به گزارش پایگاه خبری دانا، علیرضا مهدیزاده اظهار کرد: با نصب سیستم پایش سوخت بهصورت آزمایشی روی یکی از شناورهای استیجاری افزون بر کنترل بهنگام سوخت مصرفی شناورها و عملکرد آنها از سوءاستفادهها و قاچاق سوخت توسط این شناورها جلوگیری خواهد شد.
وی ادامه داد: این موضوع افزون بر اندازهگیری مصرف سوخت، امکان مدیریت صحیح راهبری شناورها، سنجش موقعیت و کارکرد عملیاتی آنها را نیز با استفاده از این سامانه میسر خواهد کرد و از سوءاستفادههای احتمالی یا قاچاق سوخت جلوگیری میشود.
به گفته مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران، با توجه به اهمیت آب شیرین تحویلی به شناورها کنترل مقدار آب تحویلی نیز همزمان با کنترل سوخت در دستور اقدام قرار گرفته است.
مهدیزاده افزود: افزون بر کاهش تعداد شناور به ۶۰ فروند، کنترل و راهبری بهینه آنها بهمنظور حفظ نیازهای عملیاتی پشتیبانی و ایمنی سازهها و سکوهای دریایی، خطوط لوله جریانی و پایانههای صادراتی شرکت نفت فلات قاره ایران در دستور کار قرار گرفت.
وی اظهار کرد: با تشکیل کارگروه راهبری شناورها و پیگیری اقدامهای مرتبط بهصورت تخصصی برای بهینهسازی لجستیک دریایی ضمن استفاده حداکثری از توان و شناورهای ساخت داخل، کنترل بهینه سوخت مصرفی شناورها که تا سالها بدون تکلیف و اقدام مؤثر مانده بود با اقدامهای اخیر و استفاده از شرکتهای دانشبنیان داخلی برای نخستین بار در سطح شرکت انجام شد و با این اقدام، اندازهگیری بهنگام سوخت مصرفی شناورها با استفاده از سامانه سختافزاری و نرمافزاری مورد تأیید از مرحله آزمایشی پایان یافت و با تأیید نتایج عملکردی، در همه شناورهای استیجاری پیش از ورود به سرویس اجرا خواهد شد.
مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره گفت: با توجه به اینکه این شرکت بهدلیل گستره عملیاتی در خلیجفارس دارای بزرگترین ناوگان شناورهای دریایی است، ساماندهی شناورهای عملیاتی و خدماتی به لحاظ ارتباط مستقیم آن با تولید اهمیتی ویژه دارد.
کنترل مقدار سوخت واقعی مصرفی و آب تحویلی به شناورها کمک شایانی به کاهش هزینههای جاری مرتبط با لجستیک دریایی و عملیاتی شرکت خواهد کرد.
ایران در میان پنج کشور صاحب بزرگترین ذخایر نفت در سال ۲۰۲۳
تولید نفت، یکی از آمارهای مهم در اقتصاد جهانی است زیرا تاثیر مستقیمی بر تولید اقتصادی جهانی دارد. سال ۲۰۲۲ که حمله نظامی روسیه به اوکراین، باعث تغییر زنجیره تامین جهانی نفت شد و عربستان سعودی و سایر اعضای اوپک به دلیل نگرانی از کاهش تقاضا، تولیدشان را با وجود قیمت بالا، کاهش دادند، سال پرآشوبی برای طلای سیاه بود.
