عباس عراقچی در نشستی در خصوص مذاکرات هستهای با نمایندگان رسانههای گروهی داخلی و خارجی در روز چهارشنبه ضمن تشکر از محبت رهبری در کارزار سخت و طولانی از تیم مذاکره کننده گفت: ایشان خطوطی را ترسیم کردند که همواره راهنمای ما بود و خوشحالیم که حمایتشان را بعد از مذاکره نیز از ما داشتند.
وی همچنین از فعالیت خبرنگاران و رسانهها در طول مذاکرات به ویژه یک ماه اخیر تشکر و خاطرنشان کرد که همکاری خوبی در دیپلماسی رسانه صورت گرفت.
وی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال اینکه آمریکا مدت قطعنامه را از 10 سال به 15 سال بکشاند، گفت: چنین چیزی ممکن نیست و طول دوره بررسی شورای امنیت از نظر قطعنامه، 10 سال است؛ اینکه اعلام شده بعد از 10 سال قطعنامه دیگری بدهند و پنج سال اضافه کنند از نظر ما پذیرفته نیست و جزو توافق هم نیست.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده کشورمان ادامه داد: همچنین در داخل وزارت خارجه سازو کاری تعیین میشود و اجرای توافق و پیگیری تعهدات طرف مقابل برای ما از اهمیت فوقالعاده برخوردار است و آن را دنبال میکنیم.
این عضو تیم مذاکره کننده کشورمان درباره اعتراض ایران به کشورهای آمریکا و کشورهای 1+5 درباره طرح موضوع قطعنامهای دیگر در پایان دوره 10 ساله قطعنامه 2231 گفت: اظهاراتی که از سوی طرف مقابل بیان میشود که به تعبیر مقام معظم رهبری رجزخوانی است ما به این صحبتها در این چارچوب نگاه میکنیم که البته بخشی از آن طبیعی است.
وی ادامه داد: روال قانونی توافق شده باید طی شود و طبیعی است در رسیدن به روز اجرای توافق کارشکنیهای مختلفی در هر یک از طرفها صورت گیرد. در آمریکا نیز لابیهای مختلف برای جلوگیری از تحقق این توافق به کار افتادند. اما توافق و قطعنامه درباره دوره زمانی کاملا روشن هستند و اگر اظهاراتی غیر از این شود به آن اعتراض خواهیم کرد و به مقامات آمریکایی و دیگر اعضای 1+5 نیز در خصوص اظهاراتی که تاکنون صورت گرفته اعتراض کردیم مبنی بر اینکه اقدامی غیر از آنچه توافق شده نباید صورت گیرد.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر مجلس شورای اسلامی با متن برجام مخالفت کند چه میشود و چه نهادی میتواند این متن را وتو کند؟ گفت: هیچ نهاد و فردی قدرت و توان وتوی تصمیمات و مصوبات مجلس شورای اسلامی را مگر شورای نگهبان به لحاظ همخوانی آن با موازین شرع و قانون ندارد، اگر مجلس تصمیمی در اینباره بگیرد و یا این کار از طریق شورای عالی امنیت ملی تایید یا رد شود روال خود را طی میکند، اما هیچ یک از طرفهای توافق در موقعیتی نیستند که جزییات برجام را تغییر دهند بلکه تنها میتوانند کلیت آن را تایید و یا رد کنند.
وی ادامه داد:اگر به هر دلیلی برجام تایید نشود این که بعد از آن دوباره به مذاکره برمیگردیم یا نه مشخص نیست.
عراقچی درباره خروج پرونده ایران از شورای حکام گفت: طبعا وقتی موضوعات در توافق به سرانجام خود برسد در پایان دوره 10 ساله موضوع از شورای حکام هم خارج میشود. طبق توافق بعد از 10 سال پرونده ایران و فعالیتهای هستهایمان عادی خواهد شد.
