كشف آنتی بیوتیك نویدبخش كنترل و درمان بسیاری از بیماری ها بود اما به تدریج مصرف خودسرانه و بدون برنامه ریزی آن به ظهور پدیده ای به عنوان 'مقاومت در برابر آنتی بیوتیك' منجر شده است.
نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ آنتی بیوتیک‌ها از جمله رایج‌ترین داروهای مصرفی در جهان هستند.نگرانی‌های مرتبط با مصرف این داروها خیلی زود پس از معرفی آنها به دنیای پزشکی در سال‌های ۱۹۴۰ میلادی ایجاد شد. آنتی‌بیوتیک‌ها زمانی در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ میلادی جان میلیون‌ها انسان را نجات داده‌اند اما امروزه به دلیل مصرف بیش از حد، بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها در برابر باکتری‌هایی که زمانی کشته‌اند، دیگر مؤثر نیستند.
مقاومت به آنتی بیوتیك به معنی مقاومت میكروب های
بیماری زایی است كه با جهش ژنی نسبت به این داروها مقاومت پیدا می كنند كه در نتیجه
نسل های جدیدی به وجود می آیند كه مبارزه با آنها را دشوار می كند از سوی دیگر صدمه
به كلیه ها، آسیب كبدی، تشنج و اختلال اعصاب محیطی از پیامدهای مصرف آنتی بیوتیك است.
مقاومت آنتی بیوتیكی یكی از مهمترین معضلات بهداشتی
جامعه امروز است چرا كه باعث خطر برای افرادی می شود كه عفونت ساده ای داشته و در صورت
درمان تحت نظارت پزشك می توانستند به خوبی بهبود یابند، اما با مصرف نابجای آنتی بیوتیك
در دفعات قبل باعث بی تاثیر شدن این داروها شده اند.
زنگ خطر به صدا درآمده است
غلامرضا زمانی یک متخصص جراحی عمومی در گفتگو با
مهر گفته مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها ﻣﻮﺟﺐ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﺭ ﻣﯿﮑﺮﻭﺏ ﻫﺎﯼﻣﻀﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭ در نتیجه ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯼ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺁﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺑﺎ ﻃﯿﻒ
ﻭﺳﯿﻊ ﺗﺮ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
به عقیده زمانی اگر مصرف آنتی بیوتیک به همین روال
پیش برود، دیگر امکان درمان بیماری عفونی با استفاده از آنتی بیوتیک ها را نخواهیم
داشت. تجویز این داروها به بیماران برای مقابله با عفونت هایی که عامل باکتریایی دارند
با کشتن یا توقف رشد باکتری ها، کمک می کنند. فقط زمانی که عامل ایجاد کننده عفونت،
باکتری ها باشند این داروها موثر هستند و هیچ اثری بر عفونت هایی که ناشی از ویروس
ها باشند، ندارند. در بیماری ها مانند سرماخوردگی و بیماری های تنفسی ساده نیازی به
مصرف آنتی بیوتیک نیست.
مقاومت میکروبی چالشی جهانی
یدالله سهرابی عضو داروساز شورای عالی نظام پزشکی
در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفته مصرف بالای آنتی بیوتیک یک معضل جهانی است
و باید مباحث خود مراقبتی و فرهنگ سازی لازم با یک بسیج همگانی در این زمینه انجام
شود.
به عقیده سهرابی اهمیت این موضوع به حدی جدی است
که سازمان ملل از رهبران کشور‌ها دعوت می‌کند تا فرمان کنترل مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها
را در دست گرفته و مراقب این امر باشند.
در سال 2012 میلادی، سازمان جهانی بهداشت گزارشی
را مبنی بر افزایش مقاومت به داروهای ایدز ارایه كرد، این گزارش نشان داد كه كنترل
این بیماری مهلك با داروهای رایج، اثربخشی كمتری دارد و باید به سمت داروهای پرهزینه
تر حركت كرد. در سال 2013 میلادی، 480 هزار مورد جدید بیماری سل مقاوم به دارو در
100 كشور گزارش شد كه به معنی دوره های درمان طولانی تر و اثر بخشی كمتر داروهای فعلی
بود.
بر اساس آمارها مقاومت به دارو سالانه سبب ایجاد
حدود 440 هزار مورد جدید سل مقاوم به چند دارو در دنیا می شود كه حداقل 150 هزار مرگ
را به دنبال دارد.
راهکار چیست؟
غلامرضا زمانی متخصص جراحی عمومی در گفتگو با خبرگزاری
دانشجو گفته در صورت داشتن بیماری ویروسی از پزشک تقاضای آنتی بیوتیک نکنید و پزشک
را برای تجویز آنتی بیوتیک تحت فشار قرار ندهید. دوره درمان را حتی در صورت بهبودی،
کامل کنید. در غیر این صورت باکتری‌ها به طور کامل از بین نمی‌روند و باکتری‌های باقیمانده
باعث عفونت مجدد می‌شوند که ممکن است این بار مقاوم شده و دیگر به آنتی بیوتیک‌ها جواب
ندهند.
این متخصص جراح عمومی معتقد است آنتی بیوتیک را
برای روز مبادا ذخیره نکنید. زیرا آنتی بیوتیک تجویزی روی همان عفونت به خصوص موثر
و صرفاً برای شما در آن ایام تجویز شده است. دارو را در ساعاتی که توسط پزشک یا داروساز
معین شده، مصرف کنید. آنتی بیوتیک‌ها زمانی مؤثر خواهند بود که به طور منظم مصرف شوند.
حتی اگر علائم شما یکسان باشد آنتی بیوتیک‌های خود را به دیگران پیشنهاد نکنید، زیرا
ممکن است برای آنها مناسب نباشد.
زمانی گفته در مورد نحوه مصرف صحیح آنتی بیوتیک‌ها
با پزشک یا داروساز مشاوره کنید. مصرف نادرست این داروها می‌تواند جذب آنها را تحت
تاثیر قرار داده و باعث کاهش یا حذف اثر آنها شود. از مردم تقاضا می‌کنیم اگر خواهان
سلامت خود هستند درخواست تجویز بی مورد آنتی بیوتیک نکنند و پزشک را برای تجویز بی
مورد آنتی بیوتیک تحت فشار و معذوریت قرار ندهند.