ذخایر نفتی جهان فراوان بوده اما ابدی نیستند. با رشد اقتصادهای هند و چین، تقاضای جهانی برای نفت طی چند دهه اخیر، پیوسته رو به رشد بوده است. طبق آمار آژانس بین المللی انرژی، تقاضا برای نفت در سال ۱۹۷۱، به ۲.۳ میلیون تن رسید و تا سال ۲۰۱۹ (آخرین سال پیش از شیوع پاندمی کووید) دو برابر شد و به ۴.۶ میلیون تن رسید. از نظر مصرف جهانی نفت، کشورهای آمریکا، هند و چین رکوددار هستند و آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان میدهد آمریکا به تنهایی در سال ۲۰۲۱، به میزان ۱۹.۸ میلیون بشکه در روز نفت مصرف کرد که معادل ۲۱ درصد از مصرف جهان بود. هند و چین در مجموع ۱۹.۵۵ میلیون بشکه در روز نفت مصرف کردند که تقریبا برابر آمریکا بود.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا بر این باور است که ذخایر نفت حداقل تا ۳۸ سال دیگر دوام میآورند. طبق برآورد سال ۲۰۱۳ شرکت بریتیش پترولیوم، ذخایر نفت قطعی در جهان تنها ۵۳ سال عمر دارند و به این ترتیب، کل نفت جهان تا سال ۲۰۷۰ تمام خواهد شد.
بر اساس گزارش اینسایدر مانکی، اگر جدیدترین آمار ۱۷۵۷ میلیارد بشکه ذخایر نفت را بر ۹۷ میلیون بشکه مصرف جهانی تقسیم کنیم، ذخایر نفت ۵۰ سال دیگر عمر میکنند. البته عوامل تاثیرگذار بر تولید جهانی نفت تغییر کرده و حمله نظامی روسیه به اوکراین، باعث کاهش تحریمها علیه ونزوئلا و افزایش عرضه نفت از سوی ایران شده است.
جمهوری بولیواری ونزوئلا
ذخایر نفت (تا سال ۲۰۲۱): ۳۰۳.۸ میلیارد بشکه
جمهوری بولیواری ونزوئلا یا ونزوئلا، با وجود این که صاحب بزرگترین ذخایر قطعی نفت در جهان است اما در فهرست کشورهای تولیدکننده، در رتبه نسبتا پایینی قرار دارد. با این حال، حمله نظامی روسیه به اوکراین و مختل شدن زنجیره تامین عرضه، باعث شد آمریکا تحریمهای نفتی علیه ونزوئلا را تسهیل کرده و به شورون برای ازسرگیری تولید نفت در این کشور، مجوز دهد.
عربستان سعودی
ذخایر نفت (تا سال ۲۰۲۱): ۲۵۸.۶ میلیارد بشکه
عربستان سعودی بازیگر پرنفوذ در صنعت نفت جهانی و بزرگترین تولیدکننده نفت عضو اوپک است که در نوامبر سال ۲۰۲۲، به میزان ۱۰.۴۸ میلیون بشکه نفت عرضه کرد. شرکت دولتی آرامکوی سعودی، بزرگترین شرکت نفتی جهان از نظر میزان درآمد است. عربستان سعودی امسال پس از تصمیم برای کاهش تولید با وجود این که قیمتها پس از حمله روسیه به اوکراین افزایش پیدا کرده بودند، هدف انتقاد قرار گرفت.
ایران
ذخایر نفت (تا سال ۲۰۲۱): ۲۰۸.۶ میلیارد بشکه
نفت ایران هدف تحریمهای سنگین آمریکا قرار دارد. با این حال، همچنان مشتری دارد. شرکت ملی نفت ایران از نظر درآمد، در رتبه دومین شرکت نفتی بزرگ جهان قرار داشته اما برآورد آمار اخیر این شرکت دشوار بوده است. چین، بزرگترین مشتری نفتی ایران است.
کانادا
ذخایر نفت (تا سال ۲۰۲۱): ۱۷۰.۳ میلیارد بشکه
کانادا، کشور آمریکای شمالی با تولید ناخالص داخلی به ارزش ۲.۲۴ تریلیون دلار است. عمده ذخایر نفت این کشور، در ماسههای نفتی آتاباسکا واقع شده و شرکت منابع طبیعی کانادا (CNRL) بزرگترین شرکت نفتی این کشور است. کانادا چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت در سال ۲۰۲۱ بود و ۵.۵۴ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد. مصرف نفت این کشور کمتر بوده و به ۲.۲۶ میلیون بشکه در روز میرسد که کانادا را به صادرکننده بزرگ نفت تبدیل کرده است. شرکت CNRL، افزایش تولید نفت خود به ۱.۱ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۳ را هدف گذاری کرده است.