وی درباره اظهارات اوباما مبنی بر اینکه در بحثهای تروریسم همچنان با ایران اختلاف نظر عمده دارند گفت: هیچ وقت انتظار تغییر سیاستهای آمریکا درباره ایران الا در خصوص مساله هستهای نداشته و نداریم و طرف مقابل هم نباید انتظار تغییر مواضع ما جز در موضوع هستهای داشته باشد. سیاستهای ما نسبت به منطقه و نظام سلطه و حمایت از دوستان و متحدانمان تغییر نخواهد کرد. اگر چنین برداشتی هم صورت میگیرد درست نیست و از نظر ما اعتباری ندارد ما بارها گفتیم حل موضوع هستهای و رسیدن به توافق تنها مدیریت کردن یکی از موضوعاتی است که بین ایران و امریکا وجود دارد و به معنی عادی شدن روابط نیست.
وی تاکید کرد: سیاستخارجی ایران طبق گذشته ادامه مییابد و کماکان شاهد اظهارات خصمانه طرف مقابل در برخی موضوعات خواهیم بود.
این عضو تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان درباره روابط ایران و آذربایجان پس از لغو تحریمها گفت: حتما در دوره بعد از تحریم شاهد دور جدیدی از همکاریها بین ایران و جامعه بینالملل خواهیم بود و کشورهای همسایه ما به ویژه کشورهای ترانزیتی از جایگاه ویژهای برخوردارند و آذربایجان به خاطر نزدیکی سیاسی و فرهنگی و موقعیت خاصش بین ایران و اروپا میتواند حتما نقش مهمی را ایفا کند.
وی در پاسخ به خبرنگاری که از وی پرسید جان کری در اظهاراتی گفته است 3 بار میز مذاکره را ترک کرده است با بیان این که مذاکرات هستهای فراز و نشیب زیادی داشته است اظهار کرد: ما هم بیش از 10 بار میز مذاکره را ترک کردیم. اساسا مذاکرات هستهای بسیار پرتنش بوده است و در مواقعی موانع جدی بر سر راه داشتیم و شاید دو روز قبل از توافق مطمئن نبودیم که به توافق میرسیم؛ چراکه هدف ما رسیدن به یک توافق خوب بوده است که درآن اصول و چارچوب تعیین شده رعایت شده باشد و هیچ گاه اجازه ندادیم فشار روانی و عصبی مانع ما در رسیدن به خواستهمان شود.
وی درباره بازدید از پارچین و پذیرش پروتکل الحاقی هم گفت: درباره موضوعات مربوط به گذشته که به غلط به ابعاد احتمالی نظامی مشهور است تفاهم جدیدی میان ایران و آژانس در جریان مذاکرات اخیر امضاء شد که یک نقشه راه برای حل این موضوعات است. در خصوص پروتکل الحاقی باید بگویم که این موضوع مربوط به آینده است و ما به طور داوطلبانه از روز اجرای توافق آن را در دستور کار قرار میدهیم و در چارچوب پروتکل دسترسیهایی که باید به آژانس داده شود را میدهیم. دسترسی به هر یک از تاسیسات هستهای ایران در چارچوب موافقتنامه پادمان و پروتکل الحاقی خواهد بود.
عراقچی درباره آزاد شدن اموال بلوکه شده ایران نیز گفت: همه اموال بلوکه شده باید آزاد شود و این از بندهای روشن توافق است که بعد از برداشته شدن تحریمها به طور خودکار همه پولهای ما باید آزاد شود و در دسترس صاحبان آن چه بانک مرکزی، وزارت نفت و غیره قرار گیرد.
وی همچنین تاکید کرد: تا قبل از اجرایی شدن توافق که احتمالا بین 4 تا 6 ماه طول میکشد توافق ژنو کماکان برقرار است و ماهانه 700 میلیون دلار از پولهای بلوکه شده ایران آزاد میشود.
به گزارش ایسنا این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان از سفر هفته آینده موگرینی رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا و فابیوس وزیر خارجه فرانسه به تهران خبر داد و در پاسخ به سوالی در این ارتباط اظهار کرد: بعد از توافق ژنو شاهد موجی از سفر وزرای خارجی اروپایی به تهران بودیم و این موج بعد ازتوافق وین دوباره شروع شده است. شاهد بودیم که بعد از توافق وین یک هیات اقتصادی آلمانی به ایران سفر کرد و قرار است هفته آینده خانم موگرینی و آقای فابیوس به صورت جداگانه به تهران سفر کنند و این موضوع در دستور کار است.
