تقی آزاد ارمکی در گفت وگو با گروه راهبرد خبرگزاری دانا با اشاره به توافق هسته ای ایران با 6 قدرت جهانی و عدم تغییر رویکرد آمریکا به ایران، گفت: کشوری مثل آمریکا که حداقل سی و چند سال در حال کوبیدن به جنگ طبل با ایران است، یک شبه نمی تواند نسبت به ایران تغییر رویکردی داشته باشد و از طرفی ما هم طی این سی و چند سال شعار «مرگبر آمریکا» سر می دهیم و از این جهت به راحتی مشکل ایران با آمریکا قابل حل نیست. اگر قرار باشد رابطه ایران و آمریکا حل شود، باید افکار عمومی جامعه هم در ایران و هم در ایالات متحده توسط رسانه ها به این آمادگی برسند.
بهبود روابط با غرب بازی است
این استاد جامعه شناسی در ادامه با بازی قلمداد کردن بهبود روابط ایران با غرب و آمریکا خاطر نشان کرد: به نظر من این که می گوییم غرب و به صورت مشخص آمریکا نسبت به ایران رویکرد مثبتی پیدا کرده است، یک بازی داخلی است که خوب هم بازی می شود. ما دنبال این هستیم که یک موضع مخالف توافق هسته ای را در نزد یکی از آدم های حوزه آمریکا و از کنشگران سیاسی این کشور پیدا کنیم و بعد رسانه ملی ما شروع کند به تبلیغ فراگیر! و این را به عنوان نقض توافق قلمداد کند و آنها هم چنین بازی ای را دارند.
آزاد ارمکی با مثبت ارزیابی گردن توافق هسته ای ایران با 1+5 مثبت یادآور شد: معتقدم جریان هسته ای ایران از یک ماجرای نظامی- امنیتی به یک ماجرای سیاسی تبدیل شده است و این اتفاق میمونی است و حالا باید ببینیم که در حوزه سیاسی، سیاست مداران، چه فرایندی را برای آن مد نظر قرار خواهند داد؟
وی افزود: در همین گفت وگوی سیاست مداران هم باید یک امتیازهایی داد و امتیازهای دیگری را گرفت یعنی در حوزه سیاسی همیشه بده بستان صورت می گیرد اما در حوزه نظامی همیشه برخورد به وجود می آید و از این منظر اتفاق مهمی افتاده است و این توافق توانست جلوی برخورد نظامی را بگیرد.
پیش بینی از وضعیت آینده؛ کاهش ایران هراسی
این استاد جامعه شناسی در ادامه با نگاه به آینده وضعیت ایران در تعامل های جهانی با توافق هسته ای بیان کرد: وضعیت آینده را با قاطعیت نمی توان پیش بینی کرد اما این توافق معادلات زیادی را در منطقه خاورمیانه و حتی جهان می تواند تغییر دهد. با این توافق نقش و قدرت بازیگری ایران در منطقه بیشتر می شود و این روند از آن جلوه نظامی خود خارج می شود و به صورت سیاسی نمود خواهد یافت.
آزاد ارمکی در ادامه با بیان اینکه ایران یک قدرت منطقه ای خوبی است؛ گفت: به نظر می رسد با این توافق حوزه نفوذ ایران در منطقه شدت بیشتری خواهد یافت و این روند ایران هراسی که در منطقه و دنیا به وجود آمده است، کمرنگ تر خواهد شد. از طرف دیگر آن شیعه هراسی ای که قبلا در دنیا وجود داشت، از بین خواهد رفت. این اولین نتیجه توافق هسته ای است.
مساله هسته ای همه هستی ما نیست
آزاد ارمکی به دومین نتیجه توافق هسته ای ایران در حوزه کلان پرداخت و افزود: نتیجه دوم آن هم این است که چون از حالت عادی خارج شده بود، مساله هسته ای همه هستی جامعه ایرانی شده بود. در صورتی که این اصلا همه هستی جامعه ایرانی نیست و این مثل همه مسایل دیگر نیست و همچنان که ما در حوزه علم در حال تلاش و تکاپو هستیم، باید در حوزه هسته ای هم تلاش کنیم و در اینجا با طرف های درگیر باید گفت وگو کنیم و به نظر من هسته همه مشکلات ما نباید مساله هسته ای باشد و این موضوع باید از حساسیت ویژه ای که وجود دارد، خارج شود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه بعد از توافق هسته ای همه باید در بخش های تخصصی خود عملکرد، مناسبی داشته باشند، گفت: وقتی ماجرای هسته ای ایران در جای خود قرار گرفت، یک نیروی خاصی پیدا می کند که این نیروی خاص با تخصص و توان خود، در تعاملات بین المللی وارد می شوند و بخش های دیگر جامعه کار خودشان را انجام می دهند. در سطح داخلی پیدا شدن یک نیروی متخصص هوشمند مدعی می تواند در پی داشته باشد. این نیروی داخلی متاسفانه هنوز شکل نگرفته است همه این نیروها در حوزه سیاسی و نظامی تبلور پیدا کرده است، در حالی که مساله هسته ای جریان علمی، پژوهشی و اقتصادی زیادی را می طلبد.
وی افزود: اما متاسفانه در زمینه موضوع هسته ای نظامی ها و سیاستمداران بیشتر حرف می زنند و این نیروی علمی توان سخن گفتن پیدا نکرده است.
