به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا(داناخبر) به نقل از روزنامه اعتماد، هنوز ابتدای پاییز است و هوا وارونه شده است، هنوز یک ماه بیشتر از پاییز نگذشته كه باید منتظر تعطیلی مجدد شهر باشیم، پاییزی كه در آن یک قطره باران هم بر سر پایتخت نباریده است. تهرانی‌ها با شنیدن خبر بارش باران و برف در شمال كشور، باید هنوز حسرت بخورند و هوای آلوده تنفس كنند. ماجرای آلودگی هوا به شورای شهر هم رسیده و روز گذشته مسوولان شهری آلودگی پایتخت را مورد بررسی قرار دادند و میزان برخی آلاینده‌ها را 10 برابر استاندارد اعلام كردند. از سوی دیگر، رییس سازمان محیط زیست قرار است پس از تاخیری دوهفته ایی كه مورد انتظار بود، راهی مجلس شود و در جلسه‌یی مشترك با اعضای فراكسیون محیط‌زیست به آلودگی‌های شهر بپردازد.
معصومه آباد، عضو شورای شهر میزان بنزن موجود در هوای شهر تهران را 10 برابر استاندارد اعلام كرد و گفت: «طبق آمار وزارت بهداشت سالانه 4 هزار نفر در كشور در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. بنزن هم كه طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) در ردیف اول عوامل سرطان‌زا قرار دارد، به 10 برابر استاندارد خود رسیده است، از سویی دیگر 17 هزار تاكسی فرسوده در پایتخت داریم كه سازمان حمل و نقل سوخت باید گزارشی درباره روند نوسازی خودروهای فرسوده بدهند.»
اما بنزن تنها عنصری نیست كه از حد استانداردش فراتر رفته بود و همچنان در هوای ورودی به ریه آدم‌های شهر وارد می‌شود؛ سرب، عنصری كه به قول متولیان آلودگی هوای شهر تهران، سال‌هاست از بنزین حذف شده و دیگر نباید اثری از آن در میان باشد، فاصله‌یی ده برابری با استانداردهای جهانی‌اش دارد، فاصله ایی كه باعث می‌شود مسوولان محیط زیست شهری ما به خود اجازه دهند استاندارد مخصوص به خود ایجاد كنند تا بتوانند روزی اعلام كنند از شر برخی عناصر آلاینده راحت شده‌ایم، در حالی كه شاخص را بالا برده‌ایم و عنصر مذكور حذف نشده است.
فاصله 10 برابری استاندارد سرب با استاندارد جهانی
در تحقیقی كه توسط علی مرزوقی، مدیر محیط‌زیستی در جامعه مهندسان مشاور انجام شده بود با بررسی مناطق 22گانه شهر تهران، میزان سرب شهر بسیار بالاتر از استاندارد اروپا و بعضا استاندارد ایران اعلام شده بود.
این تحقیق كه به مدت سه‌ماه در مناطق شهر تهران انجام شد، با ایجاد ایستگاه‌هایی در شهر، 7 فلز سنگین سرب، كادمیوم، بریلیم، وانادیوم، جیوه، منگنز و نیكل را در پاییز 90 در این مناطق اندازه‌گیری كرده است. میزان سرب در مناطق مسكونی نزدیك هزار نانوگرم است، در مناطق پرترافیك هم میزان سرب از هزار بالا می‌رود مخصوصا بین مناطق 10 تا 17 شهرداری. در مناطق صنعتی شاخص‌ها خیلی فراتر از مناطق دیگرند و همچنان میزان سرب بالاتر از هزار نانوگرم است. در 8 مسیر ورودی شهر تهران هم میزان همین مقدار است. سرب تنها فلزی است كه برایش استاندارد داریم، 1500. نتایج با استاندارد جهانی و ایران نشان می‌دهد استاندارد ایران 10 برابر استاندارد EPA است، 150 نانوگرم.
مطالعات نشان می‌دهد درست است كه با استاندارد ایران ما آلودگی سربی نداریم اما بنابراستانداردهای جهانی آلودگی هوا در همه مناطق ما بالای استاندارد است.
این تحقیق نشان می‌دهد در مناطق كم‌ترافیک شهر هم جاهایی را داریم مثل منطقه 18 و 17 شهرداری كه سرب از استاندارد بالاتر بوده است. در منطقه 15، طبق استاندارد ایران 41 درصد آلودگی سربی داریم اما با استاندارد اروپا آلودگی از منطقه 6 شروع و تا منطقه 22 تهران وجود دارد. در برخی مناطق 97 درصد آلودگی می‌بینیم، همچنین منطقه یك تهران بر اساس استاندارد اروپا 65 درصد آلودگی سربی دارد. اما با وجود آنكه هوای تهران به شرایط ناسالم رسیده است، نخستین جلسه كمیته ملی كاهش آلودگی هوا هفته آینده تشكیل می‌شود. مدیركل محیط زیست استان تهران در حالی خبر از تشكیل جلسه در هفته آینده را می‌دهد كه هنوز هفته جاری به پایان نرسیده و ریزگردها شهر را محاصره كرده‌اند. شاید هم شرایط ناسالم برای تشكیل جلسه كافی نیست و باید به شرایط اضطرار برسد و مردم جرات از خانه بیرون آمدن نداشته باشند. این كمیته با حضور رییس سازمان محیط زیست، شهرداری تهران، وزیر نفت و سایر وزرای مسوول برگزار می‌شود. بر اساس دستور كمیته ملی كاهش آلودگی هوا، جلسات هر دو هفته یك بار و تا پایان سال برگزار می‌شود و این تكرر جلسات تا پایان فصل سرما و وارونگی هوا ادامه‌دار خواهد بود.