وی با بیان اینکه «توافق وین که منجر به برداشته شدن تحریمها علیه ایران خواهد شد راه را برای همکاری اقتصادی ایران با سایر کشورها فراهم میکند» تصریح کرد: برخی از کشورها به خاطر موضوع تحریمها خود را در همکاری اقتصادی با ایران محدود کرده بودند و اکنون با توافق وین استقبال برای همکاری با ایران افزایش پیدا کرده و ما نیز از این موضوع استقبال میکنیم و خواهان گسترش روابط خود بخصوص در زمینه اقتصادی با کشورهای مختلف دنیا هستیم.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه آیا در جریان مذاکرات هستهای بین ایران و آمریکا در ارتباط با مقامات دو کشور در ارتباط با موضوعات غیرهستهای مانند سوریه نیز گفتوگو داشتند؟ اظهار کرد: در طول مذاکرات هستهای و در دو سال اخیر غیر از موضوع هستهای موضوع دیگری مورد مذاکره قرار نگرفت. البته یک بحثی در مورد هموطنان ایرانیمان در آمریکا و یا آمریکاییهایی که در ایران هستند به عنوان موضوع انسان دوستانه مطرح شد و ما تلاش کردیم که از نظر انسانی مشکلات هموطنانمان را حل کنیم.
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد که توافق هستهای وین منجر به همکاریهای دیگر ایران با کشورهای1+5 بخصوص آمریکا در زمینههای دیگر شود؟ نیز گفت: بعد از توافق اگر طرفهای مقابل تعهدات خود را عمل کنند این زمینه برای مذاکره در ارتباط با مسائل مورد علاقه نیز فراهم میشود و این احتمال به صورت بالقوه وجود دارد. همانطور که مقامات عالیرتبه ایران قبلا نیز مطرح کردهاند اگر موضوع هستهای تمام شود و طرفهای مقابل به تعهدات خود عمل کنند این احتمال وجود دارد که به صورت موضوعی و موردی بر اساس تصمیم مقامات عالی رتبه گفتوگوهایی صورت بگیرد و ما وارد مذاکره شویم. البته این موضوع مربوط به آینده و منافع ملی کشورمان است و اکنون نمیتوانیم اظهار نظر دقیقی در این ارتباط داشته باشیم.
وی در ادامه گفتوگوی خود با خبرنگاران در ارتباط با نقشه کشورهای روسیه و چین در طول مذاکرات ایران با گروه 1+5 گفت:کشورهای روسیه و چین در طول مذاکرات در طی دو سال گذشته نقش مثبت و سازندهای ایفا کردند و با آنکه آنها در کمپ مقابل ما یعنی گروه 1+5 بودند، سعی کردند که نقشی سازنده و مثبت برای رسیدن به توافق متوازن ایفا کنند. ما در طول دو سال گذشته رایزنیهای مستمر و نزدیکی را با کشور چین و روسیه داشتیم و غیر از مسائل هستهای در ارتباط با مسائل دیگر نیز با آنها گفتوگوهایی داشتیم.
وی با تاکید بر اینکه «روابط ایران با دو کشور چین و روسیه روابطی مهم و سازنده است» تاکید کرد: این اطمینان را داریم بعد از اجرایی شدن توافق روابط ما با این دو کشور شکوفاتر و گستردهتر خواهد شد و بعد از رفع تحریمها و موانع موجود حتما شاهد روابط گستردهتر و بهتری خواهیم بود.
عراقچی از نقش سازنده دو کشور چین و روسیه در جریان مذاکرات هستهای تشکر کرد.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با روابط ایران و ترکیه نیز تصریح کرد: روابط ایران و ترکیه روابطی مستحکم و گسترده است. ما روابط اقتصادی و سیاسی و تاریخی گستردهای با این کشور داریم و حتما این روابط بعد از توافق وین با قوت ادامه پیدا میکند. البته همانطور که میدانید ما در مورد برخی از مسائل منطقهای با ترکیه اختلاف نظر داریم و در برخی از مسائل این اختلاف نظرها جدی است. ولی به این معنی نیست که روابط دو کشور از مسیر خود خارج شده است بلکه روابط سازنده دو کشور ادامه دارد و مطمئن هستیم که بعد ازتوافق وین این روابط گستردهتر میشود.
