به گزارش پایگاه خبری دانا، نرخ ارز که دیروز سقف تاریخی ۳۳۲۴۰ تومانی خود را لمس کرده و آماده رکوردشکنی جدید شده بود، امروز با خبر آزادسازی قریب‌الوقوع دلارهای بلوکه شده در کره جنوبی و همچنین آزادی دو تبعه آمریکایی زندانی در ایران، از اوج عقب‌نشینی کرد. قیمت دلار معاملات یکشنبه را با گپ منفی ۷۳۰ تومانی آغاز کرد و اولین معاملات امروز با نرخ ۳۲۶۰۰ تومان انجام شد.
مشاهدات میدانی از بازار ارز نیز حاکی از شلوغی نسبی در مقابل صرافی‌هایی است که به متقاضیان با کارت ملی ارز می‌فروشند، هر چند مقابل این صرافی‌ها صف‌های طولانی مشاهده نمی‌شود.
به روز رسانی ساعت ۱۴: نرخ ارز که در آغاز معاملات امروز (یکشنبه) با افت ۷۳۰ تومانی به ۳۲۶۰۰ تومان نزول کرده بود، دوباره به بالای مرز ۳۳ هزار تومان بازگشته است. هم‌اکنون دلار در بازار آزاد با نرخ ۳۳ هزار و ۸۰ تومان معامله می‌شود.
جزئیات جدید از توافق ایران و آمریکا/ کدام کشورها رابط آزادسازی منابع ارزی هستند؟
در حالی که مذاکرات رفع تحریم‌ها به‌دلیل عدم اتخاذ تصمیم سیاسی از سوی ایالات متحده آمریکا همچنان بدون حصول نتیجه باقی مانده است، این کشور مستقل از روند مذاکرات هسته‌ای، در حال پیگیری موضوع آزادی زندانیان خود در ایران و همزمان آزادسازی منابع مسدودشده ارزی کشورمان در کره جنوبی است.
طی هفته‌های اخیر مذاکرات فشرده‌ای با وساطت یکی از کشورهای منطقه درباره آزادسازی همزمان زندانیان ایران و آمریکا انجام شده است و میلیاردها دلار از منابع ارزی مسدودشده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است.
خبرهای تکمیلی بیانگر آن است که آزادسازی همزمان زندانیان ایران و آمریکا و همچنین آزادسازی 7 میلیارد دلار از منابع بلوکه‌شده ایران با میانجی‌گری قطر انجام شده است، ضمن اینکه سوییس و سازمان ملل نیز به‌عنوان کانال ارتباطی در این امر درگیر هستند.
استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل نیز مدعی شد باقر نمازی زندانی دوتابعیتی از زندان آزاد و ایران را ترک کرده است و سیامک نمازی نیز آزاد شده، اما همچنان در ایران است.
در بیانیه‌ای که دوجاریک به‌نقل از دبیرکل سازمان ملل متحد منتشر کرد، گوترش از قبول درخواست‌هایش از رئیس جمهور اسلامی ایران مبنی بر اجازه خروج باقر نمازی برای معالجه در خارج از کشور تشکر کرده است.
دبیرکل سازمان ملل همچنین در این بیانیه گفت: خوشحال است که سیامک نمازی پسر باقر نمازی از بازداشت آزاد شده است.
در همین حال نرخ دلار با کارت ملی امروز با افزایش ۴۳۵ تومانی به ۳۱ هزار و ۶۷۰ تومان رسیده است. در بازار توافقی ارز (بازاری که صرافی‌ها ارز اسکناس صادرکنندگان را به نرخ توافقی از آن‌ها می‌خرند) تا ساعت ۱۴ به بیش از ۱۱.۵ میلیون دلار رسیده است. این رقم مساوی ۸۰ درصد حجم معاملات ۱۴.۵ میلیون دلاری دیروز (تا ساعت ۱۸ شنبه) است.
اثر آزادسازی ۷ میلیارد دلار بلوکه بر بازار ارز
آزادسازی قریب‌الوقوع پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی چه معنایی برای بازار ارز دارد؟ ۴۳ سال پیش برای اولین بار دلارهای ایران بلوکه شدند. در نخستین سال‌های انقلاب پس از تسخیر لانه جاسوسی، برخی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران در قالب دستورات اجرایی دولت جیمی کارتر باعث مسدود شدن دارایی‌های ایران در آمریکا شد. از زمان تا کنون میلیاردها دلار ارز نفتی کشورمان به دلیل تحریم‌ها از دسترس بانک مرکزی و دولت خارج شده‌اند.
