلمرو افغانستان و به ساحات و تاسیسات توافق شده داخل و خارج می شوند، تهیه کنند.
ماده شانزدهم؛ واردات و صادرات
1. نیرو های ایالات متحده و قراردادی های آنان می توانند هر نوع تجهیزات، اکمالات، اجناس، تکنالوجی، آموزش و سایر خدمات را به افغانستان وارد، صادر، صدور مجدد، انتقال و یا مورد استفاده قرار دهند. حکم مندرج این فقره شامل حال آنعده از فعالیتهای قراردادی ها که ارتباطی با حضور نیروهای ایالات متحده در افغانستان ندارند، نمی شود. استفاده از این تجهیزات، اکمالات، اجناس، تکنالوجی، آموزش و سایر خدمات از سوی نیروهای ایالات متحده و یا برای آنها، مستلزم ارائه اسنادی است که نشان دهند این تجهیزات و خدمات برای اهداف یاد شده بوده و برای اهداف خصوصی تجاری مورد استفاده قرار نمی گیرند.
2. اعضای نیروها و بخش ملکی آن، قراردادی ها و کارمندان غیر افغان این قراردادی ها میتوانند وسایل و امتعه شخصی خویش را به افغانستان وارد، از افغانستان صادر، صدور مجدد، انتقال داده و یا از آن در این کشور استفاده کنند. مقدار این وسایل و امتعه باید متناسب و مطابق به نیاز استفادۀ شخصی آنان باشد. وسایل شخصی مندرج این فقره نباید به افرادی فروخته و یا انتقال گردد که اجازه تورید بدون پرداخت محصول این وسایل به افغانستان را ندارند، مگر اینکه انتقال یا فروش این وسایل مطابق طرزالعمل های مشخص بشمول پرداخت مالیات یا حق الاجرتی صورت گیرد که از جانب کمیسیون مشترک در مورد چنین معاملات تعیین شده باشد.
3. مقامات نیروهای ایالات متحده یکجا با مسئولین ذیصلاح افغان اقدامات لازم را برای جلوگیری از خارج شدن اموال و یا اشیای دارای اهمیت تاریخی یا فرهنگی از افغانستان اتخاذ میکنند. همچنان مطابق حکم شماره (1) قوماندانی مرکزی نیروهای ایالات متحده، اشیای مانند الکول، تصاویر و فلمهای مستهجن، مخدرات غیرقانونی، اسلحه ناریۀ شخصی و سایر اجناس که از جانب طرفین ممنوع قرارداده شده، نمی توانند، طبق احکام مندرج فقره 1 و 2 این ماده وارد گردند.
4. تورید، صدور، صدور مجدد، انتقال و استفاده از اشیایی که به تاسی از فقره های 1 و 2 این ماده به افغانستان آورده می شوند تابع تعزیرات مانند اخذ جواز، بازرسی، پرداخت مالیات و سایر عوارض گمرکی و محصولی نمی گردد که از جانب حکومت افغانستان در قلمرو این کشور وضع شده است، مگر اینکه این ماده طور دیگری حکم نماید. هرگاه مقامات ذیصلاح افغان بر سؤ استفاده از امتیازات مندرج فقره 2 این ماده از جانب قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها مشکوک شوند، این مقامات حق دارند اموال و اشیای شخصی مشکوک را که از طریق میدانهای هوای ملکی افغانستان و یا ذریعه وسایط شخصی از طریق بنادر سرحدی وارد و یا خارج میشوند، مورد تفتیش و بازرسی قرار دهند.
5. مقامات ذیصلاح افغانستان حق بررسی تمامی کانتینرهای حاوی اجناسی را دارند که توسط قراردادی ها و کارمندان قراردادی ایالات متحده به مقصد استفاده رسمی این نیروها و یا مقاصد شخصی مجاز در فقره 1 و 2 این ماده به افغانستان وارد می گردد. در صورتیکه مقامات ذیصلاح افغان معلوماتی را مبنی بر سؤ استفاده قراردادی ایالات متحده از فقره 1 یا 2 این ماده به مقامات نیروهای ایالات متحده ارائه میدارند، مقامات این نیروها مکلف اند بدون هیچ گونه تأخیر ناموجه کانتینر و یا محموله های مشکوک را در حضور مقامات افغان باز کرده و آن را مورد بازرسی قرار دهند. مقامات افغان مقررات امنیتی نیروهای ایالات متحده را در نظرگرفته و در صورت تقاضای آنها، اجازه می دهند تا این بررسی در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده و یا ساحه دیگری که مورد توافق طرفین باشد، انجام شود.
6. بر مبنای اهداف مشترک با افغانستان برای جلوگیری از ورود غیرمجاز اموال نیروهای ایالات متحده به بازار های افغانستان که طبق این قرارداد به منظور استفاده این نیروها وارد شده است، مقامات این نیروها اقداماتی را به هدف جلوگیری از هر گونه سواستفاده از صلاحیت و مجوز مندرج فقرۀ (1) و (2) این ماده، اتخاذ می کنند. همچنان، این مقامات با مسوولین ذیصلاح افغان در انجام تحقیقات و جمعآوری مدارک برای اثبات فعالیت های مشکوک در رابطه با تورید، صادر، صدور مجدد، انتقال یا جابجائی اموال توسط اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی شان، همکاری می کنند.
7. مواد و وسایلی که به افغانستان وارد شده و یا به تأسی از حکم این ماده خریداری شده اند، میتوانند با رعایت قوانین و مقررات افغانستان از استفاده خارج (و یا باطل ) گردند.
8. بر حسب درخواست یکی از طرفین، مسایل ناشی از تطبیق این ماده باید توسط طرفین به اسرع وقت و از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار گیرد.
ماده هفدهم؛ وضع مالیات
1. دریافت اموال و خدمات از سوی نیروهای ایالات متحده و یا به نمایندگی از این نیروها تابع مالیات یا محصولات مشابه و یا مرتبط دیگری که در قلمرو افغانستان قابل تطبیق است، نمیگردد.
2. نیروهای ایالات متحده به شمول اعضای نظامی و بخش ملکی آن، مکلف به پرداخت هیچگونه مالیه و یا محصولات مشابه یا مرتبط دیگری که از جانب دولت افغانستان در قلمرو این کشور قابل تطبیق است، نمی باشند.
3. قراردادی های ایالات متحده مکلف به پرداخت مالیه یا سایر محصولات مشابه و یا مرتبط دیگر از فعالیت ها و عواید ناشی از کار با نیروهای ایالات متحده یا به نمایندگی از این نیروها که طبق قرارداد اصلی و فرعی یا به حمایت این نیروها در قلمرو افغانستان انجام می شود، نیستند. اما قراردادیهای ایالات متحده که دارای شخصیت حقوقی افغانی در قلمرو افغانستان می باشند از پرداخت مالیات انتفاعی ناشی از عواید کارشان که مقدار آن توسط دولت افغانستان تعیین می شود، معاف نمی باشند.
4. قراردادیهای ایالات متحده تابع مقرره وضع مالیات از عواید شخصی آنعده از کارمندان خویش اند که به گونه عادی در افغانستان اقامت دارند و یا دارای تابعیت افغانستان هستند و مکلف اند آنرا مطابق به قوانین و مقررات افغانستان، به این کشور بپردازند.
5. کارمندان قراردادی ایالات متحده که در افغانستان به گونه عادی اقامت ندارند و نیز کارمندانی که تابعیت افغانستان را ندارند، تابع پرداخت هیچ گونه مالیه یا محصول مشابه دیگر از فعالیت ها و عواید ناشی از قرارداد اصلی و فرعی با نیروهای ایالات متحده، نمیباشند.
6. طبق این قرارداد، قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها از پرداخت مالیاتی معاف نمی باشند که از جانب حکومت افغانستان بر فعالیت های غیر مرتبط به خدمات واکمالات نیروهای ایالات متحده از طریق قرارداد اصلی و فرعی با این نیروها در افغانستان، وضع میشود.
ماده هجدهم؛ رانندگی و جوازهای مسلکی
1. جواز رانندگی و سایر جواز های که از سوی ادارات ذیصلاح ایالات متحده به اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها به منظور استفاده از وسایط، کشتی و طیاره در قلمرو افغانستان صادر شده است، بدون اخذ امتحان یا حق الاجرت در افغانستان قابل اعتبار است.
2. افغانستان تمامی جوازهای مسلکی را که ادارات ذیصلاح ایالات متحده به اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی آن، قراردادی های ایالات متحده یا کارمندان قراردادی آنها به هدف انجام وظایف رسمی یا قراردادی صادر کرده اند، قابل اعتبار میداند.
3. مقامات نیروهای ایالات متحده باید خود را مطمین بسازند که اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها دارای جواز و اجازه نامه قابل اعتبار رانندگی وسایط، کشتی و طیاره ها در قلمرو افغانستان هستند. کمیسیون مشترک میکانیزمهای را برای تبادله معلومات در مورد جواز و اجازه نامه های رانندگی آمریکا ایجاد میکند. ایالات متحده در پاسخ به تقاضای مقامات افغانستان صحت و اعتبار این جواز ها را تصدیق می نماید.
ماده نوزدهم؛ وسایط نقلیه
افغانستان اسناد و جواز سیری را که از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده به وسایط رسمی این نیروها صادر شده است، قابل اعتبار میداند. بر حسب درخواست مسوولین نیرو های ایالات متحده، مقامات ذیصلاح افغان بدون دریافت هیچگونه محصولی، برای وسایط رسمی و غیر تکتیکی این نیروها، نمبر پلیت صادر می کنند. وسایط نقلیه رسمی و غیر تکتیکی نیروهای ایالات متحده مزین با نمبر پلیت های رسمی می باشد که از جانب افغانستان صادر شده و با سایر نمبر پلیتهای افغانستان تفاوتی ندارد.
ماده بیستم؛ فعالیتهای حمایت از نیرو
1. نیروهای ایالات متحده می توانند به شکل مستقیم و یا از طریق قرارداد، فعالیتهای حمایت از نیرو را به شمول ایجاد پسته خانهها، خدمات بانکی، کانتین عسکری، فروشگاه ها، تفریحگاه ها و خدمات مخابراتی بشمول نشرات در ساحات و تاسیسات توافق شده، ایجاد کنند. ایالات متحده قصد ندارد تا خدمات نشراتی، رسانه ای و تفریحی آنها فراتر از ساحات و تاسیسات توافق شده قابل دسترس باشد. نیروهای ایالات متحده می توانند با درنظرداشت قوانین، رسوم و عنعنات افغانی خدمات نشرات تصویری و صوتی بشمول برنامه های رسانه ای و تفریحی را به منظور بلند بردن روحیه، آسایش و سرگرمی نیروهای ایالات متحده و سایر استفاده کننده های مجاز در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده، فراهم کنند.
2. نیروهای ایالات متحده اقدامات لازم را اتخاذ می کنند تا برنامه های نشراتی بشمول برنامه های تلویزیونی، رسانه ای و سایر خدمات تفریحی تنها به استفاده کننده های مجاز و در داخل ساحات و تاسیسات معینه محدود شود.
3. دسترسی به فعالیت های حمایت از نیرو ها طبق مقررات ایالات متحده تنظیم میشود. نیرو های ایالات متحده برای جلوگیری از سؤ استفاده از فعالیت های مرتبط به حمایت از نیروها و فروش و یا فروش مجدد اجناس و خدمات به کسانی که اجازه معامله چنین خدماتی را نداشته باشند، اقدامات لازم را اتخاذ می کنند.
4. برای انجام چنین فعالیت های حمایت از نیروها، به هیچگونه جواز، مجوز یا تفتیش از جانب افغانستان نیاز نیست.