معاون وزیر خارجه کشورمان به موقعیت جغرافیایی ترکیه اشاره کرد و افزود: موقعیت جغرافیایی ترکیه حتما نقش مهمی در گسترش روابط اقتصادی ایران و اروپا ایفا خواهد کرد.
وی ادامه داد: در دوره تحریم ما روابط اقتصادی گسترده و رو به جلویی با ترکیه داشتیم و اطمینان داریم که این روابط به شکل گسترده ادامه پیدا میکند. البته همانطور که گفتم برخی از اختلافها در مورد برخی از مسائل منطقه وجود دارد که برخی از این اختلافها جدی است و ما نظرات خود را به صورت مستمر به مقامات ترکیه اعلام کردیم ولی باز هم تاکید میکنم که ما فکر میکنیم که کلان روابط دو کشور گستردهتر خواهد شد.
به گزارش ایسنا عراقچی در ادامه گفتوگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با محدودیت ایجاد شده برای صادرات و واردات تسلیحات برای ایران در قطعنامه جدید شورای امنیت و امنیت سازمان ملل گفت: همانطور که اشاره کردیم در قطعنامه جدید شورای امنیت(2231) یک محدودیتهایی برای صادرات و واردات تسلیحاتی وجود خواهد داشت، ولی اگر این محدودیت را با ممنوعیت قطعنامههای گذشته مقایسه کنیم میبینیم که یک تحول اساسی صورت گرفته است و آنچه ایجاد شده محدودیت است و ممنوعیت نیست.
وی به قطعنامه پیشین شورای امنیت اشاره کرد و گفت: در قطعنامههای گذشته فروش سلاح به ایران ممنوع بود و واردات و خرید اقلام نظامی نیز ممنوع بود. ولی اکنون این ممنوعیت به محدودیت تبدیل شده و ما باید در ارتباط با اقلام نظامی قید شده در این قطعنامه مورد به مورد از شورای امنیت برای خرید و فروش مجوز بگیریم و این محدودیت در 5 سال به اتمام میرسد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا خرید سلاح اس 300 از سوی ایران از روسیه نیز نیازمند مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد است یا نه؟ گفت: سلاحهایی که فروش آنها به ایران در این قطعنامه مشمول محدودیتها شده 7 قلم است و اس300 شامل این موضوع نیست. دولت روسیه نیز به صراحت اعلام کرده که اس 300 شامل محدودیت نیست و خارج از آن چیزی است که در قطعنامه شورای امنیت به آن اشاره شده است.
عراقچی در مورد صحبتهای اخیر وندی شرمن عضو تیم مذاکره کننده آمریکایی مبنی بر اینکه مدت قطعنامه شورای امنیت باید به 15 سال افزایش پیدا کند و آمریکا میخواهد بعد از پایان 10 ساله مدت قطعنامه، قطعنامه دیگری به مدت 5 سال برای افزایش محدودیتها علیه ایران به شورای امنیت ارائه کند، گفت: همانطور که در ابتدای جلسه نیز گفتم از نظر ما قطعنامه شورای امنیت صراحت دارد و دوره توافق 10 ساله است. پرونده ایران بعد از 10 سال در شورای امنیت خاتمه پیدا میکند. اینکه آمریکاییها مثلا بگویند بعد از 10 سال قطعنامه دیگری بدهند از نظر ما خلاف توافق وین است. ما اعتراض خود را به آمریکاییها اعلام کردیم؛ چراکه قطعنامه از صراحت کامل برخوردار است و این موضوع را به کشورهای 1+5 اعلام میکنیم. آنچه که ایشان بیان کردند در قالب یک آینده نامعلوم است، ولی باز هم تاکید داریم که این موضوع از نظر ما خلاف توافق وین است.
وی در مور بازدید کارشناسان آژانس از پارچین و مباحثی که در این ارتباط مطرح شده است نیز گفت: همانطور که گفتم یک نقشه راه جدیدی بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران امضاء شده است و ترکیبیانی برای حل و فصل موضوعات گذشته پیشبینی شده است. در مورد این ترتیبات بحث میشود، به نحوی که رضایت آژانس به دست بیاید و مدیرکل آژانس بینالمللی نرژی اتمی نیز بتواند گزارش نهایی خود را در ارتباط با مسائل مربوط به گذشته اعلام کند.
