مادرانی که درگیر مقایسه با دیگران هستند و به طور مداوم خود را با سایر مادران مقایسه میکنند، به عذاب وجدان مبتلا میشوند. آنها احساس میکنند که همه از خودشان بهتر و موفقتر هستند و به طور مداوم احساس ضعف میکنند. این مادران خود را سرزنش میکنند که برای بچههایشان کم وقت میگذارند. به همین دلیل، بدون شک با عذاب وجدان روبرو میشوند.
حتی مادران شاغلی از این جهت که نمی توانند وقت کافی را به فرزندانشان اختصاص دهند با عذاب وجدان مواجه می شوند.
دنیای مدرن و تکنولوژی پیشرفته علاوه بر مزایا، معایب زیادی هم به همراه دارد. مادرانی که دنبال کننده پیج های زرد روان شناسی هستند، یا مادران بلاگر را دنبال می کنند معمولا در دام مقایسه خود با آنها می افتند. وقتی می بینند فرزند آنها در کلاس های متنوع و متعددی ثبت نام شده اما فرزند خودشان از این قافله عقب افتاده است حس بد بودن به آنها دست می دهد.
در این بین دلایل دیگری نیز وجود دارد که به این احساسمادران دامن می زند، در زیر به چند مورد از این دلایل اشاره می کنیم:
1. سرزنش اطرافیان:
همه مادرها اطرافیانی دارند که دایه مهربان تر از مادرند. سوالاتی که به چاقی و لاغری بچه ها مربوط می شود. یا درمورد ویژگی های شخصیتی آنها سوال می پرسند، مادر را نگران می کنند که آیا واقعا مادر خوبی هستند یا نه؟
2. همسرانی ناهمراه!
بعضی از همسران تمام ایرادات اخلاقی و رفتاری بچه ها را به مادر، کم کاری او، کم حواسی او، و کم وقت گذاشتن او نسبت می دهند.
این همسران بیشتر از آنکه همراه باشند، متاسفانه بار عذاب وجدانی مادر را افزایش می دهند.
3. مادرانی که شاغل هستن بیشتر در معرض اتهام دیگران هستند.
این دسته از مادران به دلیل شاغل بودنشان بیشتر در معرض اتهام دیگران قرار دارند. احساس مادر ناکافی بودن درست زمانی به سراغ آنها میآید که فکر میکنند در ایفای نقش اصلی خود کوتاهی کردهاند. به جای اینکه اوقات خود را صرف نگهداری و تربیت کودکانشان کنند در محل کار حاضر میشوند و لحظاتی تکرار نشدنی از روند بزرگ شدن فرزندانشان را از دست میدهند. این احساس از نوعی عذاب وجدان شروع میشود و اگر با اضطراب همراه شود زمینهساز احساسات خودکمبینی،گناهکار بودن، به اندازه کافی خوب نبودن، افکار وسواسی تکرارشونده و عدم اعتماد بهنفس میشوند.
وقتی یک مادر با عذاب وجدان روبرو میشود، میتواند اقداماتی انجام دهد تا با این مشکل مقابله کند.
- پذیرش واقعیتها: مادران باید قبول کنند که هیچ فردی کامل نیست و همه ما اشتباهاتی میکنیم. این مهم است که به خودتان اجازه دهید که از اشتباهاتتان یاد بگیرید و برای بهتر شدن تلاش کنید. از هیچکس انتظار نمیرود که همه چیز را درست انجام دهد.
- تمرکز بر ارزشهای خود: به جای مقایسه خودتان با دیگران، تمرکز خود را بر نقاط قوت و ارزشهایتان قرار دهید. هر فردی استعدادها و خصوصیات منحصر به فردی دارد. به خودتان اعتماد کنید و به خودتان ارزش بدهید.