عراق
ذخایر نفت (تا سال ۲۰۲۱): ۱۴۵ میلیارد بشکه
عراق یکی از کشورهای عضو اوپک است و صادرات نفت، بزرگترین سهم را در اقتصاد این کشور دارد. برآورد شده که در سال ۲۰۲۱، بیش از ۹۰ درصد از درآمد ارزی خارجی عراق از فروش نفت خام به دست آمد. عراق با تولید ۴.۴۵ میلیون بشکه در نوامبر سال ۲۰۲۲، در رتبه دومین تولیدکننده بزرگ اوپک قرار گرفت. بازیگران بزرگ در صنعت نفت آمریکا، پتروچاینا و بریتیش پترولیوم هستند. عراق امسال از رشد قابل توجه تولید برخوردار شده اما نگرانیهایی درباره احتمال کاهش تولید این کشور در سال ۲۰۲۳ وجود دارد.
اقدامات وزارت نفت برای اجرای قانون هوای پاک
سالانه ۷ تا ۷ میلیون نفر جان خود را به علت آلودگی هوا یا دلایل منتسب به آن از دست میدهند. سهم ایران از آن بین ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر است. البته بر اساس آمار، سال گذشته ۲۱ هزار نفر در ۲۷ شهر کشور جان خود را به علت آلودگی هوا از دست دادند؛ تجربه کشورهای مختلف نشان میدهد آلودگی هوا معضلی قابلحل است.
ایران هم قانون هوای پاک را برای گذر از این مرحله تصویب کرده است، اما به نظر میرسد تاکنون آنطور که باید اجرا نشده است. اما دولت سیزدهم مصمم به کاهش آلودگی هواست و منابع مالی کافی هم برای این منظور وجود دارد، در این میان وزارت نفت با اجرای پروژههای کیفیسازی فرآوردههای نفتی تلاش میکند سهم خود برای داشتن هوای پاکتر را افزایش دهد.
دولت سیزدهم بهمنظور افزایش تولید و کیفیت فرآوردههای نفتی در کشور، ۲۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری را در دستور کار دارد، زیرا تأمین سوخت موردنیاز کشور از مهمترین ارکان امنیت انرژی بهشمار میرود، از همین رو همواره بر تأمین و توزیع پایدار سوخت در کشور تأکید شده و در این بین بنزین بهعنوان راهبردیترین سوخت مصرفی، اهمیتی بسزا دارد.
اقدامهای پرشمار وزارت نفت برای اجرای قانون هوای پاک
قانون هوای پاک برای کاهش آلودگی هوا تکالیف متعدد و متنوعی را بهعهده دستگاههای مختلف از جمله وزارت نفت گذاشته است، فارغ از اینکه اجرای بخش مهمی از این تکالیف به سرمایهگذاری کلان و منابع مالی گسترده نیاز دارد و صنعت نفت بهدلیل تحریمها با محدودیتهای مالی روبروست، با این حال وزارت نفت اقدامهای پرشمار و مهمی را برای عمل به مفاد این قانون فراتر از محدودیتهای اعمالشده انجام داده یا در حال انجام دارد.
با وجود افزایش هشت درصدی مصرف سوخت معادل نیروگاهها در پاییز ۱۴۰۱ نسبت به پاییز ۱۴۰۰ شاهد افزایش تحویل سوخت پاک گاز طبیعی به نیروگاهها به میزان ۲۳ میلیون مترمکعب در روز (معادل ۱۴ درصد افزایش نسبت به پارسال) بودهایم، از اینرو مصرف سوخت مایع نفت گاز و نفت کوره در نیروگاهها ۴ میلیون لیتر در روز کاهش یافته و به این ترتیب سهم سوخت مایع نفت گاز و نفت کوره از ۲۴ درصد در پاییز ۱۴۰۰ به ۲۰ درصد در پاییز ۱۴۰۱ کاهش یافته است. افزون بر این، تحویل گاز به صنایع پتروشیمی در پاییز ۱۴۰۱ نسبت به پاییز ۱۴۰۰، معادل ۴ درصد افزایش یافته است.