وی با بیان اینکه «در این ارتباط همکاریهای لازم صورت میگیرد تا به شیوهای معقول بتوانید هم رضایت آژانس را کسب کنید و هم نگرانیهای داخلی مورد توجه قرار گیرد و رعایت شود» گفت: ما مطمئن هستیم که میتوانیم موضوع پی.ام.دی را به شکل معقول و با رعایت تمام نگرانیهای دو طرف حل کنیم.
به گزارش ایسنا عراقچی درباره بازگشتپذیری تحریمها نیز اظهار کرد: موضوع بازگشتپذیری پیچیده است و در قطعنامه به آن اشاره شده است. همچنین این مسأله برای هر دو طرف است و اگر هر یک از طرفها به این نتیجه برسد که طرف دیگر نقض تعهد کرده است میتواند از سازوکار مشخص شده برای بازگشت تحریمها و اقدامات استفاده کند.
وی ادامه داد: اگر هر یک از طرفها دلیل موجه برای بازگشت تحریمها و یا دلیل موجه برای نقض تعهدات نداشته باشد و صرفا سیاسی کاری کند هزینه سنگین سیاسی پرداخت خواهد کرد. علاوه بر این چنانچه این اتفاق بیفتد و به دلایل واهی ایران به نقض تعهدات متهم شود ما به هیچ یک از تعهدات برجام پایبند نخواهیم بود و قطعنامه شورای امنیت این مسأله را به صراحت بیان کرده است. همچنین نه تنها ما به تعهدات خود و برجام پایبند نمیمانیم بلکه همکاریهای خود با آژانس بینالمللی را متوقف میکنیم.
وی ادامه داد: بازگشت پذیری برای تحریمها وجود دارد و این زمینه برای بازگردان فعالیت هستهایمان به روز اول نیز وجود دارد و ما برنامه خود را به شیوهای میتوانیم برگردانیم که مانع از اقدامات بیپایه از سوی طرف مقابل شود.
این عضو تیم مذاکره کننده درباره توافق ایران و آژانس گفت: در توافق میان ایران و آژانس نقشه راهی مشخص شده است و به نظر من حتما اعلام عمومی شده است. بر این اساس تا پایان جولای آژانس بینالمللی فرصت دارد همه سوالات خود در مورد یازده مورد باقی مانده همراه مستندات و مدارکاش به ایران ارائه دهد و بعد از آن یک ماه ما فرصت داریم به آن پاسخ دهیم و باز فرصت دیگری پس از آن وجود دارد تا پاسخها ارزیابی شود و تا جایی که خاطرم است 15 اکتبر تاریخی است که همه مراحل کار به این بحث پایان مییاد و آژانس گزارش نهایی خود را تا 15 دسامبر به شورای حکام ارائه میدهد. وقتی آژانس گزارشاش را ارائه داد 1+5 پیش نویس قطعنامهای را با هدف بستن موضوع ابعاد احتمالی نظامی به شورای حکام ارائه میکند.
وی گفت: این نقشه راه تا پایان 2015 باید به بستن شدن موضوع پی ام دی منجر شود. ما سعی کردیم این برنامه به شکلی صورت گیرد که با برجام منطبق باشد و اقدامات در چارچوب برجام بعد از حل این مسأله انجام میشود.
وی درباره قطعنامه شورای امنیت که در چارچوب بند 41 است نیز گفت: شورای امنیت موضوع هستهای ایران را از ذیل فصل هفت خارج کرده است و این یک تغییر بنیادین در روابط ایران و شورای امنیت است. همچنین کشورها را به همکاری هستهای با ایران تشویق میکند.
معاون ظریف با اشاره به بند 9 قطعنامه 1929 اظهار کرد: در این بند مجوز حمله نظامی به ایران داده شده بود هرچند که هیچکس جرات حمله به ایران را ندارد، اما ما در قطعنامه 2231 موضوع تحریمهای موشکی را به یک خواسته تبدیل کردیم نه یک امر الزامآور.