مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران:
با اجرای طرح شناسایی و ارزیابی منابع شیل گازی در ناحیه لرستان، ذخایر هیدروکربنی ایران افزایش و جایگاه ایران در بین کشورهای دارنده ذخایر هیدروکربنی ارتقای می‌باید.
به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا به نقل از ایسنا، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در مورد طرح شناسایی و ارزیابی منابع شیل گازی در ناحیه لرستان گفت: مدت زمان اجرای این پروژه 42 ماه و اعتبار ریالی آن 43 میلیارد و 736 میلیون ریال و اعتبار ارزی آن 533 هزار و 900 یورو است.وی از وجود توالی های رسوبی شیلی با ضخامت های قابل توجه در حوضه های رسوبی مختلف ایران خبر داد و گفت: این توالی های رسوبی می توانند دارای منابع شیل گازی باشد.
وی افزود: بر اساس اطلاعات زمین شناسی ناحیه‌ای و مطالعات اکتشافی قبلی، سازندهای "سرگلو" و "گرو" لایه‌های شیلی واقع در سازندهای بین آن‌ها در محدوده لرستان به عنوان هدف اکتشافی این منابع توسط کارشناسان مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران پیشنهاد شده است.
قلاوند ادامه داد: این طرح پیشنهادی بر اساس اطلاعات موجود از زمین شناسی ناحیه لرستان، از حوضه رسوبی زاگرس و روش‌های متداول امروزی در اکتشاف و ارزیابی منابع شیل گازی به طراحی و کارفرمایی مدیریت اکتشاف و تحت نظارت کارشناسان با تجربه این مدیریت تدوین شده است.
وی با بیان اینکه پژوهشگاه صنعت نفت، پیمانکار این پروژه است، افزود: طرح پیشنهادی شامل سه فاز بوده که در فاز نخست آن، بر اساس اطلاعات زمین شناسی و ژئو شیمیایی موجود، احتمال وجود منابع شیل گازی در منطقه ارزیابی شده و مناطق مستعد برای مطالعه تفصیلی شناسایی می شود. مدت زمان این فاز حدود یک سال پیش‌بینی شده است.
قلاوند ادامه داد: در فاز دوم که دو و نیم سال در نظر گرفته شده است، مطالعه تفصیلی زمین شناسی، ژئوشیمی و مکانیک سنگ با استفاده از روش های مختلف شامل روش های آزمایشگاهی، تفسیر داده‌های ژئوفیزیکی و پتروفیزیکی و همچنین مدل‌سازی سیستم هیدروکربنی، استاتیک مخزن و ژئومکانیک بر روی منطقه انتخاب شده در فاز اول صورت می گیرد. در ادامه با تلفیق کلیه داده‌ها، میزان و موقعیت ذخیره شیل گازی در توالی‌های مورد مطالعه تعیین می‌شود.همچنین در این فاز، فناوری‌های مورد نیاز برای برداشت این منابع شناسایی شده و مشکلات و عوارض تولید نیز بررسی و پیش‌بینی می شود.
به گفته قلاوند، فاز سوم این طرح که هزینه های مرتبط با آن، در این طرح پیشنهادی در نظر گرفته نشده است شامل طراحی و مدیریت اجرایی و فنی حفر چاه اکتشافی و آزمایش مرتبط با آن است که در پایان فاز دوم پیشنهاد می شود.
قلاوند گفت: بدیهی است نتایجی که در این مطالعه به دست خواهد آمد می تواند ارزیابی در حجم گاز این رسوبات را فراهم آورد و در نتیجه باعث افزایش قابل ملاحظه ذخایر هیدروکربنی ایران و ارتقای جایگاه کشورمان در بین کشور های بزرگ دارنده ذخایر هیدروکربنی شود.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران یادآور شد: این طرح پس از واگذاری طرح پژوهشی، مطالعات هیدرات‌ها گازی دریای عمان، دومین طرح مرتبط به منابع هیدروکربنی غیر متعارف است که از سوی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت به پژوهشگاه صنعت نفت واگذار شده است.
