به گزارش گروه ایرانشناسی و گردشگری خبرگزاری
دانا، شیخ مصلحالدین مشرف بن عبدالله مشهور به سعدی شیرازی در حدود سالهای 571 تا
606 هجری قمری به دنیا آمد و در حدود سالهای 690 تا 695 درگذشته است. درباره نام و
نام پدر شاعر و همچنین تاریخ تولد سعدی اختلاف بسیار است.
سعدی در شیراز پا به هستی نهاد و هنوز کودکی بیش
نبود که پدرش درگذشت. پس از تحصیل مقدمات علوم از شیراز به بغداد رفت و در مدرسه نظامیه
به تکمیل دانش خود پرداخت.
وی در نظامیه بغداد که مهمترین مرکز علم و دانش
آن زمان به حساب میآمد در درس استادان معروفی چون سهروردی شرکت کرد. سعدی پس از این
دوره به حجاز، شام و سوریه رفت و در آخر راهی سفر حج شد.
او در شهرهای شام (سوریه امروزی) به سخنرانی هم
میپرداخت ولی در همین حال، بر اثر این سفرها به تجربه و دانش خود نیز میافزود.
سعدی پس از سفرهای بسیار به شیراز بازگشت و تجارب
خود را به نگارش در آورد این شاعر گرانمایه در سال 655 هجری زیباترین و لطیفترین شعرهای
خود یعنی بوستان را در ده باب سرود و در آن به مهمترین مسایل اخلاقی و انسانی مانند
عدل، احسان، عشق ، تواضع ، قناعت ، شكر و توبه پرداخت.
سعدی همچنین در سال 656 اثر دیگر خود یعنی گلستان
را به رشته تحریر در آورد كه آمیزهای از نظم و نثر و مجموعه حكایاتی است كه سعدی موضوع
آن را تجربه كرده یا ساخته ذهن او است.
سعدی، شاعر جهاندیده، جهانگرد و سالک سرزمینهای
دور و غریب بود؛ او خود را با تاجران ادویه و کالا و زئران اماکن مقدس همراه میکرد.
از پادشاهان حکایتها شنیده و روزگار را با آنان به مدارا میگذراند.
سفرهای سعدی تنها جستجوی تنوع، طلب دانش و آگاهی
از رسوم و فرهنگهای مختلف نبود؛ بلکه هر سفر تجربهای معنوی نیز به شمار میآمد.
ره آورد این سفرها برای شاعر، علاوه بر تجارب معنوی
و دنیوی، انبوهی از روایت، قصهها و مشاهدات بود که ریشه در واقعیت زندگی داشت؛ چنان
که هر حکایت گلستان، پنجره ای رو به زندگی میگشاید و گویی هر عبارتش از پس هزاران
تجربه و آزمایش به شیوه ای یقینی بیان می شود. گویی، هر حکایت پیش از آن که وابسته
به دنیای تخیل و نظر باشد، حاصل دنیای تجارب عملی است.
شاید یکی از مهمترین عوامل دلنشینی پندها و اندرزهای
سعدی در میان عوام و خواص، وجه عینی بودن آنهاست. اگرچه لحن کلام و نحوه بیان هنرمندانه
آنها نیز سهمی عمده در ماندگاری این نوع از آثارش دارد.
آثار سعدی علاوه بر آن که عصاره و چکیده اندیشه
ها و تاملات عرفانی و اجتماعی و تربیتی وی است، آیینه خصایل و خلق و خوی و منش ملتی
کهنسال است و از همین رو هیچ وقت شکوه و درخشش خود را از دست نخواهد داد.
اما آن چه سعدی در كتابهای خود جمعآوری كرده است
حاصل 30 سال دنیا دیدن، تجربه زندگی همراه با تامل، شناخت از ماهیت انسان و بهرهگیری
از حكیمان و عارفان است.
در كنار همهاوصافی كه برای سعدی به عنوان شاعر
پر آوازهی ایرانی، آورده اند بسیاری سعدی را به عنوان پیام آور انسانیت میشناسند.
سعدی سفیر انسانیت ، همبستگی و همزیستی است و برای
گفت وگوی فرهنگ ها و تمدنها با اشعار زیبای خود زمینهسازی كرده است.
ازاین رو استاد سخن در اشعار خود به عالم معنویت
، عرفان و فلسفه ورود كرده است و به بیان دردها و مشكلات بشریت و ارایه راه حل پرداخته
است.
تاثیر پذیری شاعران سرزمینهای دیگر از شعر و ادبیات
سعدی نیز موضوعی است كه در پژوهشهای مختلف به آن پرداخته شده است.
افراد اندیشمند و ادیبان بسیاری پیش از سعدی شیرازی
ظهور كردند اما تاثیر سعدی در عرصه اخلاق و ادبیات ایران و جهان اسلام بیش از همه بوده
است.
شیخ اجل و دو كتاب گلستان و بوستان او در تار و
پود اندیشه و فرهنگ ایرانیان رسوخ كرده است و با سپری شدن قرنها از وفات وی همچنان
به عنوان شخصیت تاثیرگذار بر شعر و ادبیات فارسی مطرح است.
از این رو سعدی نه تنها در شیراز و نه تنها در كشور
خود بلكه در همه جهان نامی آشنا و شناخته شده است به طوری كه از میان بزرگان ادب، تنها
شعر او است كه بر سردر مقر سازمان ملل در نیویورك نوشته شده است.
در طول قرنهای گذشته در ایران و خارج از ایران
كسانی كه زبان و ادب فارسی آموختهاند، همگی از بركت وجود سعدی و آثار گرانبهای وی
چون گلستان بوده است و این ارزشها است كه پاسداشت نام و یاد سعدی را پیش از پیش ضروری
ساخته است. /پایان پیام