قیمت نفت امریکا بعد از انتشار خبر درگذشت شاه سعودی با یک دلار افزایش به 47 دلار و 36 سنت و نفت خام برنت نیز با همین مقدار افزایش به 49 دلار و 86 سنت رسید. به این ترتیب عربستان که پیش از این، قیمت نفت را پایین کشیده بود این بار به طور ناخواسته قیمت نفت را اندکی افزایش داد.
به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا (دانا خبر) و به نقل از روزنامه ایران، صبح دیروز ملک عبدالله پادشاه 90 ساله عربستان سعودی، بزرگترین تولیدکننده نفت در سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت درگذشت. این خبر اندکی پس از اعلام، قیمت نفت را در آخرین روز کاری بازار جهانی نفت در هفته گذشته تحت تأثیر قرار داد و قیمت نفت را به مرز روانی 50 دلار برای هر بشکه نزدیک کرد.قیمت نفت امریکا بعد از انتشار خبر درگذشت شاه سعودی با یک دلار افزایش به 47 دلار و 36 سنت و نفت خام برنت نیز با همین مقدار افزایش به 49 دلار و 86 سنت رسید. به این ترتیب عربستان که پیش از این، قیمت نفت را پایین کشیده بود این بار به طور ناخواسته قیمت نفت را اندکی افزایش داد. این تولیدکننده بزرگ نفت در جریان کاهش قیمت‌ها دوبار نفت خود را حراج کرد که این تصمیم غیرمنتظره بر روند کاهشی قیمت نفت تا حدی اثر گذاشت. اما سومین سیاست اتخاذ شده از سوی این کشور بازار جهانی را به طور کلی متحول و روند کاهشی قیمت نفت را شدت بخشید. سیاست عربستان در آخرین نشست اوپک در سال 2014 منجر به تصمیم این سازمان برای حفظ سهمیه تولید نفت خود شد که این تصمیم با تکیه بر تشدید عرضه نفت بیش از تقاضای جهانی قیمت‌ها را بشدت تنزل داد که نتیجه آن قرار گرفتن نفت در کانال 40 دلار بود. با وجود این اکنون بازار به مرگ پادشاه این کشور عضو اوپک واکنش نشان داده است و منتظر سیاست‌های پادشاه جدید در موضع نفتی است.
هرچند مصاحبه سعود بن عبدالله بن ثنیان آل سعود با شبکه العربیه در ساعات اولیه صبح دیروز فضای نفتی این کشور را مشابه فضای نفتی زمان سلطنت ملک عبدالله ترسیم کرد. وی که از شاهزاده‌های سعودی و از نزدیکان ملک سلمان پادشاه جدید عربستان است اعلام کرد، ملک سلمان به برنامه‌های اقتصادی پادشاه فقید اعتقاد راسخ دارد و همان سیاست‌های اقتصادی را ادامه خواهد داد، زیرا وی اعتقاد دارد که تنها راه سعادت و رفاه اقتصادی مردم عربستان ادامه همان تفکرات اقتصادی است. کارشناسان معتقدند این مصاحبه کوتاه که با یک شبکه بین‌المللی از سوی یکی از شاهزادگان سعودی انجام شده است این پیام را می‌خواهد به بازار برساند که با مرگ عبدالله قرار نیست تغییر خاصی در سیاست‌های نفتی عربستان اتخاذ شود. به این ترتیب در حالی که انتظار می‌رفت مرگ ملک عبدالله تأثیر قابل توجهی بر بازارهای نفتی داشته باشد اما انتقال بدون خشونت قدرت موجب شد تا افزایش بهای نفت در ساعات آغازین بازارهای روز جمعه از ٢ درصد تجاوز نکند. البته برخی از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند کشور عربستان که از سوی ملک عبدالله وارد میدانی اقتصادی شده بود تا رقیبان منطقه‌ای یعنی همان ایران و روسیه را تضعیف کند خود پس از فوت این پادشاه وارد جریان‌هایی خواهد شد که اقتصاد آن را با چالش مواجه خواهد کرد و این امر ممکن است باعث تغییر رویکرد و سیاست‌های این کشور شود. از این رو بازار همچنان منتظر سیاست‌های جدید عربستان است.