اجرای ماده ۱۸ قانون هوای پاک، ارتقای کیفیت فرآوردههای نفتی و سوخت تولیدی پالایشگاههای موجود و افزایش ظرفیت تولید سوخت با استاندارد یورو در وزارت نفت پیگیری شده است. در همین زمینه امسال پنج پروژه افزایش ظرفیت و کیفیسازی فرآوردهها در پالایشگاههای اصفهان، شیراز، لاوان، آبادان و تبریز در دولت سیزدهم به بهرهبرداری رسیده است، یا بهزودی به بهرهبرداری میرسد.
در پاییز امسال طرح ارتقای کیفی پالایشگاه اصفهان با ظرفیت تولید ۱۶ میلیون لیتر در روز نفتگاز (گازوئیل) با کیفیت یورو ۵ به بهرهبرداری رسید و وارد مدار تولید شد که هنوز بهصورت رسمی افتتاح نشده است، همچنین طرح تثبیت و نوسازی پالایشگاه آبادان که در نتیجه آن ۴ میلیون لیتر در روز از تولید نفت کوره آن پالایشگاه کاسته شده و با محصولات سبک با ارزش افزوده بیشتر جایگزین میشود، نیز پاییز امسال به بهرهبرداری رسید. این طرح نیز یکی از بزرگترین پروژههای نوسازی بود که با سرمایهگذاری خارجی اجرا شد و فاز دوم آن برای افزایش تولید فرآوردههای با ارزش و کیفی نیز در دستور کار قرار دارد.
همچنین تا پایان امسال واحد تولید هیدروژن و PSA پالایشگاه تبریز برای افزایش ظرفیت واحد تصفیه نفتگاز با کیفیت یورو آماده بهرهبرداری خواهد بود. افزون بر این، واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز با هدف ارتقای کیفیت ۵.۱ میلیون لیتر در روز بنزین تولیدی این پالایشگاه به استاندارد یورو ۵ تا پایان امسال به بهرهبرداری خواهد رسید. پیش از این نیز طرح بهینهسازی و افزایش ظرفیت پالایشگاه لاوان به بهرهبرداری رسیده و حدود ۱.۱ میلیون لیتر به تولید بنزین با استاندارد یورو در کشور اضافه کرده است.
افزون بر این طرحها، مجموعهای از طرحهای دیگر ارتقای کیفی سوخت و فرآوردههای نفتی تولیدی همچون ارتقای کیفی نفت کوره تولیدی در ۶ پالایشگاه کشور نیز در دست پیگیری است، البته برای تسریع در اجرای این طرحها، با توجه به اینکه سهامدار عمده این پالایشگاهها وزارتخانههای دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستند، لازم است حداقل ۳۰ درصد از سود عملیاتی سالانه این پالایشگاهها به حساب اندوخته سرمایهای منظور و در اجرای این طرحها تسریع شود.
پیش از این طرحهای بهبود کیفیت در پالایشگاههایی همچون شازند اراک، ستاره خلیج فارس و مانند آنها انجام شده، بهگونهای که بیش از نیمی از سوخت توزیعی کشور استانداردهای اروپایی یورو ۴ یا یورو ۵ دارند، یکی از الزامات ماده ۲ قانون هوای پاک در حیطه اختیارات وزارت نفت، اجرای طرح کهاب یا همان کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین است، وزارت نفت اجرای این طرح را نیز با جدیت پیگیری کرده است، چنانکه این طرح در پنج انبار نفت در کلانشهرهای اصفهان، شمال غرب تهران، کرج و بندرعباس اجرا شده و در چهار انبار در شهرهای تبریز، مشهد، اهواز و اراک ۹۰ درصد پیشرفت دارد که تا پایان امسال تکمیل خواهد شد.
