به گزارش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، به نقل از ایسنا، دکتر توفیقی مشاور عالی وزیر علوم با حضور در دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه دانشگاه به عنوان نهاد علمی، رسالت تحولات عظیم را بر عهده دارد، گفت: دانشگاه یک نهاد ثابت نیست، چراکه در مسیر تحول خودش در طول تاریخ، مسیر پر پیچ و خمی را طی کرده است و در حال حاضر نیز مسیرهای مختلفی پیش روی دانشگاه و دانشگاهیان است.
وی با بیان اینکه شیوه‌های مدیریتی و برنامه‌ریزی دانشگاه در سراسر دنیا به صورت دقیق در حال بررسی است، اظهار کرد: یکی از مسائل مهمی که در آموزش عالی مطرح است، بحث دانشگاه آینده است که این دانشگاه چه رسالتی را باید داشته باشد.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه یک دانشگاه در کنار رسالت تخصصی خود، وظیفه تغییر و تحولات بنیادی جامعه را بر عهده دارد، تصریح کرد: دانشگاه و دانشگاهیان باید علاقمند به تشریح رسالت خود باشند و تصویری از دانشگاه مطلوب در آینده نشان دهند.
توفیقی با بیان اینکه بسیاری از اهداف دانشگاهیان باید دارای ساختاری مناسب برای تغییر باشد، گفت: همه چیز در حال تغییر است و باور به این تغییر یک ارزش متعالی محسوب می‌شود، چراکه اگر باور داشته باشیم که همه چیز در حال تغییر است، تلاش و مشارکت بسیاری را برای رسیدن به آن دانشگاه مطلوب خواهیم کرد.
وی خاطر نشان کرد: طی روزهای گذشته برنامه‌ای را به وزارت علوم ارایه داده‌ایم که در این برنامه تصویر روشنی از دانشگاه مطلوب در آینده ترسیم شده بود که اگر بخواهیم در سال 96 دانشگاه را تحویل بدهیم، باید چه مشکلاتی در آن برطرف شده باشد و دانشگاه از نظر ساختار، نظام و رسالت‌های استاد و دانشجو چه تغییراتی کرده باشد.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه بحث دانشگاه آینده در دو بستر قابل مطالعه و بررسی است، تاکید کرد: یکی از بسترهای قابل مطالعه درباره دانشگاه آینده بستر جهانی است که در آن نهادهایی مانند یونسکو مطرح کننده تغییرات دانشگاه در چارچوب فکری و چالش‌های خود بودند.
توفیقی افزود: یکی دیگر از بسترهای قابل بررسی دانشگاه آینده، کشور خودمان است که این بستر کوتاه مدت‌تر و اجرایی‌تر است.
وی با بیان اینکه تجربه نشان داده است که علیرغم تمام پیشرفت‌های علوم، تکنولوژی و اقتصاد، هنوز هم مشکلات در جامعه جهانی وجود دارد، گفت: نباید اجازه دهیم مشکلات سریع تر از راه حل‌ها حرکت کنند، یعنی باید حرکت راه حل‌ها سریع‌تر از مشکلات باشد تا بتوانیم روز به روز فاصله وضع مطلوب و حاضر را کمتر کنیم.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه دانشگاه‌ها همواره بازیگر اصلی تغییرات و تحولات جامعه هستند، تصریح کرد: چیزی که مسلم است این است که مشکلات موجود فقط توسط علم و تکنولوژی حل می‌شود، چراکه دانشگاه‌ها به عنوان مهمترین نهاد تولید علم و تکنولوژی مهمترین بازیگران حل مشکلات جامعه جهانی هستند.
توفیقی با بیان اینکه رسالت دانشگاهیان و انتظار جامعه از آنها روز به روز افزایش می‌یابد، گفت: دانشگاهیان باید در دانشگاه آینده و مطلوب بتوانند رسالت خود را به خوبی ایفا کنند.
وی تصریح کرد: دانشگاه آینده دانشگاهی در متن تحولات اجتماعی و آغاز کننده این تحولات است، چرا که دانشگاه تاثیرپذیر از تمام تحولات جامعه و تاثیرگذار بر آن‌هاست.
مشاور عالی وزیر علوم دانشگاه آینده را دانشگاهی خود تنظیم و خود رهبر دانست و گفت: دانشگاه آینده به عنوان یک سازمان هوشمند توانایی دارد که مسیر آینده خودش را تنظیم و با مشارکت اعضای هیات علمی خود برای آینده آن دانشگاه برنامه ریزی کند. به عبارت دیگر دانشگاهی است که خودش تنظیم کننده امور باشد، اما این در حالی است که دانشگاه امروز اجازه دخول دیگران و ارزیابی آنها را داده است.
توفیقی با بیان اینکه ساختارهای خشک، دیگر پاسخگوی جامعه دانشگاهی نیست، اظهار کرد: دانشگاه آینده دانشگاهی است که در بطن جامعه و در راستای نیازهای جامعه حرکت کند.
