به گزارش خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) با وجود اینکه انسان ها سال ها تلاش کردند تا زندگی فضایی را تجربه کنند اما نبود جاذبه و گرانش کافی در آن منطقه موجب شده این بی وزنی تاثیرات مختلفی بر روند زندگی فضانوردان و حتی سیستم سلامت روانی و جسمانی این افراد بگذارد.
از لحظه پرتاب به فضا تاثیرات روانی و جسمانی سفرهای فضایی آغاز می شود و تا بازگشت به زمین ادامه دارد و حتی پس از بازگشت به زمین عوارض و اثرات زندگی فضایی را می توان شاهد بود. به همین دلیل در کنار همه علوم و فناوریهای عرصه فضا، شاخه پزشكی فضايی نقش پررنگ و ويژهای را به خود اختصاص داده است اما فراموش نکنید که يک انسان فقط در عوامل فيزيكی مانند ضربان قلب، دستگاه گوارش، دستگاه تنفس و ... خلاصه نمیشود و روح و روان انسان که اشرف مخلوقات است برای ادامه حیات بسیار مهم و تعیین کننده است.
از همین رو با وجود اینکه فضانوردان از بين سالمترين و قوی ترين افراد به لحاظ جسمی و روحی انتخاب میشوند و آنها قبل از فضانورد شدن به هيچ وجه درگير مشكلات روحی و روانی نيستند با این حال معمولا فضانوردان دچار دو نوع از مهمترين بيماری های روحی و روانی شايع به نام افسردگی و آستنيا می شوند که محققان علت اصلی آن را نبود جاذبه و گرانش کافی اعلام کرده اند.
بیماری آستنيا دارای علايمی نظير خستگی غيرطبيعی، فشار روحی، بدخلقی، ضعف حافظه و پريشانی است که پزشکان پس از معاینه فضانوردان، عوارضی همچون احساس سرخوشی غيرطبيعی، روان رنجوری، پذيرش و بروز جنبههای منفی شخصيتی، كاهش در توانمندی های فردی، كاهش در توانايی انجام كارهای هم زمان، كاهش در سطح هوشياری، زمان پاسخ و قدرت تمركز مشاهده کرده اند.
لازم به ذکر است اين عوارض بيشتر در اثر پروازهای فضايی طولانی مدت رخ می دهند و فضانوردانی که پروازهای كوتاه مدت داشته اند با عوارض روحی و روانی كمتری درگير هستند و اکنون یکی از دغدغه های دانشمندان که به دلیل جدی شدن سفر به مریخ جايگاه ويژهای در تحقيقات پزشكی فضايی به خود اختصاص داده، مباحث پزشکی روحی و روانی می باشد که ممکن است مسافران این سفر با آن مواجه شوند زیرا رفت و برگشت به مریخ بيش از 450 روز به طول می کشد.
به دلیل اهميت دستاوردهایی که فضانوردان برای رسيدن به شناخت دقيق از عمق خلقت فضا به ما هدیه می کنند محققان تمامی جهان در تلاشند تا همزمان با ارتقای دانش و فناوری فضايی موضوع روانشناسی در عرصه فضا را نيز ارتقا داده و تکمیل کنند.