5. فعالیت های مندرج این ماده و نهاد های مجری آن، بخش لاینفک نیروهای ایالات متحده محسوب گردیده و از عین معافیتهای گمرکی و مالیاتی که نیروهای ایالات متحده طبق مواد (16) و (17) این قرارداد برخوردار اند، مستفید میگردند. این فعالیتها و امور مربوط به نهاد های اجرا کننده آنها مطابق به مقررات نافذه ایالات متحده تنظیم می شود. اینگونه فعالیتها مستوجب جمعآوری و یا تادیه مالیات و سایر محصولات نمی باشد. دسترسی به فعالیتهای حمایت ازنیرو تنها به اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها و سایر اشخاص مجاز، محدود میباشد.
6. بسته های پستی که از طریق سیستم خدمات پستی اردوی ایالات متحده انتقال داده می شوند، از بازرسی، جستجو وضبط توسط مقامات افغان، معاف می باشند.
7. کمیسیون مشترک، فعالیتهای حمایت از نیرو را به طور منظم مورد بازنگری قرارداده و مسایل ناشی از تطبیق این ماده را با توافق طرفین حل و فصل میکند.
ماده بیست و یکم؛ اسعار و تبادله آن
طرفین توافق می کنند تا طرزالعمل های را برای تنظیم امور مربوط به اسعار و تبادله آن ترتیب دهند. طرفین این طرزالعملها را برحسب ضرورت مورد بازنگری و نوسازی قرارداده و به مسایل ناشی از تطبیق این طرزالعمل ها به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک رسیدگی میکنند.
ماده بیست و دوم؛ دعاوی
1. هر یک از دو طرف از هر گونه دعوا (به استثنای دعاوی ناشی از تطبیق قرارداد) علیه یکدیگر مبنی بر وارد شدن خساره، ضایع شدن و یا تخریب دارائی یا جراحت یا فوت اعضای نیروهای ایالات متحده یا نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و بخش های ملکی این نیروها که حین وظیفه رسمی واقع میشود، انصراف می کنند.
2. برای دعاوی که طبق فقره 1 این ماده استثنا قرار نمی گیرند، مقامات ذیصلاح نیروهای ایالات متحده مکلف به پرداخت جبران خساره عادلانه و مناسب برای حل دعاوی برحق شخص ثالث ناشی از عملکرد و یا غفلت وظیفوی پرسونل نظامی و بخش ملکی آن حین انجام وظیفه رسمی ونیز دعاوی ناشی از حادثه ای مربوط به فعالیتهای غیرمحاربوی نیروهای ایالات متحده، می باشند. این گونه دعاوی از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده طبق قوانین و مقررات ایالات متحده و با رعایت کامل قوانین، سنن و عنعنات افغانستان، طی مراحل و فیصله می گردد.
3. مسوولین نیروهای ایالات متحده هرگونه گزارش مبنی بر تحقیقات و پیشنهاداتی را که مقامات افغانستان در مورد مسئولیت مدنی یا میزان جبران خسارات وارده به منظور حل دعاوی شخص ثالث تهیه کرده است، در نظر میگیرند.
4. حل و فصل و یا رسیدگی به دعاوی مربوط به قراردادها باید طبق شرایط مندرج خود قرارداد ها صورت گیرد.
5. بر حسب درخواست یکی از دو طرف، مسایل ناشی از تطبیق این ماده باید توسط طرفین به اسرع وقت و از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار گیرد.
ماده بیست و سوم؛ ضمایم
تمامی ضمایم مربوط به این قرارداد جز جدا ناپذیر آن محسوب شده و می تواند با توافق کتبی طرفین تعدیل گردند.
ماده بیست و چهارم؛ اختلاف نظر و تطبیق قرارداد
1. هرگونه اختلاف نظر و یا منازعه در خصوص تفسیر و تطبیق این قرارداد باید از سوی افراد با صلاحیت از طریق مشورت میان طرفین حل گردیده و نباید به هیچ گونه دادگاه ملی یا بین المللی، دیوان محاکمات و یا نهاد مشابه و یا طرف ثالث به منظور حل و فصل ارجاع گردد.
2. طرفین یا نماینده های اجرایی آنها می توانند از طریق کمیسیون مشترک روی اتخاذ تدابیر اجرایی و طرزالعمل های مربوط به تطبیق احکام مندرج این قرارداد، توافق کنند.
3. همکاری ها در چارچوب این قرارداد تابع قوانین و مقررات نافذه کشورهای متبوع طرفین بشمول قوانین تخصیص بودجه شان می باشد.
4. مسوولین نیروهای ایالات متحده در مقابل خدمات و اموالی که تقاضا و دریافت میکنند قیمت مناسب و مطابق بازار را بدون مالیات می پردازند.
ماده بیست و پنجم؛ کمیسیون مشترک
1. طرفین بدینوسیله کمیسیون مشترکی را برای نظارت از تطبیق این قرارداد، ایجاد می کنند. این کمیسیون از جانب نماینده های اجرائی دو کشور مشترکاً ریاست می شود. در ترکیب این کمیسیون نماینده های سایر نهادهای حکومتی نیز می توانند به پیشنهاد مسئولین اجرائی و تائید طرفین منصوب شوند.
2. کمیسیون مشترک بر حسب ضرورت باید طرزالعمل کاری خویش را ایجاد کرده و ادارات کمکی مانند گروه های کاری و خدمات اداری را ایجاد کند. هر نماینده اجرائی مسئول پرداخت مصارف مربوط به اشتراک خویش در کمیسیون می باشد.
3. کمیسیون مشترک وظیفه دارد تا اطلاعات را بر حسب ضرورت با گروه کاری همکاری های امنیتی و دفاعی که طبق موافقتنامه همکاری های استراتیژیک ایجاد شده است، هماهنگ نموده و در میان گذارد.
ماده بیست و ششم؛ انفاذ، تعدیل و فسخ قرارداد
1. این قرارداد از تاریخ اول جنوری 2015 میلادی پس از آن نافذ می گردد که طرفین از مجاری دیپلوماتیک در مورد تکمیل شرایط قانون گذاری داخلی شان که برای انفاذ این قرارداد لازم می باشد، به یکدیگر اطلاع بدهند. این قرارداد الی اخیر سال 2024 میلادی و فراتر از آن نافذ می باشد، مگر اینکه به تاسی از حکم فقره 4 این ماده ملغی گردد.
2. بعد از انفاذ، این قرارداد جایگزین یاداشت های متبادل 26 سپتمبر 2002، 12 دسامبر 2002 و 28 می 2003 مبنی بر چگونگی حضور نیروهای نظامی ایالات متحده در افغانستان می گردد. این قرارداد هم چنان تمامی توافقات و تفاهمات مغایر احکام این قرارداد را که درگذشته میان طرفین با تبادل یادداشت های دیپلوماتیک صورت گرفته است، ملغی قرار می دهد.
3. این قرارداد می تواند با توافق کتبی طرفین از طریق تبادل یادداشت دیپلوماتیک تعدیل گردد.
4. این قرارداد می تواند با توافق کتبی طرفین و یا توسط هریک از دو طرف با ارائه اطلاعیه کتبی دوسال قبل به طرف دیگر از طریق مجاری دیپلوماتیک فسخ گردد. فسخ ضمایم و یا تدابیر اجرایی این قرارداد نمی تواند باعث فسخ این قرارداد شود. اما، فسخ این قرارداد میتواند مطابق این فقره منتج به فسخ تمامی ضمایم و تدابیر اجرایی آن گردد.
به این ترتیب، ذیلا نمایندههای با صلاحیت هر دو دولت این قرارداد را امضا کردهاند.
این موافقت نامه در روز........ ماه نومبر سال 2013 در سه نسخه به زبانهای انگلیسی، دری و پشتو که هر کدام دارای اعتبار مساوی میباشد، به امضا رسیده است.
از جانب دولت جمهوری اسلامی افغانستان
از جانب ایالات متحده آمریکا
ضمیمه الف
فهرست ساحات و تاسیساتی که توسط افغانستان برای دسترسی و استفاده نیروهای ایالات متحده در افغانستان در نظر گرفته شده است. (ساحات و تأسیسات مورد توافق)
کابل
بگرام
مزارشریف
هرات
قندهار
شوراب (هلمند)
گردیز
جلال آباد
شیندند
تاسیسات و ساحات توافق شده همچنان شامل تاسیسات و ساحاتی میشود که ممکن الی تاریخ آغاز انفاذ این قرارداد از جانب ایالات متحده امریکا استفاده شوند و یا هم شامل آن تعداد از تأسیسات و ساحاتی در مناطق دیگر افغانستان می شود که ممکن در آینده روی آن توافق شده واز جانب وزیر دفاع افغانستان اجازه داده شود.
ضمیمه ب
نقاط رسمی ورود و خروج
میدان هوایی بگرام
میدان هوایی بین المللی کابل
میدان هوایی قندهار
میدان هوایی شیندند
میدان هوایی بینالمللی هرات
میدان هوایی مزار شریف
شوراب (هلمند)
بنادر زمینی:
تورخم، ولایت ننگرهار
سپین بولدک ولایت قندهار
تورغندی، ولایت هرات
حیرتان، ولایت بلخ
شیرخان بندر، ولایت قندوز
همچنان سایر نقاط رسمی ورود و خروج که ممکن در آینده از جانب طرفین روی آن توافق صورت گیرد.
به نوشته ایسنا، پیشتر چند بار و به دلیل مخالفت حامد کرزای، رییسجمهوری سابق افغانستان امضای این توافقنامه به تعویق افتاده بود و سرانجام مقرر شد دولت جدید افغانستان آن را امضا کند.
حامد کرزای در دوران حکومتش امضای این توافقنامه را به تعویق انداخت و امضای آن را به دولت جدید افغانستان و رییس جمهوری جدید واگذار کرد. حال با روی کار آمدن دولت وحدت ملی به ریاست اشرف غنی احمدزی، رییسجمهوری جدید افغانستان این معاهده امضا شد.
توافق همکاری استراتژیک آمریکا – افغانستان رسما به عنوان «توافقنامه همکاری استراتژیک بادوام میان جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده آمریکا» شناخته میشود.
بر اساس این قرارداد، آمریکا حداقل پنج پایگاه نظامی دائم در ولایتهای شیندند، شورابک، قندهار، بگرام و خوست افغانستان ایجاد خواهد کرد و مجاز خواهد بود پایگاههای دائمی و موقت یا عملیاتی دیگری را در هر نقطه از افغانستان که صلاح بداند، ایجاد کند و بدین منظور در استفاده از هرگونه امکانات در افغانستان، آزاد خواهد بود.
علاوه بر این، طبق این توافقنامه، نیروهای آمریکایی حتی مجاز به استفاده از هر نوع تسلیحات دفاعی و هجومی که صلاح بدانند، خواهند بود و این تسلیحات متعارف محسوب خواهند شد و دولت افغانستان حق اعتراض و حتی اخذ مالیات از نیروهای آمریکایی را ندارد.
این توافقنامه میان افغانستان و آمریکا طبق گفته واشنگتن چهارچوب امنیتی بلند مدت برای روابط این دو کشور پس از کاهش تعداد نیروهای آمریکایی در جنگ افغانستان ایجاد میکند و تعداد نیروهایی که باید در این کشور باقی بمانند، مشخص میکند.