تلاش برای تأمین اعتبار اجرای این طرح در ۱۶ انبار کوچک و بزرگ دیگر در حال اقدام است، افزون بر این ۵ هزار و ۲۹۲ دستگاه نفتکش به تجهیزات طرح کهاب برای حمل بنزین درونشهری مجهز شدهاند. این تعداد ۵۰ درصد کل ناوگان نفتکشهای حامل فرآورده در کشور هستند. اجرای طرح کهاب در ۲ هزار و ۷۱۳ جایگاه سوخت کشور که جمعاً ۹۱ درصد کل فروش سوخت کشور را بهعهده دارند، در اولویت اجرا قرار دارد که مرحله نخست این طرح در همه جایگاهها اجرا شده و مرحله تکمیلی طرح نیز در ۳۵۰ جایگاه بهطور کامل انجام شده است.
در عین حال همسو با اجرای ماده ۱۷ قانون هوای پاک، در شرکت ملی گاز ایران جمعآوری اطلاعات و بهینهسازی موتورخانهها و سامانههای احتراقی انجام شده که در نتیجه آن از حدود ۲۶.۶ میلیون مشترک، اطلاعات موتورخانهها و سامانههای احتراقی بیش از ۱۹.۲ میلیون مشترک یعنی ۷۲ درصد مشترکان به سازمان ملی استاندارد ارسال شده است.
طرح رایگان بهینهسازی موتورخانهها نیز از سوی شرکت ملی گاز ایران در حال اجراست. در اجرای این طرح تاکنون ۲۲۰ هزار مشترک تجاری، اداری و خانگی که از سیستم موتورخانه استفاده میکنند شناسایی و اصلاح رایگان ۴۲ هزار موتورخانه نیز انجام شده که ۱۵۸ میلیارد تومان برای این کار هزینه شده است. افزون بر این، سامانه گرمایش ۱۰۰ هزار مرکز آموزشی و مدرسه به پکیج نیز با هزینه ۴۸۰ میلیارد تومانی انجام شده که در کاهش مصرف سوخت مایع و کاهش آلودگی هوا تأثیر داشته است.
وزارت نفت برای بهبود کیفیت هوا به قانون هوای پاک اکتفا نکرد
وزارت نفت برای بهبود کیفیت هوا به قانون هوای پاک اکتفا نکرده و تلاش کرده است برای کاهش ورود آلایندهها و گازهای گلخانهای به جو، اقدامهای دیگری را نیز در دستور کار قرار دهد. بعضی از این اقدامها کمهزینهاند و بعضی دیگر نیز نیازمند منابع مالی زیادی بودهاند که برای اجرای آنها تلاش شده از ظرفیت سرمایهگذاری بخشهای غیردولتی نیز استفاده شود. در این راستا اقدامهایی همچون توسعه استفاده از سیانجی در ناوگان عمومی یعنی تاکسیها، ون، وانت و مسافربر شخصی بهصورت رایگان برنامهریزی شده که تاکنون در اجرای مصوبه شورای اقتصاد ۲۲۰ هزار دستگاه سیانجیسوز شده است، همچنین طرح توسعه حملونقل مسافر با قطار شهری (مترو) با استفاده از ظرفیت ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر نیز در دست اجرا است. هماکنون ۲۳ میلیون مترمکعب سیانجی در کشور مصرف میشود که معادل کاهش مصرف ۲۳ میلیون لیتر در بنزین است.
از دیگر اقدامهای وزارت نفت خارج از شمول قانون هوای پاک، سرمایهگذاری برای جمعآوری گازهای مشعل بوده است. جمعآوری این گازها افزون بر کاهش ورود آلایندهها به جو، تأمینکننده خوراک واحدهای پتروشیمی نیز خواهد بود. در این زمینه بهمنظور کاهش آلایندگی هوا ناشی از گازهای مشعل، ۵۰ قرارداد با سرمایهگذاری یک میلیارد دلار برای جمعآوری گازهای مشعل در میدانهای نفتی منطقه شرق و غرب کارون با شرکتهای داخلی منعقد شده است.
