نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه، حضور ایران در کنفرانس ژنو 2 را بسیار ضروری دانست.
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (دانا خبر) و به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، اخضر ابراهيمي که در گفتگوي مشترک شبکه پنج تلويزيون فرانسه، راديو بين المللي فرانسه و روزنامه لوموند شرکت کرده بود گفت: «از هنگامي که اين ماموريت را پذيرفته‌ام مدام گفته‌ام اوضاع بسيار بد است و هر روز بدتر مي‌شود. متاسفانه اين وضع تغيير نکرده است.»وي ادامه داد: «به نظر من مناقشه‌ای واقعي ميان طرف‌هاي درگير در سوريه وجود دارد. منطقه قادر به کمک به آنها نيست. به همين علت من همه ماموريت خود را متمرکز محافل خارجي يعني جامعه بين المللی به ويژه آمريکا و روسيه کرده‌ام.»
اخضر ابراهيمي درباره مخالفت اپوزيسيون سوري با شرکت در گفتگو تا زماني که بشار اسد روی کار باشد گفت: «اين موضع هميشگي نيست. دو طرف اعلام کرده‌اند اين بحران راه حل نظامي ندارد و به همين علت بايد به دنبال راه حلي سياسي بود. ما با حمايت شوراي امنيت مي‌کوشيم راه حلي سياسي پيدا کنيم که همه طرف‌هاي سوري و کشورهاي منطقه و جامعه بين المللي را دخيل کند. مواضع طرف‌ها هر روز تغيير مي‌کند. شايد هميشه مخاطب آنها طرف ديگر نباشد بلکه مخاطبشان شايد نيروهاي خودشان باشد. آنها نمي‌توانند به نيروهايشان علنا اعلام کنند که مشکل حل و فصل خواهد شد. روس‌ها مي‌گويند دولت سوريه و بشار اسد براي شرکت در ژنو و مذاکره براي خروج از بحران موافقند. آمريکايي‌ها نيز مي‌گويند مخالفان در تلاشند گروهي گسترده تشکيل دهند تا بتوانند در ژنو حضور يابند.»
اخضر ابراهيمي درباره اضمحلال تدريجي نيروهاي مخالف و شکل گيري نيروهايي خارج از ائتلاف ملي سوريه گفت: «هميشه اين طور بوده است. يکي از ويژگي‌هاي اپوزيسيون چند وجهي بشار اسد، چند دستگي‌های آن است.»
از اخضر ابراهيمي سئوال شد آيا بايد از اپوزيسيون غير سلفي حمايت مي‌شد؟
اخضر ابراهيمي گفت: «به هيچ وجه. دبير کل سازمان ملل و من، از ابتدا گفته‌ايم هيچ راه حل نظامي براي اين بحران وجود ندارد. مسلح کردن طرف‌ها فقط باعث مرگ سوری هاي بيشتر مي‌شود. تلاش براي ايجاد تعادل بين نيروهاي سوريه و مخالفان غيرممکن است... زماني ادعا شده بود مخالفان در موضع برتر قرار گرفته‌اند و گفته مي‌شد حکومت در شرف سقوط کرده و در حال ترک کشور است. اما من هرگز اين مسئله را باور نکردم. اوضاع کنوني نوعي جنگ داخلي است. هنري کيسينجر پيشتر گفته بود ارتش منظمي که با نيروهاي غيرمنظم مبارزه مي‌کند، در صورتي که پيروز نشود، شکست مي‌خورد. شورشيان اگر شکست نخورند پيروز خواهند شد. شورشيان هنوز شکست نخورده‌اند. اين در حالي است که رئيس جمهور سوريه عقيده دارد اين جنگ داخلي نيست بلکه در حال مبارزه با تروريست‌هايي است که از بيش از هشتاد کشور جهان به سوريه آمده‌اند. اين ديدگاه هميشگي رسمي سوريه بوده است. در حقيقت تنها چيزي که دو طرف بر سر آن اتفاق نظر دارند اين است که در کشور جنگ داخلي راه نيفتاده است. اما به عقيده من اگر بنا باشد صلح در سوريه صورت گيرد اين مسئله صرفا با توافق ميان خود سوريه امکان پذير خواهد بود نه با توافق با نيروهاي جهادي و سلفي. در حال حاضر حضور نيروهاي جهادي و سلفي در سوريه تهديدي براي سوريه و براي کل منطقه به شمار مي‌رود. هر گاه چنين وضعي شکل مي‌گيرد اين نوع تحولات ناخواسته نيز پديد مي‌آيد. در گذشته شاهد همين مسئله در لبنان، افغانستان و مالي بوده‌ايم.»
وي ادامه داد: «در سوريه شاهد چندين جنگ هستيم. از يک سو جنگي داخلي در جريان است و از سوي ديگر جنگي مذهبي آغاز شده است. از سوي ديگر جنگي منطقه‌اي نيز به راه افتاده است. کشورهايي چون لبنان و اردن نيز قرباني اين وضع مي‌شوند.»