درگذشت ملک عبدالله در بدترین زمان
تحولات سیاسی و نیز اقتصادی در عربستان این روز‌ها روند شتابانی پیدا کرده و ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی به خود گرفته است. خبرگزاری بین‌المللی بلومبرگ در این باره می‌نویسد: مرگ ملک عبدالله بی‌اطمینانی در بازار را تشدید کرده و در کوتاه مدت نوسانات قیمت نفت را شدت خواهد بخشید. این خبرگزاری به نقل از نیل بوریج، یک تحلیلگر مستقر در هنگ کنگ نوشت: انتظار می‌رود در کوتاه مدت سیاست‌های عربستان تغییر نکند، اما مرگ پادشاه بزرگترین تولیدکننده نفت عضو اوپک در چالشی‌ترین زمان برای این کشور رقم خورده است، لذا سیاست‌های آینده آن غیر‌قابل پیش‌بینی است.
از این رو مشخص نیست قیمت نفت در سال 2015 به چه رقمی خواهد رسید؛ چه بسا با مرگ پادشاه این کشور بهای هربشکه نفت به ۱۰۰ دلار نیز برسد. البته این تنها یک پیش‌بینی است که می‌تواند زیاد دور از ذهن نباشد، چرا که پادشاه متعهد به کشورهای غربی اکنون رفته است و آینده سیاست‌های این کشور نامعلوم است. همچنین بلومبرگ به نقل از یک تحلیلگر ارشد بازار نفت عنوان میکند: اکنون با مرگ پادشاه سعودی این احتمال وجود دارد که شخص دیگری جایگزین علی النعیمی، وزیر نفت این کشور شود. از این رو سیاست‌های نفتی کنونی عربستان قطعیت ندارد.
نکته کلیدی در این میان این است که آیا سیاست‌های نفتی پادشاه جدید این کشور برای علی النعیمی وزیر نفت سابق این کشور، برنامه‌ای دارد یا خیر. البته جدا از تأثیرگذاری خبر مرگ پادشاه عربستان ،یک روز پیش از مرگ وی، فاتح بیرول، اقتصاددان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی در جریان یکی از نشست‌های اجلاس اقتصادی «داووس» در سوئیس تأکید کرد قیمت ۴۵ دلاری هر بشکه نفت یک پدیده موقتی است و بهای نفت از نیمه دوم سال ٢٠١۵ میلادی روند افزایشی خواهد داشت. به طوری که در نیمه دوم ٢٠١۵ ما شاهد رشد قیمت نفت خام خواهیم بود و بنابراین فکر می‌کنم قیمت ۴۵ دلاری کنونی برای هر بشکه نفت، امری موقتی است. بنابراین انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه تولید نفت نیز در سال‌جاری میلادی ١۵ درصد یعنی حدود ١٠٠ میلیارد دلار کاهش یابد. نمی‌توان نادیده گرفت که اجرای سیاست غربی‌ها توسط عربستان، سقوط بهای نفت را به همراه داشته است که به دنبال آن بسیاری از شرکت‌های نفتی به دلیل جلوگیری از ضرر و زیان، اقدام به کاهش هزینه‌های مصرفی و بخشی از سرمایه‌گذاری‌های خود کرده‌اند.
رشد منفی عربستان در سال‌جاری
ضرر شدید صنایع عربستان از کاهش قیمت نفت در کنار رکورد صادرات نفت این کشور شرایط خاصی را رقم زده است. عربستان سعودی ١٦ درصد از ذخایر شناخته شده نفتی دنیا را در اختیار دارد و به دلیل سطح تولید بالای خود، از تأثیرگذاری عمده‌ای بر سیاست‌های اوپک و بهای نفت برخوردار است.
این تأثیرگذاری به حدی است که اعضای اوپک حتی با وجود افت بیش از ٥٠ درصدی بهای نفت، به دلیل مخالفت عربستان نتوانستند بر سر کاهش سقف تولید خود به توافق برسد. «تام کلوزا»، تحلیلگر ارشد انرژی مؤسسه «اویل پرایس اینفورمیشن» در این خصوص گفت: تمامی اقدام‌های وزیر نفت و خاندان سلطنتی عربستان در ٧٥ روز گذشته حاکی از سیاست این کشور برای حفظ میزان صادرات خود است. با این حال، اگرچه گفته می‌شود که عربستان سعودی با حفظ سطح تولید خود به دنبال در اختیار گرفتن بازارهاست ولی خود این کشور نیز به دلیل وابستگی شدیدی که به درآمدهای نفتی دارد، از کاهش بهای نفت آسیب خواهد دید. مؤسسه «آکسفورد اکونومیز» نیز در این خصوص پیش‌بینی کرده است که اگر بهای نفت همچنان ٥٠ دلار در هر بشکه باقی بماند، اقتصاد این کشور در سال‌جاری میلادی رشد منفی خواهد داشت.