افزون بر این مرحله نخست طرح انجیال۳۲۰۰ با سرمایهگذاری ۹۸۰ میلیون دلاری برای جمعآوری ۶ میلیون مترمکعب از گازهای مشعل میدانهای نفتی منطقه غرب کارون تا پایان امسال به بهرهبرداری خواهد رسید، ضمن آنکه با اقدامهای انجام شده، در سال ۱۴۰۰ سوزاندن گازهای مشعل در پالایشگاههای گازی به ۳۰ درصد کاهش داشت و حدود ۱.۸ میلیارد مترمکعب گاز کمتر در پالایشگاههای گاز سوزانده شده است که این روند در سال ۱۴۰۱ نیز استمرار دارد.
با توجه به اینکه آلودگی هوا بیشتر کلانشهرها را بهدلیل تعدد منابع آلایندگی متأثر میکند، هماکنون در همه کلانشهرهای کشور بنزین و گازوئیل یورو ۴ و یورو ۵ توزیع میشود، البته همه بنزین و گازوئیل کشور یورو ۴ یا یورو ۵ نیست، اما با توجه به وضع آلودگی هوا در کلانشهرها، سوخت یورو ۴ و یورو ۵ در آنها توزیع میشود، افزون بر این حتی به بعضی صنایع در شهرهای آلوده نیز در حد مقدور گازوئیل یورو ۵ بهعنوان سوخت تحویل میشود.
قیمت جهانی نفت امروز ۱۴۰۱/۱۰/۱۴ | برنت ۸۱ دلار و ۹۰ سنت شد
پایین آمدن تقاضا در چین، دورنمای ضعف اقتصاد دنیا و افزایش ارزش دلار آمریکا باعث کاهش 4 درصدی قیمت نفت در معاملات روز سهشنبه شد.
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با 20 سنت معادل 0.24 درصد کاهش به 81 دلار و 90 سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با 30 سنت معادل 0.39 درصد کاهش 76 دلار و 63 سنت معامله میشود.
تحلیلگران عقیده دارند دلایل بسیاری برای نگرانی وجود دارد.شرایط کرونا در چین و ترس از رکود اقتصاد در آینده نزدیک، بازارها را تحت فشار قرار داده است.
دولت چین سهمیه صادرات محصولات نفتی پالایش شده را افزایش داده است. تاجران این اقدام چین را بهخاطر احتمال کاهش تقاضای داخلی میدانند. چین بهعنوان بزرگترین واردکننده نفت خام دنیا همچنان درگیر افزایش موارد ابتلا به کروناست.
برداشته شدن محدودیتهای کرونایی در پکن باعث افزایش تعداد موارد ابتلا به کرونا در چین شده، تقاضا را پایین آورده و تولید در این کشور را مختل کرده است. بهاینترتیب فعالیت کارخانهای در چین در آخرین ماه 2022 کاهش یافت.
کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بینالمللی پول در روز یکشنبه گفت روند رشد اقتصادهای آمریکا، اروپا و چین همزمان آهسته شده و 2023 را سختتر از 2022 برای اقتصاد جهان خواهد کرد.
شاخص دلار بیشترین افزایش روزانه خود را طی 2 هفته گذشته نشان داده است. بالا رفتن ارزش دلار تقاضا برای کالاهایی مثل نفت را که برمبنای آن محاسبه میشوند پایین آورده و خرید آنها را برای دارندگان سایر ارزهای دنیا گرانتر میکند.
ذخایر نفت آمریکا در هفته پایانی دسامبر حدود 176 هزار بشکه افزایش یافته و به 28.6 میلیون بشکه رسیده است.
از نظر عرضه، دولت آمریکا 2.7 میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک خود را در هفته گذشته آزاد کرد. این در حالی است که شرکت نفت شورون قرار است اولین محموله از نفت ونزوئلا را طی 4 سال گذشته دریافت کند.
پیشبینی میشود تولید نفت آمریکا در سال جاری میلادی بهطور متوسط 620 هزار بشکه در روز افزایش یابد، یعنی یکسوم کمتر از 1 میلیون بشکهای که قبلاً تخمین زده شده بود.