میزان کل پول‌های بلوکه شده ایران در خارج از کشور طبق گزارش‌های متعدد حدود ۳۰ الی ۴۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود. برای مثال، صندوق بین‌المللی پول سال گذشته میزان دلارهای مسدود شده ایران را ۳۶ میلیارد دلار برآورد کرد. رویترز نیز در سال ۹۹ با اعلام همین رقم، جزییات آن را چنین اعلام میکند:
۷ میلیارد دلار در کره جنوبی
۶ میلیارد در عراق
۱.۵ میلیارد ژاپن
۱.۶ میلیارد لوکزامبورگ
و ۲۰ میلیارد دلار در چین - البته مقامات کشورمان با رد بلوکه بودن این دلارها در چین، گفته‌اند هر زمان که اراده کنند امکان دسترسی به این پول‌ها را دارند.
همانطور که اشاره شد بزرگترین بخش این منابع مسدود شده مربوط به ۲۰ میلیارد دلار در چین و ۷ میلیارد دلار در کره جنوبی می‌شود. حالا همزمان با آزادی سیامک و باقر نمازی، دو زندانی ایرانی-آمریکایی که دوران محکومیت خود را در ایران می‌گذراندند، خبر از آزادسازی قریب‌الوقوع پول‌های بلوکه شده کشورمان در کره جنوبی آمده است.
اما این ارقام چقدر بزرگ هستند؟ مجموع ۳۰ الی ۴۰ میلیارد دلار بلوکه ایران را می‌توان کم و بیش برابر با یک سال درآمد نفتی ایران دانست. اگر فرض کنیم کشورمان روزانه یک میلیون بشکه نفت با نرخ ۹۶ دلار یعنی متوسط قیمت نفت برنت در یک سال گذشته، صادر کند. هر چند با توجه به پایین‌تر بودن قیمت نفت ایران از برنت و همچنین تخفیف‌هایی که کشورمان در فروش نفت خود قائل می‌شود، درآمد نفتی سالانه ایران در حال حاضر حتی کمتر از این رقم باشد.
رقم ۷ میلیارد دلاری که تصور می‌شود ممکن است به زودی آزاد شود هم معادل با ۱.۵ ماه معاملات نیمایی یا ۶۰۰ روز معاملات توافقی دلار است. بنابراین، تصور می‌شود بازار نقدی ارز ایران که حجم نسبتا کوچکی دارد به طور محسوس تحت تاثیر عرضه این مقدار ارز قرار گیرد.
در روزهای گذشته و با خیز قیمت دلار برای رکوردشکنی؟ احتمال این می‌رود که قیمت دلار افزایش یابد اما خبر آزادسازی دلارهای بلوکه شده می‌تواند از جهت دیگری هم سیگنال کاهشی برای قیمت دلار محسوب شود. با توجه به آنکه آزادسازی دلارهای بلوکه شده مسئله‌ای است که ایران همواره آن را ابزار نشان دادن حسن نیت طرف غربی معرفی کرده است، کارشناسان این اتفاق را سیگنالی مثبت در جهت احیای برجام می‌دانند که خود می‌تواند موجب شوک به نرخ ارز شود.
رویکرد جدید بانک مرکزی برای شفافیت در بازار ارز؛ مقایسه نرخ‌ها امکان پذیر می‌شود
بانک مرکزی در تابستان امسال با سه اقدام مهم در راستای کنترل بازار ارز، توانست روند افزایشی قیمت دلار را متوقف کند. نخستین اقدام مجوز به صرافی‌ها برای خرید ارز‌های صادرکنندگان به نرخ توافقی بود که براین اساس شاهد استقبال بالای صادرکنندگان برای عرضه ارز خود به صرافی‌ها بودیم. در این رویکرد جدید بانک مرکزی، صادرکنندگان برای فروش ارز حاصل از صادرات، بدون قیمت دستوری و بدون محدودیت و بر اساس توافق با خریدار، نرخ را مشخص می‌کنند و به صرافی می‌فروشند. در واقع بانک مرکزی در این طرح بدون اینکه از منابع ارزی خودش استفاده کند و به اصطلاح ارزپاشی داشته باشد، توانست از منابع واقعی در بازار ارز به سود اصلاح چرخه قیمتی استفاده کند.
