به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانا(داناخبر)، ساخت هواپیمای ایران ۱۴۰ که از سال ۱۳۷۵با همکاری کشور اوکراین آغاز شد را می‌توان گامی گران و به نوعی جدی‌ترین تلاش ایران در راستای هواپیماساز شدن تلقی کرد. علاوه بر این بنا بود که این هواپیما در روزگار سخت تحریم‌ها خطوط هوایی ما را در نوسازی ناوگان‌هایشان کمک کرده و همانطور که انتظار می‌رفت در فعال کردن فرودگاه‌های غیر اقتصادی نقش مهمی را ایفا کند.
هواپیمای ایران ۱۴۰ که یک هواپیمای توربوپراپ ۵۲ نفره است، نمونه ساخته شده تحت لیسانس هواپیمای آنتونوف AN-140 است. بر اساس اطلاعات منتشر شده قرار بر این بوده است که هفتاد درصد تولید این هواپیما در داخل کشور انجام شود. این پروژه بزرگ ملی که بر اساس اعلام سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تا قبل از سال ۸۳ بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبارات مصرف کرده، تا کنون با فراز و نشیب‌های بسیاری مواجه شده است.
از آنجا که ساخت یک هواپیمای مسافربری در ابعاد هواپیمای ایران ۱۴۰ برای اولین بار در کشور انجام می‌شد این پروژه از همان ابتدا با چالش‌های بسیاری دست و پنجه نرم کرد. عدم وجود ساختارهای قانونی و تجاری برای تولید هواپیما، ابهام در نحوه بیمه کردن و نرخ آن، نحوه تامین اعتبارات بانکی و بسیاری مسایل دیگر در کنار بی‌تجربگی هر دو طرف ایرانی و اوکراینی در همکاری بین‌المللی و انتقال تکنولوژی، مشکلات بسیاری را برای حل کردن پیش پای مسوولان قرار داد.
فارغ از این مشکلات بر اساس برخی گزارش‌ها پس از آنکه اولین فروند این هواپیما در سال ۷۹ از کارخانه هسا خارج شد، به دلیل کاهش بهای نفت مشکلاتی در پرداخت اعتبارات مورد نیاز پیش آمد که تولید منظم این هواپیما را ناممکن ساخت.
چنین مسایلی به همراه سوانح پیش آمده برای این هواپیما که آمار آن تا کنون به پنج سانحه رسیده است موجب شد، با وجود آنکه تجربه استفاده از ۱۹ فروند هواپیماهای توربوپراپ غربی در ایران وجود داشت و مسیرهای پروازی کوتاه موجود در ایران زمینه مناسبی را برای فروش بالای این هواپیما فراهم کرده بود، پیش بینی‌های اولیه در خصوص استقبال خطوط هوایی داخلی از این هواپیما به حقیقت نپیوندد.
همچنین شرایط بازار رقابتی بین‌المللی نیز به گونه‌ای پیش رفت که در نهایت شرکت‌های آنتونوف و هسا پس از ۱۷ سال موفق به فروش تنها ۲۸ فروند از این هواپیما شدند که از این تعداد سهم شرکت هسا ۱۴ فروند را تشکیل می‌دهد.
تا کنون دلایل بسیاری از جهات فنی و اقتصادی در مورد مشکلات تجاری موجود بر سر راه هواپیمای ایران ۱۴۰ ذکر شده است و خطوط هوایی توجیهاتی را برای عدم استفاده از این هواپیما ذکر کرده‌اند که نمی‌توان به آن‌ها بی توجه بود. اما در کنار کلیه نقدها، باید پذیرفت که این پروژه تا کنون محور دانش‌افزایی به منظور ساخت هواپیمای بومی در ایران بوده است و باید در بررسی کامیابی یا ناکامی این پروژه توجه داشت که هواپیماساز شدن یکی از اهداف اصلی ساخت هواپیمای ایران ۱۴۰ بوده است. /پایان پیام
