ساختارهای لازم برای نظارت بر اقتصاد کشور وجود ندارد

گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - کامران ندری *: سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب نقشه راه اقتصاد را در بخش‌های مختلف روشن کرده و از جهت سیاستی و کاربری و اینکه چه اقدام‌هایی در راستای این سیاست‌ها باید انجام شود تکلیف مشخص شده است. استادان، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علمی نیز باید بر اساس این سیاست‌ها تعریف تئوریک و علمی از اقتصاد مقاومتی را بیان کنند. در واقع خطوط و رئوس کلی برنامه‌های اقتصاد مقاومتی کاملا مشخص شده است.

افزایش صادرات، کاهش وابستگی اقتصاد به نفت و مشارکت آحاد مختلف مردم در فعالیت‌های اقتصادی از مهم‌ترین رئوس برنامه‌های اقتصاد مقاومتی برای دستگاه‌های اجرایی کشور است. 

بنابراین مسیر برای دستگاه‌های مختلف مشخص شده است و تبعیت از این سیاست‌ها و برنامه‌ها آسیب‌پذیری اقتصادی ما را کاهش می‌دهد.

وابستگی به درآمدهای نفتی، نبود انضباط مالی و بزرگ بودن اقتصاد از زوایای آسیب‌پذیری اقتصاد ایران است. اقتصاد ایران به عنوان اقتصاد 17 دنیا یکی از بزرگترین اقتصادهای دنیا است اما ساختارهای لازم برای نظارت بر این اقتصاد بزرگ را نداریم. هنوز سیاست اقتصادی ما تعریفی از تخصیص منابع توسط بازارها را ندارد. نمی‌دانیم تا چه اندازه بازارها تخصیص منابع را در کشور بر عهده دارند و دولت تا چه اندازه می‌تواند ناکارآمدی بازار را در این زمینه کنترل کند؛ در واقع اشکال کار اینجاست که قوانین مدونی برای نظارت بر عملکرد بازارها را نداریم. به‌خاطر نبودن این ساز و کارها و ضعف در ساماندهی و نظم بخشی به اقتصاد، اقتصاد کشور از بسیاری جهات آسیب پذیر شده است.

اقتصاد ایران هم مانند همه اقتصادهای دنیا در برابر مسایلی آسیب‌پذیر است اما می‌شود با شناختی که نسبت به نقاط آسیب پذیر اقتصاد به وجود آورد این آسیب‌پذیری را کاهش داد. در سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی بر شناسایی و کاهش این آسیب‌ها تأکید شده است. اقتصاد مقاومتی سیاستی کوتاه مدت نیست که بتوانیم در زمانی کوتاه تمام برنامه‌های آن را اجرا کنیم، بلکه این سیاست‌ها باید در برنامه‌های بلند مدت توسعه پیدا کند. اقتصاد مقاومتی مفهومی بلند مدت دارد. در برنامه‌های بلند مدت باید مشخص شود اقتصاد ما در جاهای شکننده و ضعیف مانند نظام مالیاتی، نظام پولی و بانکی، هدفمندی و توزیع یارانه‌ها... در قالب اقتصاد مقاومتی چگونه می‌تواند خود را از این ضعف نجات دهد و تقویت شود. مهمترین چیزی که در شرایط فعلی و در حالی که قیمت نفت کاهش یافته نیاز اقتصاد بر انضباط مالی و برنامه‌ریزی بر پایه علم اقتصاد است و باید ساماندهی را از نو در اقتصاد ایجاد کنیم چون بی‌نظمی و فساد، اقتصاد ما را تورمی کرده است. هنوز نتوانسته‌ایم اصول و پایه‌های علم اقتصاد و انضباط مالی را که شایسته اقتصاد بزرگ ماست در کشور اجرا کنیم.