نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت؛ اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (a-my-o-TROE-fik LAT-ur-ul skluh-ROE-sis) یا ALS ، یک بیماری پیشرونده سیستم عصبی است که سلولهای عصبی مغز و نخاع را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث از دست دادن کنترل عضلات می شود. ALS غالبا با کشیدن عضله و ضعف اندام ، یا گفتار گنگ آغاز می شود. در نهایت ، ALS بر کنترل عضلات مورد نیاز برای حرکت ، گفتار ، غذا خوردن و تنفس تأثیر می گذارد.
بیماری ALS به صورت پیشرونده ای فرد را درگیر می کند و تا به امروز هیچ گونه درمان موثر برای متوقف یا معکوس کردن پیشرفت بیماری پیدا نشده است. این بیماری معمولا افراد 40 تا 70 ساله را هدف می گیرد و مردان کمی بیش از زنان در معرض خطر قرار دارند.
در ALS یا آمیوتروفیک اسکلروزیس جانبی در طی گذشت زمان نورون های حرکتی فوقانی و نورون های حرکتی تحتانی دچار آتروفی شده و از بین می روند و در نتیجه ارسال پیام های عصبی به عضلات بدن ضعیف و کم کم متوقف می شود. در این راستا بیمار ضعف عضلانی پیشرونده ای را تجربه می کند و در نهایت مغز فرد مبتلا توانایی خود را برای دستور شروع و کنترل حرکات ارادی در بیمار از دست می دهد.هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد.
علائم بیماری ای ال اس :
علائم و نشانه های ALS بسته به نوع سلولهای عصبی از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مشکل در راه رفتن یا انجام کارهای عادی روزمره
لغزش و افتادن
ضعف در پا ، پا یا مچ پا
اختلال در گفتار یا مشکل در بلعیدن
گرفتگی عضلات و گرفتگی عضلات در بازوها ، شانه ها و زبان
گریه و خندیدن بی موقع
تغییرات شناختی و رفتاری
ALS اغلب از دست ، پا یا اندام شروع می شود و سپس به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد. با پیشرفت بیماری و تخریب سلول های عصبی ، عضلات ضعیف می شوند. این در نهایت بر جویدن ، بلع ، گفتار و تنفس تأثیر می گذارد. به طور کلی در مراحل اولیه ALS دردی وجود ندارد و درد در مراحل بعدی غیر معمول است. ALS معمولاً بر کنترل مثانه یا حواس شما تأثیر نمی گذارد.
علت ابتلا و انواع ALS یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک چیست؟
تا کنون علت شاخص برای ابتلا به این بیماری کشف نشده است. با توجه به علائم و نشانه ها و وجود یا عدم وجود علل ژنتیکی٬ انواع مختلفی را می توان برای این بیماری در نظر گرفت.
بروز بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک می تواند به صورت پراکنده و خانوادگی باشد:
بیماری ALS پراکنده به طور تصادفی اتفاق می افتد و ۹۰ تا ۹۵٪ از موارد را تشکیل می دهد. هیچ ریسک فاکتور یا علت مشخصی برای این موارد تاکنون یافت نشده است.
ALS خانوادگی که ۵ تا ۱۰٪ موارد ابتلا را تشکیل می دهد به صورت ارثی در خانواده مشاهده می شود و با شانس ۵۰٪ در نسل بعد و فرزندان فرد مبتلا به ارث می رسد.
مشاغلی که ریسک ابتلا به ALS را افزایش می دهند
یک مطالعه جدید نشان داد افرادی که در صنعت تولید، جوشکاری و عملیات شیمیایی کار می کنند و در معرض مواد شیمیایی خطرناک هستند ممکن است با خطر بیشتر ابتلا به ALS مواجه باشند.
دکتر «استفان گوتمن»، محقق ارشد از دانشگاه میشیگان، می‌گوید: «این مطالعه نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض شغلی خاص، احتمال ابتلاء به ALS را افزایش می‌دهد.»
آفت کش‌ها و ترکیبات سرطان زا به میزان بالایی در خون بیماران مبتلا به ALS (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک) یافت شده است؛ این بیماری نادر و کشنده به نام بیماری "لو گریگ" نیز شناخته می‌شود.
در این مطالعه، محققان ۳۸۱ بیمار مبتلا به ALS و ۲۷۲ فرد کنترل را مورد بررسی قرار دادند. تیم تحقیق مواجهه‌های شغلی خود گزارش شده از سوی افراد را از چهار شغل اخیر شرکت کنندگان تجزیه و تحلیل کردند.
شرکت‌کنندگانی که ALS داشتند، قبل از تشخیص، مواجهه شغلی بیشتری با فلزات، ذرات معلق، ترکیبات آلی فرار و آلاینده‌های احتراق گزارش کردند. کسانی که شغلشان تولید و جوشکاری بود نیز در معرض خطر بالاتر ابتلاء به ALS بودند.
گوتمن گفت: «ما می‌دانیم آلاینده‌های خاصی می‌توانند خطر ALS را افزایش دهند، اما شناسایی مکان‌هایی که این قرار گرفتن در معرض ابتلاء به ALS رخ می‌دهد، مهم است زیرا ما درصدد راهکارهای برای پیشگیری از ALS و مطالعه جمعیت افراد در معرض خطر بیماری هستیم.»
قرار گرفتن در معرض فلزات به شدت با ALS مرتبط بود. این مسئله بیشتر در مورد قرار گرفتن در معرض آهن و دود جوش رایج بود.
گوتمن گفت: «برخی از این کارگران که بعداً مبتلا به ALS شده بودند ممکن است بدون اطلاع در معرض مخلوطی از فلزات و سایر مواد شیمیایی قرار گرفته باشند. این امر باید تحقیقات ما را به بررسی این مخلوط‌ها و آسیب‌های ناشی از آن به سیستم عصبی مرکزی یا آنچه ما به عنوان اکسپوزوم ALS (سبک زندگی، رژیم غذایی و قرار گرفتن در معرض محیطی روزانه) می‌نامیم، هدایت کند.»
ALS یک بیماری پیشرونده و کشنده است و با ضعف عضلانی، گفتار نامفهوم و مشکل در بلع شروع می‌شود.
اگرچه اداره غذا و داروی ایالات متحده دو دارو را برای درمان ALS تأیید کرده است، اما هر دو داروی ریلوزول و اداراوون در کاهش پیشرفت بیماری کمترین اثر را داشته اند. بیماران همچنین می‌توانند تحت درمان قرار گیرند که شامل ماسکی است که روی بینی قرار می‌گیرد تا تنفس شأن راحت تر شود.