- خودمراقبتی: اهمیت خودمراقبتی را درک کنید. به خودتان وقت بدهید و به نیازهایتان اهمیت بدهید. به خواب کافی برسید، تغذیه سالم داشته باشید و فرصتی را به استراحت اختصاص دهید. با ایجاد تعادل در زندگی، بهتر میتوانید به فرزندانتان کمک کنید.
- ارتباط با دیگران: ایجاد شبکه ارتباطی قوی با خانواده، دوستان و افرادی که از شما حمایت میکنند، میتواند به شما کمک کند. با دیگران در مورد تجربیاتتان صحبت کنید و از تجارب آنها استفاده کنید. این ارتباطات میتوانند احساس حمایت و راهنمایی را برای شما فراهم کنند.
- مشاوره: در صورت لزوم، به دنبال مشاوره روانشناختی بگردید. مشاوره میتواند به شما کمک کند تا با چالشهای عذاب وجدان برخورد کنید و راهحلهای مناسبی برای مقابله با آنها پیدا کنید.
به طور خلاصه، مادران با عذاب وجدان میتوانند با پذیرش واقعیتها، تمرکز بر ارزشهای خود، خودمراقبتی، ارتباط با دیگران و در صورت لزوم، مشاوره، بهترین راهکارها رجهت کاهش عذاب وجدان خود اتخاذ کنند. این اقدامات میتوانند بهبود رفتار و جلوگیری از تکرار رفتارهای اضطرابی در کودکان کمک کنند.
چگونه با عذاب وجدان مخرب مادری برخورد کنیم؟
با توجه به تمام مطالب گفته شده تاکنون، این سؤال مطرح می شود که چگونه می توان عذاب وجدان مادری را کاهش داد؟ یک روان درمانگر کودک و نوجوان پنج راهکار زیر را پیشنهاد می کند:
- می توان از این عذاب وجدان یا احساس سرزنش به صورت مثبت استفاده کرد. وقتی مادر بفهمد که این عذاب وجدان چه تأثیری منفی بر رفتار کودکش دارد، عوامل ایجاد آن را شناسایی و مدیریت می کند. به طور آگاهانه تصمیم می گیرد که کار خاصی اشتکراه ندارد و احساس عذاب وجدان نمیکند.
- مهارتهای فرزندپروری را یاد بگیرید. آموزش مهارتهای فرزندپروری میتواند به شما کمک کند تا رفتارهای مثبت و سازنده را در کودکانتان تقویت کنید. این شامل مهارتهای مثل برقراری ارتباط موثر، حل مشکل، تنظیم خشم و استفاده از تمرکز مثبت است.
- ایجاد ارتباط و ارائه حمایت عاطفی: کودکان نیازمند حس امنیت و ارتباط معنادار با والدین خود هستند. سعی کنید ارتباط عمیق و حمایت عاطفی با کودکانتان برقرار کنید تا احساس ارزشمندی و دلبستگی به خود داشته باشند.
- مشارکت کودکان در تصمیمگیری: به کودکان فرصت دهید تا در تصمیمگیریهای مربوط به خودشان شرکت کنند. این به آنها احساس کنترل و استقلال میدهد و میتواند از ایجاد عذاب وجدان کاسته شود.
- خودمراقبت و آرامش: مراقبت از خود و به دنبال آرامش و تعادل در زندگی خود باشید. این شامل فعالیتهایی مانند تمرین، مدیتیشن، خواندن کتاب، گردش در طبیعت و استراحت مناسب است. با این کارها میتوانید سطح استرس و عذاب وجدان خود را کاهش داده و بهترین والدینی که میتوانید برای کودکانتان باشید.
در نهایت، مهم است به یاد داشته باشید که هیچ والدینی کامل نیستند و همه ما احساس عذاب وجدان میکنیم. اما با توجه به این راهکارها و تلاش برای بهبود روابط و فرایند فرزندپروری، میتوانید تأثیر منفی عذاب وجدان را بر رفتار کودکان کاهش دهید.