به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا، تقریبا تمام همه روزنامه های صبح ایران، کسب توافق در مذاکرات ایران و 1+5 را ممکن قلمداد کرده اند. البته جز روزنامه کیهان که حصول توافق را به یک سراب تشبیه کرده است.
روزنامه ایران
این روزنامه در تیتری تحت عنوان «توافق بزرگ هستهای میان ایران و غرب چگونه شکل گرفت؟» ارزیابی مثبتی از این مذاکرات داشته است. این روزنامه صبح می نویسد:
مذاکرات حساس ایران و گروه 1+5 وزرای خارجه امریکا، فرانسه و آلمان را به ژنو محل برگزاری دور دوم مذاکرات هستهای ایران و غرب کشاند تا به همراه وزیر خارجه کشورمان و کاترین اشتون بر یکی از مهمترین توافقات چند سال اخیر میان ایران و غرب مهر تایید بزنند. جان کری، وزیر خارجه امریکا سفر خاورمیانهای خود را متوقف کرد و به همراه همتایان خود از فرانسه، انگلیس و آلمان به دیدار اشتون آمدند تا از جزئیات گفتوگوهای ژنو مطلع شوند. توافقات مهم و حساس ژنو در شرایطی به دست آمد که ایران و گروه 1+5 پس از دو روز مذاکره فشرده و سرنوشتساز به توافقنامهای رسیدند که به گفته وزیر خارجه کشورمان، مهمترین گام در مرحله اول توافقات دو طرف بود.
ظریف اعلام کرد که حسن نیت طرف مقابل، ضمانت اجرایی این توافقنامه است. جان کری، گیدو وستروله، لوران فابیوس و ویلیام هیگ پس از ورود به ژنو با کاترین اشتون دیدار و گفتوگو کرده و از نزدیک در جریان جزئیات توافق ژنو قرار گرفتند. به دنبال توافق ژنو، باراک اوباما بلافاصله در گفتوگو با شبکه تلویزیونی ان.بی.سی اعلام کرد که در صورت دستیابی به توافق مرحلهبندی شده جامعه بینالملل، میتواند برخی از تحریمها را علیه ایران لغو کند. وزیر امور خارجه ایران هم در گفتوگویی که با یکی از شبکههای غربی درباره تعلیق غنیسازی اورانیوم داشت، تأکید کرد که برنامه غنیسازی به طور کامل تعلیق نمیشود اما موضوعات مختلفی روی میز مذاکره است که میتوان درباره آنها بحث کرد.
روزنامه شرق
اما روزنامه اصلاح طلب شرق با تیتر «پیش به سوی توافق بزرگ» به استقبال این رویداد سیاسی داغ این روزها رفته است. شرق می نویسد:
مذاکرات ظریف، اشتون و کری نیمه شب گذشته (21:40دقیقه به وقت ژنو) پس از سه ساعت و ده دقیقه مذاکره فشرده و نفسگیر برای 15 دقیقه متوقف شد. پس از این وقفه کوتاه، مذاکرات وزیران خارجه ایران و آمریکا با حضور مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از سر گرفته شد. هدف از این نشست رسیدن به یک متن مورد توافق طرفین مذاکره است. محمد جواد ظریف پیشتر از «پیچیدگی» و «دشواری» مذاکرات سخن گفته بود اما برای دستیابی به توافق ابراز امیدواری کرده بود. در همین حال در آخرین ساعات شب گذشته اعلام شد وزیران خارجه چین و روسیه نیز امروز برای پیوستن به مذاکرات راهی ژنو میشوند. این مذاکرات پشت درهای بسته انجام شد و اجازه ورود تصویربرداران و عکاسان خبری به جلسه داده نشد. علاوه بر چانهزنی تهران با گروه «1+5»، اعضای این گروه نیز با یکدیگر درباره متن تفاهمنامه با ایران اختلاف نظر دارند.
روزنامه کیهان
اما روزنامه کیهان بر خلاف رسانه های دیگر ورود وزیران خارجه کشورهای اروپایی و همچنین وزیر امور خارجه آمریکا به ژنو را به اردوکشی و توافق را به سراب تشبیه کرده است. این روزنامه در گزارش تحلیلی خود می نویسد:
سراب توافق در ژنو آمریکا مذاکره میکند یا باج میخواهد؟!
اردوکشی غیرمنتظره وزرای خارجه آمریکا و فرانسه و انگلیس به ژنو و اظهارنظر مقامات رسمی این کشورها درباره مذاکرات در حال انجام میان ایران و گروه 5+1 زمینه قابل قبولی برای نتیجه مثبت مذاکرات باقی نمیگذارد. حریف همان ادعاهای بیاساس قبلی را تکرار میکند و برای آنچه با عنوان نگرانی جامعه بینالمللی- بخوانید آمریکا و متحدانش- از آن یاد میکند، تضمینهای عینی و عملی میخواهد بی آن که در مقابل آنچه مطالبه میکند، امتیاز درخور توجهی را روی میز بگذارد. اوباما در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ان.بی.سی تاکید میکند «وظیفه آمریکا اعتماد به ایران نیست، بلکه در پی بررسی اقداماتی هستیم که از ایران انتظار داریم».
