ناترازی در تولید و مصرف بنزین در حال حاضر به دغدغه‌ای برای مسئولان تبدیل شده است. به نظر می‌رسد، عواملی همچون عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های پالایشی در دولت‌های قبل و افزایش مسافرت‌ها پس از فروکش کردن همه‌گیری کرونا در بروز این مشکل دخیل بوده است. در همین راستا، دولت اقدامات غیرقیمتی را برای کنترل این موضوع در دستور کار قرار داده است.
کارت سوخت جایگاه‌داران با هماهنگی و همفکری با استانداران، فرمانداران و شرکت‌های پخش استانی مدیریت می‌شود تا با حساسیت بیشتری از این کارت‌ها استفاده شود و موجودی بنزین آنها از چرخه مصرف واقعی مردم خارج نشود و به چرخه قاچاق نرود.
بالغ بر ۴۲۰۰ جایگاه سوخت در کشور وجود دارد که با مدیریت هوشمند سهمیه آزاد و کارت سوخت به خصوص در جایگاه‌هایی که حساسیت در آنها بیشتر است، تلاش شده تا سهمیه آزاد کارت سوخت و کارت جایگاه‌ها صرف قاچاق نشود.
بر اساس اطلاعات و آمار استخراج شده از سامانه هوشمند سوخت، در مدت اجرای این طرح در مردادماه بالغ بر ۵۵ میلیون لیتر بنزین از چرخه قاچاق خارج شده است و پیش‌بینی می‌شود در شهریورماه نیز بالغ بر ۱۵۰ میلیون لیتر از چرخه قاچاق خارج شود و صرفه‌جویی اتفاق بیفتد؛ به عبارت دیگر در ۴۵ روز گذشته جلوی قاچاق بالغ بر ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین از طریق اجرای همین شیوه غیر قیمتی گرفته شده است.
اگر به مصرف داخلی بنزین به‌اندازه‌ی کافی توجه نکنیم و راه‌های پیشگیرانه را در دستور کار قرار ندهیم، از دو سال آینده با مشکل مواجه می‌شویم. در حال حاضر تولید بنزین به‌اندازه‌ی مصرف داخلی وجود دارد. در برخی مقاطع زمانی با کسری مواجه شدیم ولی این ناترازی همیشگی نیست.
پیش‌بینی این است که اگر روند فعلی ادامه پیدا کند از دو سال آینده به بعد دچار مشکلاتی می‌شویم. در حال حاضر، برای امسال و سال بعد مشکلی به لحاظ بنزین نداریم.
نکته دوم این است که با زیرساخت‌های پالایشی موجود در کشور شرایط برای تولید روزانه ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین آماده است. برای کشوری با جمعیت ما این حجم از بنزین می‌تواند جوابگوی نیاز کشور باشد و باید به مدیریت مصرف بپردازیم.
موضوع سوم این است که باید از الآن برای رفع مشکل ناترازی بنزین که پیش‌بینی می‌شود از دو سال آینده شروع شود، چاره‌اندیشی کنیم. باید بهینه‌سازی مصرف سوخت را در دستور کار قرار دهیم. به طور مثال، باید به سمت استفاده از سی ان جی و ال پی جی و... برویم. روش‌های مدیریت استفاده‌ی بهینه از سوخت نسبت به پالایشگاه سازی مزیت‌های بیشتری برای کشور دارد. الآن پالایشگاه‌هایی در دست ساخت داریم که پیش‌بینی می‌شود حدود ۸ الی ۱۰ سال دیگر به بهره‌برداری برسد.
یکی از راهکارها برای مدیریت مصرف بنزین در کشور این است که به کنترل قاچاق سوخت و به ویژه قاچاق بنزین بپردازیم؛ همچنین ساماندهی پالایشگاه‌های کوچک در کشور نیز می‌تواند کارساز باشد و به حل مشکل ناترازی بنزین در کشور کمک کند. می‌توان گفت بی‌توجهی به این پتروپالایشگاه‌ها نقطه ضعف تمامی دولت‌ها تا الآن بوده است.
پتروپالایشگاه‌ها توانایی لازم برای تولید فرآورده‌های نفتی در کشور دارند، فقط باید به آنها فرصت بدهیم تا بتوانند استانداردسازی کنند. پیش‌بینی بنده این است که حتی اگر از دو سال آینده به مشکلی در زمینه‌ی ناترازی بنزین برخورد کنیم، شرایط لازم را برای رفع این مشکل در کشور داریم. ما باید به سمت استفاده از پتروپالایشگاه‌ها برویم.
در حال حاضر رویکرد جدیدی شکل گرفته است که متصدیان وزارت نفت برای حل مشکل ناترازی بنزین به جای سیاست‌گذاری‌های قیمتی به بررسی سیاست‌های غیر قیمتی و استفاده از آنها روی آورده‌اند. این رویکرد نباید متوقف شود و باید همین روند را ادامه دهیم.
راه‌های غیر قیمتی فراوانی برای حل مشکل ناترازی بنزین وجود دارد که مهم‌ترین آنها شفاف سازی گردش سوخت در کشور است. باید مشخص شود که سوخت در کشور کجا می‌رود و چه طور مصرف می‌شود. اگر این اتفاق بیفتد می‌توانیم سیاست‌گذاری‌های بعدی را بر اساس داده‌های دقیق انجام دهیم.
انتهای پیام/