هرمز قلاوند افزود: در دهه‌های اخیر با افزایش جمعیت جهان، سطح استانداردهای زندگی و همچنین توسعه صنایع مختلف، تقاضای جهانی برای استفاده از سوخت‌های فسیلی به ویژه گاز، افزایش یافته است؛ به طوری که طبق پیش‌بینی‌های سال 2009 اوپک و آژانس بین المللی انرژی، مقدار کل تقاضا جهانی برای سوخت‌های فسیلی در سال 2030 در حدود 42 درصد بیشتر از سال 2007 خواهد بود. در این میان گاز جایگاه ویژه ای دارد؛ زیرا انتقال و استفاده از آن نسبت به منابع دیگر راحت‌تر بوده و به عنوان سوختی پاک در جهان مطرح است.
وی با اشاره به روند کاهش تولید از مخازن هیدروکربنی متعارف (Conventional)، افزود: امروزه توجه به مخازن غیر متعارف (Unconventional) مانند شیل‌های گازی، شیل‌های نفتی، گاز در لایه‌های زغال سنگ، هیدرات‌های گازی و مخازن گازی متراکم در جهان بیشتر شده است از این رو مدیریت اکتشاف، ارزیابی و تولید از این منابع را در برنامه کاری خود قرار داده است.
قلاوند با اشاره به این که اکتشاف منابع غیرمتعارف در کشور ایالت متحده آمریکا در صدر دیگر کشورهای جهان است افزود: هم اکنون، 50 درصد تولید گاز این کشور از طریق مخازن گازی نا متعارف – شیل‌های گازی- تامین می شود.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران افزود: افزون بر ایالت متحده، کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه، انگلستان، لهستان، اتریش، سوئد، چین، استرالیا، نیوزیلند، هند، آرژانتین و شیلی نیز مطالعاتی به منظور اکتشاف، بهره برداری و توسعه این ذخایر انجام داده‌اند.
وی توضیح داد: به طور کلی مخازن هیدروکربنی متعارف به مخازنی اطلاق می شوند که از نظر فنی و اقتصادی قابل برداشت و تولید هستند، در حالی که مخازن نامتعارف منابعی اند که با استفاده از روش‌ها و فناوری‌های معمول برداشت از آن‌ها اقتصادی نیست.
قلاوند با اشاره به ارزیابی های انجام شده، حجم مخازن هیدروکربنی نامتعارف جهان را چهار تا شش برابر حجم مخازن متعارف اعلام کرد و گفت: حجم بسیار بالای این منابع، افزایش قیمت نفت و گاز و پیشرفت در فناوری‌های اکتشاف و تولید از این مخازن، برداشت از آن‌ها را در دهه اخیر در برخی از کشورهای جهان اقتصادی کرده است.
شیل های گازی به عنوان یکی از شناخته شده ترین انواع مخازن گازی نامتعارف، به رسوبات بسیار دانه ریزی اطلاق می شود که از نظر ماده آلی غنی و به مرحله گاززدایی رسیده است در ضمن خاصیت شکنندگی بالایی هم دارد. این رسوبات به عنوان یک سیستم هیدروکربنی کامل عمل می کنند و همزمان نقش سنگ منشاء، سنگ مخزن و پوش سنگ را دارند.
تاکنون کشورهای آمریکای شمالی تنها کشورهایی هستند که توانسته اند از این منابع به طور اقتصادی بهره برداری کنند به طوری که در سال 2009 برداشت آن از 10 حوضه شیلی با 50 هزار چاه تولیدی، معادل 12 درصد کل تولید گاز سالیانه آن بوده است.
به گزارش ایسنا، پژوهشگاه صنعت نفت با امضا قراردادی با مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، موظف به شناسایی و ارزیابی منابع شیل گازی در توالی های رسوبی ژوراسیک میانی تا کرتاسه زیرین در ناحیه لرستان شده است.