وی با بیان اینکه دانشگاهی که صرفا در اختیار دولت یا بازار است، پاسخگوی جامعه دانشگاهی نیست، تاکید کرد: دانشگاه باید به عنوان یک نهاد مستقل حرکت کند، چراکه در دانشگاه آینده، بروکراسی و سلسله مراتبی دانشگاه مسطح و افقی است.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه یک دانشگاه اگر بخواهد عضو هیات علمی جذب کند، باید سلسله مراتبی را از بیرون دانشگاه بگذراند، گفت: متاسفانه در حال حاضر یک سلسله مراتب عمودی که کاهش‌دهنده اختیارات کمی و کیفی دانشگاه است، ایجاد شده که باید در دانشگاه مطلوب از آنها فاکتور گرفته شود.
توفیقی با بیان اینکه در حال حاضر 4.5 میلیون دانشجو و 2500 دانشکده و مرکز آموزش عالی داریم، اظهار کرد: امروزه از بسیاری از پردیس‌های دانشگاهی فیزیک زدایی می‌شود و فرایندهای مجازی جایگزین می‌شوند به طوری که بسیاری از فعالیت‌ها به سمت تکنولوژی و در ارتباط با آن حرکت می‌کنند.
وی افزود: دانشگاه مطلوب باید دارای یک سیستم باز و تعاملی باشد و این در حالی است که سیستم‌های مدیریتی در ایران با اعضای هیات علمی خود نیز بیگانه هستند.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه سیستم‌های باز و مشارکتی حاصل جستجوی رضایتمندانه اعضای هیات علمی است، اظهار کرد: برنامه‌هایی که در یک دانشگاه تنظیم می‌شوند، چیزی نیست که از بیرون دانشگاه به آنها تحمیل شود.
توفیقی با بیان اینکه دانشگاهیان در مقابل برنامه‌ها و آیین نامه‌هایی که به آنها ابلاغ می‌شود، معترضند، تصریح کرد: این نارضایتی مشکلات فراوانی را در یک سیستم به وجود می‌آورد و موجب کاهش کیفیت می‌شود.
وی با بیان اینکه نارضایتی به عنوان یک آفت برای یک سازمان عمل می‌کند و مانع رسیدن سازمان به اهداف متعالی آن می‌شود، گفت: ما می‌توانیم از شیوه‌هایی استفاده کنیم که در حالی که برنامه ریزی شده هستند، باعث افزایش کیفیت و رضایت مندی جامعه دانشگاهی نیز شوند.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه زمانی که مشارکت در دانشگاه صورت بگیرد، حس مسوولیت پذیری افزایش پیدا می‌کند، گفت: بسیاری از روش‌های سازمانی در حال تغییر است و امیدواریم این دانشگاه مطلوب در آینده تحقق پیدا کند.
توفیقی با بیان اینکه در گذشته تصور از دانشگاه یک محل نخبه‌گرا و نخبه پرور بوده است، تصریح کرد: امروزه در جامعه، بحث دانش بنیان مطرح است یعنی تمام اعضای جامعه می‌توانند در مسایل علمی نقش داشته باشند و نمی‌توان جامعه را با چند نخبه اداره کرد، به عبارت دیگر دانشگاه نمی‌تواند ادعا کنند که یک مکان نخبه‌گر است، چراکه مخاطب دانشگاه تمام اقشار مردم هستند.
وی با بیان اینکه امروزه جامعه باید یک پارچگی دانش داشته باشد گفت: ارزش‌ها در حال تغییر است و ارزش‌های جدیدی مانند آزاداندیشی و ... ایجاد شده است؛ به عبارت دیگر ارزش‌های دانشگاه خردورزی، اخلاق و نقش دانشگاه در خردورزی و همچنین انتظارات جامعه از دانشگاه در دانشگاه جدید تبیین شده است.
مشاور عالی وزیر علوم با بیان اینکه توسعه دانش اگر در بستر اخلاق صورت نگیرد، نمی‌توان نیازهای جامعه را برطرف کرد، گفت: امروزه دانشگاه به دنبال ارزش‌های جدید است، به طوری که دانشگاه باید محل نواندیشی و نوآفرینی باشد و یک استاد دانشگاه باید بتواند فرصت‌های یادگیری خلق کند.
توفیقی با بیان اینکه امروزه مسایل بسیار پیچیده است و تنها نظریات شخصی پاسخگوی آنها نیست، گفت: در حال حاضر نهادهایی تحت عنوان دانشگاه پژوهشی در دانشگاه‌های دنیا ایجاد شده است که وظیفه آن مطالعه و تحقیق درباره بهترین شیوه مدیریت، مقررات زدایی و ایجاد یک بستر برای تصمیم گیری مدیران دانشگاه است که چگونه می‌توانند با استفاده از راهکارهای موجود دانشگاه را اداره کنند.
وی تصریح کرد: دانشگاه امروز تنها دانشگاه حل مساله نیست و دانشگاه آینده باید محل طرح سوال و تکثیر آن باشد چرا که در مراجعه به سوال ذهن و فکر مشغول و در جستجوی پاسخ، علم پیشرفت می‌کند.