جان کری وزیر خارجه آمریکا با عجله و ظاهرا به دعوت خانم اشتون از فرودگاه بنگوریون در فلسطین اشغالی به ژنو میآید و وزرای خارجه فرانسه و انگلیس و آلمان هم راهی ژنو میشوند و گزارش دیگری از سفر احتمالی وزرای خارجه روسیه و چین و پیوستن آنها به مذاکرات خبر میدهد. اما، چه رخدادی در حال وقوع است که وزرای خارجه آمریکا و تروئیکای اروپایی را با عجله به ژنو کشانده است؟ برخلاف مسوولان تیم هستهای کشورمان که درباره روند مذاکرات و محتوای آن کلیگویی میکنند و به اظهارات تکراری نظیر این که غنیسازی خط قرمز ماست و... بسنده میکنند، مقامات آمریکایی به طور مستقیم و یا با استفاده از منابع خاکستری، انبوهی از اظهارنظر در این باره را وارد فضای رسانهای کرده و در غیاب حضور رسانهای تیم هستهای کشورمان، فضای رسانهای و مدیریت افکار عمومی را به دست گرفتهاند.
خبرگزاری های فارس، تسنیم و مهر که مذاکرات ایران و 1+5 را لحظه به لحظه گزارش می دهند، بدون جهت گیری های خاصی فقط به گزارش اخبار می پردازند. هرچند در لابه لای تیتر همین رسانه ها ارزیابی های مثبتی مشاهده می شود.
آخرین تیتر فارس:
کری: هنوز شکافهای مهمی وجود دارد/عراقچی: پیشرفتهایی حاصل و نقاط منفی کم شد
آخرین تیتر مهر:
عراقچی بعد از 4ساعت رایزنی ظریف،اشتون و جان کری: مذاکرات خوبی بود/ نقاط منفی کمتر شده است
آخرین تیتر تسنیم:
پنجمین ژنو به سومین روز کشیده شد/ادامه مذاکرات ۱۱ به وقت تهران
اما رسانه های خارجی چه می گویند؟
سی ان ان
سی ان ان با تیتری تحت عنوان «افزایش امیدواری برای توافق سریع هسته ای با ایران/ هشدار نتانیاهو به یک معامله بسیار بد» به گزارش مذاکرات ژنو پرداخت است.
همچنین شبکه تلویزیونی سی.ان.ان با اشاره به اینکه دو طرف با گام های آهسته به سوی توافق می روند، تصریح کرد، این توافق از تحریم هایی که بر اقتصاد ایران تحمیل شده است، خواهد کاست.
سی ان ان می افزاید: پس از سال ها بازی موش و گربه و در جا زدن مذاکرات، وزیران خارجه آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس رهسپار ژنو شده اند تا توافقی را که به ناگهان متولد شده است، نهایی کنند.
سی ان ان متن توافق احتمالی را حاصل دیدار و گفت وگوی دوجانبه هیات ایرانی به سرپرستی عباس عراقچی و هیات آمریکایی به سرپرستی وندی شرمن دانسته و تاکید کرده که پیشرفت حاصل در مذاکرات غیرمنتظره بوده است.
ان. بی. سی
شبکه خبری ان.بی.سی آمریکا نیز در گزارشی درباره مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو، سفر کری به سوئیس را برای پیوستن به هیات مذاکره کننده بسیار با اهمیت ارزیابی کرده و آن را نشانه ای مهم از احتمال توافق دو طرف دانسته است.
ان.بی.سی می افزاید: ورود ناگهانی مقام های بلندپایه بین المللی به ژنو و دیدار آن ها با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، تحولی مهم به شمار می رود.
نیویورک تایمز
روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی کاهش تحریم ها، غنی سازی 20 درصد ایران، ذخیره اورانیوم 20 درصد و راکتور آب سنگین اراک را از مسایل حساس و دشوار مذاکرات دانست و نوشت: با ورود کری و دیگر وزیران خارجه به ژنو، مذاکرات به مرحله عبور از موانع نهایی آن برای رسیدن به یک توافق هسته ای عمده رسیده است.
این روزنامه هدف این توافق را توقف موقت توسعه برنامه هسته ای ایران خواند و افزود: در گام اول غرب می خواهد روند گسترش برنامه هسته ای ایران متوقف شود تا اطمینان یابد ایران به دنبال خرید زمان برای توسعه برنامه هسته ای خود در مذاکرات نخواهد بود.
این روزنامه اضافه کرد: غرب با محدود کردن غنی سازی 20 درصد ایران می خواهد مطمئن شود که این کشور ظرف چند ماه نتواند بمب هسته ای تولید کند.
نیویورک تایمز به مخالفت برخی نمایندگان کنگره با توافق احتمالی ژنو و سنگ اندازی های رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی اشاره کرد و نوشت: کری بخوبی می داند این توافق چه توفانی به راه خواهد انداخت و برای همین آماده یک سلسله دیدارهای دیپلماتیک با رهبران منطقه است.
راشاتودی
راشا تودی هم به تحت فشار گذاشته شدن کشورهای اروپایی و آمریکا توسط اسراییل اشاره کرده و در تیتری آورده است: « کارهای زیادی است که هنوز انجام نداده ایم/ اسرائیل به انجام یک معامله بد آمریکا و اروپا با ایران اعتراض کرد»