متن کامل قرارداد افغانستان و آمریکا
متن کامل قرارداد همکاریهای امنیتی و دفاعی میان جمهوری اسلامی افغانستان و ایالات متحده آمریکا که به گویش افغانستانی (فارسی دری افغانستانی) تنظیم شده، به شرح ذیل است:
لویه جرگه
مقدمه
جمهوری اسلامی افغانستان (که در متن این قرارداد افغانستان) و ایالات متحده آمریکا که (در متن این قرارداد ایالات متحده)، به طور جمع «طرفین» و به طور مفرد (طرف) یاد میگردند:
- با تایید موافقتنامه همکاریهای دراز مدت استراتیژیک میان ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی افغانستان (موافقتنامه همکاریهای استراتژیک) که در دوم ماه می سال 2012 میلادی امضأ شده است و با تاکید مجدد بر تعهد طرفین طوریکه در این موافقتنامه پذیرفته شده است و طرفین متعهد شدهاند تا همکاری دراز مدت استراتژیک در ساحات مورد نظرشان به شمول تحکیم صلح، امنیت و ثبات، تقویت نهادهای دولتی، حمایت از توسعه دراز مدت اقتصادی و اجتماعی افغانستان و تشویق همکاریهای منطقی را تقویت نمایند؛
- با تایید مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتژیک مبنی بر اینکه همکاری میان طرفین بر مبنای احترام متقابل و منافع مشترک استوار میباشد؛
- همچنان با تاکید بر مفاد موافقتنامه همکاریهای استراتژیک مبنی بر اینکه طرفین به همکاری و تعهدشان جهت تحقق آیندهای مبتنی بر عدالت، صلح، امنیت و ایجاد فرصتهای لازم برای مردم افغانستان با اطمینان ادامه داده و یکبار دیگر بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت ملی، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان تاکید میکنند؛
- با در نظرداشت همکاری دوامدار میان ایالات متحده و افغانستان و تاکید بر اراده مشترک طرفین برای گسترش، رشد، حمایت و ارتقای سطح همکاریهای امنیتی و دفاعی بر مبنای این قرارداد؛
- با علاقهمندی بر ادامه تحکیم همکاریهای نزدیک دفاعی و امنیتی به منظور تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، سهم گیری در صلح و ثبات منطقوی و جهانی، مبارزه با تروریسم، دست یابی به منطقهای که دیگر پناهگاه امن برای القاعده و گروههای وابسته به آن نباشد و افزایش توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات علیه حاکمیت ملی، امنیت و تمامیت ارضیاش و با در نظر داشت اینکه ایالات متحده در پی دستیابی به تاسیسات دایمی نظامی در افغانستان نبوده و خواهان حضوری نیست که تهدیدی برای همسایگان افغانستان باشد؛ و همچنان با درنظرداشت تعهد ایالات متحده مبنی بر اینکه از قلمرو افغانستان و یا از تاسیساتاش در این کشور به هدف راه اندازی حملات علیه کشورهای دیگر استفاده نمیکند؛
- با یادآوری مواد اعلامیه نشست شیکاگو، مورخ 21 می 2012 در رابطه به افغانستان که توسط سران افغانستان و کشورهایی که با ماموریت کمک به امنیت در افغانستان (آیساف) زیر رهبری ناتو همکاری میکنند و به ویژه تعهد مجدد این کشورها به یک افغانستان دارای حاکمیت، امنیت و دموکراتیک و نیز با درنظرداشت اینکه ماموریت آیساف در اخیر سال 2014 میلادی به پایان میرسد و پس از تکمیل روند انتقال، همکاریهای نزدیک میان این کشورها از طریق تعهد متقابل میان ناتو و افغانستان برای ایجاد یک ماموریت جدید تحت رهبری ناتو به هدف آموزش، مشورت و کمک به نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان همچنان ادامه مییابد و با در نظرداشت این که این مأموریت نیاز به مبنای قانونی و توافق روی چگونگی و تعیین صلاحیتهای این حضور نیز دارد؛
- با تاکید مجدد بر حمایت دوامدار طرفین برای ایجاد میکانیسمهای همکاری و هماهنگی منطقوی به هدف تحکیم امنیت و ثبات از طریق رفع تنشها، ابهامات و سوتفاهمات؛
- با توجه به فیصله لویه جرگه مشورتی 1392 مبنی بر اهمیت این قرارداد همکاریهای امنیتی و دفاعی برای امنیت افغانستان؛
- به منظور تقویت هرچه بیشتر زمینه های همکاری دفاعی و امنیتی میان طرفین بر مبنای اصول احترام کامل به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی شان و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر و برای گسترش امنیت و ثبات در منطقه و مبارزه با تروریسم؛
- با توافق بر اهمیت همکاری مبتنی بر احترام متقابل، عدم مداخله و برابری میان افغانستان و همسایههای آن و نیز با درخواست از همه کشورها تا به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان احترام گذاشته و از مداخله در امور داخلی و پروسههای دموکراتیک این کشور خود داری نمایند؛ و همچنان،
- با تاکید بر همکاریهای طرفین بر مبنای احترام کامل به حاکمیت هر دو طرف، رعایت اهداف منشور سازمان ملل متحد و خواست مشترک طرفین برای تدوین یک چارچوب همکاری دفاعی و امنیتی میان آنها و با تاکید مجدد بر تعهد نیرومندشان به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و وحدت ملی افغانستان و نیز احترام به قوانین، عرف و رسوم افغانستان؛
چنین توافق میکنند:
ماده اول؛ اصطلاحات
1. نیروهای ایالات متحده، به نهاد متشکل از اعضای نیروهای نظامی، بخش ملکی و همچنان تمامی اموال، تجهیزات و مواد مربوط به نیروهای مسلح ایالات متحده در قلمرو افغانستان اطلاق میشود؛
2. عضو نیروی نظامی به افراد متعلق به بخش زمینی، بحری یا هوایی قوای مسلح ایالات متحده در افغانستان اطلاق میشود؛
3. عضو بخش ملکی عبارت است از فردی که توسط وزارت دفاع امریکا استخدام شده ولی عضو نیروی نظامی آن کشور نیست. هرچند، عضو بخش ملکی به افرادی اطلاق نمی شود که در افغانستان اقامت دایمی داشته و یا دارای تابعیت افغانستان بوده و به گونه عادی در این کشور سکونت دارند؛
4. نماینده اجرایی عبارت از وزارت دفاع ایالات متحده و وزارت دفاع ملی افغانستان میباشد. نماینده اجرایی به عنوان طرف اصلی ارتباطی در تطبیق این قرارداد، از کشور متبوع اش نمایندگی میکند.
5. قراردادیهای ایالات متحده به اشخاص حقیقی و حکمی گفته میشود که بر اساس قرارداد اصلی یا قرارداد فرعی مسئولیت اکمال و ارائه خدمات را به نیروهای ایالات متحده و یا به نمایندگی از آنها در افغانستان انجام میدهند.
6. کارمند قراردادی ایالات متحده به کارمندانی اطلاق میشود که توسط قراردادیهای ایالات متحده استخدام میشوند؛
7. تاسیسات و ساحات توافق شده به تاسیسات و ساحاتی گفته میشود که توسط افغانستان در موقعیتهای مندرج ضمیمه الف فراهم میگردد. این تعریف شامل سایر تاسیسات و ساحاتی نیز میگردد که میتواند در آینده از جانب افغانستان طبق توافق دو جانبه فراهم گردیده و نیروهای ایالات متحده، قراردادی های ایالات متحده، کارمندان این قراردادیها و یا دیگران، حق دسترسی و استفاده از آنها را در مطابقت با این قرارداد داشته باشند.
8. نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان عبارتاند از اعضای نیروهای امنیتی و دفاعی تحت فرمان وزارت دفاع و وزارت امور داخله و در صورت لزوم، ریاست عمومی امنیت ملی و سایر نهادهایی که از جانب طرفین در موردشان توافق صورت گیرد.
9. مالیات عبارت از کلیه انواع مالیات، عوارض (به شمول عوارض گمرکی)، حق الزحمه و هرگونه اجرت مشابه دیگری است که از جانب دولت افغانستان یا به عبارت دیگر از جانب نهادهای ذیصلاح دولتی افغانستان در تمام سطوح به شمول ولایات و ولسوالیها و یا از جانب سایر ارگان ها به نمایندگی از دولت افغانستان، وضع میگردد.
ماده دوم؛ مقاصد و ابعاد
1. طرفین برای تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، مبارزه با تروریزم، سهم گیری در صلح و ثبات منطقوی و بین المللی و ارتقای توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات داخلی و خارجی علیه حاکمیت، امنیت، تمامیت ارضی، وحدت ملی و نظام مبتنی بر قانون اساسی این کشور، به تقویت همکاری های نزدیک با یکدیگر ادامه میدهند. نیروهای ایالات متحده هیچ گونه عملیات محاربوی را در افغانستان اجرا نمی کنند، مگر اینکه طرفین طوری دیگری توافق کنند.
2. ایالات متحده در همکاری و هماهنگی نزدیک و بر اساس توافق افغانستان، به هدف کمک به توسعه ظرفیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و تامین امنیت تمام مردم افغانستان، طبق توافق مشترک، به انجام فعالیت های حمایتی زیر می پردازد:
مشورت، آموزش، تجهیز، حمایت و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بشمول بخشهای انجنیری ساحوی، خنثی سازی بمبهای کنار جاده و سایر مواد منفجره؛ ایجاد و ارتقای سیستم لوجستیکی و ترانسپورتی نیروهای دفاعی و امنیتی افغان؛ گسترش ظرفیتهای تشریک اطلاعات استخباراتی؛ تقویت توانایی نیروهای هوایی افغانستان؛ راه اندازی تمرینات مشترک نظامی و سایر فعالیتهای مورد توافق دو طرف. طرفین روی جزییات انکشاف نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بر مبنای برنامه موسوم به برنامهی ریکارد افغانستان مصوب نشست شیکاگو سال 2012 میلادی و در مطابقت با مجمع مشورتی امنیت به کار شان ادامه میدهند.
3. طرفین بر این باوراند که تامین امنیت مردم و قلمرو افغانستان وظیفه نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان میباشد. طرفین برای افزایش سطح قابلیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان به منظور دفع و پاسخ به تهدیدات داخلی و خارجی باهم کار میکنند. برحسب تقاضای افغانستان، ایالات متحده فوراً حمایتی که آمادگی ارایه آن را دارد به نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان به هدف پاسخ دهی به تهدیدات علیه امنیت این کشور، فرآهم میآورد.
4. طرفین تصدیق میدارند که عملیات نظامی ایالات متحده برای شکست القاعده و وابستگان آن میتواند در چوکات مبارزه مشترک با تروریسم قابل قبول باشد. طرفین توافق دارند تا به هدف حفظ منافع ملی ایالات متحده و افغانستان، به همکاری و هماهنگی نزدیک باهم بدون توسل به عملیات یکجانبه نظامی ایالات متحده علیه تروریزم، ادامه دهند. منظور از عملیات نظامی ایالات متحده بر ضد تروریسم، عبارت از عملیات متمم در حمایت از عملیات نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان بر ضد تروریسم است که از سوی نیروهای ملی دفاعی و امنیتی این کشور رهبری شده و مبتنی بر احترام کامل به حاکمیت افغانستان و توجه جدی به مصونیت و امنیت مردم این کشور و توجه جدی به مصؤنیت و امنیت آنها در خانههایشان انجام میشود.
5. برای پیشبرد فعالیتها و عملیات مندرج این ماده و سایر اهداف و ماموریتهای مورد توافق طرفین و در مطابقت با اهداف این قرارداد، نیروهای ایالات متحده میتوانند به فعالیتهایی مانند ترانزیت، حمایه نیروها و سایر اقدامات حمایتی مورد نیاز حضور شان در افغانستان مطابق مفاد این سند و سایر فعالیتهای مندرج در این قرارداد و یا فعالیت های مورد توافق طرفین بپردازند.