بعد از موفقیت این اقدام در بازار و افزایش عرضه اسکناس ارز به سوی صرافی‌ها و پیشی گرفتن عرضه از تقاضا، شاهد کاهش نرخ ارز بودیم که بانک مرکزی نیز در ادامه این اتفاق، سیاست دیگری به کار گرفت و آن هم اینکه به صرافی‌ها اجازه داده شد تا علاوه بر ارز صادرکنندگان، نسبت به خرید ارز از همه اشخاص حقیقی و حقوقی با نرخ توافقی به منظور فروش به متقاضیان اقدام کنند.
پیرو این گام‌های اساسی و مهم بانک مرکزی که منجر به ساماندهی بازار ارز هم شد، صرافان از کاهش تقاضا گفتند و اعلام کردند که لازم است بستری برایشان فراهم شود تا ارز باقیمانده در صرافی‌ها را هم عرضه کنند که این درخواست و اتفاق پیش زمینه گام سوم بانک مرکزی در حوزه کنترل و مدیریت بازار ارز شد.
در اقدام سوم، اعلام شد که فروش ارز صادرکنندگان به صرافی‌ها با نماد‌های معاملاتی جدید تحت عنوان دلار صادراتی و یورو صادراتی در بازار متشکل ارزی راه اندازی شد. در نهایت با اجرای این سیاست جدید در بازار متشکل ارزی، عمق معاملات ارزی در صرافی‌ها افزایش یافت.
این اقدامات بانک مرکزی با هدف ساماندهی بازار ارز و ثبات بخشی به قیمت‌ها در حالی اجرایی می‌شود که به گفته مسئولان امر تداوم آن‌ها، گام موثری در این مسیر است و می‌تواند آثار مثبت و ارزشمندی در اقتصاد و بازار‌های مالی داشته باشد.
حالا در اقدامی تازه، مقرر شده تا صرافی‌های دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی از یازدهم مهرماه ۱۴۰۱ نرخ‌های خرید و فروش ارز را علاوه بر تابلوی صرافی در درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز نیز درج کنند که براین اساس فهرست نرخ‌های اعلامی در وبگاه رسمی بازار متشکل ارز ایران منتشر خواهد شد.
جزئیات جدید از توافق ایران و آمریکا/ کدام کشورها رابط آزادسازی منابع ارزی هستند؟
در حالی که مذاکرات رفع تحریم‌ها به‌دلیل عدم اتخاذ تصمیم سیاسی از سوی ایالات متحده آمریکا همچنان بدون حصول نتیجه باقی مانده است، این کشور مستقل از روند مذاکرات هسته‌ای، در حال پیگیری موضوع آزادی زندانیان خود در ایران و همزمان آزادسازی منابع مسدودشده ارزی کشورمان در کره جنوبی است.
طی هفته‌های اخیر مذاکرات فشرده‌ای با وساطت یکی از کشورهای منطقه درباره آزادسازی همزمان زندانیان ایران و آمریکا انجام شده است و میلیاردها دلار از منابع ارزی مسدودشده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است.
خبرهای تکمیلی بیانگر آن است که آزادسازی همزمان زندانیان ایران و آمریکا و همچنین آزادسازی 7 میلیارد دلار از منابع بلوکه‌شده ایران با میانجی‌گری قطر انجام شده است، ضمن اینکه سوییس و سازمان ملل نیز به‌عنوان کانال ارتباطی در این امر درگیر هستند.
استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل نیز مدعی شد باقر نمازی زندانی دوتابعیتی از زندان آزاد و ایران را ترک کرده است و سیامک نمازی نیز آزاد شده، اما همچنان در ایران است.
در بیانیه‌ای که دوجاریک به‌نقل از دبیرکل سازمان ملل متحد منتشر کرد، گوترش از قبول درخواست‌هایش از رئیس جمهور اسلامی ایران مبنی بر اجازه خروج باقر نمازی برای معالجه در خارج از کشور تشکر کرده است.
دبیرکل سازمان ملل همچنین در این بیانیه گفت: خوشحال است که سیامک نمازی پسر باقر نمازی از بازداشت آزاد شده است.
گزارش از فاطمه روا
