در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۱۵۶۷۲۵
تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۰:۰۰
استاد دانشگاه هاروارد:
پروفسور الیزابت اندرسون استاد پیشین دانشگاه هاروارد و استاد فلسفه در دانشکده جان رالز دانشگاه میشیگان در گفت وگویی به بررسی تاثیر نهضت ترجمه در جهان اسلام بر فلسفه غرب پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری دانا و به نقل از مهر، نخستین گام برای ترجمه متون غربی در زمان منصور خلیفه عباسی برداشته شد و او دستور داد تا ترجمه كتب یونانی را شروع كنند و به قولی حتی بغداد را نیز به همین دلیل بنا نمود. دومین قدم در عهد هارون‌الرشید برداشته شد. به دستور او عده‌ای ازعلمای اسلامی به قسطنطنیه رفتند و به ترجمه و تهیه كتبی كه در بلاد اسلامی یافت نمی‌شد پرداختند.

به بیانی دیگر هارون پس از چیره شدن بر سپاهیان بیزانس در جنگ آنكارا و عموریه كتاب های یونانی را به چنگ آورد و یوحنای ماسویه را به ترجمه آنها برگماشت. بعضی از محققین تاسیس بیت الحكمه رابه هارون نسبت می‌دهند و معتقدند كه این مركز علمی در زمان او تاسیس شده و در دوره مامون با افزودن تاسیسات جدید توسعه یافت.

نقطه اوج ترجمه دردوره خلافت مامون بود كه به دستور وی گروهی از مترجمان برجسته در بیت‌الحكمه گرد آمدند و تحت ریاست یوحنای ماسویه به امر ترجمه پرداختند.

از رهگذر همین ترجمه‌ها بود که غرب در بازگشت به میراث فکری گذشته و عقلانیت یونانی توانست با آرای پیشینیان خود ارتباط مجدد برقرار سازد. در خصوص تاثیر فلسفه اسلامی بر فلسفه غرب و اینکه نهضت ترجمه چه تاثیری بر فلسفه غرب داشته دیدگاه پروفسور الیزابت اندرسون را جویا شدیم که در ادامه از نظر می‌گذرد.

پروفسور الیزابت اندرسون استاد فلسفه دانشکده جان رالز دانشگاه میشیگان است. او دانش آموخته دانشگاه هاروارد و استاد پیشین این دانشگاه است. حوزه تخصصی و مطالعاتی اندرسون معرفت‌شناسی، اخلاق، فلسفه علوم اجتماعی و فلسفه سیاسی است. اندرسون از فیلسوفان اخلاق معروف معاصر است. «ضرورت یکپارچگی» از جمله آثار او به شمار می رود.

تاثیر فلسفه غرب از فلسفه اسلامی چه بوده است؟

فیلسوفان اسلامی بر آرای فیلسوفان غربی تاثیرات قابل توجهی داشته اند. این تاثیرگذاری در قرون وسطی خیلی زیاد بوده است. فلسفه غرب در آن دوران تاثیرات زیادی از فلسفه اسلامی گرفت.

تاثیر نهضت ترجمه بر فلسفه غرب چه بوده است؟

زمانی که غرب دوران تاریک قرون وسطی را طی می‌کرد جهان اسلام قلب تپنده حوزه اندیشه و فلسفه بود. بسیاری از آثار فلاسفه یونان باستان توسط مسلمانان ترجمه شده بود و فیلسوفان اسلامی بر آن شرح ها و حواشی نوشته بودند.

بسیاری از آثار ارسطو در مغرب زمین تا قرن 13 میلادی ناشناخته بود و از طریق فیلسوفان اسلامی این آثار به مغرب زمین دوباره معرفی شد.

وقتی غرب دوباره به عقلانیت یونان باستان مراجعه می‌کند برخی از آن آثار در اختیار آنها نبود و از طریق ترجمه‌های فیلسوفان اسلامی آن آثار را در اختیار می گیرد. این جهان اسلام بود که آثار فیلسوفان یونان باستان از جمله ارسطو را حفظ و نگهداری کرد و در اختیار نسل های آتی قرار داد.

باید توجه داشت که خدمت فیلسوفان اسلامی به فلسفه غرب محدود به ترجمه نبوده بلکه این فیلسوفان با تفسیرهای خود منابع قابل توجهی در اختیار فلسفه غرب قرار دادند.

کدام فیلسوفان اسلامی تاثیر شایان توجه‌تری بر فلسفه غرب داشته‌اند؟

فیلسوفانی چون فارابی، ابن سینا، ابن رشد و الکندی فلسفه یونان باستان را با فلسفه اسلامی ترکیب کردند. آثار این فیلسوفان در پیشرفت و توسعه فلسفه غرب بسیار قابل توجه است.

این تاثیر را بر روی فیلسوفی چون توماس آکوئیناس قدیس که از بزرگترین و مهمترین فیلسوفان آن دوران است شاهد هستیم. در واقع تلاش و ابتکار فیلسوفان اسلامی در پیوند میان عقل و ایمان سرلوحه فیلسوفان غربی از جمله آکوئیناس قرار گرفت.

بدون وجود فیلسوفان اسلامی از جمله ابن سینا و ابن رشد امکان توسعه و گسترش سنت مدرسی (اسکولاستیک) و درپی آن توسعه و پیشرفت علوم مدرن در غرب امکانپذیر نبوده است.

ارسال نظر