6. این قرارداد به شمول ضمایم، توافقات، و یا اقدامات اجرایی دیگر مربوط به آن، مجوز مورد نیاز را برای حضور و فعالیت های نیروهای ایالات متحده در افغانستان فراهم کرده، شرایط و چگونگی این حضور و فعالیتها را تنظیم و همچنان در موارد خاص مطابق با این قرارداد، حضور و فعالیت قراردادی های ایالات متحده و کارمندان آنها در افغانستان را نیز تنظیم میکند.
ماده سوم قوانین
1. تمامی اعضای نیروهای نظامی و بخش غیرنظامی ایالات متحده وظیفه دارند تا به قانون اساسی و سایر قوانین نافذه افغانستان احترام گذاشته و از هر گونه فعالیت مغایر روحیه این قرارداد بخصوص فعالیتهای سیاسی در قلمرو افغانستان، خود داری نمایند. مقامات نیروهای ایالات متحده مسئول اند تا اقدامات لازم را در این زمینه اتخاذ کنند.
2. مکلفیتهای طرفین در این قرارداد و توافقات بعدی، بدون هیچگونه تعارض با حق حاکمیت افغانستان و حق دفاع مشروع هر یک از طرفین مطابق حقوق بینالمللی، تنظیم میگردد. همکاری و فعالیتهای مربوط به تطبیق این قرارداد در مطابقت با تعهدات و مکلفیتهای طرفین طبق موازین حقوق بینالمللی صورت میگیرد.
ماده چهارم؛ توسعه و تقویت پایدار توانایی های دفاعی و امنیتی افغانستان
1. با احترام کامل به حاکمیت افغانستان، طرفین نیاز کنونی این کشور را به ادامه کمکهای بین المللی در بخش امنیت درک کرده و در این زمینه که افغانستان به گونه روزافزون و در نهایت به صورت کامل، مسئولیت تمویل نیازهای دفاعی و امنیتی و همچنان تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی خویش را بر عهده بگیرد، دارای هدف مشترک میباشند.
2. افغانستان با درنظرداشت ثبات سیاسی و اقتصادی و نیز سازگار با وضعیت عمومی اقتصادیاش، سهم کامل خود را آنگونه که نیروی بشری، منابع، و امکانات آن ایجاب می کند به منظور تقویت و حفظ نیرو های دفاعی و امنیتی خویش، ایفا مینماید. افغانستان تمامی اقدامات لازم را برای توسعه و تقویت پایدار ظرفیتهای نیروهای دفاعی و امنیتی افغان، اتخاذ میکند.
3. طبق احکام موافقتنامه همکاریهای استراتیژیک و با درنظرداشت تعهدات مصوب نشست 2012 شیکاگو، ایالات متحده مکلف است تا تأمین وجوه پولی را به شکل سالانه برای حمایت از آموزش، تجهیز، مشورت و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان جستجو کند تا اینکه این کشور بتواند مستقلانه امنیت خود را تامین و از خود در برابر تهدیدات داخلی و خارجی دفاع نموده و نگذارد تا تروریستان بار دیگر به خاک این کشور رخنه کرده و امنیت افغانستان، منطقه و جهان را تهدید کنند. ایالات متحده با درنظرداشت تعهدات مصوب نشست شیکاگو، در مورد مقدار وجوه مالی برای تامین و اجرای مفاد این قرارداد با افغانستان مشورت نموده و نتایج این مشورتها را برای تحقق این مکلفیت مورد توجه قرار میدهد. با در نظر داشت اولویتهای سالانه افغانستان، ایالات متحده کمکهای مناسب مالی را از طریق مجاری بودجوی حکومت افغانستان تحت مدیریت نهادهای ذیربط افغان که مسئولیت تطبیق معیارات مالی شفافیت و حسابدهی و نظارت قانونمند از روند تدارکات و تفتیش را مطابق به روشهای پذیرفته شده بین المللی دارند، فرآهم میسازد.
4. طرفین اهمیت برخورداری نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان را از تجهیزات و اسلحه مورد نیاز تامین امنیت این کشور تصدیق میدارند. برای دست یابی به این مهم، ایالات متحده در همکاری با افغانستان تهیه و تدارک تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی این کشور را، ادامه میدهد.
5. افغانستان و ایالات متحده با سایر کشورها در رابطه به تقویت نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، بشمول تجهیز این نیروها، می توانند طبق توافق دوجانبه همکاری و همآهنگی نمایند.
6. به منظور سهم گیری موثر در زمینه امنیت افغانستان و منطقه، ایالات متحده توافق میکند تا در توسعه تواناییهای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، به همکاریهایش با افغانستان، به عنوان متحد عمده غیرناتو ادامه دهد.
7. طرفین تصدیق میکنند که ارتقای ظرفیت و سیستمهای دفاعی افغانستان، مطابق به معیارهای سازمان ناتو به منفعت این کشور بوده و قابلیتهای تعامل پذیری افغانستان را با سیستم های ناتو گسترش می دهد. طرفین بر حسب تقاضای دولت افغانستان اقداماتشان را در راستای توسعه ی نیروهای امنیتی و دفاعی این کشور، تأمین تجهیزات، تسلیحات، تدوین دکترین عملیاتی و دستیابی نهادهای آن به معیاری شدن و انطباق پذیری با ناتو، به منظور ارتقای استفاده مؤثر و نگهبانی از کمکهای دفاعی و امنیتی فراهم شده برای افغانستان و افزایش بهره وری همکاریها میان نیرو های امنیتی و دفاعی ملی این کشور با نیرو های ایالات متحده، هما هنگ می کنند. این همکاری نمی تواند مانع افغانستان برای تدارک مستقل تجهیزات و اسلحه برای نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان از کشور های غیر ناتو که از منابع مالی افغان تمویل شود، گردد.
ماده پنجم؛ میکانیزمهای همکاری امنیتی و دفاعی
1. طرفین توافق دارند تا گروه کاری همکاریهای امنیتی و دفاعی افغانستان-ایالات متحده را که طبق توافقنامه همکاریهای استراتیژیک ایجاد گردیده است، برای نیل به اهداف زیر توظیف نمایند:
الف: اتخاذ تدابیر مناسب و موثر به منظور ارزیابی و تقویت استفاده از منابع موجود امنیتی و دفاعی افغانستان، طبق اهداف و ابعاد این قرارداد؛
ب: انجام ارزیابی های شش ماهه از اقداماتی که در پیوند به تحقق تدابیر اتخاذ شده انجام یافته است تا طرفین از تصامیم گرفته شده در رابطه با تخصیص منابع و نحوه همکاری در راستای توسعه و رشد پایدار ظرفیت های دفاعی افغانستان، آگاه شوند.
ج: ایجاد یک روند مشخص ارزیابی مشترک، طبق اهداف و ابعاد این قرارداد، به منظور انجام بررسی به موقع، دقیق و موثر از تهدیدات داخلی و خارجی علیه افغانستان؛
د: ارایه توصیه های مشخص برای ارتقای تشریک مساعی و ارزیابی اطلاعات استخباراتی.
2. طرفین در راستای تقویت تواناییهای شان به منظور مشورت در باره تهدیدها به شمول صحبت روی ایجاد مجراهای ارتباط مصئون یا اختصاصی، دارای هدف مشترک میباشند.
ماده ششم؛ تجاوز خارجی
1. برخلاف منشور سازمان ملل متحد، افغانستان همواره دستخوش تجاوزات کشورهای بیگانه و استفاده نیرو توسط دولتهای خارجی و گروههای مسلحی شده است که در بیرون از سرحدات این کشور دارای پایگاه بوده و یا مورد حمایت این دولتها قرار داشتهاند. مطابق این قرارداد، طرفین با هرگونه استفاده از نیروی مسلح یا تهدید علیه تمامیت ارضی، استقلال سیاسی افغانستان، بشمول حمایت از گروههای مسلح از جمله تامین پناهگاه و یا تسلیحات از سوی یک کشور خارجی و یا گروههای مسلح دیگر، قویا مقابله میکنند. طرفین توافق میکنند تا در زمینه تحکیم قابلیتهای دفاعی افغانستان در برابر تهدیدات علیه حاکمیت ملی، تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی این کشور، با هم همکاری کنند.
2. ایالات متحده هر گونه تجاوز خارجی یا تهدید به تجاوز علیه حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان را موجب نگرانی شدید خود پنداشته و باور دارد که چنین تجاوزی میتواند منافع مشترک طرفین را در رابطه با ثبات افغانستان، صلح و ثبات منطقه و جهان تهدید کند.
3. در صورت وقوع چنین تجاوزی و یا تهدید به چنین تجاوزی علیه افغانستان، طرفین به منظور اتخاذ اقدامات بالقوه سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی برای تشخیص پاسخ مناسب، باهم به گونه منظم مشورت میکنند. این مشورتها به هدف ایجاد فهرستی از اقدامات لازم سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی صورت می گیرد.
4. در صورت وقوع چنین تجاوز خارجی و یا تهدید به تجاوز خارجی علیه افغانستان، طرفین با توافق با یکدیگر وبه گونه فوری روی اتخاذ و انجام واکنش مناسب بشمول اقدامات سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی که فهرست آن در فقره سوم ذکر شده و مطابق به طرزالعملهای مندرج قوانین اساسی هر دو طرف، به مشورت میپردازند.
5. طرفین طرزالعملهای جامع را به منظور تحقق موثر چنین مشورتهای منظم و فوری، ترتیب می دهند:
الف: مطابق به این طرزالعملهای جامع، وزرای خارجه، و دفاع افغانستان و ایالات متحده و سفرای هر دو کشور در کابل و واشنگتن دی سی به عنوان مجرا های اصلی وظیفه دارند تا در صورت وقوع تجاوز خارجی و یا تهدید به چنین تجاوزی، به مشورتهای فوری باهم بپردازند؛
ب: در صورتیکه اهمیت و فوریت موضوع ایجاب کند، این طرزالعملهای جامع نمی تواند توانایی طرفین برای مشورت با یکدیگر را از سایر طرق و میکانیزمها محدود و متاثر سازد.
6. طرفین توافق دارند که گروه کاری همکاریهای امنیتی و دفاعی افغانستان- ایالات متحده وظیفه دارد تا زمینه تطبیق موثر این ماده، بشمول ترتیب طرزالعملهای جامع یاد شده و بازنگری فهرست اقدامات مندرج فقره (3) این ماده را افزایش دهند.
ماده هفتم؛ استفاده از تاسیسات و ساحات توافق شده
1. افغانستان بدینوسیله دسترسی و استفاده از تاسیسات و ساحات توافق شده را طبق فقره 7 ماده اول این قرارداد تنها به منظور تطبیق اهداف و احکام مندرج این سند، با درنظرداشت موقعیت قطعات نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و ساحات مسکونی، فراهم میکند. چگونگی دسترسی و استفاده از این ساحات و تاسیسات برای مقاصد دیگر، تابع توافق طرفین میباشد.
2. براساس این قرارداد، نیروهای ایالات متحده، بدینوسیله از سوی افغانستان اجازه می یابند تا در داخل تاسیسات و ساحات توافق شده از تمامی حقوق و صلاحیت های مربوط به استفاده، فعال سازی، دفاع و یا کنترول این تاسیسات، به شمول حق تعمیر و ایجاد ساختمانهای جدید برخودار باشند. نیروهای ایالات متحده میتوانند فعالیت های مربوط امور تعمیراتی را به وسیله افراد نظامی یا بخش ملکیشان و یا از طریق قراردادی انجام دهند.