ایران، سومین كشور آلوده جهان
مرتضی طلایی، نایب‌رییس شورای شهر تهران هم با تاكید بر جایگاه سوم ایران در میان كشورهای آلوده جهان گفت: «براساس آمار سازمان بهداشت جهانی ایران در میان آلوده‌ترین كشورهای جهان از نظر آلودگی هوا قرار دارد و جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است. ما باید به عنوان اعضای شورای شهر تهران سپر افراد بی‌دفاع، كودكان، بیماران، جانبازان و سالمندان در برابر آلودگی مرگ آور هوای شهر تهران باشیم. در حال حاضر انواع سرطان‌ها و بیماری‌های تنفسی به صورت مستقیم به بدن مردم وارد می‌شود و باید بدانیم كه سپر شدن در برابر این آلودگی‌ها با حرف زدن امكان‌پذیر نیست و باید به مرحله عمل برسیم، چرا كه همه حرف‌های مسوولان تبدیل به مثنوی هفتاد من شده است، اما مشكل هنوز ادامه دارد.»محمد حقانی، عضو دیگر شورای شهر تهران هم با اعتراض نسبت به آلودگی هوا و اقدامات انجام نشده شهرداری و دولت، ریزگردهای 21 استان را تنها محدود به منشا خارجی ندانست و احداث سدهای بدون مطالعه، بر هم زدن اكوسیستم سازگار با طبیعت و انهدام شغل پایدار كشاورزی را به معضل ریزگردها افزود. او تعطیلی شهر را راه چاره ندانست و گفت: «بسیاری از شهروندان نمی‌دانند باید درباره این مشكل به چه مرجعی مراجعه كنند و دنبال خبر تعطیلی پایتخت هستند، در حالی كه تعطیلی پایتخت به ضرر و زیان اقتصادی و اجتماعی آنهاست و باید به جای این كارها برنامه جامع كاهش آلودگی هوای تهران حول محورهای پیش بینی شده نظیر تولید خودروهای استاندارد، خروج خودروهای مستعمل، بهبود سیستم حمل و نقل ریلی، ارتقای كیفیت سوخت یا معاینه فنی خودروها اجرایی شود.»اما یوسف رشیدی، مدیرعامل شركت كنترل كیفیت هوای تهران از آلوده ماندن هوا در روزهای آتی خبر داد و گفت: «آلودگی و گرد و غبار امروز تهران به دلیل شروع گرد و غبار دیروز عصر بود و احتمال می‌رود كه این آلودگی تا چهارشنبه در شهر بماند. شاخص ذرات معلق هوای تهران در سه‌شنبه روی عدد 132 بود كه در روزهای بعد هم همچنان در شرایط ناسالم می‌ماند.»شاخص آلودگی ذرات معلق هوا در تهران در روز گذشته روی 132 بود، این در حالی است كه بیشترین میزان آن با عدد 215 متعلق به منطقه 19 بود و هوا را در شرایط ناسالم قرار داد. اما موضوع آلودگی هوا تنها به ذرات معلق 5/2 میكرونی محدود نمی‌شود، بنزن یكی از آلاینده‌هایی بود كه عضو شورای شهر به آن اشاره كرد و باعث ایجاد بیماری‌ها و مشكلات متعددی شده است. سرب، عنصری كه به قول مسوولان و دست اندركاران محیط زیست شهری از سال 82 دیگر جزءِ عناصر آلاینده هوای شهر نیست و از بنزین شهر حذف شده است، همچنان میهمان ریه تهرانی‌ها و دیگر كلانشهرهاست. استانداردی كه كشور ما با آن میزان سرب را می‌سنجد و اعلام پاكی می‌كند، با استاندارد اروپا و امریكا فاصله‌یی 10 برابری دارد. خودروهای فرسوده، موتوسیكلت‌ها، كاتالیست‌های از كارافتاده خودروهای به ظاهر نو، صنایع آلاینده جنوب و جنوب غرب شهر، 5 ساله بودن معاینه فنی خودروها، ریزگردهای ناشی از عوامل داخلی چون احتراق موتور خودروها، اصطكاك بین لاستیك و سطح خیابان و منشا خارجی ریزگردها عوامل آلاینده این روزهای تهران‌ا ند كه قرار است در جلساتی كه در این هفته و هفته آینده تشكیل می‌شود به آنها رسیدگی شود.
