تاکنون یکی از خلأهای حوزه آموزش در دانشگاه‌ها، ارزشیابی دانشجویان در پایان هر ترم از طریق برگزاری آزمون بود، اما کرونا این سیستم غلط را تحت تاثیر قرار داده و قرار است ارزشیابی دانشجویان از این پس در طول ترم تحصیلی، توسط اساتید انجام شود.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس
آموزش؛ با تصویب ستاد ملّی مبارزه با کرونا و توقف فعالیت‌های آموزشی حضوری در دانشگاه‌ها
و مؤسسات آموزش عالی، راهبرد اصلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، روی‌آوری به روش‌های
نوین آموزشی غیرحضوری و به‌ویژه استفاده از مزایای آموزش الکترونیکی برای به حداقل
رساندن آسیب‌های ناشی از توقف آموزش حضوری و جبران کاستی‌های پدیدآمده در فعالیت‌های
آموزشی است.
از این‌رو، با نزدیک شدن زمان امتحانات شایسته است تا دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی موضوع ارزشیابی پایانی نیمسال تحصیلی و برگزاری امتحانات را با توجه به شرایط و امکانات خود در دستور کار قرار دهند و با تأکید بر اینکه استاد هر درس مرجع ارزیابی دانشجو در آن درس است، برای برگزاری امتحانات و ارزشیابی تحصیلی نیمسال دوم ۱۳۹۹-۱۳۹۸ موارد مختلفی را مد نظر قرار دهند.
ابراهیم صالحی عمران رئیس دانشگاه فنی و حرفه‌ای در این رابطه گفته کرونا برخی از قوانین و مقررات حوزه آموزش دانشگاه‌ها را اصلاح کرد، به طوری که ارزشیابی دانشجویان که در پایان هر ترم تحصیلی در قالب آزمون انجام می‌شد، اینبار توسط اساتید و در طول ترم تحصیلی است.
به گفته صالحی عمران هریک از اساتید دانشگاهی از این پس بعد از بازگشایی دانشگاه در شرایط عادی نیز مجاز هستند تا در طول تحصیل همراه با برگزاری کلاس و یادگیری دانشجویان، به ارزشیابی آنها بپردازند.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی هم گفته وزارت علوم برای نحوه و شیوه‌های محاسبه نمره دانشجویان حداقل یا حداکثر نمره تعیین نکرده است اما برخی از دانشگاه‌ها اعلام کرده‌اند از ۲۰ نمره ۱۵ نمره را بر اساس ارزشیابی مستمر دانشجویان در نظر خواهند گرفت و صرفا ۵ نمره را به صورت کتبی در نظر می‌گیرند.
دکتر محمدرضا آهنچیان در ادامه افزود: یکی از روش های ارزیابی نمره پایان ترم دانشجویان، ارزیابی است که توسط استادان در طول نیمسال انجام می‌شود. در این خصوص وزارت علوم از فرودین ماه سال جاری به دانشگاه ها و اعضای هیئت علمی اعلام کرد که از دانشجویان ارزیابی مستمر داشته باشند به نحوی که عملکرد دانشجو در یادگیری فقط از طریق یک آزمون الکترونیکی در پایان نیمسال تعیین نشود.
به گفته آهنچیان ارائه کل نمره نهایی دانشجویان بر اساس ارزشیابی مستمر، بستگی به نظر استاد و مجوز دانشگاه دارد که البته این امر در دوره های تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) امکان پذیرتر است و استادان با مجوز شورای آموزشی دانشگاه می تواند به این ارزشیابی اقدام کنند. در دوره های کاردانی و کارشناسی معمولا ارزشیابی به صورت ترکیبی و به روش جمع نمره عملکرد مستمر دانشجو در طول نیمسال و نمره امتحان پایانی تعیین می شود.
اما معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه صنعتی قم هم در این رابطه گفته ارزشیابی دانشجویان و نمره نهایی دانشجو در ایام کرونایی صرفاً مبتنی بر آزمونهای مجازی نیست و اساتید هر درس با استفاده از روش‌های مختلف مانند ارزیابی مستمر کلاسی، گرفتن آزمونهای کوتاه (کوئیز)، تعریف پروژه‌های تحقیقاتی متناسب با موضوع درس و سایر تکالیف، نمره نهایی دانشجو را تعیین می‌کنند.
به عقیده قنبری آزمون پایانی غیرحضوری، کل نمره پایانی دانشجو را شامل نمی‌شود و نتیجتاً ضریب خطا کاهش می‌یابد. ضمن اینکه آزمون در منزل (Take Home Exam) برای مقاطع تحصیلات تکمیلی حتی در دوران آموزش حضوری نیز یکی از گزینه‌های رایج ارزشیابی در دانشگاه‌های معتبر است و با توجه به تنوع مسائلی که در این دسته از آزمون‌ها وجود دارد، خدشه‌ای به اعتبار علمی آزمون وارد نمی‌شود.
او به امکان تقلب در همه آزمون‌ها اشاره کرده و می افزاید فرد متقلب بالاخره راهی برای عمل خود می‌یابد، اما با این حال در برگزاری آزمون مجازی تدابیری اندیشیده شده است که این امکان را کاهش دهد و از جمله آنها می‌توان به انتخاب تصادفی سؤالات برای هر دانشجو از بانک سؤالات هر درس اشاره کرد. با این روش، سؤالاتی که هر دانشجو مشاهده می‌کند با دیگران متفاوت خواهد بود و در نتیجه، موضوع اشتراک‌گذاری پاسخ‌ها در گروه‌های مشترک میان دانشجویان در فضای مجازی بی‌ثمر خواهد بود.
برگزاری امتحانات در ترم جاری با توجه به ادامه روند کرونا در کشور، همراهمی بیشتر دانشگاه‌ها با دانشجویان را لازم دارد، از طرفی درصورتی که دانشگاهی بنا بر برگزاری امتحانات مجازی دارد، باید ضمن آموزش به اساتید و دانشجویان در خصوص شرکت و نحوه استفاده از سامانه امتحانات خود، باید از عملکرد درست سامانه خود اطمینان خاطر داشته باشد.
امتحانات حضوری نیز نیازمند رعایت اصول بهداشتی است که متصدیان برگزاری امتحانات دانشگاه باید به آن بیش از گذشته توجه داشته باشند؛ هم‌چنین دانشگاه‌ها باید به این موضوع توجه داشته باشند که برخی از دانشجویان ساکن شهرستان هستند و برای امتحان حضوری باید تمهیداتی اندیشیده شود. از جمله اینکه هر دانشجو در شهرستان خود در جلسه امتحان حاضر شود.
آنچه که از آموزش مهم است و تمامی مسئولان دانشگاهی بر آن تاکید دارند، حفظ سلامتی جسمی و روانی دانشجویان است. از همین رو برای برگزاری امتحانات نیز باید مسئولان دانشگاهی بیش از هر زمان دیگر به سلامت دانشجویان توجه داشته باشند.