3. بدین وسیله، نیروهای ایالات متحده از سوی افغانستان اجازه می یابند تا به دلایل امنیتی و تامین مصئونیت شان، دخول به تاسیسات و ساحاتی را که برای استفاده اختصاصی این نیروها فرآهم شده است، کنترول نمایند، اما دخول به تأسیسات و ساحاتی که برای استفاده مشترک تعیین شده است، در هماهنگی با مقامات افغان صورت می گیرد. برحسب درخواست، ایالات متحده دسترسی مقامات ذیربط افغان را به هریک از ساحات یا تاسیسات که مورد استفاده اختصاصی این نیروها قرار دارد، فراهم می آورد. طرفین با توافق با همدیگر طرزالعملهایی را برای تنظیم دسترسی مقامات افغان به ساحات و تاسیسات مورد استفاده اختصاصی نیروهای ایالات متحده ترتیب میدهند. این طرزالعمل ها و چگونگی دسترسی به این ساحات با رعایت کامل مقررات عملیاتی و امنیتی نیروهای ایالات متحده ترتیب میگردند. با درنظرداشت اینکه ممکن است نیروهای ایالات متحده فعالیتهای محافظتی از نیروهای شان را در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده و ماحول آنها عندالضرورت اتخاذکنند، طرفین توافق میکنند تا طرح های شان را به هدف تامین امنیت و مصونیت نیروهای ایالات متحده با احترام کامل به حاکمیت افغانستان و توجه جدی به مصونیت و امنیت مردم افغانستان همآهنگ و همسو سازند. برای تحقق این هدف، نیروهای ایالات متحده مطابق به قوانین افغانستان و موازین محاربوی این نیروها، افراد ملکی را از جمله در خانه های شان هدف قرار نمیدهند.
4. به منظور تحقق اهداف و ابعاد این قرارداد و به ویژه تحقق مساعی ایالات متحده به منظور آموزش، مشورت، تجهیز، و تقویت پایدار نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان، افغانستان تمامی تأسیسات و ساحات توافق شده را بدون دریافت محصول به دسترس نیروهای ایالات متحده قرار میدهد.
5. نیروهای ایالات متحده مسئول هزینهی فعالیت های ساختمانی، انکشافی، عملیاتی و حفظ و مراقبت تاسیسات و ساحاتی می باشند که برای استفاده اختصاصی آنها فرآهم شده است، مگر اینکه از جانب طرفین طوری دیگری موافقت گردد. هزینه فعالیت های ساختمانی، انکشافی، عملیاتی و حفظ و مراقبت تاسیسات و ساحاتی که مورد استفاده مشترک نیروهای افغان و امریکا و یا برای استفاده مشترک این نیروها و نهاد های دیگر قرار میگیرد، به گونه مشترک و متناسب به میزان استفاده از آنها پرداخته می شود، مگر اینکه طور دیگری توافق گردد.
6. ایالات متحده متعهد است تا در اجرای پالیسیهای مربوط، تمامی معیارها، مقررات و قوانین افغانستان، امریکا و بین المللی را درارتباط به حفظ محیط زیست، صحت و مصونیت رعایت کند. تمامی عملیات و فعالیت های نیروهای ایالات متحده در ساحات و تاسیسات توافق شده با توجه کامل به حفظ محیط زیست و مصئونیت جان و صحت انسانها و همچنان با رعایت کامل قوانین و مقررات نافذه افغانستان و ایالات متحده و نیز مطابق توافقات بین المللی صورت میگیرد.
7. تمامی عملیات و فعالیت های نیروهای ایالات متحده در ساحات و تاسیسات توافق شده در مطابقت کامل با قوانین و مقررات مربوط به حفظ آبدات و آثار تاریخی و میراث های فرهنگی افغانستان، انجام میشود. در صورت کشف آثار یا ساحه تاریخی و یا میراث فرهنگی در یکی از ساحات و تاسیسات توافق شده، نیروهای ایالات متحده مکلف اند موضوع را فورا از طریق کمیسیون مشترک به آگاهی مقامات ذیربط افغان رسانده و در مورد مشورت نمایند.
ماده هشتم؛ حق مالکیت
1. نیروهای ایالات متحده تمامی تاسیسات و ساحات توافق شده، بشمول بخش هایی را که در آن تعمیرات، ساختمان های غیرمنقول و اجزای ثابت دیگر از سوی این نیروها اعمار، تعدیل، و یا ترمیم گردیده و دیگر مورد استفاده آنها قرار ندارد، به افغانستان واگذار می کند. اما، نیروهای ایالات متحده نیاز به این تأسیسات و ساحات توافق شده را به صورت منظم مورد ارزیابی مجدد قرار می دهند. طرفین یا نماینده های اجرایی شان در مورد شرایط بازگرداندن این تاسیسات یا ساحات توافق شده باهم مشورت می کنند. طرفین توافق دارند تا به منظور تامین مصونیت و صحت انسانها و حفظ محیط زیست، از روشهای وقایوی و نه واکنشی استفاده کنند. طرفین باور دارند که پالیسیها و روشهای ایالات متحده بگونه ای طرح شده است که از چنین آسیب ها و خطرات جلوگیری می کند، اما در عین حال توافق دارند تا پالیسی ها و شیوه های هر جانبی را که بیشتر محافظتی باشد، تطبیق نمایند. نیروهای ایالات متحده مطابق به پالیسیهای خویش، اقدامات عاجل را جهت رفع اثرات جدی که متوجه مصئونیت و صحت انسانها ناشی از آلودگی محیط زیست در اثر فعالیت این نیروها در ساحات و تاسیسات توافق شده گردیده است، اتخاذ مینمایند.
2. تمامی تعمیرات، ساختمانهای غیرمنقول و اجزای دیگری که از جانب نیروهای ایالات متحده اعمار، تعدیل و یا مرمت شده اند، صرفا برای استفاده نیروهای ایالات متحده، قراردادی های این نیروها و کارمندان قراردادی آنها و یا افراد دیگری که مورد توافق قرار گرفته باشد، اختصاص دارند. تمامی تعمیرات، ساختمان های غیرمنقول و اجزای دیگری که ازجانب نیروهای ایالات متحده اعمار شده و یا برای دسترسی و استفاده این نیروها فرآهم گردیده است، می تواند توسط نیروهای ایالات متحده مرمت، و تغییر بیابند و این نیروها میتوانند تا زمانیکه به این تاسیسات نیاز دارند به گونه اختصاصی از آنها استفاده کنند.
3. نیروهای ایالات متحده و قراردادی های آنها حق مالکیت بر تمامی تجهیزات، مواد، اکمالات، ساختمانهای منقول و سایر دارائیهای منقولی را دارند که این نیروها و قراردادیهای آنها به خاطر حضور در قلمرو افغانستان نصب، وارد و یا آن را تأمین کرده اند. طرفین در مورد تحویل ممکنه و یا خریداری تجهیزات اضافی توسط افغانستان طوریکه قوانین و مقررات ایالات متحده اجازه میدهد، باهم مشورت میکنند.
ماده نهم؛ جابجایی و ذخیره وسایل و تجهیزات
1. افغانستان به نیروهای ایالات متحده اجازه میدهد تا وسایل، تجهیزات و اکمالات خویش را در داخل تاسیسات و ساحات توافق شده و دیگر محلات مورد توافق طرفین، جابجا کنند. نیروهای ایالات متحده حق مالکیت و کنترول بر استفاده و تعبیه وسایل، اکمالات و تجهیزاتی ذخیره شده در قلمرو افغانستان را داشته و نیز حق دارند این وسایل را از قلمرو افغانستان خارج کنند.
2. نیروهای ایالات متحده تعهد می کنند که تمامی معیارها، مقررات و قوانین ایمنی افغانستان را رعایت کنند. نیروهای ایالات متحده طبق قوانین و مقررات نافذه این کشور، تمامی اقدامات لازم را برای حفاظت و ذخیره مصون تجهیزات، اکمالات و مواد دارای ماهیت خطرناک اتخاذ می کنند. نیروهای ایالات متحده طبق پالیسیهای مربوط، اقدامات لازم را برای این دو منظور اتخاذ می کنند: (1) پاک کاری زباله از ساحات و تاسیسات توافق شده و (2) رسیدگی به تاثیرات صحی و مصونیتی ناشی از آلودگی محیط زیست در اثر فعالیتهای نیروهای این کشور در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده؛
3. ایالات متحده با در نظرداشت تعهدات خویش طبق کنوانسیون منع گسترش، تولید، ذخیره و استفاده از تسلیحات کیمیاوی و تخریب آن، منعقده 13 جنوری 1993 پاریس، و طبق کنوانسیون منع گسترش، تولید و ذخیره تسلیحات بیولوژیکی و زهری و تخریب آن، منعقد 10 اپریل 1972 واشنگتن، لندن و مسکو، توافق میکند که تسلیحات کیمیاوی و بیولوژیکی را در قلمرو افغانستان ذخیره نمی کند. طرفین تاکید می دارند که ایالات متحده آمریکا، اسلحه هستوی را در قلمرو افغانستان مستقر و یا ذخیره نمی کند.
ماده دهم؛ گشت و گذار وسایط، کشتیها و طیارهها
1. افغانستان حق حاکمیت کامل بر حریم فضایی، ارضی و آبیاش را دارا می باشد. اداره و مدیریت حریم فضائی و چگونگی ترانسپورت هوایی افغانستان توسط مقامات ذیصلاح این کشور صورت می گیرد.
2. با حفظ کامل حق حاکمیت خویش، افغانستان طرزالعمل هایی را برای تنظیم مسایل مربوط به اجازه دخول، خروج، عبور از فضا، سوخت گیری هوایی، نشست و برخاست طیارههای حکومت ایالات متحده و طیاره های غیرنظامی که توسط این نیروها و یا برای استفاده اختصاصی آنها فعالیت مینمایند، طبق اهداف و احکام این قرارداد، طرح و ترتیب می کند. طیاره های حکومت ایالات متحده و طیاره های غیرنظامی که توسط نیروهای ایالات متحده و یا برای استفاده اختصاصی آنها فعالیت می کنند، تابع پرداخت حق العبور یا اجرت و سایر محصولات به خاطر نشست و یا توقف در میدان های هوائی حکومتی افغانستان نمی باشند. طیاره های حکومت ایالات متحده با رعایت کامل مقررات مربوط به مصونیت و گشت و گذار در افغانستان به شمول رعایت مقررات اطلاع قبلی، فعالیت می کنند. طیاره های غیرنظامی که توسط یا برای استفاده اختصاصی نیروهای ایالات متحده فعالیت می کنند، تابع مقررات اطلاع قبلی از چگونگی دخول و یا خروج از افغانستان طبق درخواست ادارات هوانوردی ملکی افغانستان می باشند.
3. با حفظ کامل حق حاکمیت خویش و در مطابقت با اهداف و ابعاد این قرارداد، افغانستان به کشتی ها و وسایط حکومت ایالات متحده و سایر کشتی ها و وسایطی که توسط نیرو های ایالات متحده و یا برای استفاده اختصاصی این نیروها فعالیت می کنند، اجازه ورود، خروج و فعالیت در داخل خاک افغانستان را می دهد. تمامی این کشتی ها و وسایط با رعایت کامل مقررات مصئونیت و گشت و گذار در افغانستان، فعالیت می کنند. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی ایالات متحده وظیفه دارند تا حین استفاده از وسایط رسمی، مقرره گشت و گذار وسایط موتوردار افغانستان را رعایت کنند.