اخضر ابراهيمي درباره مذاکرات ژنو دو گفت: «ژنو 2 به عنوان آغاز اجراي توافق‌هاي به دست آمده در ژنو 1 تلقي مي‌شود. به علت اختلاف‌ها بين پنج عضو دائم شوراي امنيت، هرگز پيشرفتي حاصل نشده است. من موفق شده بودم مواضع روس‌ها و آمريکايي‌ها را به هم نزديک کنم. دو هفته پيش پنج وزير خارجه کشورهاي عضو دائم شوراي امنيت به همراه دبيرکل سازمان ملل و من تشکيل جلسه دادند و تلاش کرديم ببينيم آيا امکان برگزاري ژنو دو وجود دارد. کنفرانس ژنو، کنفرانسي با حضور کشورهاي منطقه، پنج عضو دائم شوراي امنيت و دو طرف درگير در سوريه خواهد بود. هدف ما اين است که بدون هيچ پيش شرطي در اين کنفرانس حضور يابيم و اين مسئله تازگي دارد. آقاي بشار اسد نمي‌تواند بگويد براي مذاکره با چه کسي به ژنو مي‌آيد و مخالفان نيز همينطور نمي‌توانند از قبل بگويند ما چنين خواسته‌اي داريم. بشار اسد مسائلي را مطرح مي‌کند. روس‌ها به ما گفته‌اند دولت بشار اسد موافق است بدون هيچ پيش شرطي در مذاکرات ژنو شرکت کند. وزير خارجه آنان نيز در سازمان ملل بر اين مسئله تاکيد کرده است. نبايد فراموش کرد اظهارات برخي‌ها، مصرف داخلي دارد. من در موقعيت پيچيده‌اي قرار دارم. اگر کنفرانس ژنو برگزار شود من بايد با طرف‌هاي مختلف سوري دور يک ميز بنشينم تا بتوانيم بيانيه سي‌ام ژوئن سال گذشته را اجرا کنيم که بر اساس آن دولتي موقت با تفاهم دو جانبه شکل گيرد. به همين علت بايد مراقب حرف‌هايم باشم! مخالفان علنا اعلام کرده‌اند بشار اسد نمي‌تواند در آينده دولت نقشي داشته باشد. اما قطعا نمايندگان حکومت بايد در اين دولت حضور داشته باشند. در حال حاضر توافق بين آمريکايي‌ها و روس‌ها وجود دارد که مي‌گويند توافق دو طرف را براي شرکت در ژنو بدون هيچ پيش شرطي به دست آورده‌اند. اما پس از حضور در ژنو هر طرف حق دارد شروط خود را تعيين کند.»
وی بیان کرد: «مخالفان به شدت از من دلخور هستند که چرا عليه بشار اسد موضع گيري نکرده‌ام اما نبايد فراموش کرد که اين نقش من نيست.»
ابراهيمي در ادامه اين گفتگو به مسئله انهدام سلاح‌هاي شيميايي در سوريه اشاره کرد و گفت: «سازمان ملل هرگز نگفته است که حکومت بشار اسد در اواخر ماه اوت در حومه سوريه از سلاح‌هاي شيميايي استفاده کرده است. اين ماموريت سازمان ملل نبوده است. سازمان ملل فقط ثابت کرده است از سلاح‌هاي شيميايي استفاده شده است. اين واقعا آزار دهنده است که کل مسئله معطوف سلاح‌هاي شيميايي شده است و در اين مدت بيش از صد هزار نفر در جنگ سوريه بدون سلاح‌هاي شيميايي کشته شده اند. اين جنگ بايد پايان يابد. در زمينه بشردوستانه اين وضع شرم آور است. مسئله پناهجويان ممکن است در دراز مدت تهديدي براي ثبات منطقه باشد. فجايع انساني زيادي در بين آنان روی مي‌دهد. احساس من پس از بازديد از اين مناطق شرم بود. هيچ راه حل انسان دوستانه‌ای براي مشکلات انسانی نيست. بايد جنگ تمام شود. سوريه هرگز با چنين وضعي مواجه نبوده است.»
او ادامه داد: «مسئله سلاح‌هاي شيميايي سوريه حل و فصل شده است. جامعه بين المللي در حال انهدام سلاح‌هاي شيميايي سوريه است. مشکل واقعي در سوريه سلاح‌هاي شيميايي نيست بلکه مشکل در اين کشور کشته شدن سوري‌ها است.»
