به گزارش گروه
راهبرد خبرگزاری دانا مجموعه مقاله های کتاب کتاب «تاریخنگاری و مورخان
عثمانی»، توسط دکتر نصرالله صالحی ترجمه و تدوین شده و به همت انتشارات پژوهشکده
تاریخ اسلام به منتشر شده است.
نقد این کتاب از آن رو اهمیت دارد که تاریخنگاری عثمانی، یکی از جریانهای مهم تاریخنگاری در جهان اسلام است. مورخان قلمرو امپراتوری عثمانی، در طول 6 سده استیلای عثمانیان، آثار پرشمار و ارزشمندی خلق کردهاند. البته اروپاییان بیشتر از مسلمانان اعم از ایرانی و عرب، به مطالعه و بررسی این آثار پرداخته اند. چنانکه همین مستشرقان اروپایی منابع تاریخ عثمانی از سده دهم/ شانزدهم به بعد را به زبانهای خود ترجمه کردهاند. مورخان غربی که به شناخت دولت عثمانی نیاز داشتند، متن کامل یا بخشی از آثار تاریخی سفرا و سیاحان عثمانی، به ویژه آثار مورخان بزرگی نظیر کاتب چلبی، نعیما، خواجه سعدالدین و جلالزاده مصطفی را به زبانهای ایتالیایی، فرانسوی، انگلیسی و آلمانی ترجمه و منتشر کردهاند.
در ایران متاسفانه تا دوره ناصرالدین شاه، هیچ توجهی به تاریخ عثمانی و منابع آن نشد. در این دوره بنا به علاقه شخص شاه، چند منبع تاریخی عثمانی به فارسی ترجمه شد و بعد از آن بار دیگر این آثار مورد ب توجهی قرار گرفت. بنابراین آشنایی محققان تاریخ در ایران، از تاریخنگاری عثمانی تا روزگار حاضر همچنان ادامه یافته است.
در حالی که در ایران، چنین فقر شدیدی نسبت به تاریخنگاری عثمانی وجود دارد، در اروپا و آمریکا علاوه بر تصحیح و انتشار منابع دست اول عثمانی، دهها تک‌نگاری ارزشمند به صورت کتاب و پایاننامههای تحصیلی درباره تاریخنگاری عثمانی، تالیف و انتشار یافته است. علاوه بر آن، یکی از پروژههای مهم دانشگاه هاروارد در یک دهه گذشته، تدوین دانشنامه مورخان عثمانی است که از طریق اینترنت در دسترس همگان است.
پرداختن به تاریخنگاری عثمانی به ویژه برای ما ایرانیان از آن لحاظ که موجب شناخت بهتر و بیشتر تاریخ نگاری ایران میشود، دارای اهمیت بسیاری است، زیرا تاریخنگاری عثمانی از همان آغاز شکلگیری و نیز در مرحله اوج و کمال خود تا حد زیادی وامدار زبان فارسی، عناصر ایرانی و شیوههای تاریخنگاری ایران بود.
این نشست با حضور دکتر حسن حضرتی، دکتر داریوش رحمانیان و مولف کتاب روز دوشنبه بیستم آبان ماه از ساعت 17 تا 19 در محل پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار خواهد شد.