4. سوار شدن بر طیاره ها، کشتی ها و وسایط حکومت ایالات متحده بدون موافقت مقامات این نیرو ها ممنوع می باشد. طیاره ها، کشتی ها و وسایط حکومت ایالات متحده در داخل افغانستان از هرگونه تفتیش، انتظام و یا ثبت و راجستر معاف می باشند، مقامات ذیصلاح افغانستان می توانند براساس ایجابات امنیت ملی خویش، طیاره ها، کشتی ها و وسایط ایالات متحده را به طور تصادفی بازرسی کنند.
5. نیروهای ایالات متحده در مقابل خدماتی که برای طیاره ها، وسایط و کشتی هایش تقاضا و دریافت میکند حق الاجرت مناسبی را، بدون هیچ گونه مالیات و یا محصول مشابه می پردازد.
6. طرفین توافق دارند تا طرزالعملهایی را به منظور تطبیق این ماده تدوین کنند. طرفین، این طرزالعمل ها را حسب ضرورت مورد بازنگری و بررسی قرارداده و به مسایل احتمالی مرتبط با آنها در اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک رسیدگی می کنند.
ماده یازدهم؛ طرزالعمل عقد قراردادها
1. نیروهای ایالات متحده میتوانند مطابق قوانین نافذه آمریکا به هدف دریافت مواد و خدمات به شمول کار های ساختمانی در قلمرو افغانستان به عقد قرارداد بپردازند. افغانستان می پذیرد که نیروهای ایالات متحده در امور مربوط به چگونگی درخواست، اعطا و مدیریت این قرارداد ها، مکلف به رعایت قوانین و مقررات کشور خود شان می باشند. نیروهای ایالات متحده سعی می کنند تا حد امکان از شرکت های افغان برای ارایه اموال، محصولات و خدمات مورد نیاز، مطابق قوانین و مقررات ایالات متحده استفاده کنند.
2. قراردادیهای ایالات متحده در افغانستان تابع ثبت و راجستر بوده و طبق قوانین و مقررات افغانستان از طریق یک پروسه سریع، جواز تجارتی دارای اعتبار سه ساله را از اداره حمایت از سرمایه گذاری های افغانستان با پرداخت یکبار حق الزحمه مناسب و معین دریافت میکنند. قراردادی های ایالات متحده از دریافت هر گونه جواز دیگر و مقررات مشابه برای عقد یا اجرای قراردادهای اصلی و فرعی با نیروهای ایالات متحده یا به نمایندگی از آنها، معاف می باشند.
3. با درک اهمیت تامین شفافیت از طریق تبادل معلومات و مشورتها و سایر اقدامات مورد توافق دو طرف، نیروهای ایالات متحده به نگرانی ها و دعاوی که از جانب مقامات افغان در رابطه به قراردادی های این نیروها مطرح میشود، توجه لازم مبذول میدارند. طرفین به منظور بهبود شفافیت، حسابدهی و مؤثریت بیشتر روند عقد قراردادها به هدف پیش گیری از سواستفاده و جلوگیری از شیوه های نادرست اجرای قراردادها، باهم یکجا کار می کنند.
4. بر حسب تقاضای هر یک از طرفین، موضوعات مربوط به فعالیت های قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها و مسایل ناشی از تطبیق این ماده، از جانب طرفین به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار می گیرد.
ماده دوازدهم؛ تامینات و مخابرات
1. نیروهای ایالات متحده می توانند نیازمندی های شامل، و نه محدود به، آب، برق و سایر ضروریات خویش را در ساحات و تاسیسات توافق شده و دیگر محلات مورد توافق طرفین تولید و فرآهم نمایند. تولید و تدارک خدماتی از این قبیل باید به کمیسیون مشترک به صورت دوامدار اطلاع داده شده و در هماهنگی با آن انجام گیرد. نیروهای ایالات متحده و قراردادی های آن میتوانند از خدمات آبرسانی عامه، برق و سایر امکانات عمومی تحت عین شرایط و مقررات شامل قیمت و محصولی که نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان می پردازند بدون مالیه و یا محصول مشابه یا مرتبط دیگر مستفید شوند، مگر اینکه طرفین طور دیگری توافق کنند. قیمت محصول ناشی از مصارف نیروهای ایالات متحده یا قراردادی های آن، متناسب با میزان استفاده از این امکانات عمومی سنجیده می شود.
2. افغانستان می پذیرد که نیروهای ایالات متحده نیاز به استفاده از فریکانس های رادیوئی در افغانستان دارد. جانب افغان فریکانس های متعلق به خود را طبق مقررات افغانستان در دسترس این نیروها قرار می دهد. ایالات متحده اجازه دارد تا از سیستم های مخابراتی امریکائی طبق تعریف مخابرات در اساسنامه اتحادیه بین المللی مخابرات، منعقد سال 1992 استفاده نماید. این اجازه همچنان شامل استفاده از وسایل و خدمات مورد نیاز فعالیت درست سیستم های مخابراتی و فریکانس های رادیویی می شود که از جانب مقامات ذیربط افغانستان به این هدف فرآهم می گردد. استفاده از این فریکانس های رادیویی برای ایالات متحده رایگان می باشد.
3. نیروهای ایالات متحده با درک حق مالکیت افغانستان و صلاحیت این کشور مبنی بر تخصیص فریکانس رادیوئی در افغانستان و به منظور جلوگیری از هر گونه اختلال نشراتی، مسایل مربوط به فریکانس های را که برای نیروهای مستقر درافغانستان اختصاص یافته است، با مقامات ذیصلاح افغان هماهنگ میکنند. نیروهای ایالات متحده فریکانس هایی راکه توسط شبکه های داخلی مورد استفاده قرار می گیرد و یا برای آنها اختصاص یافته است، مختل نمی سازد.
4. استفاده از وسایل مخابراتی توسط نیروهای ایالات متحده باید به گونه ای تنظیم شود که باعث اخلال در سایر امواج رادیویی و وسایل مخابراتی ای نشود که حکومت افغانستان و یا دیگر سازمانهای دارای مجوز حکومت افغانستان برای استفاده از امواج رادیویی و وسایل مخابراتی از آن استفاده می کنند.
ماده سیزدهم؛ جایگاه حقوقی پرسنل
1. افغانستان، با حفظ حق حاکمیت خویش می پذیرد که کنترول انضباطی به شمول اتخاذ تدابیر جزایی و غیر جزایی از جانب مقامات نیرو های ایالات متحده بر اعضای نظامی و بخش ملکی آن اهمیت به سزا دارد. بنابراین افغانستان توافق می کند که ایالات متحده تعمیل صلاحیت قضایی در رسیدگی به تخطی های جنایی و مدنی چنین افراد در قلمرو افغانستان را حق اختصاصی خود میداند. افغانستان به ایالات متحده اجازه میدهد تا محاکمات قضایی و سایر اقدامات دسپلینی مربوط به این قضایا را، عندالضرورت در قلمرو افغانستان انجام دهد.
2. برحسب تقاضای افغانستان، ایالات متحده جانب افغانستان را از جریان محاکمات، بشمول نتایج نهایی تحقیقات یا محاکمات مربوط به جرایم مرتکب شده توسط افراد نظامی و یا ملکی نیرو های این کشور در برابر اتباع افغانستان، مطلع می سازد. در صورت طرح چنین تقاضایی، ایالات متحده کوشش های خود را مبنی بر اجازه و تسهیل اشتراک و نظارت از چنین محاکمات توسط نمایندگان افغانستان مبذول می دارد.
3. به منظور تحقق عدالت، طرفین یکدیگر را در زمینه تحقیق حوادث، به شمول جمع آوری مدارک اثباتیه کمک مینمایند. بمنظور تحقیق جرایم، مقامات ایالات متحده هرگونه گزارش تحقیقات انجام یافته توسط مقامات افغان را در نظر می گیرند.
4. ایالات متحده نقش مهمی را که مقامات تنفیذ قانون افغانستان در اجرای قانون، نظم و حراست از مردم افغانستان ایفا میکنند، درک میکند. در صورتی که یکی از اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی ایالات متحده بخاطر ارتکاب جرمی از سوی مسولین افغانستان مورد سوظن قرار بگیرد، مقامات ذیصلاح افغان موضوع را بلا فاصله به آگاهی مسوولین نیروهای ایالات متحده می رسانند تا مقامات نیرو های ایالات متحده بتوانند اقدامات عاجل را اتخاذ نمایند. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی ایالات متحده توسط مقامات افغان دستگیر و توقیف نمی شوند. آنعده از اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی که به هر دلیلی، توسط مقامات افغان، بشمول مقامات تنفیذ قانون افغانستان، دستگیر و یا توقیف شوند، در اسرع وقت به مقامات نیروهای ایالات متحده تسلیم داده می شوند.
5. افغانستان و ایالات متحده موافقت می نمایند که اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی آن بدون رضایت صریح ایالات متحده به هیچ محکمه بین المللی یا نهاد، و یا دولتی تسلیم یا انتقال داده نمی شوند.
6. افغانستان حق اعمال صلاحیت قضائی را بر قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی این نیروها برای خود محفوظ میدارد.
ماده چهاردهم؛ حمل سلاح و استفاده از یونیفورم
1. اعضای نیروها و بخش ملکی نیروهای ایالات متحده هنگام حضور در افغانستان طبق این قرارداد، می توانند به منظور اجرای وظایف و مطابق اوامر صادره، با خود سلاح حمل کنند. مقامات نیروهای ایالات متحده هنگام صدور امر حمل سلاح، دیدگاه های مسئولین مربوطه افغان در مورد محلات مناسب برای حمل سلاح را با درنظرداشت مصونیت عامه در نظر می گیرند. با در نظرداشت این امر، نیرو های ایالات متحده به مساجد و یا سایر اماکن مقدسه که برای مقاصد مذهبی از آنها استفاده می شوند، به منظور عملیات نظامی وارد نمی شوند. اعضای نیروهای نظامی میتوانند حین حضور در افغانستان یونیفورم به تن داشته باشند. مقامات نیروهای ایالات متحده تدابیر مناسب را برای آگاهی اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی از جمله در باره حمل سلاح در مکانهای عمومی، اتخاذ می کنند.
2. طرفین موافقت می کنند که قراردادیها و کارمندان قراردادی ایالات متحده اجازه استفاده از یونیفورم نظامی را در افغانستان نداشته و تنها می توانند در مطابقت با قوانین و مقررات افغانستان، سلاح حمل کنند.
3. قراردادیهای ایالات متحده که وظیفه ارائه خدمات امنیتی را دارند تابع تمامی قوانین و مقررات افغانستان می باشند.
4. بر حسب درخواست هر یک از طرفین، مسایل ناشی از تطبیق این ماده به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار می گیرد.
ماده پانزدهم؛ ورود و خروج
1. اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن میتوانند به شکل انفرادی یا گروهی به ساحات و تاسیسات توافق شده ای مندرج ضمیمه (الف) از طریق محل های رسمی مخصوص ورود و خروج مندرج ضمیمه (ب) یا سایر محلات مورد توافق طرفین، با کارت های هویتی که از جانب ایالات متحده صادر گردیده، داخل و یا خارج شوند. برای چنین ورود و خروجی، به پاسپورت و ویزا نیاز نیست. این افراد از قوانین و مقررات افغانستان راجع به ثبت و کنترول اتباع خارجی معاف می باشند.