اخضر ابراهيمي درباره منافع قدرت‌هاي بزرگ گفت: «احساس مي کنم سرگئي لاوروف و جان کري وزيران خارجه روسيه و آمريکا در ديدار خود اذعان کردند بحران سوريه، بحراني است که بيش از هر چيز ثبات جهان را برهم مي‌زند. آنان فهميدند که هيچ راه حل نظامي براي اين بحران وجود ندارد. به همين روسيه و آمريکا بايد درکنار سازمان ملل و کشورهاي منطقه فعاليت کنند تا اين بحران حل و فصل شود. همه تلاش من اين است که کنفرانس ژنو دو در ماه نوامبر برگزار شود. آيا طرف‌هاي سوري آماده خواهند بود؟ آنها دورادور موافقت ضمني خود را اعلام کرده‌اند اما اگر تاريخ برگزاري اعلام شود آيا بازهم آماده خواهند بود؟ من با سفر به کشورهاي منطقه مي‌کوشم با سران اين کشورها درباره سوريه صحبت کنم. اين کار را در سازمان ملل با صحبت با برخي از وزيران خارجه و برخي از سران آغاز کرده‌ام. روس‌ها و کشورهاي منطقه اتفاق نظر دارند که نيروهاي جهادي نبايد جايگزين نظام کنوني شوند. مسئله اصلي اين است که چگونه به راه حلي دست خواهيم يافت که پاسخگوي خواسته‌هاي مردم سوريه باشد و در عين حال مانع قدرت گرفتن نيروهاي تروريستي و جهادي شود. فرايند سياسي بايد آغاز شود که نهايتا به برگزاري انتخاباتي منجر شود که تحت کنترل و نظارت بين المللي صورت گيرد. مردم سوريه بايد بتوانند با راي خود ابراز بيان کنند.»
وي درباره حضور ايران در کنفرانس ژنو 2 گفت: «دبير کل سازمان ملل و دبير کل اتحاديه عرب هميشه گفته‌اند ايران و عربستان سعودي که هر دو در کنفرانس ژنو 1 غيبت داشتند بايد در ژنو 2 حضور داشته باشند. به نظر مي‌رسد وجهه جديد ايران و اتفاقاتي که در نيويورک افتاد مثبت باشد. من در نيويورک با رئيس جمهور روحاني و جواد ظريف وزير خارجه اين کشور ديدار کردم. آنها مايلند در مذاکرات شرکت کنند. آنها هيچ پيش شرطي براي شرکت ندارند اما مي‌گويند اگر شرکت نکنيم هم چندان مهم نيست!»
مجري تلويزيون فرانسه پرسيد: «ايران جديد به رياست جمهوري روحاني ممکن است نقشي به عنوان ميانجي در مناقشه سوريه ايفا کند؟ آيا اين اتفاق ممکن است در ازاي کاهش مجازاتهاي غرب عليه ايران بيفتد؟»
ابراهيمي پاسخ داد: «اين‌ها خارج از کنفرانس ژنو است. همه آن‌هايي که به ژنو مي‌آيند با هدف حمايت از مذاکره بين طرف‌هاي درگير در سوريه مي‌آيند. اميدواريم ايران، عربستان سعودي؛ ترکيه، آمريکا، فرانسه اين نقش را ايفا کنند.»
خبرنگار لوموند سوال کرد: «آيا از ايران دعوت مي‌کنيد به ژنو بيايد؟»
ابراهیمی جواب داد: «من مسئول دعوتنامه‌ها نيستم. ما به توافق رسيديم. دبير کل سازمان ملل گفته است از نظر وی ايران بايد در ژنو حضور يابد اما تصميم نهايي را آمريکا و روسيه خواهند گرفت.
بايد اين مسئله طي روزهاي آينده واضح‌تر شود. دبير کل سازمان ملل فهرست مدعوين را دريافت خواهد کرد.»
خبرنگار راديو بين المللي فرانسه پرسيد: «آيا عربستان به ژنو 2 دعوت مي‌شود؟»
اخضر ابراهيمي گفت: «اگر ايران دعوت شود، عربستان هم دعوت مي‌شود. چه کسي مي‌آيد؟ چه کسي نخواهد آمد؟ مشخص نيست.»
مجري تلويزيون فرانسه سوال کرد: «براي مثال قطر مي‌کوشد بشار اسد را به سبب قراردادهاي گازي روسيه سرنگون کند. اين بازي دومينوي شگفت انگيزي از پشت پرده در اوضاع منطقه است.»
اخضر ابراهيمي جواب داد: «از نظر من اين مسائل بسيار پيچيده است. در سوريه جنگ داخلي راه افتاده است. بعيد مي‌دانم منافع گازي بين کشورها باعث اوضاع کنوني سوريه باشد. جنگ داخلي به جنگي بين جوامع و مذهب‌ها و نيز جنگي در منطقه تبديل شده است. هر روز خطرهاي قوميت گرايي و مناقشه بيشتر مي‌شود.
ابراهیمی در پایان تاکید کرد: «در هر صورت بازگشت تعادل به سوريه زمان زيادي خواهد برد.»
