در بسیاری از برهه های تاریخ ایران، روشنفکران با داشتن تصوری غلط از مفهوم «مردم»، کل جامعه را متهم به نادانی کرده اند.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - «مردم نمی فهمند» جمله اصلی اغلب روشنفکران ایران از آغاز تا امروز بوده است اما «مردم» واژه ای انتزاعی است که تمام اعضای یک ملت را شامل می شود و طبق یک اصل فلسفی اگر حتی یک نفر مستثنی شود دیگر نمی شود و نمی توان از واژه «مردم» استفاده کرد و باید مثلا گفت برخی، اکثر یا اغلب مردم.به درستی روشن نیست آیا روشنفکران خود را بخشی از مردم می دانند یا خیر ولی در هر صورت مراد از مردم «همه» هستند حتی آنان که معتقدند «مردم احمقند»! برخی برآنند روشنفکران ایران نیز چون بعضی از مردم کوچه و بازار عوامانه سخن می گویند. آنان در کسوت دانشگاهی با نگاه بالا به پایین بی آنکه اصول و اساس حرف های کلی را وارسی کنند در حقیقت همان راه عوام را می روند و البته عوام همیشه به خطا نمی روند.
در مسایل اجتماعی و فرهنگی هزار نکته باریک تر از مو وجود دارد که نمی توان و نباید با حکم های کلی و عصبیت های علمی و قومی و قبیله ای -قبیله دانشگاهی - دیگران را متهم به حماقت کرد و خود را وارسته و پیراسته دانست.
باید پذیرفت حداقل در برخی موارد، و در بعضی امور و در زمانهای خاص «مردم» خیلی خوب می فهمند. آنها نیز چون برخی روشنفکران موسیقی کلاسیک و اندیشه ورز را می شناسند اما شاید به گونه ای دیگر رفتار کنند تا بعضی «نیازها» و «پیام ها» را به دیگران منتقل کنند ضمن اینکه در اغلب کشورها موسیقی طربناک پرطرفدار است. رفتار جمعی در مجامع و رویدادهای اجتماعی فراتر از عملکرد «فردی» است و انسان ها در «خلوت» به گونه ای کاملا متفلوت در جمع و جلوت عمل می کنند و این اصل کوچک و ساده جامعه شناسی و روان شناسی اجتماعی است که قابل تامل است.
یک شخصیت روشنفکر -که تعریف، ویژگی ها و گستره آن روشن نیست - ممکن است اغلب حرفهایش درست و قابل قبول باشد اما با کلی گویی و عصبانیت نباید شان خود و همگنان خویش را بی اعتبار کند.
مردم که ممکن است افراد خردمندی هم میانشان پیدا شوند سخن منطقی، عالمانه و پرملکات را می فهمند و ارج می نهند. اگر برخی از مردم امروز به «احترام» نیازمندند، بعضی از روشنفکران نیز محتاج «توجه» اند تا دیگر برای بیان برخی حقایق و واقعیت ها به جملات و کلمات نامتعارف روی نیاورند.
منبع: خبرآنلاین