2. قراردادی ها و کارمندان قراردادی ایالات متحده می توانند از طریق محلات ورود و خروج مندرج فقره 1 همین ماده به افغانستان وارد و یا از افغانستان خارج گردند. در چنین حالتی موجودیت پاسپورت و ویزا مطابق قوانین افغانستان، لازم پنداشته می شود. در صورت تقاضای ویزای افغانستان از سوی قراردادیها و کارمندان قراردادی این نیروها، ویزای صادره دارای اجازه ورود و خروج کثیرالمسافرت بوده و مدت اعتبار آن کمتر از یکسال نمی باشد. ادارات ذیربط افغانستان در مورد صدور و یا عدم صدور ویزای مورد نیاز تصمیم سریع می گیرند. در صورت عدم صدور ویزا، این ادارات به شخص درخواست کننده و مقامات نیروهای ایالات متحده از تصمیم خویش اطلاع می دهند. در حالات استثنایی و در صورت توافق کمیسیون مشترک، افغانستان طرزالعملی را ایجاد می کند که بر اساس آن صدور ویزا حین ورود کارمندان قراردادی ایالات متحده به افغانستان، ممکن گردد.
3. ایالات متحده حق حاکمیت افغانستان مبنی بر تقاضای اخراج هر یک از اعضای نظامی یا ملکی ایالات متحده از افغانستان را به رسمیت می شناسد. مقامات نیروهای ایالات متحده تدابیر لازم را برای اخراج فوری این افراد از افغانستان بر اساس تقاضای مقامات ذیصلاح افغان اتخاذ می کنند.
4. طرفین توافق می نمایند تا طرزالعملهای را به منظور تطبیق این ماده ایجاد نمایند. کمیسیون مشترک وظیفه دارد تا این طرزالعملها را در مواقع مناسب مورد بازنگری و بررسی قرار دهد تا به این ترتیب مقامات ذیربط افغان بتوانند مسایل مربوط به ورود و خروج و همچنان تفتیش اسناد اعضای نیروها و بخش ملکی ایالات متحده را طبق احکام مندرج فقره 1 این ماده مورد بازرسی قرار دهند. در صورت لزوم، مقامات افغان می توانند فهرست اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی را که به قلمرو افغانستان و به ساحات و تاسیسات توافق شده داخل و خارج می شوند، تهیه کنند.
ماده شانزدهم؛ واردات و صادرات
1. نیرو های ایالات متحده و قراردادی های آنان می توانند هر نوع تجهیزات، اکمالات، اجناس، تکنالوجی، آموزش و سایر خدمات را به افغانستان وارد، صادر، صدور مجدد، انتقال و یا مورد استفاده قرار دهند. حکم مندرج این فقره شامل حال آنعده از فعالیتهای قراردادی ها که ارتباطی با حضور نیروهای ایالات متحده در افغانستان ندارند، نمی شود. استفاده از این تجهیزات، اکمالات، اجناس، تکنالوجی، آموزش و سایر خدمات از سوی نیروهای ایالات متحده و یا برای آنها، مستلزم ارائه اسنادی است که نشان دهند این تجهیزات و خدمات برای اهداف یاد شده بوده و برای اهداف خصوصی تجاری مورد استفاده قرار نمی گیرند.
2. اعضای نیروها و بخش ملکی آن، قراردادی ها و کارمندان غیر افغان این قراردادی ها میتوانند وسایل و امتعه شخصی خویش را به افغانستان وارد، از افغانستان صادر، صدور مجدد، انتقال داده و یا از آن در این کشور استفاده کنند. مقدار این وسایل و امتعه باید متناسب و مطابق به نیاز استفادۀ شخصی آنان باشد. وسایل شخصی مندرج این فقره نباید به افرادی فروخته و یا انتقال گردد که اجازه تورید بدون پرداخت محصول این وسایل به افغانستان را ندارند، مگر اینکه انتقال یا فروش این وسایل مطابق طرزالعمل های مشخص بشمول پرداخت مالیات یا حق الاجرتی صورت گیرد که از جانب کمیسیون مشترک در مورد چنین معاملات تعیین شده باشد.
3. مقامات نیروهای ایالات متحده یکجا با مسئولین ذیصلاح افغان اقدامات لازم را برای جلوگیری از خارج شدن اموال و یا اشیای دارای اهمیت تاریخی یا فرهنگی از افغانستان اتخاذ میکنند. همچنان مطابق حکم شماره (1) قوماندانی مرکزی نیروهای ایالات متحده، اشیای مانند الکول، تصاویر و فلمهای مستهجن، مخدرات غیرقانونی، اسلحه ناریۀ شخصی و سایر اجناس که از جانب طرفین ممنوع قرارداده شده، نمی توانند، طبق احکام مندرج فقره 1 و 2 این ماده وارد گردند.
4. تورید، صدور، صدور مجدد، انتقال و استفاده از اشیایی که به تاسی از فقره های 1 و 2 این ماده به افغانستان آورده می شوند تابع تعزیرات مانند اخذ جواز، بازرسی، پرداخت مالیات و سایر عوارض گمرکی و محصولی نمی گردد که از جانب حکومت افغانستان در قلمرو این کشور وضع شده است، مگر اینکه این ماده طور دیگری حکم نماید. هرگاه مقامات ذیصلاح افغان بر سؤ استفاده از امتیازات مندرج فقره 2 این ماده از جانب قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها مشکوک شوند، این مقامات حق دارند اموال و اشیای شخصی مشکوک را که از طریق میدانهای هوای ملکی افغانستان و یا ذریعه وسایط شخصی از طریق بنادر سرحدی وارد و یا خارج میشوند، مورد تفتیش و بازرسی قرار دهند.
5. مقامات ذیصلاح افغانستان حق بررسی تمامی کانتینرهای حاوی اجناسی را دارند که توسط قراردادی ها و کارمندان قراردادی ایالات متحده به مقصد استفاده رسمی این نیروها و یا مقاصد شخصی مجاز در فقره 1 و 2 این ماده به افغانستان وارد می گردد. در صورتیکه مقامات ذیصلاح افغان معلوماتی را مبنی بر سؤ استفاده قراردادی ایالات متحده از فقره 1 یا 2 این ماده به مقامات نیروهای ایالات متحده ارائه میدارند، مقامات این نیروها مکلف اند بدون هیچ گونه تأخیر ناموجه کانتینر و یا محموله های مشکوک را در حضور مقامات افغان باز کرده و آن را مورد بازرسی قرار دهند. مقامات افغان مقررات امنیتی نیروهای ایالات متحده را در نظرگرفته و در صورت تقاضای آنها، اجازه می دهند تا این بررسی در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده و یا ساحه دیگری که مورد توافق طرفین باشد، انجام شود.
6. بر مبنای اهداف مشترک با افغانستان برای جلوگیری از ورود غیرمجاز اموال نیروهای ایالات متحده به بازار های افغانستان که طبق این قرارداد به منظور استفاده این نیروها وارد شده است، مقامات این نیروها اقداماتی را به هدف جلوگیری از هر گونه سواستفاده از صلاحیت و مجوز مندرج فقرۀ (1) و (2) این ماده، اتخاذ می کنند. همچنان، این مقامات با مسوولین ذیصلاح افغان در انجام تحقیقات و جمعآوری مدارک برای اثبات فعالیت های مشکوک در رابطه با تورید، صادر، صدور مجدد، انتقال یا جابجائی اموال توسط اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی شان، همکاری می کنند.
7. مواد و وسایلی که به افغانستان وارد شده و یا به تأسی از حکم این ماده خریداری شده اند، میتوانند با رعایت قوانین و مقررات افغانستان از استفاده خارج (و یا باطل ) گردند.
8. بر حسب درخواست یکی از طرفین، مسایل ناشی از تطبیق این ماده باید توسط طرفین به اسرع وقت و از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار گیرد.
ماده هفدهم؛ وضع مالیات
1. دریافت اموال و خدمات از سوی نیروهای ایالات متحده و یا به نمایندگی از این نیروها تابع مالیات یا محصولات مشابه و یا مرتبط دیگری که در قلمرو افغانستان قابل تطبیق است، نمیگردد.
2. نیروهای ایالات متحده به شمول اعضای نظامی و بخش ملکی آن، مکلف به پرداخت هیچگونه مالیه و یا محصولات مشابه یا مرتبط دیگری که از جانب دولت افغانستان در قلمرو این کشور قابل تطبیق است، نمی باشند.
3. قراردادی های ایالات متحده مکلف به پرداخت مالیه یا سایر محصولات مشابه و یا مرتبط دیگر از فعالیت ها و عواید ناشی از کار با نیروهای ایالات متحده یا به نمایندگی از این نیروها که طبق قرارداد اصلی و فرعی یا به حمایت این نیروها در قلمرو افغانستان انجام می شود، نیستند. اما قراردادیهای ایالات متحده که دارای شخصیت حقوقی افغانی در قلمرو افغانستان می باشند از پرداخت مالیات انتفاعی ناشی از عواید کارشان که مقدار آن توسط دولت افغانستان تعیین می شود، معاف نمی باشند.
4. قراردادیهای ایالات متحده تابع مقرره وضع مالیات از عواید شخصی آنعده از کارمندان خویش اند که به گونه عادی در افغانستان اقامت دارند و یا دارای تابعیت افغانستان هستند و مکلف اند آنرا مطابق به قوانین و مقررات افغانستان، به این کشور بپردازند.
5. کارمندان قراردادی ایالات متحده که در افغانستان به گونه عادی اقامت ندارند و نیز کارمندانی که تابعیت افغانستان را ندارند، تابع پرداخت هیچ گونه مالیه یا محصول مشابه دیگر از فعالیت ها و عواید ناشی از قرارداد اصلی و فرعی با نیروهای ایالات متحده، نمیباشند.
6. طبق این قرارداد، قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها از پرداخت مالیاتی معاف نمی باشند که از جانب حکومت افغانستان بر فعالیت های غیر مرتبط به خدمات واکمالات نیروهای ایالات متحده از طریق قرارداد اصلی و فرعی با این نیروها در افغانستان، وضع میشود.
ماده هجدهم؛ رانندگی و جوازهای مسلکی
1. جواز رانندگی و سایر جواز های که از سوی ادارات ذیصلاح ایالات متحده به اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادی های ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها به منظور استفاده از وسایط، کشتی و طیاره در قلمرو افغانستان صادر شده است، بدون اخذ امتحان یا حق الاجرت در افغانستان قابل اعتبار است.
2. افغانستان تمامی جوازهای مسلکی را که ادارات ذیصلاح ایالات متحده به اعضای نیروهای نظامی یا بخش ملکی آن، قراردادی های ایالات متحده یا کارمندان قراردادی آنها به هدف انجام وظایف رسمی یا قراردادی صادر کرده اند، قابل اعتبار میداند.
3. مقامات نیروهای ایالات متحده باید خود را مطمین بسازند که اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها دارای جواز و اجازه نامه قابل اعتبار رانندگی وسایط، کشتی و طیاره ها در قلمرو افغانستان هستند. کمیسیون مشترک میکانیزمهای را برای تبادله معلومات در مورد جواز و اجازه نامه های رانندگی آمریکا ایجاد میکند. ایالات متحده در پاسخ به تقاضای مقامات افغانستان صحت و اعتبار این جواز ها را تصدیق می نماید.
ماده نوزدهم؛ وسایط نقلیه
افغانستان اسناد و جواز سیری را که از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده به وسایط رسمی این نیروها صادر شده است، قابل اعتبار میداند. بر حسب درخواست مسوولین نیرو های ایالات متحده، مقامات ذیصلاح افغان بدون دریافت هیچگونه محصولی، برای وسایط رسمی و غیر تکتیکی این نیروها، نمبر پلیت صادر می کنند. وسایط نقلیه رسمی و غیر تکتیکی نیروهای ایالات متحده مزین با نمبر پلیت های رسمی می باشد که از جانب افغانستان صادر شده و با سایر نمبر پلیتهای افغانستان تفاوتی ندارد.
