به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه دانش و فناوری:
بحران ترافیک در شهرهای بزرگ ایران، به‌ویژه تهران، فراتر از یک نارضایتی روزمره است؛ این پدیده یک عامل بازدارنده جدی در رشد اقتصادی و کاهش کیفیت زندگی شهری محسوب می‌شود. تمرکز بر گسترش جاده‌ها و پارکینگ‌ها در مواجهه با رشد افسارگسیخته مالکیت خودرو، نشان داده است که راه‌حل‌های قدیمی شکست خورده‌اند. اکنون، نگاه‌ها به سمت مفهوم حمل‌ونقل هوشمند (Intelligent Transportation Systems - ITS) معطوف شده است.
ITS چیست و چرا ضروری است؟
ITS شامل به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در شبکه‌های حمل‌ونقل برای بهبود ایمنی، کارایی و کاهش ازدحام است. این سیستم‌ها شامل سنسورها، دوربین‌ها، سامانه‌های مدیریت هوشمند ترافیک، اطلاعات لحظه‌ای مسیرها و اپلیکیشن‌های مسیریابی پیشرفته هستند.
مدیریت هوشمند تقاطع‌ها:
استفاده از سنسورها و الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای تغییر زمان‌بندی چراغ‌های راهنمایی بر اساس حجم واقعی ترافیک لحظه‌ای، می‌تواند جریان عبور و مرور را به شکل چشمگیری روان سازد، بر خلاف زمان‌بندی‌های ثابت فعلی.
اطلاع‌رسانی لحظه‌ای به رانندگان:
فراهم کردن داده‌های دقیق درباره تصادفات، انسداد مسیرها و ظرفیت پارکینگ‌های عمومی، به رانندگان امکان می‌دهد تا از مسیرهای جایگزین استفاده کنند و از ایجاد گره‌های ترافیکی پیشگیری شود.
بهینه‌سازی حمل‌ونقل عمومی:
ردیابی لحظه‌ای اتوبوس‌ها و قطارها، اطلاعات دقیق زمان رسیدن را به مسافران ارائه می‌دهد و باعث افزایش جذابیت استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی می‌شود.
چالش‌های پیاده‌سازی در ایران:
علی‌رغم مزایای آشکار، پیاده‌سازی گسترده ITS در ایران با موانع زیرساختی و مدیریتی روبرو است:
نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه بالا:
تجهیز زیرساخت‌های شهری قدیمی با سنسورهای مدرن، دوربین‌های هوشمند و مرکز داده قوی، نیازمند بودجه‌های کلان است که در شرایط محدودیت مالی دولت و شهرداری‌ها، دشوار به نظر می‌رسد.
تفرق مدیریتی:
اجرای موفق ITS نیازمند هماهنگی کامل میان پلیس راهور، شهرداری‌ها، سازمان‌های تاکسیرانی و شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه حمل و نقل است. نبود یک متولی واحد و متمرکز، اغلب منجر به جزیره‌ای عمل کردن و عدم یکپارچگی داده‌ها می‌شود.
امنیت سایبری:
اتکاء سیستم حمل و نقل به داده‌های دیجیتال، آن را در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیر می‌سازد. تقویت امنیت شبکه برای حفظ عملکرد حیاتی شهر ضروری است.
به نظر می‌رسد تا زمانی که یک برنامه ملی بلندمدت با حمایت مالی پایدار برای گذار از سیستم سنتی به ITS تدوین نشود، شهروندان مجبور خواهند بود که همچنان با آلودگی و تأخیر به‌عنوان بخشی از زندگی شهری کنار بیایند.