تاثیر توافق هسته ای بر مسایل اجتماعی ایران
وی با اشاره به تاثیر توافق هسته ای بر مسایل اجتماعی، گفت: وقتی همه مسایل کشور منوط به مساله هسته ای می شود، هیچگونه تصمیم گیری و کار مثبتی در جامعه ایرانی صورت نمی گیرد و همه چیز متوقف می شود. در صورتی که بالاخره کسی که به تولید می پردازد و یا برنامه ریزی می کند، کارهای او الزاما ربطی به مساله هسته ای ندارد و باید کار خود را انجام دهد. اما همه اینها منتظر یک اتفاق و نتیجه مذاکرات بودند که بتوانند برنامه و فعالیت های خود را با نتیجه مذاکرات منطبق کنند.
ورود گفت وگو و تعامل به جامعه ایرانی
آزاد ارمکی در ادامه با بیان اینکه نتایج اجتماعی دیگری هم برای توافق هسته ای ایران با 6 قدرت جهانی می توان در نظر گرفت؛ ادامه داد: اگر ما به واسطه حل شدن مساله هسته ای بتوانیم با جهان تعامل پیدا کنیم، در واقع مفهوم و الگوی سیاست تعامل با جهان وارد الگوی زندگی ما می شود و این برای سامان دادن به مسایل داخلی موثر خواهد بود و از این وضعیت دعوا و توهین و افترا و کشت و کشتار به بحث گفت و گو حرکت خواهیم کرد و این خیلی مهم است که باید باهم در تعامل مفیدی قرار بگیریم. این وضعیت حتی در حوزه سیاسی ما هم می تواند تسری پیدا کند و در جامعه ما دوگانگی مدافع و مخالف مرتفع می شود و همه اختلافات جامعه به تعارض و تخاصم ختم نمی شود.
پیامدهای اقتصادی توافق هسته ای؛ امنیت فضای کسب و کار
این استاد جامعه شناسی در ادامه با اشاره به نتایج اقتصادی توافق هسته ای ایران با غرب، گفت: البته این توافق نتایج اقتصادی هم دارد و از این منظر کسب و کار رونق می گیرد. حداقل اتفاقی که با توافق هسته ای ایران و غرب رخ داده و ما الان آن را مشاهده می کنیم، این است که ما به یک شرایط بن بستی در حوزه اقتصادی می رفتیم و خوشبختانه از این بن بست نجات پیدا کردیم و ما را از میدان برخورد خشن با جهان دور کرد.
وی افزود: این گام مهمی است که آغازگر تنش زدایی خواهد شد. گام های بعد این است که ما اقداماتی برای سروسامان دادن به این وضعیت آشفته داشته باشیم و مقداری از این اقدام ها مربوط به دولت است و بخشی هم مربوط به مردم و بازاریان و فعالان اقتصادی.
تعریف مجدد فعالان اقتصادی
آزاد ارمکی با بیان اینکه الان فعالان اقتصادی باید مخاطب جامعه باشند؛ گفت: اینجا باید مطبوعات و رسانه ها برگردند و کنشگران حوزه اقتصاد را مخاطب قرار دهند و از آنها بپرسند که الان وظیفه شما چیست؟ این تعبیر هم از زبان رییس جمهور مطرح شد که آقای روحانی گفت «از این به بعد نوبت فعالان اقتصادی است». یعنی باید کسانی که در حوزه اقتصاد درگیر هستند، باید خودشان را تعریف مجدد کنند. چون اینها قبلا در یک هجمه واردات افتاده بودند و الان باید با یک تعریف جدید از خودشان به سمت تولید و فعالیت های ویژه بروند. این فضا در واقع یک حرکت جدیدی را ایجاد می کند که به سمت اقتصاد ملی مطلوب سیر کنیم.
این استاد جامعه شناسی ادامه داد: تعریف مجدد فعالان اقتصادی منجر به بهبود وضعیت معیشت مردم خواهد شد و نتایج آن هم در افزایش ثروت و تولید ملی ختم می شود و این موج تورم را خنثی می کند و بیکاری را از بین می برد و رسیدن به اقتصادی با رشد مثبت را رقم می زند. البته همه اینها به سرعت رخ نمی دهد. باید همه نیروها برایند جدیدی را تعریف و خیلی از این نیروها تغییر پیدا کنند ما طی 8 سال به این نقطه رسیده ایم و باید طی چندین سال به نقطه مطلوب برسیم.
ورود دولت به اقتصاد و اجتماع و فرهنگ اشتباه است
آزاد ارمکی با انتقاد شدید ورود دولت به حوزه های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی مختلف گفت: دولت نباید وارد مسایل اقتصادی و اجتماعی شود. دولت کارکردهای خود را دارد و باید دنبال آن کارکردها برود. اگر دولت بخواهد وارد این حوزه ها شود، کار غلطی انجام می دهد. کار دولت نظارت و تسهیل شرایط است. حتی به نظر من یکی از اشتباه هایی که دولت روحانی انجام می دهد همین منشور حقوق شهروندی است این اصلا جزو کارهای دولت نیست.
این استاد جامعه شناسی در پایان گفت: مشکل ما در ایران است که هیچ دولتی کار خودش را انجام نداده است و دولت همیشه بنگاه های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی راه انداخته است اینها اصلا به دولت ربطی ندارد. مثلا وقتی شخصی بیمار است بعضی وقت ها به جای اینکه این بیمار بعضی چیزها را بخورد، پزشک تجویز می کند که نباید بعضی از چیزها را بخورد. دولت هم اینجا نباید کار خاصی انجام بدهد.