ماده بیستم؛ فعالیتهای حمایت از نیرو
1. نیروهای ایالات متحده می توانند به شکل مستقیم و یا از طریق قرارداد، فعالیتهای حمایت از نیرو را به شمول ایجاد پسته خانهها، خدمات بانکی، کانتین عسکری، فروشگاه ها، تفریحگاه ها و خدمات مخابراتی بشمول نشرات در ساحات و تاسیسات توافق شده، ایجاد کنند. ایالات متحده قصد ندارد تا خدمات نشراتی، رسانه ای و تفریحی آنها فراتر از ساحات و تاسیسات توافق شده قابل دسترس باشد. نیروهای ایالات متحده می توانند با درنظرداشت قوانین، رسوم و عنعنات افغانی خدمات نشرات تصویری و صوتی بشمول برنامه های رسانه ای و تفریحی را به منظور بلند بردن روحیه، آسایش و سرگرمی نیروهای ایالات متحده و سایر استفاده کننده های مجاز در داخل ساحات و تاسیسات توافق شده، فراهم کنند.
2. نیروهای ایالات متحده اقدامات لازم را اتخاذ می کنند تا برنامه های نشراتی بشمول برنامه های تلویزیونی، رسانه ای و سایر خدمات تفریحی تنها به استفاده کننده های مجاز و در داخل ساحات و تاسیسات معینه محدود شود.
3. دسترسی به فعالیت های حمایت از نیرو ها طبق مقررات ایالات متحده تنظیم میشود. نیرو های ایالات متحده برای جلوگیری از سؤ استفاده از فعالیت های مرتبط به حمایت از نیروها و فروش و یا فروش مجدد اجناس و خدمات به کسانی که اجازه معامله چنین خدماتی را نداشته باشند، اقدامات لازم را اتخاذ می کنند.
4. برای انجام چنین فعالیت های حمایت از نیروها، به هیچگونه جواز، مجوز یا تفتیش از جانب افغانستان نیاز نیست.
5. فعالیت های مندرج این ماده و نهاد های مجری آن، بخش لاینفک نیروهای ایالات متحده محسوب گردیده و از عین معافیتهای گمرکی و مالیاتی که نیروهای ایالات متحده طبق مواد (16) و (17) این قرارداد برخوردار اند، مستفید میگردند. این فعالیتها و امور مربوط به نهاد های اجرا کننده آنها مطابق به مقررات نافذه ایالات متحده تنظیم می شود. اینگونه فعالیتها مستوجب جمعآوری و یا تادیه مالیات و سایر محصولات نمی باشد. دسترسی به فعالیتهای حمایت ازنیرو تنها به اعضای نیروهای نظامی و بخش ملکی آن، قراردادیهای ایالات متحده و کارمندان قراردادی آنها و سایر اشخاص مجاز، محدود میباشد.
6. بسته های پستی که از طریق سیستم خدمات پستی اردوی ایالات متحده انتقال داده می شوند، از بازرسی، جستجو وضبط توسط مقامات افغان، معاف می باشند.
7. کمیسیون مشترک، فعالیتهای حمایت از نیرو را به طور منظم مورد بازنگری قرارداده و مسایل ناشی از تطبیق این ماده را با توافق طرفین حل و فصل میکند.
ماده بیست و یکم؛ اسعار و تبادله آن
طرفین توافق می کنند تا طرزالعمل های را برای تنظیم امور مربوط به اسعار و تبادله آن ترتیب دهند. طرفین این طرزالعملها را برحسب ضرورت مورد بازنگری و نوسازی قرارداده و به مسایل ناشی از تطبیق این طرزالعمل ها به اسرع وقت از طریق کمیسیون مشترک رسیدگی میکنند.
ماده بیست و دوم؛ دعاوی
1. هر یک از دو طرف از هر گونه دعوا (به استثنای دعاوی ناشی از تطبیق قرارداد) علیه یکدیگر مبنی بر وارد شدن خساره، ضایع شدن و یا تخریب دارائی یا جراحت یا فوت اعضای نیروهای ایالات متحده یا نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغان و بخش های ملکی این نیروها که حین وظیفه رسمی واقع میشود، انصراف می کنند.
2. برای دعاوی که طبق فقره 1 این ماده استثنا قرار نمی گیرند، مقامات ذیصلاح نیروهای ایالات متحده مکلف به پرداخت جبران خساره عادلانه و مناسب برای حل دعاوی برحق شخص ثالث ناشی از عملکرد و یا غفلت وظیفوی پرسونل نظامی و بخش ملکی آن حین انجام وظیفه رسمی ونیز دعاوی ناشی از حادثه ای مربوط به فعالیتهای غیرمحاربوی نیروهای ایالات متحده، می باشند. این گونه دعاوی از جانب مقامات نیروهای ایالات متحده طبق قوانین و مقررات ایالات متحده و با رعایت کامل قوانین، سنن و عنعنات افغانستان، طی مراحل و فیصله می گردد.
3. مسوولین نیروهای ایالات متحده هرگونه گزارش مبنی بر تحقیقات و پیشنهاداتی را که مقامات افغانستان در مورد مسئولیت مدنی یا میزان جبران خسارات وارده به منظور حل دعاوی شخص ثالث تهیه کرده است، در نظر میگیرند.
4. حل و فصل و یا رسیدگی به دعاوی مربوط به قراردادها باید طبق شرایط مندرج خود قرارداد ها صورت گیرد.
5. بر حسب درخواست یکی از دو طرف، مسایل ناشی از تطبیق این ماده باید توسط طرفین به اسرع وقت و از طریق کمیسیون مشترک مورد بررسی و مشورت قرار گیرد.
ماده بیست و سوم؛ ضمایم
تمامی ضمایم مربوط به این قرارداد جز جدا ناپذیر آن محسوب شده و می تواند با توافق کتبی طرفین تعدیل گردند.
ماده بیست و چهارم؛ اختلاف نظر و تطبیق قرارداد
1. هرگونه اختلاف نظر و یا منازعه در خصوص تفسیر و تطبیق این قرارداد باید از سوی افراد با صلاحیت از طریق مشورت میان طرفین حل گردیده و نباید به هیچ گونه دادگاه ملی یا بین المللی، دیوان محاکمات و یا نهاد مشابه و یا طرف ثالث به منظور حل و فصل ارجاع گردد.
2. طرفین یا نماینده های اجرایی آنها می توانند از طریق کمیسیون مشترک روی اتخاذ تدابیر اجرایی و طرزالعمل های مربوط به تطبیق احکام مندرج این قرارداد، توافق کنند.
3. همکاری ها در چارچوب این قرارداد تابع قوانین و مقررات نافذه کشورهای متبوع طرفین بشمول قوانین تخصیص بودجه شان می باشد.
4. مسوولین نیروهای ایالات متحده در مقابل خدمات و اموالی که تقاضا و دریافت میکنند قیمت مناسب و مطابق بازار را بدون مالیات می پردازند.
ماده بیست و پنجم؛ کمیسیون مشترک
1. طرفین بدینوسیله کمیسیون مشترکی را برای نظارت از تطبیق این قرارداد، ایجاد می کنند. این کمیسیون از جانب نماینده های اجرائی دو کشور مشترکاً ریاست می شود. در ترکیب این کمیسیون نماینده های سایر نهادهای حکومتی نیز می توانند به پیشنهاد مسئولین اجرائی و تائید طرفین منصوب شوند.
2. کمیسیون مشترک بر حسب ضرورت باید طرزالعمل کاری خویش را ایجاد کرده و ادارات کمکی مانند گروه های کاری و خدمات اداری را ایجاد کند. هر نماینده اجرائی مسئول پرداخت مصارف مربوط به اشتراک خویش در کمیسیون می باشد.
3. کمیسیون مشترک وظیفه دارد تا اطلاعات را بر حسب ضرورت با گروه کاری همکاری های امنیتی و دفاعی که طبق موافقتنامه همکاری های استراتیژیک ایجاد شده است، هماهنگ نموده و در میان گذارد.
ماده بیست و ششم؛ انفاذ، تعدیل و فسخ قرارداد
1. این قرارداد از تاریخ اول جنوری 2015 میلادی پس از آن نافذ می گردد که طرفین از مجاری دیپلوماتیک در مورد تکمیل شرایط قانون گذاری داخلی شان که برای انفاذ این قرارداد لازم می باشد، به یکدیگر اطلاع بدهند. این قرارداد الی اخیر سال 2024 میلادی و فراتر از آن نافذ می باشد، مگر اینکه به تاسی از حکم فقره 4 این ماده ملغی گردد.
2. بعد از انفاذ، این قرارداد جایگزین یاداشت های متبادل 26 سپتمبر 2002، 12 دسامبر 2002 و 28 می 2003 مبنی بر چگونگی حضور نیروهای نظامی ایالات متحده در افغانستان می گردد. این قرارداد هم چنان تمامی توافقات و تفاهمات مغایر احکام این قرارداد را که درگذشته میان طرفین با تبادل یادداشت های دیپلوماتیک صورت گرفته است، ملغی قرار می دهد.
3. این قرارداد می تواند با توافق کتبی طرفین از طریق تبادل یادداشت دیپلوماتیک تعدیل گردد.
4. این قرارداد می تواند با توافق کتبی طرفین و یا توسط هریک از دو طرف با ارائه اطلاعیه کتبی دوسال قبل به طرف دیگر از طریق مجاری دیپلوماتیک فسخ گردد. فسخ ضمایم و یا تدابیر اجرایی این قرارداد نمی تواند باعث فسخ این قرارداد شود. اما، فسخ این قرارداد میتواند مطابق این فقره منتج به فسخ تمامی ضمایم و تدابیر اجرایی آن گردد.
به این ترتیب، ذیلا نمایندههای با صلاحیت هر دو دولت این قرارداد را امضا کردهاند.
این موافقت نامه در روز........ ماه نومبر سال 2013 در سه نسخه به زبانهای انگلیسی، دری و پشتو که هر کدام دارای اعتبار مساوی میباشد، به امضا رسیده است.
از جانب دولت جمهوری اسلامی افغانستان
از جانب ایالات متحده آمریکا
ضمیمه الف
فهرست ساحات و تاسیساتی که توسط افغانستان برای دسترسی و استفاده نیروهای ایالات متحده در افغانستان در نظر گرفته شده است. (ساحات و تأسیسات مورد توافق)
کابل
بگرام
مزارشریف
هرات
قندهار
شوراب (هلمند)
گردیز
جلال آباد
شیندند
تاسیسات و ساحات توافق شده همچنان شامل تاسیسات و ساحاتی میشود که ممکن الی تاریخ آغاز انفاذ این قرارداد از جانب ایالات متحده امریکا استفاده شوند و یا هم شامل آن تعداد از تأسیسات و ساحاتی در مناطق دیگر افغانستان می شود که ممکن در آینده روی آن توافق شده واز جانب وزیر دفاع افغانستان اجازه داده شود.
ضمیمه ب
نقاط رسمی ورود و خروج
میدان هوایی بگرام
میدان هوایی بین المللی کابل
میدان هوایی قندهار
میدان هوایی شیندند
میدان هوایی بینالمللی هرات
میدان هوایی مزار شریف
شوراب (هلمند)
بنادر زمینی:
تورخم، ولایت ننگرهار
سپین بولدک ولایت قندهار
تورغندی، ولایت هرات
حیرتان، ولایت بلخ
شیرخان بندر، ولایت قندوز
همچنان سایر نقاط رسمی ورود و خروج که ممکن در آینده از جانب طرفین روی آن توافق صورت گیرد.