

به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه ایران شناسی و استان ها؛ مجموعه ابراهیم خان در کرمان شامل مدرسه، حمام، آبانبار و بازار است که به دوران حکومت فتحعلی شاه قاجار برمیگردد. این مجموعه زیبا به دستور ابراهیم خان ظهیرالدوله، حاکم کرمان، برای رفاه مردم ساخته شده و در بافت تاریخی شهر، در کنار مجموعه گنجعلی خان واقع شده است.
این مجموعه که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد، از جمله جاذبههای دیدنی کرمان به حساب میآید. جالب است بدانید که پس از گذشت دو قرن، مدرسه، حمام و بازار ابراهیم خان همچنان فعال هستند.
موقعیت جغرافیایی
مجموعه ابراهیم خان در شهر کرمان، در ضلع شمالی مجموعه گنجعلی خان و مجاور میدان گنجعلی خان واقع شده است.
آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، مجاور میدان گنجعلی خان
تاریخچه و معماری
این مجموعه در سال ۱۲۳۱ هجری قمری با مساحتی حدود ۴,۵۰۰ متر مربع ساخته شد. سازنده آن با الهام از بناهای دوره صفویه، مجموعهای زیبا را برای نسلهای آینده به یادگار گذاشته است. از ویژگیهای برجسته معماری این اثر ملی میتوان به کاشیکاریهای هفت رنگ اشاره کرد که در آن زمان بیش از دیگر تزیینات استفاده شده است.
بخشهای مختلف این مجموعه، از جمله حمام و بازار، به طور همزمان ساخته شدند. «خلوت» یا «خانه مدرس» که جزئی از مجموعه است، بعداً و توسط فرزندان ظهیرالدوله به آن افزوده شد.
تزیینات و زیباییها
کاشیکاریهای مجموعه ابراهیم خان نمونهای از هنر ترکیبی ایرانی-اروپایی است که از عناصر بومی و طبیعی بهره میبرد. طراحیهای آن شامل تصاویری از طبیعت مانند کبک کوهی و گلهای وحشی است. این تزیینات به دو شیوه هندسی و سنتی انجام شده و تنوع رنگ و طراحی در آنها چشمگیر است.
مدرسه ابراهیم خان
مدرسه ابراهیم خان، که به ابراهیمیه نیز معروف است، از بناهای دوران حاکمیت ابراهیم خان ظهیرالدوله است و تا قبل از انقلاب به عنوان مکتب شیخی شناخته میشد. تاریخ دقیق احداث این مدرسه مورد بحث است، اما برخی آن را به سال ۱۲۳۲ هجری قمری نسبت میدهند. این مدرسه هنوز هم به عنوان محل درس و بحث طلبهها مورد استفاده قرار میگیرد.
معماری مدرسه به صورت دو طبقه و مستطیلی شکل طراحی شده است. حجرهها، مسجد، کتابخانه و دیگر بخشها از جمله قسمتهای مختلف این بنا هستند. محراب مزین به کاشی هفترنگ در ایوان قبله، یکی از زیباییهای این مدرسه است.
آبانبار ابراهیم خان
آبانبار این مجموعه در ضلع شمالی بازار قرار دارد و زمانی به عنوان یکی از معروفترین آبانبارهای کرمان شناخته میشد. معماری آن نیز با الهام از سبک صفوی طراحی شده و دارای مقرنسکاری زیبایی است.
حمام ابراهیم خان
حمام ابراهیم خان از دیگر بخشهای این مجموعه است که در ضلع جنوبی بازار واقع شده است. این حمام نیز مانند دیگر حمامهای قدیمی در مکانی پایینتر از سطح زمین ساخته شده تا آبرسانی بهتری صورت گیرد. تزیینات کاشیکاری و مقرنسکاری از ویژگیهای بارز این حمام است.
پس از گذشت سالها، این حمام هنوز هم به عنوان یک حمام سنتی مورد استفاده قرار میگیرد و در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
مجموعه ابراهیم خان با تاریخ غنی و معماری زیبا، یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی کرمان به شمار میآید که ارزش دیدن و تجربه کردن را دارد.